^{Danıştay ve Yargıtay İçtihatları Işığında}İdari Yargı Kararlarının Uygulanması

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Birinci Bölüm
GENEL OLARAK İDARİ YARGI SİSTEMİ
I. İDARİ YARGI 13
A. Bölge İdare, İdare ve Vergi Mahkemeleri 14
1. Bölge İdare Mahkemeleri 15
2. İdare ve Vergi Mahkemeleri 16
a. İdare Mahkemeleri 16
b. Vergi Mahkemeleri 16
B. Danıştay 17
C. Sayıştay 20
II. İDARİ DAVA TÜRLERİ 21
A. İptal Davaları 22
1. İdari İşlem 22
a. İdari İşlemin Tanımı 22
b. İdari İşlem Türleri 23
i. Genel Düzenleyici İşlemler 24
ii. Bireysel İşlemler 25
iii. Olumlu İşlemler 25
iv. Olumsuz İşlemler 25
c. İptal Davasına Konu Edilemeyecek İşlemler 26
i. Kesinleşmemiş ve İcrai Niteliği Olmayan İşlemler 26
ii. Yok Hükmünde Olan İşlemler 29
iii. Adliye Mahkemelerinin Görev Alanına Giren İşlemler 29
iv. Kanunlarla Yargı Denetiminden Bağışık Tutulmuş İşlemler 30
2. Hukuka Aykırılık 30
a. Yetki Yönünden Hukuka Aykırılık 31
b. Şekil Yönünden Hukuka Aykırılık 31
c. Sebep Yönünden Hukuka Aykırılık 32
d. Konu Yönünden Hukuka Aykırılık 33
e. Maksat Yönünden Hukuka Aykırılık 34
3. Menfaat İhlali 35
B. Tam Yargı Davaları 39
1. İdari İşlemlerden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları 41
2. İdari Eylemlerden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları 43
C. Vergi Davaları 46
D. İdari Sözleşmelerden Doğan Davalar 47
III. KISACA İDARİ YARGILAMA SAFAHATI 48
IV. İDARİ YARGI KARARLARI 51
A. Yürütmenin Durdurulması Kararları 51
1. Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Niteliği 52
2. Yürütmenin Durdurulması Kararı Verilebilmesinin Şartları 54
a. İdari İşlemin Uygulanması Halinde Telafisi Güç veya İmkânsız Zararların Doğması 56
b. İdari İşlemin Açıkça Hukuka Aykırı Olması 57
c. Koşulların Birlikte Gerçekleşmesi 57
d. Gerekçe Gösterilmesi 58
e. Davalı İdarenin Savunmasının Alınmış Olması veya Savunma Süresinin Geçmiş Olması 58
f. Yürütmenin Durdurulmasına İlişkin Karar Verilebilmesi İçin Sair Gereklilikler ve Karar 60
g. İstinaf veya Temyiz Aşamasında Yürütmenin Durdurulması 62
B. Ara Kararları 65
C. İptal Kararları 67
D. Tam Yargı Davalarında Verilen Kararlar 69
E. Dilekçenin Reddine İlişkin Kararlar 70
F. Davanın Reddine İlişkin Kararlar 77
1. Davanın Usulden Reddine İlişkin Kararlar 77
2. Davanın Esastan Reddine İlişkin Kararlar 78
G. Esasa İlişkin Kararlara Karşı Kanun Yoluna Gidilmesi Üzerine Verilen Kararlar 79
İkinci Bölüm
İDARİ YARGI KARARLARININ UYGULANMASI
I. GENEL OLARAK 81
A. Yargı Kararlarının Uygulanma Usulü 87
B. İtiraz veya Kanun Yollarına Başvurulmuş Olmasının Kararların Uygulanmasına Etkisi 96
C. Davadan Feragat Edilmesinin İdari Yargı Kararlarının Uygulanma Sürecine Etkisi 102
D. Kararların Şümulü 110
1. Genel Düzenleyici İşlemlerin Yürütülmesinin Durdurulmasına veya İptaline İlişkin Kararların Şümulü 110
a. Genel Düzenleyici İşlemlerin Yürütülmesinin Durdurulmasına veya İptaline İlişkin Kararların Davada Taraf Olmayanlara Etkisi 110
b. Genel Düzenleyici İşlemin Yürütülmesi Durdurulan veya İptal Edilen Hükümlerine Göre Karardan Önce Hakkında İşlem Tesis Edilmiş Olanların Durumu 118
2. Bireysel İşlemlerin Yürütülmesinin Durdurulmasına veya İptaline İlişkin Kararların Şümulü 133
a. Davacının Halefinin Yürütmenin Durdurulması veya İptal Kararından Etkilenmesi 133
b. Bireysel İşlemin Yürütülmesinin Durdurulması veya İptaline İlişkin Kararın, Aynı Durumda Olmakla Birlikte Hakkında Tesis Edilen İşlemi Dava Etmemiş Olanlara Etkisi 141
3. Merkezî ve Ortak Sınavlara İlişkin Yürütmenin Durdurulması veya İptal Kararlarının Şümulü 143
II. İPTAL KARARLARININ UYGULANMASI 145
A. Genel Düzenleyici İşlemlere İlişkin İptal Kararlarının Uygulanması 145
1. Genel Düzenleyici İşlemlerin İptaline İlişkin Kararların Geriye Yürürlüğü 147
2. İptal Edilen Genel Düzenleyici İşleme Dayalı Bireysel İşlemlerin Sıhhati 152
3. Genel Düzenleyici İşlemin İptaline İlişkin Kararların Uygulanma Süresi 155
4. Genel Düzenleyici İşlemlerin İptaline İlişkin Kararların Uygulanmasından Vazgeçilmesi 156
B. Bireysel İşlemlere İlişkin İptal Kararlarının Uygulanması 157
1. Bireysel İşlemlerle İlgili İptal Kararlarının Uygulanma Süresi 157
2. Davaya Konu İşlemden Sonra Tesis Edilen İşlemlerin İlk Davaya Etkisi 161
a. İdarece Re’sen Tesis Edilen İşlemlerin İlk Davaya Etkisi 161
i. İptal Edilen İşleme Bağlı Olarak Tesis Edilen İşlemlerin İptal Kararı Karşısındaki Durumu 161
ii. Açılmış Bulunan İptal Davasında Verilen Yürütmenin Durdurulması Kararı Uygulandıktan Sonra Davacı Hakkında Tesis Edilen İşlemlerin Davanın Sonunda Verilen İptal Kararı Karşısındaki Durumu 167
b. Davacının İradesinin İdari Yargı Kararlarının Uygulanmasına Etkisi 172
i. Davacının Açtığı İptal Davasından Sonra Kendi İsteğiyle Tesis Ettirdiği İşlemlerin Davada Verilen İptal Kararının Uygulanmasına Etkisi 172
ii. Davacının Yargı Kararının Uygulanmasından Vazgeçmesi 183
3. Atama İşleminin İptaline İlişkin Kararların Uygulanmasında Dolu Kadronun Boşaltılması ve Boş Kadrolara Atama Yapılabilecek Haller 186
4. İptal Kararları Üzerine Kamu Görevlilerinin Özlük ve Mali Haklarının İadesi 196
a. Davacının Yoksun Kaldığı Parasal Haklarının Faizinin Ödenmesi 199
b. Yoksun Kalınan Parasal Hakların Ödenmesinde Yapılacak Kesintiler 207
c. Atama Davalarında Kısmen İptal Kararı Verilmesi Halinde Parasal Kayıpların Karşılanması 208
5. İptal Kararı Üzerine Davacıya Yapılmış Olan Ödemelerin İptal Kararının Bozulması Üzerine Geri Alınıp Alınamayacağı 211
6. Durum Tespiti Şeklindeki İptal Kararlarının Uygulanması 218
C. İdari İşlemin Usule Uygun Tesis Edilmemesi Nedeniyle Verilen İptal Kararlarının Uygulanması 219
D. Merkezî ve ortak Sınavlara İlişkin İptal Kararlarının Uygulanması 223
E. İptal Kararlarının Uygulanmasında Hukuki veya Fiili İmkânsızlık 227
III. YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARLARININ UYGULANMASI 235
IV. TAM YARGI DAVALARINDA VERİLEN KARARLARIN UYGULANMASI 242
V. VERGİ MAHKEMESİ KARARLARININ UYGULANMASI 246
VI. KANUN YOLLARINA BAŞVURU ÜZERİNE VERİLEN KARARLARIN UYGULANMASI 263
A. İstinaf/Temiz Merciince Verilecek Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Uygulanması 266
1. İstinaf/Temyiz Aşamasında Yürütmenin Durdurulması Kararı Verilebilmesinin Şartları 266
2. İstinaf/Temyiz Aşamasında Verilen Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Geçerlilik Süresi 268
3. Davanın Reddine İlişkin Kararlarla İlgili Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Uygulanması 269
4. İptal Kararlarına Yönelik Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Uygulanması 271
B. Bölge İdare Mahkemelerinin İstinaf Talebi Üzerine Verdiği Kararların Uygulanması 273
C. Danıştay’ın Temyiz Talebi Üzerine Verdiği Kararların Uygulanması 274
1. Davanın Reddi Yönündeki Kararların Bozulmasına İlişkin Kararların Uygulanması 274
2. İptal Kararlarının Bozulmasına İlişkin Kararların Uygulanması 278
a. İdarenin Uymak Zorunda Olduğu Bozma Kararları 279
3. İdarenin Uymasının Takdire Bağlı Olduğu Bozma Kararları 281
VII. ARA KARARLARININ GEREKLERİNİN YERİNE GETİRİLMESİ 282
Üçüncü Bölüm
YARGI KARARLARININ
UYGULANMAMASININ SONUÇLARI
I. İDARİ YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASI HALLERİ 285
A. Kararın Hiç Uygulanmaması 285
B. Kararın Geç Uygulanması 288
C. Kararın Eksik Uygulanması veya Gereği Gibi Uygulanmaması 290
D. Kararın Şeklen Uygulanması 292
II. YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASINDA İDARENİN SORUMLULUĞU 296
A. İdarenin İdari Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Doğan Sorumluluk Halleri 298
1. Tazmin Edilecek Zararlar 298
a. Maddi Tazminat 299
b. Manevi Tazminat 307
B. Yargı Kararını Uygulamaması Nedeniyle İdarenin Tazminata Mahkum Edilmiş Olmasının Yargı Kararını Uygulama Yükümlülüğüne Etkisi 318
C. Yargı Kararlarının Uygulanmaması Nedeniyle Açılacak Tazminat Davalarından Önce İdari Başvuru Zorunluluğu 319
D. Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Dolayı Davacıların Kararın Uygulanması İçin İdareye Başvurularında ve Açılacak Davalarda Zamanaşımı 322
E. Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Doğan İdari Uyuşmazlıklarda Görevli ve Yetkili Mahkeme 336
III. YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASINDA KAMU GÖREVLİLERİNİN SORUMLULUĞU 339
A. Kamu Görevlilerinin Hukuki Sorumluluğu 339
1. Kamu Görevlilerinin Yargı Kararlarının Uygulanmaması Nedeniyle İdarenin Ödemek Zorunda Kaldığı Tazminatlardan Dolayı Sorumluluğu (Rücu Sorumluluğu) 339
2. Yargı Kararlarının Uygulanmaması Nedeniyle Kamu Görevlilerine Karşı Açılacak Davalarda Görevli Yargı Yeri 345
B. Kamu Görevlilerinin Cezai Sorumluluğu 345
1. İdari Yargı Kararlarını Uygulamama Fiilinin Türk Ceza Kanununda Karşılığı 345
2. Amirin Yazılı Emrinin Ceza Sorumluluğuna Etkisi 354
3. 4483 Sayılı Kanunun İdari Yargı Kararlarını Uygulamayan Kamu Görevlilerine Uygulanması 368
4. İdari Yargı Kararının Uygulanmaması Nedeniyle Mahkum Olunan Cezanın Memuriyetin Devamına Etkisi 370
C. Kamu Görevlilerinin Disiplin Sorumluluğu 372
D. Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Dolayı Bakanların Sorumluluğu 373
Kaynakça 377
Kavramlar Dizini 379