Demokrasinin İşleyişinde Yargının Rolü ve Meşruiyeti
Mehmet Fatih HÜNER
- | Demokrasi Kavramı ve Genel Olarak Yargı Faaliyeti |
- | Demokrasi Kavramı |
- | Demokrasi Yargı İlişkisinde Temel Prensipler ve Düzenlemeler Yargılamaya Hâkim Olan Temel İlkeler |
- | Meşruiyet Sorunu Açısından Demokrasi – Yargı İlişkisi |
- | Meşruiyet Kavramı |
BİRİNCİ BÖLÜM
DEMOKRASİ KAVRAMI VE GENEL OLARAK YARGI FAALİYETİ
I. -DEMOKRASİ KAVRAMI-5
A. -Demokrasinin Tanımlanması-5
1. -Demokrasinin Tanımlanmasında Yöntem-5
2. -Demokrasinin Dinamizmi ve Kırılganlığı-7
3. -Demokrasinin Moral Değerlerle İlişkisi-8
4. -Demokrasiyi Alternatifleriyle Anlamak-13
B. -Demokrasinin Asgari Şartları-17
1. -Siyasi Eşitlik-17
2. -Çoğunluk İktidarı-20
C. -Demokrasi Biçimleri-26
1. -Doğrudan Demokrasi-27
2. -Temsili Demokrasi-29
a. -Temsil Sorunu ve Çözüm Yolları-31
b. -Denetim Sorunu ve Çözüm Yolları-37
aa. -Siyasi Denetim-37
bb. -Kamuoyu Denetimi-38
cc. -İdari Denetim-39
dd. -Yargı denetimi-42
D. -Anayasal Demokrasilerin Temel Özellikleri-42
1. -Hukuk Devleti-45
2. -İnsan Hakları-50
a. -Genel Olarak-50
b. -İnsan Haklarının Anayasalarda Yer Alan Tasnifi-53
aa. -Negatif Statü Hakları-54
bb. -Aktif Statü Hakları-55
cc. -Pozitif Statü Hakları-55
3. -Kuvvetler Ayrılığı-58
4. -Tarafsız Devlet-61
5. -Çoğulculuk-63
II. -GENEL OLARAK YARGI FAALİYETİ-64
A. -Yargı Organı ve Yargı Faaliyeti-64
B. -Yargı Sistemleri-65
1. -Yargı Birliği-66
2. -Yargı Ayrılığı-66
C. -Yargı Türleri-67
1. -Adli Yargı-67
2. -İdari Yargı-67
3. -Askeri Yargı-69
4. -Anayasa Yargısı-71
a. -Anayasa Mahkemelerinin Ortaya Çıkışı-74
b. -Anayasa Mahkemelerinin Görevleri-75
aa. -Kanunların Anayasaya Uygunluğunun Denetimi-76
bb. -Anayasanın Yorumlanması-78
cc. -Diğer Görevleri-83
İKİNCİ BÖLÜM
DEMOKRASİ YARGI İLİŞKİSİNDE TEMEL PRENSİPLER VE DÜZENLEMELER
I. -YARGILAMAYA HÂKİM OLAN TEMEL İLKELER-85
A. -Yargı Bağımsızlığı-86
1. -Kurumsal Bağımsızlık-87
2. -Kişisel Bağımsızlık-87
B. -Yargı Tarafsızlığı-90
C. -Aleni Yargılama İlkesi-94
D. -Makul Sürede Yargılama İlkesi-95
E. -Diğer İlkeler-97
II. -YARGI MENSUPLARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER-97
A. -Yargı mensuplarının Niteliksel ve Niceliksel Yeterliliği-97
B. -Hâkim ve Savcıların Mesleğe Kabulü ve Yükselmeleri-100
C. -Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun Sağladığı Güvenceler-101
1. -Kurulun Görevi-101
2. -Kurulun Yapısı-102
III. -YARGININ YORUM YETKİSİ-104
A. -Yargının Yorum Tekeli-104
B. -Yorum Yöntemleri-106
1. -Lâfzî Yorum-107
2. -Tarihsel Yorum-107
3. -Amaçsal Yorum-108
4. -Sistematik Yorum-109
C. -Yorumun Yetkisinin Sınırları-110
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MEŞRUİYET SORUNU AÇISINDAN DEMOKRASİ - YARGI İLİŞKİSİ
I. -MEŞRUİYET KAVRAMI-113
A. -Bir -Üst Kavram- Olarak Meşruiyet-113
1. -Kanunilik Hukukilik Ayrımı-115
2. -Hukukilik Meşruluk Ayrımı-116
B. -Meşruiyetin Güncel Temelleri-118
1. -Meşruiyet - Demokrasi İlişkisi-118
2. -Meşruiyet - İnsan Hakları İlişkisi-119
II. -YARGIDA MEŞRUİYET SORUNU-121
A. -Genel Olarak-121
B. -Yargıda Meşruiyet Sorununun Nedenleri-121
1. -Yüksek Mahkemelerin Yapısı-126
a. -Üye Profili-126
b. -Üyelerin Seçilme Şekli-128
2. -Yargısal Aktivizm-130
a. -Yargısal Aktivizmin Nedenleri-131
aa. -Mahkeme Üyelerinin Tutumları-131
bb. -Yürürlükteki Anayasa/Kanunlar-134
cc. -Ülkedeki Siyasi Kültür-136
b. -Yargısal Aktivizmin Sonuçları-138
aa. -Siyasi Sonuçlar-138
bb. -Hukuki Sonuçlar-138
SONUÇ-141
EKLER-145
Bangalor Yargı Etiği İlkeleri-145
Hâkimlerin Rolü, Etkinliği ve Bağımsızlığı Konusunda Avrupa Konseyi Üye Devlet Bakanlar Komitesi Tavsiye Kararı-161
Birleşmiş Milletler Yargı Bağımsızlığının Temel İlkeleri-169
KAYNAKÇA-173
MAHKEME KARARLARI-182
KAVRAM DİZİNİ-183