Themis - İş Hukuku

Deniz Bayeren

Sınavlara hazırlık sürecinde güncel ve güvenilir kaynaklardan konuya çalışmak son dönemdeki sınavlarda görüldüğü üzere oldukça önemlidir. Kitabın 1. baskısı siz değerli okuyucuların ilgisi nedeniyle kısa zamanda tükendi. 2. baskıda da ilk baskıdaki gibi sınavda iş hukukuna ilişkin gelebilecek neredeyse tüm soruları çözebilmeniz için gerekli özen gösterildi. Kitaptaki not ve örnek kısımları genişletildi, yargı kararları çoğaltıldı ve kitaba yeni tablolar eklendi. Değişen sınav sistemine uygun olarak kitapta, iş hukukuna ilişkin mevzuatta yer alan tüm bilgiler yer almaktadır.

(Tanıtım Bülteninden)

Konu Başlıkları

Genel Bilgiler
Bireysel İş Hukuku
Toplu İş Hukuku

İçindekiler

Önsöz v
Kısaltmalar Listesi xxv
Birinci Kısım
GENEL BİLGİLER
Birinci Bölüm
İŞ HUKUKUNA GİRİŞ
I. GENEL BİLGİLER 1
A. Tanımı ve Kapsamı 1
B. Bölümleri 2
1. Bireysel İş Hukuku 2
2. Toplu İş Hukuku 2
II. İŞ HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİMİ 2
A. Cumhuriyet Dönemi Öncesi 3
B. Cumhuriyet Dönemi Sonrası 3
III. İŞÇİNİN KORUNMASI VE İŞÇİ YARARINA YORUM İLKESİ 4
IV. İŞ HUKUKUNUN KAYNAKLARI 6
A. Genel Kaynaklar 6
1. Anayasa 6
2. Kanunlar 6
3. Uluslararası Sözleşmeler 7
4. Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 7
5. Yönetmelikler 8
6. Yargı Kararları ve Bilimsel Görüşler 8
B. Özel Kaynaklar 8
1. İş Sözleşmesi ve Toplu İş Sözleşmesi 8
2. İşyeri İç Yönetmeliği 9
3. İşyeri Uygulaması 10
4. İşverenin Talimatları 11
İkinci Bölüm
İŞ HUKUKUNUN KAPSAMI
I. İŞ KANUNU’NUN KAPSAMI 13
A. İş Kanunu Kapsamındaki İşler 13
B. İş Kanunu Kapsamı Dışındaki İşler 13
1. Deniz Taşıma İşleri 13
2. Hava Taşıma İşleri 14
3. 50’den (50 Dahil) Az İşçi Çalıştırılan Tarım ve Orman İşleri 14
4. Aile Üyelerince Evlerde Yapılan El Sanatları İşleri 15
5. Ev Hizmetleri 15
6. Çıraklar 16
7. Sporcular 16
8. Rehabilite Edilenler 16
9. Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu’na göre 3 Kişinin Çalıştığı Yerler 17
C. Sanayi, Ticaret, Tarım ve Orman İşleri 17
II. DENİZ İŞ KANUNU’NUN KAPSAMI 20
III. BASIN İŞ KANUNU’NUN KAPSAMI 20
IV. TÜRK BORÇLAR KANUNU’NUN KAPSAMI 21
Üçüncü Bölüm
İŞ HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI
I. İŞÇİ 23
A. Tanımı 23
B. Unsurları 23
1. Bir İş Sözleşmesine Dayanarak Çalışma 23
2. Gerçek Kişi Olma 23
C. İşçi Benzeri Kişiler 24
1. Çırak 24
2. Stajyer 25
II. İŞVEREN 26
III. ALT İŞVEREN 27
A. Genel Olarak 27
B. Alt İşverenlik İlişkisinin Kurulma Koşulları 27
1. Birden Fazla İşverenin Bulunması 27
2. Alt İşverene Verilen İşin Mal veya Hizmet Üretimine İlişkin Olması 28
3. Yapılan İşin Mal veya Hizmet Üretimine İlişkin Yardımcı İş veya Asıl İşin Bir Bölümünde İşletmenin ve İşin Gereği İle Teknolojik Nedenlerle Uzmanlık Gerektiren Bir İş Olması 28
4. Alt İşveren İşçilerinin Yalnızca Asıl İşverenin İşyerinde Çalıştırılması 29
5. İşyerinde Asıl İşverenin İşçilerinin de Bulunması 30
6. İşin Asıl İşverene Ait İşyerinde Yapılması 30
C. Alt İşverenlikte Sorumluluk 30
D. Alt İşveren – Asıl işveren İlişkisinin Sınırlandırmaları – Muvazaa ve Bunlara Aykırılığın Yaptırımı 31
E. Asıl İşveren – Alt İşveren İlişkisinin Bildirimi 33
IV. İŞVEREN VEKİLİ 33
A. Tanımı 33
B. Unsurları 34
1. İşveren Adına Hareket Etmek 34
2. İş, İşyeri veya İşletmenin Yönetiminde Görev Almak 34
V. İŞYERİ 35
A. Tanımı ve Kapsamı 35
B. İşyeri ve İşletme Ayrımı 37
C. İşyerinin Kurulması 38
D. İşyerinin Bildirimi 38
E. İşyerinin Devri 39
F. İşyerinin Kapatılması 41
İkinci Kısım
BİREYSEL İŞ HUKUKU
Birinci Bölüm
İŞ SÖZLEŞMESİ
Birinci Kesim
GENEL BİLGİLER
I. TANIMI 43
II. UNSURLARI 43
A. Bir İşin Görülmesi 43
B. İşin Ücret Karşılığında Görülmesi 44
C. İşin Bağımlı Olarak Görülmesi 44
III. İŞ SÖZLEŞMESİNİN ÖZELLİKLERİ 45
A. Özel Hukuk Sözleşmesi Olması 45
B. İşçinin Kişiliğine Bağlı Olması 45
C. Karşılıklı Borç Yüklemesi 45
D. Sürekli Borç İlişkisi Olması 46
IV. İŞ SÖZLEŞMESİNİN TÜRLERİ 46
A. Sürekli – Süreksiz İş Sözleşmeleri 46
B. Belirli Süreli – Belirsiz Süreli İş Sözleşmeleri 47
C. Deneme Süreli İş Sözleşmeleri 49
D. Tam ve Kısmi Süreli İş Sözleşmeleri 51
E. Çağrı Üzerine Çalışmaya Dayalı İş Sözleşmeleri 55
F. Uzaktan Çalışmaya Dayalı İş Sözleşmeleri 56
1. Tele Çalışma 56
2. Evde Çalışma 56
3. Ortak Hükümler 57
G. Takım Sözleşmesi İle Oluşturulan İş Sözleşmeleri 58
H. Mevsimlik İş Sözleşmesi 59
I. Pazarlamacılık Sözleşmesi 60
J. Geçici (Ödünç) İş İlişkisi 60
1. Özel İstihdam Bürosu Aracılığıyla Kurulan (Mesleki Anlamda) Geçici İş İlişkisi 61
a. Özel İstihdam Bürosu Aracılığıyla Geçici İş İlişkisi Kurulabilecek Haller 62
b. Özel İstihdam Bürosu Aracılığıyla Kurulacak Geçici İş İlişkisinin Süresi 63
c. Özel İstihdam Bürosu Aracılığıyla Geçici İş İlişkisi Kurma Yasakları 65
d. Özel İstihdam Bürosu Aracılığıyla Kurulacak Geçici İş İlişkisinde Tarafların Hak ve Yükümlülükleri 66
e. Özel İstihdam Bürosu Aracılığıyla Kurulacak Geçici İş İlişkisinin Sona Ermesi 67
2. Holding Bünyesi İçinde ya da Grup İçi Şirketler Arasında Kurulan (Mesleki Olmayan Anlamda) Geçici İş İlişkisi 67
İkinci Kesim
İŞ SÖZLEŞMESİNİN
KURULMASI VE GEÇERSİZLİĞİ
I. TARAF EHLİYETİ 70
II. İŞ SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ 70
III. İŞ SÖZLEŞMESİ YAPMA ÖZGÜRLÜĞÜ VE SINIRLARI 72
A. İş Sözleşmesi Yapma Özgürlüğü 72
B. İş Sözleşmesi Yapma Özgürlüğünün Sınırları 72
1. İş Sözleşmesi Yapma Yasakları 72
a. Yaş Küçüklüğü 72
b. Cinsiyet 73
c. Sağlık Durumu 74
d. Yabancılık 74
2. İş Sözleşmesi Yapma Zorunlulukları 75
a. Engelli ve Eski Hükümlü veya Terör Mağduru Çalıştırma Zorunluluğu Nedeniyle Bazı Kişilerin İşe Alınması 75
b. Toplu Olarak İşten Çıkarılanların Yeniden İşe Alınması 77
c. Maluliyet Nedeniyle İşten Ayrılanların Yeniden İşe Alınması 77
d. Askerlik veya Kanuni Bir Ödev Nedeniyle İşten Ayrılanların Yeniden İşe Alınması 77
e. Hastalık Nedeniyle İşten Çıkarılan Gazetecilerin Yeniden İşe Alınması 78
f. İş Sağlığı ve Güvenliği Nedeniyle Belirli Nitelikteki Kişilerin İşe Alınması 78
IV. İŞ SÖZLEŞMESİNİN GEÇERSİZLİĞİ 78
A. İş Sözleşmesinin Kesin Hükümsüzlüğü 78
B. İş Sözleşmesinin İptali 80
V. İŞ SÖZLEŞMESİNİN ASKIYA ALINMASI 80
A. İş Sözleşmesinin Geçici Askerlik veya Kanundan Doğan Çalışma Nedeniyle Askıya Alınması 81
B. İş Sözleşmesinin Sağlık Nedeniyle Askıya Alınması 82
C. İş Sözleşmesinin Zorlayıcı Nedenlerle Askıya Alınması 82
D. İş Sözleşmesinin Gözaltı veya Tutukluluk Nedeniyle Askıya Alınması 82
E. İş Sözleşmesinin İşçi Kuruluşu Yöneticiliği Nedeniyle Askıya Alınması 82
F. İş Sözleşmesinin Kanuni Grev ve Lokavt Nedeniyle Askıya Alınması 82
G. İş Sözleşmesinin İzinler Nedeniyle Askıya Alınması 83
VI. İŞ SÖZLEŞMESİNİN DEVRİ 83
Üçüncü Kesim
İŞ SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN BORÇLAR
I. İŞÇİNİN BORÇLARI 85
A. İş Görme Borcu 85
B. İşverenin Düzenleme ve Talimatlarına Uyma Borcu 86
C. Özen ve Sadakat Borcu 86
D. Rekabet Etmeme Borcu 87
II. İŞVERENİN BORÇLARI 90
A. İşçiyi Gözetme Borcu 90
B. Eşit Davranma Borcu 92
C. Ücret Ödeme Borcu 94
1. Ücret Çeşitleri 95
a. Asıl Ücret 95
b. Ücret Ekleri 95
c. Zamana Göre Ücret 97
d. Verime Göre Ücret 98
e. Yüzde Usulü Ücret 100
2. Ücretin Belirlenmesi 100
3. Ücretin Ödenmesi 103
a. Ücretin Ödenme Şekli 103
b. Ücretin Ödenme Yeri 103
c. Ücretin Ödenme Zamanı 104
d. Ücretin Belgelendirilmesi 104
e. Ücret Alacaklarında Zamanaşımı 105
4. Ücretin Ödenmemesi 105
a. Çalışmaktan Kaçınma Hakkı 105
b. İş Sözleşmesini Fesih Hakkı 106
5. Ücretin Korunması 106
a. Ücretin Haczi, Devri ve Rehni 106
b. Ücretin Takası 107
c. İşverenin Ödeme Güçlüğüne Düşmesi 107
d. Ücret Alacağı Önceliği 108
e. Kamu Makamlarının ve Asıl İşverenlerin Hak Edişlerinden Ücreti Kesme Yükümlülüğü 108
f. Ücretten İndirim Yapılamaması 109
6. Ücret Kesme Cezası 109
Dördüncü Kesim
İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ
I. İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESİH DIŞINDA SONA ERMESİ 111
A. Tarafların Anlaşması (İkale) 111
B. Belirli Süreli İş Sözleşmelerinde Sürenin Bitmesi 112
C. Ölüm 112
1. İşçinin Ölümü 112
2. İşverenin Ölümü 113
II. İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESİH NEDENİYLE SONA ERMESİ 113
A. Süreli Fesih 114
1. Koşulları 115
a. Sözleşme Belirsiz Süreleri Olmalıdır 115
b. Fesih Bildiriminde Bulunulmalıdır 115
2. Bildirim Süreleri 116
3. Hüküm ve Sonuçları 117
a. Yeni İş Arama İzni 117
b. Bildirim Sürelerine Ait Ücretin Peşin Olarak Ödenmesi 119
4. Usulsüz Fesih 119
5. Fesih Hakkının Kötüye Kullanılması 120
B. İş Güvencesi Kapsamındaki İşçinin İş Sözleşmesinin İşverence Feshi 121
1. İş Güvencesinden Yararlanma Koşulları 122
a. İş Sözleşmesinin Belirsiz Süreli Olması ve Sözleşmenin İşverence Feshedilmesi 122
b. İş Kanunu’na veya Basın İş Kanunu’na Tabi Olunması 122
c. İşyerinde Belirli Sayının Üstünde İşçi Çalışması 122
d. İşçinin Belirli Bir Kıdeme Sahip Olması 124
e. İşçinin Kanun’da Belirtilen Konumdaki İşveren Vekili Olmaması 124
2. Feshin Geçerli Nedene Dayanması 125
a. İşçinin Yetersizliğinden Kaynaklanan Nedenler 126
b. İşçinin Davranışından Kaynaklanan Nedenler 126
c. İşletmenin, İşyerinin veya İşin Gereklerinden Kaynaklanan Nedenler 127
d. Geçerli Fesih Hakkı Oluşturmayan Nedenler 128
3. Sözleşmenin Feshinde Usul 128
a. Fesih Bildiriminin Yazılı olarak Yapılması 128
b. Fesih Nedeninin Açık ve Kesin Bir Şekilde Belirtilmesi 129
c. İşçinin Savunmasının Alınması 129
d. Feshin Yapılma Süresi 130
4. Feshe İtiraz 130
5. Geçerli Fesih ve Sonuçları 133
6. Geçersiz Fesih ve Sonuçları 133
C. İş Güvencesi Kapsamı Dışındaki İşçinin İş Sözleşmesinin İşverence Feshi 136
D. İş Sözleşmesinin Haklı Nedenle (Bildirimsiz – Derhal) Sona Ermesi 138
1. Genel Olarak 138
2. İşçi Açısından Haklı Fesih Nedenleri 139
a. Sağlık Nedenleri 139
b. Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Uymayan Haller ve Benzerleri 141
c. Zorlayıcı Nedenler 143
3. İşveren Açısından Haklı Fesih Nedenleri 144
a. Sağlık Nedenleri 144
b. Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Uymayan Haller ve Benzerleri 145
c. Zorlayıcı Nedenler 149
d. İşçinin Gözaltına Alınması veya Tutuklanması 149
4. Haklı Fesih Hakkının Kullanılması 152
a. Usulü 152
b. Süresi 153
5. Haklı Feshin Sonuçları 153
6. Haksız Fesih ve Sonuçları 154
a. Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Haksız Feshi 154
b. Belirsiz Süreli İş Sözleşmesinin Haksız Feshi 155
III. İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİNE İLİŞKİN ÖZEL DURUMLAR 156
A. Toplu İşçi Çıkarma 156
B. Askerlik veya Kanundan Doğan Çalışma Ödevi Nedeniyle Ayrılma 158
C. Çalışma Koşullarında Esaslı Değişiklik 158
IV. İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİNİN HUKUKİ SONUÇLARI 159
A. Çalışma Belgesi Verilmesi 159
B. İbraname 160
1. İbra Sözleşmesi 160
2. İbranamenin Geçerlilik Koşulları 160
C. Yeni İşverenin Sorumluluğu 161
D. Kıdem Tazminatı 161
1. Genel Olarak 161
2. Kıdem Tazminatına Hak Kazanma Koşulları 162
a. Kıdem Koşulu 162
b. İş Sözleşmesinin Kanun’da Öngörülen Nedenlerden Biri İle Sona Ermesi 164
3. Kıdem Tazminatının Miktarı 167
4. Kıdem tazminatı Alacaklarında Zamanaşımı ve Faiz 168
Beşinci Kesim
İşin Düzenlenmesi
I. ÇALIŞMA SÜRELERİ 171
A. Normal Çalışma Süresi 171
B. Çalışma Süresinden Sayılan Durumlar 173
C. Gece Çalışması 174
D. Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme İşlerinde Çalışma 175
E. Postalar Halinde Çalışma 176
F. Telafi Çalışması 177
G. Kısa Çalışma 178
H. Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma 179
1. Fazla Çalışma Türleri 180
a. Olağan Nedenlerle Fazla Çalışma 180
b. Zorunlu Nedenlerle Fazla Çalışma 181
c. Olağanüstü Nedenlerle Fazla Çalışma 181
2. Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yasakları 182
3. Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışmanın Karşılığı 182
4. Fazla Çalışmanın İspatı 183
II. DİNLENME SÜRELERİ 184
A. Ara Dinlenmesi 184
B. Hafta Tatili 185
1. Hafta Tatiline Hak Kazanma 185
2. Hafta tatili Ücreti 186
C. Ulusal Bayram ve Genel Tatiller 187
D. Analık İzinleri 189
E. Mazeret İzinleri 190
F. Yıllık Ücretli İzin 191
1. Yıllık Ücretli İzne Hak Kazanma Koşulu 191
2. Yıllık Ücretli İzin Süreleri 193
3. Yıllık Ücretli İznin Kullandırılması 194
4. Yıllık İzin Ücreti 195
İkinci Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
I. GENEL OLARAK 199
II. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN YÜKÜMLÜLÜKLER 200
A. İşverenin Yükümlülükleri 200
1. Önlem Alma ve Denetim Yapma Yükümlülüğü 200
2. İş Sağlığı ve Güvenliği Organizasyonu Oluşturma Yükümlülüğü 202
a. İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu 202
b. İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimleri İle Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri 204
c. İşyeri Hekimleri, İş Güvenliği Uzmanları ve Diğer Sağlık Personeli 206
d. Çalışan Temsilcileri 208
3. Çalışanlara Bilgilendirme Yapma ve Eğitim Verme Yükümlülüğü 209
4. Risk Değerlendirmesi Yapma Yükümlülüğü 211
5. Sağlık Gözetimi Yükümlülüğü 211
6. İş Kazası ve Meslek Hastalıklarını Kayıt Altına Alma ve Bildirme Yükümlülüğü 212
B. Çalışanın Yükümlülükleri 213
III. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÜKÜMLÜLÜKLERİNE UYMAMANIN SONUÇLARI 214
A. İşveren Açısından 214
1. Çalışana Tazminat Ödeme 214
2. Çalışanın Çalışmaktan Kaçınma Hakkı 214
3. Çalışanın İş Sözleşmesini Fesih Hakkı 215
4. İşin Durdurulması 215
5. Kamu İhalesinden Yasaklanma 217
B. Çalışan Açısından 217
1. İşverene Tazminat Ödeme 217
2. İşverenin İş Sözleşmesini Feshi Hakkı 217
IV. İŞ DENETİMİ VE KAMUSAL YAPTIRIMLAR 217
A. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda Düzenlenen İdari Para Cezaları 219
B. İş Kanunu’nda Düzenlenen İdari Para Cezaları 222
C. Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nda Düzenlenen İdari Para Cezaları 224
Üçüncü Kısım
TOPLU İŞ HUKUKU
Birinci Bölüm
GENEL BİLGİLER
I. GENEL OLARAK 227
II. İŞÇİ VE İŞVEREN KURULUŞLARI KAVRAMI 228
A. Kuruluş Kavramı 228
B. Sendika Kavramı ve Unsurları 228
1. Tanımı 228
2. Unsurları 228
a. Ortak Amaç 228
b. Serbestçe Kurulabilme 228
c. Bağımsızlık 229
d. Özel Hukuk Tüzel Kişisi Olma 229
e. Cumhuriyetin Temel Niteliklerini ve Demokratik Esaslara Uygun Faaliyet Yürütme 229
C. Konfederasyon Kavramı 229
İkinci Bölüm
SENDİKALAR HUKUKU
Birinci Kesim
SENDİKA VE KONFEDERASYONLARIN
KURULMASI VE İŞLEYİŞİ
I SENDİKA VE KONFEDERASYONLARIN KURULMASI 231
A. İşkoluna Göre Sendikalaşma 231
1. İşkolunun Tespiti 231
2. İşkolunun Tespitine İtiraz 233
B. Kuruluş Şartları 233
1. Kuruculara İlişkin Şartlar 233
a. İşçi Sendikalarının Kurucularına İlişkin Şartlar 233
b. İşveren Sendikalarının Kurucularına İlişkin Şartlar 234
c. Kurucu Sayısı 235
2. Kuruluş Tüzüğünün Hazırlanması ve İlgili Makama Tevdii 235
a. Kuruluşların Tüzüğü 235
b. Tüzüğün İlgili Makama Tevdii 236
II. KURULUŞLARIN BİRLEŞMESİ VE KATILMASI 237
III. KURULUŞLARIN ZORUNLU ORGANLARI 238
A. Genel Kurul 238
1. Oluşumu 238
2. Görev ve Yetkileri 239
3. Toplanması 241
a. İlk Genel Kurul 241
b. Olağan Genel Kurul 241
c. Olağanüstü Genel Kurul 242
4. Toplantı ve Karar Yeter Sayıları 243
5. Genel Kurulda Yapılacak Seçimlerde Uyulacak Esaslar 243
6. Genel Kurulda Yapılacak Seçimlerin Yargısal Denetimi 245
a. İtiraz 245
b. İptal Davası 245
B. Yönetim Kurulu 245
C. Denetleme Kurulu 247
D. Disiplin Kurulu 248
İkinci Kesim
ÜYELİK
I. SENDİKA ÜYELİĞİ 250
A. Koşulları 250
1. İşçi veya İşveren Sıfatına Sahip Olmak 250
2. 15 Yaşını Doldurmuş Olmak 250
3. Sendikanın Kurulu Bulunduğu İşkolunda Çalışıyor Olmak 250
B. Üyeliğin Kazanılması 251
1. Başvuru 251
2. Başvurunun Kabulü 251
C. Üyelikten Doğan Hak ve Borçlar 252
1. Faaliyetlere ve Yönetime Katılma Hakkı 252
2. Eşit Davranılmasını İsteme Hakkı 252
3. Aidat Ödeme Borcu 252
4. Sendika Düzenine Uyma Borcu 253
D. Üyeliğin Sona Ermesi ve Askıya Alınması 253
1. Kendiliğinden Sona Erme 253
2. Çekilmeyle (İstifayla) Sona Erme 254
3. Üyelikten Çıkarılma 255
4. Üyeliğin Askıda Olduğu Durum 255
II. KONFEDERASYON ÜYELİĞİ 255
III. ULUSLARARASI KURULUŞLARA ÜYELİK 256
Üçüncü Kesim
SENDİKAL GÜVENCELER
I. SENDİKA ÖZGÜRLÜĞÜNÜN GÜVENCESİ 257
II. İŞÇİ KURULUŞU YÖNETİCİLİĞİ GÜVENCESİ 257
III. İŞYERİ SENDİKA TEMSİLCİLİĞİ GÜVENCESİ 258
A. Temsilcilerin Atanması 258
B. Temsilcilerin Görevleri 259
C. Temsilcilik Güvencesi 259
Dördüncü Kesim
KURULUŞLARIN FAALİYETLERİ VE MALVARLIKLARI
I. KURULUŞLARIN FAALİYETLERİ 261
A. Genel Olarak 261
B. Serbest Faaliyetler 261
C. Yasak Faaliyetler 263
II. KURULUŞLARIN MALVARLIKLARI 265
Beşinci Kesim
KURULUŞLARIN DENETİMİ VE SONA ERMESİ
I. KURULUŞLARIN DENETİMİ VE DEFTER TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 266
A. Denetim 266
B. Defter Tutma Yükümlülüğü 267
II. KURULUŞLARIN FAALİYETLERİNİN DURDURULMASI VEYA SONA ERMESİ 267
A. Kuruluşların Faaliyetlerinin Durdurulması veya Kapatılması Nedenleri 267
1. Cumhuriyetin Niteliklerine ve Demokratik Esaslara Aykırı Faaliyetlerde Bulunmak 267
2. Tüzük ve Belgelerdeki Eksiklik ve Kanuna Aykırılık 268
B. Kuruluşun Kendiliğinden Sona Ermesi 268
C. Kuruluşun Feshi 269
D. Faaliyetin Durdurulmasının Sonuçları 269
E. Sona Ermenin Sonuçları 270
1. Tüzel Kişiliğin Sona Ermesi 270
2. Malvarlığının Devri veya Tasfiyesi 270
Üçüncü Bölüm
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ
Birinci Kesim
GENEL BİLGİLER
I. TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 271
II. İÇERİĞİ 271
A. Normatif Bölüm 271
B. Borçlar Hukukuna İlişkin Bölüm 272
III. DÜZEYİ 272
IV. TÜRLERİ 273
A. İşyeri Toplu İş Sözleşmesi 273
B. Grup Toplu İş Sözleşmesi 273
C. İşletme Toplu İş Sözleşmesi 273
D. Çerçeve Sözleşme 274
İkinci Kesim
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN YAPILMASI
I. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI 275
II. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YAPMA YETKİSİ 275
A. İşveren Tarafının Sözleşme Yapma Yetkisi 275
B. İşçi Sendikasının Sözleşme Yapma Yetkisi 275
III. YETKİ TESPİTİ VE İTİRAZI 277
A. Yetki Tespiti Başvurusu 277
B. Bakanlığın Tespiti 277
1. Olumlu Yetki Tespiti 277
2. Olumsuz Yetki Tespiti 278
C. Yetki itirazı 278
D. Yetki belgesi 279
IV. TOPLU GÖRÜŞMEYE ÇAĞRI VE TOPLU GÖRÜŞME 280
A. Toplu Görüşmeye Çağrı 280
B. Toplu Görüşmenin Başlaması ve Süresi 280
V. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN İMZALANMASI, GÖREVLİ MAKAMA TEVDİİ VE İLANI 281
VI. TOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI 281
Üçüncü Kesim
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN HÜKMÜ VE
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNDEN YARARLANMA
I. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN HÜKMÜ 282
II. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNDEN YARARLANMA 283
A. Sözleşme Tarafı Sendika Üyeleri Bakımından 283
B. Sözleşme Tarafı Sendika Üyesi Olmayanlar Bakımından 283
C. Teşmil Kararıyla Yararlanma 284
Dördüncü Kesim
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ
I. SÜRENİN DOLMASI 287
II. SÖZLEŞMENİN HÜKÜMSÜZ OLMASI 287
III. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİNİN SONUÇLARI 287
IV. SÖZLEŞMEYİ SONA ERDİRMEYEN BAZI ÖZEL DURUMLAR 288
Dördüncü Bölüm
TOPLU İŞ UYUŞMAZLIKLARI VE
ÇÖZÜM YOLLARI
Birinci Kesim
GENEL BİLGİLER
I. İŞ UYUŞMAZLIĞI KAVRAMI 289
A. Tanımı 289
B. Bireysel ve Toplu İş Uyuşmazlığı 289
C. Hak ve Çıkar Uyuşmazlığı 289
II. TOPLU İŞ UYUŞMAZLIKLARI ÇÖZÜMÜNDE BAŞVURULAN BARIŞÇIL YOLLAR 290
III. TOPLU İŞ UYUŞMAZLIKLARINDA YORUM VE EDA DAVASI 290
İkinci Kesim
ARABULUCULUK VE TAHKİM
I. OLAĞAN (ZORUNLU) ARABULUCULUK 291
A. Toplu Görüşmelerin Uyuşmazlıkla Sonuçlanması 291
B. Arabulucunun Görevlendirilmesi 291
C. Arabulucunun Görev Süresi 292
D. Arabuluculuk Sürecinin Anlaşmayla Sonuçlanması 292
E. Arabuluculuk Sürecinin Anlaşma Olmaksızın Sonuçlanması 292
II. OLAĞANÜSTÜ ARABULUCULUK 293
A. Kanuni Bir Grev Kararı Alınması Durumunda 293
B. Grev ve Lokavtın Ertelenmesi Durumunda 293
III. TAHKİM 293
A. Zorunlu Tahkim 293
1. Yüksek Hakem Kurulu’nun Kuruluşu ve Teşkilatı 294
2. Yüksek Hakem Kurulu’nun Çalışma Esasları 295
B. İhtiyari Tahkim 296
Beşinci Bölüm
İŞ MÜCADELESİ
(GREV VE LOKAVT)
Birinci Kesim
GREV
I. TANIMI VE UNSURLARI 297
A. Tanımı 297
B. Unsurları 297
1. İşin Bırakılması 297
2. İşçilerin Aralarında Anlaşmaları veya Bir Kuruluşun Kararına Uymaları 298
II. KANUNİ GREV 298
A. Tanımı 298
B. Unsurları 299
1. Toplu İş Sözleşmesinin Yapılması Sırasında Uyuşmazlık Çıkması 299
2. Belirli Bir Amaçla Karar Alınması ve Uygulanması 300
a. Kanuni Grevin Amacı 300
b. Kanuni Grev Kararının Alınması 300
c. Kanuni Grev Kararının Uygulanması 300
3. Grev Yasağı veya Kısıtlamasının Bulunmaması 301
a. Grev Yasakları 301
b. Grev Oylaması 302
c. Grevin Ertelenmesi 304
d. Grevin Durdurulması 305
e. Tarafların Özel Hakeme Gitmek İçin Anlaşması 305
III. KANUN DIŞI GREV 306
İkinci Kesim
LOKAVT
I. LOKAVTIN TANIMI VE UNSURLARI 307
A. Tanımı 307
B. Unsurları 307
1. İşçilerin Topluca İşten Uzaklaştırılması 307
2. Uzaklaştırmanın İşveren veya İşveren Vekilinin Kararıyla veya Bir Kuruluşun Verdiği Karara Uyarak Yapılması 307
II. KANUNİ LOKAVT 308
A. Tanımı 308
B. Unsurları 308
1. Toplu İş Sözleşmesinin Yapılması Sırasında Uyuşmazlık Çıkması 308
2. Kararın Grev Nedeniyle Alınması ve Uygulanması 308
a. Kanuni Lokavt Kararının Alınması 308
b. Kanuni Lokavt Kararının Uygulanması 308
3. Lokavt Yasağı veya Kısıtlaması Bulunmaması 309
a. Lokavt Yasakları ve Lokavtın Ertelenmesi 309
b. Lokavtın Durdurulması 309
c. Tarafların Özel Hakeme Gitmek İçin Anlaşması 310
III. KANUN DIŞI LOKAVT 310
Üçüncü Kesim
GREV VE LOKAVTIN SONUÇLARI
I. KANUNİ GREVİN SONUÇLARI 311
A. İşçi Sendikası Bakımından Sonuçları 311
1. Zarardan Sorumlu Olma 311
2. İşyerinde Grev Gözcüsü Bulundurma 311
B. Greve Katılan İşçiler Bakımından Sonuçları 312
1 İş Sözleşmesinin Askıda Kalması 312
2. İşyerini Terk Etme Zorunluluğu ve Faaliyeti Engellememe Yükümlülüğü 312
3. Başka İşte Çalışma Yasağı 312
4. Konut Haklarından Yararlanmaya Devam Etme 313
5. İş Sözleşmesinin Feshedilememesi 313
C. Greve Katılmayan İşçiler Bakımından Sonuçları 314
D. Greve Katılamayan İşçiler Bakımından Sonuçları 314
E. İşveren Bakımından Sonuçları 315
1. İşverenin İşçi Çalıştırma Yasağı 315
2. İşverenin Greve Katılmayan İşçileri Çalıştırmama Hakkı 315
II. KANUNİ LOKAVTIN SONUÇLARI 316
A. İş Sözleşmesinin Askıda Kalması 316
B. İşverenin İşçi Çalıştırma Yasağı 316
C. İşçilerin işyerini Terk Etme Zorunluluğu ve Faaliyeti Engellememe Yükümlülüğü 317
D. İşçilerin Başka İşte Çalışma Yasağı 317
E. İşçilerin Konut Haklarından Yararlanmaya Devam Etmesi 317
F. İşveren Sendikasının İşyerinde Lokavt Gözcüsü Bulundurma Yetkisi 317
G. Bazı İşçilerin Lokavtta Çalıştırılma Zorunluluğu 318
III. KANUN DIŞI GREVİN SONUÇLARI 319
A. İşverenin İş Sözleşmesini Haklı Nedenle Fesih Hakkı 319
B. İşverenin Zararının Karşılanması 320
C. İşçilerin Konuttan Yararlanmasına Son Verilmesi 320
D. İdari Para Cezası 320
IV. KANUN DIŞI LOKAVTIN SONUÇLARI 320
A. İşçilerin İş Sözleşmesini Haklı Nedenle Fesih Hakkı 320
B. İşçilerin Lokavt Süresince Ücretlerinin Ödenmesi 320
C. İşçilerin Zararının Karşılanması 321
D. İdari Para Cezası 321
Dördüncü Kesim
GREV VE LOKAVTIN SONA ERMESİ
I. TARAFLARIN TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ İMZALAMASI 322
II. İŞÇİ VEYA İŞVEREN TARAFININ KARARI 322
III. İŞÇİ SENDİKASININ ÜYE SAYISININ DÜŞMESİ 322
IV. İŞÇİ VEYA İŞVEREN SENDİKASININ SONA ERMESİ 323
Kaynakça 325