Çin Ve Hindistan’a Yönelik Bangladeş Avami Ligi’nin Dış Politika Çalışmaları (2009-2018)
Dr. RAHMAT ULLAH
ÖNSÖZ III
İÇİNDEKİLER V
TABLOLAR LİSTESİ VII
ŞEKİLLER LİSTESİ VIII
KISALTMALAR LİSTESİ IX
GİRİŞ 1
BİRİNCİ BÖLÜM 15
- BANGLADEŞ AVAMİ LİGİ: TARİHİ ARKA PLANI VE DIŞ POLİTİKA
İLKELERİ 15
1.1. Avami Ligi’nin Kuruluşu 16
1.2. Pakistan Döneminde Avami Ligi’nin Rolü 18
1.2.1. Devlet Dili Hareketi ve Avami Ligi 18
1.2.2. 1954 Seçiminde ‘Birleşik Cephesi’ ve Avami Ligi 20
1.2.3. 6 Maddeli ‘Özerklik Hareketi’ ve Avami Ligi 24
1.3. Bağımsız Bangladeş ve Şeyh Mujibur Rahman Döneminde Avami Ligi 29
1.4. Şeyh Hasina ve Avami Ligi 31
1.5. Avami Ligi’nin Genel Tanımı: 38
1.6. Bangladeş Avami Ligi’nin Dış Politika İlkeleri 41
1.7. Bangladeş’in Jeopolitik Konumunu Belirlemesinde Avami Ligi’nin Rolü 44
İKİNCİ BÖLÜM 53
- BANGLADEŞ AVAMİ LİGİ-ÇİN İLİŞKİLERİNİN ELEŞTİREL
JEOPOLİTİK AÇISINDAN İNCELENMESİ 53
2.1. Tarihi Arka Planı 53
2.1.1. Şeyh Mujibur Rahman Hükümeti Dönemindeki İlişkileri
(1972-1975) 58
2.1.2. Şeyh Hasina’nın İlk Hükümeti Dönemindeki İlişkileri (1996-2001) 62
2.2. Avami Ligi’nin 2009-2018 İktidar Döneminde Çin ile olan İlişkileri 63
2.2.1. Siyasi ve Diplomatik İlişkileri 63
2.2.2. Askeri İlişkileri 70
2.2.3. Ekonomik ve Kalkınma İlişkileri 72
2.2.4. Çin’in ‘Bir Kuşak Bir Yol Projesi’nde Bangladeş 75
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 80
- BANGLADEŞ AVAMİ LİGİ-HİNDİSTAN İLİŞKİLERİNİN ELEŞTİREL
JEOPOLİTİK AÇISINDAN İNCELENMESİ 80
3.1. Tarihi Arka Planı 80
3.1.1. Şeyh Mujibur Rahman Hükümeti Dönemindeki İlişkileri
(1972-1975) 83
3.1.2. Şeyh Hasina’nın İlk Hükümeti Dönemindeki İlişkileri
(1996-2001) 88
3.2. Avami Ligi’nin 2009-2018 İktidar Döneminde Hindistan ile olan
İlişkileri 89
3.2.1. Siyasi ve Diplomatik İlişkileri 90
3.2.2. Ekonomik ve Kalkınma İlişkileri 96
3.2.3. Askeri İlişkileri 98
3.2.4. Kara Sınır Sorunun Çözümü 99
3.2.5. Sınırda Hindistan tarafından Bangladeşlilere Açılan Ateş ve
Ölümü 100
3.2.6. Assam’da Vatansız Bırakılan 2 Milyon Bengal 102
3.2.7. Hindistan ile Deniz Anlaşmazlığı ve Bangladeş’in Kazanması 103
3.2.8. Bangladeş Üzerinden Hindistan’ın Transit İmkânı 104
3.2.9. Ortak Nehirlerin Su Paylaşımında Çözülmeyen Meseleler 106
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 112
- ÇİN VE HİNDİSTAN’A YÖNELİK AVAMİ LİGİ’NİN DIŞ
POLİTİKASININ DĞERLENDİRMESİ 112
4.1. Dış Politika Söylemi Teorisi 112
4.2. Avami Ligi’nin Çin’e Yönelik Söylemleri 116
4.3. Avami Ligi’nin Hindistan’a Yönelik Söylemleri 118
4.3.1. Karı Koca İlişkileri 119
4.3.2. Avami Ligi, Hindistan’ın Ajanı değil; Arkadaşı 119
4.3.3. Test Edilmiş Arkadaşı 120
4.3.4. Stratejik İlişkilerin Ötesine 120
4.3.5. Savaş Durumunda Bangladeş Hindistan’ın Yanında Olacaktır 121
4.4. Uzmanların Görüşleri 121
SONUÇ VE ÖNERİLER 141
YARARLANILAN KAYNAKLAR 159
EKLER 181
DİZİN 205