^{Defansif Tıp Unsuru Olarak}Tıbbi Malpraktis

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Üçüncü Baskıya Önsöz 7
Önsöz 9
Tablolar Listesi 17
Şekil ve Resim Listesi 17
Kısaltmalar 19
Giriş 21
Birinci Bölüm
TIBBİ MALPRAKTİS:
İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
1.1. TIBBİ MALPRAKTİS 25
1.1.1. Tıbbi Malpraktis Kavram Tanımı 25
1.1.2. Tıbbi Malpraktis Tarihsel Gelişimi 28
1.1.3. Tıbbi Malpraktisin Sınıflandırılması 29
1.1.4. Tıbbi Malpraktisle İlgili Farkındalık İncelemeleri 35
1.1.4.1. Special Eurobarometer No: 241, Medical Errors Çalışması 35
1.1.4.2. Tıbbi Malpraktisle İlgili Basın Haberlerine Dair Bir İnceleme 36
1.1.4.3. Tıbbi Malpraktis Nedenleri Üzerine Bir İnceleme 36
1.1.5. Tıbbi Malpraktis Hakkındaki Ulusal ve Uluslararası Veriler 37
1.1.5.1. Uluslararası Veriler 37
1.1.5.2. Ulusal Veriler 39
1.1.6. Tıbbi Malpraktis Risk Yönetimi 45
1.1.7. Tıbbi Malpraktisin Bildirilmesi 46
1.2. KOMPLİKASYON 50
1.2.1. Komplikasyon Kavram Tanımı 50
1.2.2. Tıbbı Malpraktis – Komplikasyon Ayrımı 53
1.2.2.1. Tıbbi Malraktis – Komplikasyon Ayrımı Kavram Tanımı 53
1.2.2.2. Tıbbi Malpraktis – Komplikasyon Ayrımına Dair Mesleki Yaklaşım 54
1.2.2.3. Tıbbi Malpraktis – Komplikasyon Ayrımının Gruplandırılması 56
1.3. TIBBİ MÜDAHALE 60
1.3.1. Tıbbi Müdahale Kavram Tanımı 60
1.3.2. Tıbbi Müdahalenin Hukuka Uygunluk Şartları 60
1.3.2.1. Tıbbi Müdahalenin Bir Sağlık Meslek Mensubu Tarafından Yapılması Gerekliliği 61
1.3.2.2. Yapılacak Tıbbi Müdahalenin Tıp Biliminin Verilerine Göre ve Bu Verilere Uygun Olması (Özen) Gerekliliği 62
1.3.2.2.1. Tıbbi Endikasyon 62
1.3.2.2.2. Özenli Tıbbi Müdahale 63
1.3.2.3. Aydınlatılmış Hasta Onamı 63
1.4. AYDINLATILMIŞ HASTA ONAMI 64
1.4.1. Aydınlatılmış Hasta Onamı Kavram Tanımı 64
1.4.2. Aydınlatılmış Hasta Onamı Tarihsel Gelişimi 67
1.4.3. Aydınlatılmış Hasta Onamının Önemi 68
1.4.4. Aydınlatılmış Hasta Onamı Alınmasının Hastanın Otonomi Hakkına Etkisi 71
1.4.5. Aydınlatılmış Hasta Onamı ile İlgili Uluslararası Düzenlemeler 73
1.4.5.1. Lizbon Bildirgesi, 1981 73
1.4.5.2. Amsterdam Bildirgesi, 1994 73
1.4.5.3. Bali Bildirgesi, 1995 74
1.4.5.4. Avrupa Konseyi İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi, 1997 74
1.4.5.5. Hasta Haklarına İlişkin Avrupa Sözleşmesi, 2002 77
1.4.6. Aydınlatılmış Hasta Onamı ile İlgili Ulusal Düzenlemeler 77
1.4.6.1. Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun, 1928 77
1.4.6.2. Hasta Hakları Yönetmeliği, 1998 77
1.4.6.3. Aydınlatılmış Onam Kılavuzu, 2013 78
1.4.6.4. Hekimlik Meslek Etiği Kuralları, 1999 78
1.4.7. Aydınlatılmış Hasta Onamının Geçerlik Şartları 78
1.4.8. Aydınlatılmış Hasta Onamı Türleri 81
1.4.8.1. Zımni Onam 81
1.4.8.2. Farazi Onam 82
1.4.8.3. Yazılı Onam 83
1.4.8.4. Sözlü Onam 83
1.4.9. Aydınlatılmış Hasta Onamının Hukuki Niteliği 85
1.4.10. Aydınlatma Yükümlülüğünün Ortadan Kalktığı Hâller 88
1.5. BİLİRKİŞİLİK 90
1.5.1. Bilirkişilik Kavram Tanımı 90
1.5.2. Bilirkişiliğin Tarihsel Gelişimi 91
1.5.3. Sağlık Alanında Bilirkişilik 92
1.5.4. Bilirkişinin Görüşünün Hukuki Niteliği 96
İkinci Bölüm
HEKİMİN TIBBİ MALPRAKTİS KAPSAMINDAKİ
HUKUKİ SORUMLULUKLARI, İLGİLİ YAPTIRIMLAR VE
TIBBİ MALPRAKTİSTEN KORUNMA YÖNTEMLERİ
2.1. HEKİMİN HUKUKİ SORUMLULUĞU 99
2.1.1. Hekimin Hukuki Sorumluluğunun Tarihsel Gelişimi 101
2.1.2. Hekimin Hukuki Sorumluluğunun Türleri 103
2.1.2.1. Sözleşmeden Kaynaklanan Hukuki Sorumluluk 103
2.1.2.2. Yardımcı Kişinin Eyleminden Kaynaklanan Hukuki Sorumluluk 108
2.1.2.3. İfa Yardımcısı Olma Konumunda Hukuki Sorumluluk 109
2.1.2.4. Görev ve Hizmet Kusurundan Dolayı Hukuki Sorumluluk 110
2.1.2.5. Tıbbi Vekâletsiz İş Görmeden Doğan Hukuki Sorumluluk 111
2.1.2.6. Hekimin Vekâletsiz İş Görmesi 112
2.1.2.6.1. Hekimin Hukuka Uygun (Caiz) Vekâletsiz İş Görmesi 112
2.1.2.6.2. Hekimin Hukuka Aykırı (Caiz Olmayan) Vekâletsiz İş Görmesi 112
2.1.2.7. Culpa in Contrahendo 115
2.2. TIBBİ MALPRAKTİS NEDENİYLE HEKİME YÖNELİK YAPTIRIMLAR 116
2.2.1. Tıbbi Malpraktis Nedeniyle Hekime Yönelik Hukuki Yaptırımlar 116
2.2.2. Tıbbi Malpraktis Nedeniyle Hekime Yönelik Cezai Yaptırımlar 117
2.2.3. Tıbbi Malpraktis Nedeniyle Hekime Yönelik Mesleki Yaptırımlar 121
2.2.4. Tıbbi Malpraktis Nedeniyle Hekime Yönelik İdari Yaptırımlar 122
2.2.5. Anayasa Mahkemesinin Tıbbi Malpraktis Nedeniyle Hekime Yönelik Yaptırımlarla İlgili Görüşü 123
2.3. TIBBİ HİZMETLERİN UYGULANMASINDAN DOĞAN SORUMLULUK KANUN TASARISI 126
2.3.1. Kanun Tasarısının Amacı 126
2.3.2. Kanun Tasarısının Genel Gerekçesi 127
2.3.3. Kanun Tasarısının Değerlendirilmesi 127
2.4. HEKİMİN TIBBİ MALPRAKTİS ÖNLEMLERİ 130
2.4.1. Sigortacılık Uygulamaları 131
2.4.1.1. Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası 131
2.4.1.1.1. Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının Hukuki Geçmişi 131
2.4.1.1.2. Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının Hukuki Niteliği 132
2.4.1.1.3. Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun Değişikliği ile Zorunlu Sigortaya Geçiş 133
2.4.1.1.4. Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının Risk Grupları 134
2.4.1.1.5. Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Hasarsızlık İndirimi 136
2.4.1.1.6. Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Teminat Dışında Kalan Hâller 137
2.4.1.1.7. Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasına Eleştirel Bakış 138
2.4.1.1.8. Tıbbi Kötü Uygulamaya Yönelik Sigorta Yaptırmayı Gerekli Kılan Veriler 140
2.4.1.1.9. Tıbbi Malpraktis Nedenli Tazminat Ekonomisine Sigorta Sektörel Bakışı 141
2.4.1.2. Tamamlayıcı Hekim Sorumluluk Sigortası 144
2.4.1.3. Farklı Ülkelerdeki Sigorta Sistemleri 145
2.4.1.3.1. Amerika Birleşik Devletleri’nde Uygulanan Sigorta Sistemi 145
2.4.1.3.2. Almanya’da Uygulanan Sigorta Sistemi 145
2.4.1.3.3. Birleşik Arap Emirlikleri’nde Uygulanan Sigorta Sistemi 145
2.4.1.3.4. Finlandiya’da Uygulanan Sigorta Sistemi 146
2.4.1.3.5. İngiltere’de Uygulanan Sigorta Sistemi 146
2.4.1.3.6. İspanya’da Uygulanan Sigorta Sistemi 146
2.4.1.3.7. İsveç’te Uygulanan Sigorta Sistemi 147
2.4.1.3.8. Japonya’da Uygulanan Sigorta Sistemi 147
2.4.1.4. Tıbbi Malpraktis Sigorta Krizi 147
2.4.2. Defansif Tıp 149
2.4.2.1. Defansif Tıp Kavram Tanımı 149
2.4.2.2. Defansif Tıp Türleri 150
2.4.2.2.1. Pozitif Defansif Tıp 150
2.4.2.2.2. Negatif Defansif Tıp 152
2.4.2.3. Defansif Tıp Uygulamalarının Etkileri 153
2.4.2.4. Dünyada ve Ülkemizde Defansif Tıp Uygulama Yaygınlığı 155
2.4.2.5. Defansif Tıp Uygulamalarının Hukuki Sonuçları 157
2.4.3. Hekimin Hasta Seçme Hakkı 158
Üçüncü Bölüm
TIBBİ MALPRAKTİS DAVA STRES SENDROMU
3.1. TMDSS KAVRAMI 161
3.1.1. Genel Olarak 161
3.1.2. Kavram Tanımı 162
3.1.3. Stres Riskinin Analizi 163
3.2. TMDSS BELİRTİLERİ 165
3.3. TMDSS FARKINDALIĞI 167
3.4. TMDSS’NİN YÖNETİLMESİ 169
Sonuç 171
Kaynaklar 177
Kavramlar Dizini 193
Özgeçmiş 197