Ceza Muhakemesinde Basit Yargılama
Dr. İsmail ŞAHİN
İÇİNDEKİLER
TAKDİM 7
ÖNSÖZ9
İÇİNDEKİLER 13
KISALTMALAR 17
GİRİŞ 19
BİRİNCİ BÖLÜM
BASİT YARGILAMA USULÜNÜN KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ
MUKAYESELİ HUKUK ÖRNEKLERİ VE TARİHİ GELİŞİMİ
I GENEL OLARAK 25
II CEZA ADALET SİSTEMLERİNDE REFORM ÇABALARININ NEDEN VE
SONUÇLARI 26
A Ceza Adalet Anlayışındaki Değişimler 27
B Ceza Adalet Sistemlerinde Meydana Gelen Gecikmeler 36
III BASİT YARGILAMA USULÜNÜN KAVRAM OLARAK İNCELENMESİ 48
IV BASİT YARGILAMA USULÜNÜN HUKUKİ NİTELİĞİ 51
V BASİT YARGILAMA USULÜNÜN AMACI 56
VI KLASİK CEZA MUHAKEMESİNE ALTERNATİF BASİTLEŞTİRİLMİŞ
USULLERİN MUKAYESELİ HUKUK ÖRNEKLERİ 62
A Genel Olarak 62
B Ceza Muhakemesi Sürecinin Kısaltılmasına Dair Özel Muhakeme
Usulleri 68
C Ceza Kararnamesi 76
D İddia Pazarlığı 83
VII BASİT YARGILAMA USULÜNÜN TARİHİ GELİŞİMİ 96
A Genel Olarak 96
B Sulh Ceza Hâkiminin Ceza Kararnamesi 97
C Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu Tasarısında Yer Verilen Ceza
Kararnamesi 104
D Meşhud Suçların Muhakeme Usulü Kanununda Düzenlenen Özel Usul 108
E Şahsi Dava 114
İKİNCİ BÖLÜM
BASİT YARGILAMA USULÜ
I GENEL OLARAK 119
II BASİT YARGILAMA USULÜNÜN SORUŞTURMA EVRESİNE ETKİSİ 122
III BASİT YARGILAMA USULÜNÜN UYGULANABİLİRLİK ŞARTLARI128
A Genel Olarak 128
B Kovuşturma Evresine Geçilmiş Olması129
C Yargılamanın Asliye Ceza Mahkemesince Yapılıyor Olması 130
D Suçun Adli Para Cezasını ve/veya Üst Sınırı İki Yıl veya Daha Az
Süreli Hapis Cezasını Gerektirmesi 139
1 Genel Olarak 139
2 Sadece Adli Para Cezasını Gerektiren Suçlar142
3 Üst Sınırı İki Yıl veya Daha Az Süreli Hapis Cezasını ve/veya
Birlikte ya da Seçimlik Olarak Adli Para Cezasını Gerektiren
Suçlar 144
4 Yaptırıma Dair Belirlemenin Yerindeliği 158
E Yaş Küçüklüğü, Akıl Hastalığı ile Sağır ve Dilsizlik Hallerinin
Bulunmaması 165
F Suçun Soruşturma veya Kovuşturmasının İzne ya da Talebe Bağlı
Olmaması 178
G Suçun Basit Yargılama Usulü Kapsamına Girmeyen Başka Bir Suçla
Birlikte İşlenmiş Olmaması 182
H Mahkemece Basit Yargılama Usulünün Uygulanmasına Karar
Verilmesi 191
1 Genel Olarak 191
2 Taraf Taleplerinin Mahkeme Takdirine Etkisi 195
3 İspat Açısından Duruşma Yapılmasının Gerekli Görülmesi 201
- a) Tarafların Duruşmada Dinlenilmesi Gerekliliği204
- aa) Mağdurun Dinlenilmesine Dair Özel Düzenlemeler 205
- bb) Tanık Dinlenilmesinin Gerekli Olması 209
- cc) Sanığın Sorgusu veya Ek Savunmasının Tespiti İçin
Dinlenilmesi 211
- dd) Tercüman Gerekmesi213
- b) Keşif İcrasının Gerekmesi214
- c) Sanığın Tutuklu Olması 214
IV BASİT YARGILAMA USULÜNÜN UYGULANMASI215
A Genel Olarak 215
B İddianamenin Taraflara Tebliği 216
C Sanığa Haklarının Hatırlatılması217
D Taraflara Verilen Sürenin Niteliği ve Yeterliliği 221
E Taraflara Yapılan İhtarın İçeriği ve Niteliği 223
F Toplanması Gereken Belgelerin İlgili Kurum ve Kuruluşlardan Talep
Edilmesi 224
G Bilirkişi Görevlendirilmesi 226
H Delillerin Ortaya Konulması ve Tartışılması 227
V BASİT YARGILAMA USULÜNDE CUMHURİYET SAVCISI, MÜDAFİ VE
VEKİLİN ROLÜ İLE KATILMA HAKKI 230
A Cumhuriyet Savcısının Rolü 230
B Müdafi ve Vekilin Rolü 231
C Katılma Hakkı 234
VI BASİT YARGILAMA USULÜNDE SONUÇ ÇIKARMA DEVRESİ 236
A Genel Olarak 236
B Delillerin Değerlendirilmesi 237
C Hüküm Verilmesi 241
1 Genel Olarak 241
2 Mahkûmiyet Hükmü 243
3 Mahkûmiyet Hükmünün Tekerrüre Esas Olması 250
4 Mahkûmiyet Dışı Hükümler 253
5 Hükümde İtiraz Usulü ile İtirazın Sonuçlarının Belirtilmesi
Gerekliliği 253
D Hükme Karşı Olağan Kanun Yoluna Başvurulamaması 254
E Hükmün Kesinleşmesi 256
VII BASİT YARGILAMA USULÜNDE İTİRAZ 257
A Genel Olarak 257
B İtirazın Hukuki Niteliği 258
C İtiraza Hakkı Olanlar 265
D İtiraz Süresi 267
E İtiraz Şekli 268
F Duruşmadan Önce İtirazdan Vazgeçilmesi 269
G İtirazın Usulden İncelenmesi 270
H İtiraz Üzerine Yapılacak Yargılamanın Aynı Mahkemede
Gerçekleştirilmesi 271
İ İtiraz Üzerine Yapılacak Yargılamada Sanığın Sorgusu Yapılmadan
Hüküm Verilebilmesi 272
J İtiraz Üzerine Yapılacak Yargılamada Önceki Hükümle Bağlı
Olunmaması 278
K İtiraz Üzerine Verilecek Hükmün Aleyhe Değiştirme Yasağı Açısından
İncelenmesi 279
L İtiraz Üzerine Verilecek Hükmün Yayılma Etkisi286
M İtiraz Üzerine Verilen Hükme Karşı Kanun Yolları 289
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BASİT YARGILAMA USULÜNÜN BENZER KURUMLARLA VE
ADİL YARGILANMA HAKKI İLE İLİŞKİSİ VE
ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI
I GENEL OLARAK 291
II BASİT YARGILAMA USULÜNÜN HUKUKUMUZDAKİ BENZER
KURUMLARLA İLİŞKİSİ292
A Genel Olarak 292
B Seri Muhakeme Usulü 292
1 Genel Olarak 292
2 Kapsamı 295
3 Uygulanma Koşulları 297
4 Uygulanma Biçimi301
5 Basit Yargılama Usulü İle İlişkisi311
C Uzlaştırma 313
1 Genel Olarak 313
2 Uygulanma Koşulları ve Biçimi315
3 Basit Yargılama Usulü İle İlişkisi318
D Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 320
1 Genel Olarak 320
2 Uygulanma Koşulları ve Biçimi321
3 Basit Yargılama Usulü İle İlişkisi324
E Önödeme326
1 Genel Olarak 326
2 Uygulanma Koşulları ve Biçimi326
3 Basit Yargılama Usulü İle İlişkisi330
III BASİT YARGILAMA USULÜNÜN ADİL YARGILANMA HAKKINA DAİR
İLKELER BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ331
IV BASİT YARGILAMA USULÜNÜN AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ
KARARLARIBAKIMINDANDEĞERLENDİRİLMESİ339
V BASİT YARGILAMA USULÜNÜN ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI 348
SONUÇ 355
KAYNAKLAR 365