Çocuklar Suçun Nesnesi Olamazlar

İÇİNDEKİLER
KURTULUŞ TAYANÇ ÇALIŞIR (ÖZGEÇMİŞİ) 7
MELİSSA DOĞAN (ÖZGEÇMİŞİ) 11
TEŞEKKÜR 13
ÖNSÖZ 15
İÇİNDEKİLER 21
KISALTMALAR 25
1. GİRİŞ 27
2. CEZA HUKUKU ANLAMINDA ÇOCUK VE İLGİLİ KAVRAMLARIN KISA TANIMI 29
3. ÇOCUK SUÇLULUĞUNUN SEBEPLERİ 33
4. PATERNALİZM VE ÇOCUK SUÇLULUĞU 35
5. ÇOCUK VE SUÇ KAVRAMI YAN YANA GELİRSE 39
6. ÇOCUKLAR SUÇUN NESNESİ OLDUĞUNDA 43
7. KAPİTALİZM BAĞLAMINDA SUÇ VE ÇOCUK SUÇLULUĞU OLGUSU 45
8. SUÇUN MAĞDURU ÇOCUKLAR OLURSA 51
9. ÇOCUK YARGILAMASINA EGEMEN OLAN İLKELER 55
9.1. Basitlik ve Çabukluk ilkesi 55
9.2. Cezai Sorumluluk Yaşı 56
9.3. Çocuk Yararının Önceliği İlkesi 57
9.4. Orantılılık İlkesi 58
9.5. Özgürlükten Yoksun Kılma Tedbirinin Son Çare Olması Gerektiği 59
9.6. Sadelik İlkesi. 61
9.7. Saygınlığına Özen Gösterilmesini İsteme Hakkı 62
9.8. Suç Soruşturma ve Kovuşturmasıyla İlgili Yetkililerin Takdir Yetkisi 62
9.9. Yasal Temsilcinin Karar Sürecine Katılması Hakkı 63
10. SSÇ’LER BAKIMINDAN ÖNGÖRÜLMÜŞ LEHE DÜZENLEMELER 65
11. TARİHSEL SÜREÇ İÇİNDE ÇOCUK KAVRAMINA BAKIŞ 67
11.1. Farklı Toplumların Çocuk Kavramına Bakış Açısı 67
11.1.1. İlkel toplumlarda çocuk 67

22 İçindekiler
11.1.2. Aydınlanma çağı öncesi çocuk 68
11.1.3. Aydınlanma çağında çocuk 69
11.1.4. 1800-1900 arasında çocuk 72
11.1.5. Günümüzde çocuk 75
11.2. AİHM ve Çocuk 76
11.3. Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme ve Çocuk 77
11.4. Uluslararası Sözleşmelerce Çocuklara Karşı Cezai İşlemlere Esas Hususlar 78
11.4.1. Adil yargılanma hakkı 78
11.4.1.1. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin çocuk
dostu uygulamasının temel unsurları 79
11.5. AİHM’nin Çocuk Yargı Süreci Hakkında Türkiye Aleyhindeki Kararları 85
11.5.1. Güveç / Türkiye 20 Ocak 2009 85
11.5.2. Salduz / Türkiye 29 Mayıs 2001 95
11.5.3. Selçuk / Türkiye 10 Ocak 2006 103
11.5.4. Çoşelav / Türkiye 9 Ekim 2012 108
11.5.5. H.Y. ve HÜ.Y / Türkiye 6 Ekim 2005 122
12. BAZI ÜLKELERİN ÇOCUK CEZA HUKUK SİSTEMLERİNE BAKIŞ 139
12.1. Belçika 139
12.1.1. Tarihçe 139
12.1.2. Yenilikler 142
12.2. İngiltere 145
12.2.1. Crime and Disorder Act 1998 146
12.2.2. ‘Doli incapax’ karinesi 146
12.2.3. Doli incapax karinesinin kısmen kaldırılması 147
12.2.4. Eleştiri 148
12.3. Hollanda 148
12.3.1. Çocuğun önceliği 149
12.3.2. Geçerli yaş sınırları 149
12.3.2.1. 12 yaşından küçük çocuklar 149
12.3.2.2. 12–18 yaş arası çocuklar 149
12.3.2.3. 18–21 yaş arası 150
12.4. Düşünceler 150
12.5. Öneriler 151
13. SONUÇ VE ÖNERİLER 153

İçindekiler 23
14. ÇOCUK HUKUKU İLE İLGİLİ MEVZUAT HÜKÜMLERİ 161
14.1. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirgesi 161
14.2. Çocuk Haklarına Dair Sözleşme 163
14.3. Birleşmiş Milletler Çocuk Ceza Adaleti Sisteminin Uygulanması
Hakkında Asgarî Standart Kurallar (Pekin/Beijing Kuralları) 182
14.4. Çocuk Suçluluğunun Önlenmesine İlişkin Birleşmiş Milletler
Yönlendirici İlkeleri (Riyad İlkeleri) 203
14.5. Özgürlüğünden Yoksun Bırakılmış Çocukların Korunmasına İlişkin
Birleşmiş Milletler Kuralları (Havana Kuralları) 213
14.6. Birleşmiş milletler Çocuk Hakları Komitesi Genel Yorum no. 10 -
Çocuk Adaletinde Çocuk Hakları 229
14.7. Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun 256
14.8. Çocuk Haklarına Dair Sözleşmeye Ek Çocuk Satışı, Çocuk Fahişeliği ve Çocuk Pornografisi İle İlgili İhtiyari Protokolün Onaylanmasının
Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun 265
14.9. Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukukî Yön Ve Kapsamına Dair
Kanun 273
14.10. Çocuk Koruma Kanunu 279
14.11. 5237 Sayılı Türk Ceza Yasası (İlgili Maddeler) 294
14.12. Ceza Yargılama Yasası (İlgili Maddeler) 300
14.13. Çocuk Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usûl Ve Esaslar
Hakkında Yönetmelik. 303
14.14. Yakalama, Gözaltına Alma Ve İfade Alma Yönetmeliği (İlgili Maddeler) 321
15. YARARLANILAN KAYNAKLAR 323