Devletin Uluslararası İnsancıl Hukukun İhlalinden Doğan Sorumluluğu

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ .V
KISALTMALAR. XI
GİRİŞ .1
BİRİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI İNSANCIL HUKUKUN
ORTAYA ÇIKIŞI: TANIM, KAPSAM,
KAYNAKLAR VE UYGULAMA ALANI
I. Uluslararası İnsancıl Hukuk Kurallarının Uluslararası Hukuktaki Yeri . 7
A. İnsancıl Hukukun Tanımı 8
B. İnsancıl Hukuk ile İnsan Hakları Hukuku Arasındaki İlişki. 10
II. Uluslararası İnsancıl Hukukun Kaynakları. 14
A. Lahey Sözleşmeleri. 16
B. Cenevre Sözleşmeleri . 20
C. İlgili Diğer Sözleşmeler 23
D. Uluslararası İnsancıl Hukukun Temel İlkeleri. 27
III. Uluslararası İnsancıl Hukukun Uygulama Alanı 29
A. Genel Olarak Silahlı Çatışmalar. 29
B. Silahlı Çatışmaların Türleri 31
1. Uluslararası Nitelikte Olan Silahlı Çatışmalar. 31
2. Uluslararası Nitelikte Olmayan Silahlı Çatışmalar . 35
İKİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI HUKUKTA SORUMLULUK
I. Uluslararası Hukukta Sorumluluk Kavramı ve Devletin Sorumluluğu . 41
VIII
GİRİŞ
II. Devletin Uluslararası Sorumluluğunun Şartları 48
A. Uluslararası Hukukun İhlal Edilmesi . 51
B. Uluslararası Hukuka Aykırı Fiilin Devlete Atfedilebilmesi. 55
1. Doğrudan Devlet Organlarının Fiilleri Nedeniyle Sorumluluk 59
a. Yasama Organı 60
b. Yürütme Organı . 62
c. Yargı Organı . 64
2. Devlete Dolaylı Olarak Atfedilebilen Fiiller Nedeniyle Sorumluluk . 67
C. Uluslararası Sorumluluğun Ortaya Çıkmasında Kusur Faktörü. 71
D. Uluslararası Sorumluluğun Ortaya Çıkmasında Zararın Varlığı 73
III. Uluslararası Hukuk Kişiliğinin Sorumluluk Hukukundaki Yansımaları 76
A. Uluslararası Hukukta Bireysel Sorumluluk 77
B. Uluslararası Örgütlerin Sorumluluğu. 82
C. Devlet Niteliğinde Olmayan Aktörlerin Sorumluluğu. 86
D. Uluslararası Hukukta Hukuki Sorumluluk ve Cezai Sorumluluk Ayrımı 90
IV. Uluslararası Hukukta Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Durumlar 93
A. Rıza . 95
B. Meşru Müdafaa 97
C. Karşı Önlem 100
D. Mücbir Sebep 102
E. Tehlike Hali. 104
F. Zaruret Hali 105
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ULUSLARARASI İNSANCIL HUKUK KURALLARININ
İHLALİNDEN DOĞAN DEVLET SORUMLULUĞU
I. Devletin Sorumluluğunun Genel Olarak Kabul Edilmesi 109
II. Devletin Uluslararası İnsancıl Hukuk İhlallerinden Sorumlu Tutulduğu
Durumlar 116
A. Doğrudan Devlet Organları Tarafından İşlenen İhlaller
Nedeniyle Sorumluluk. 117
1. Devletin Yasama, Yürütme ve Yargı Organlarının Faaliyetleri
Nedeniyle Sorumluluk 117
IX
GİRİŞ
2. Devletin Silahlı Kuvvetlerinin Faaliyetleri Nedeniyle Sorumluluk. 122
B. Kamu Gücü Unsurlarını Kullanmaya Yetkili Kişi veya Kuruluşlar
Tarafından İşlenen İhlaller Nedeniyle Sorumluluk . 129
1. Özel Askeri ve Güvenlik Şirketleri 133
a. Özel Askeri ve Güvenlik Şirketlerinin Sınıflandırılması . 140
b. Özel Askeri ve Güvenlik Şirketleri ve Çalışanlarının Hukuki Statüsü 142
c. Özel Askeri ve Güvenlik Şirketlerinin Faaliyetleri Nedeniyle
Devletin Sorumluluğu 151
2. Paralı Askerler. 155
a. Paralı Askerlik Kavramı ve Ortaya Çıkışı. 155
b. Paralı Askerliğin Hukuki Niteliği 157
C. Devletin Talimatları, Yönlendirmesi veya Kontrolü Altında
Hareket Eden Kişi ya da Gruplar Tarafından İşlenen İhlaller
Nedeniyle Sorumluluk. 161
D. Devletin Kendi Davranışı Olarak Onayladığı ve Benimsediği,
Özel Kişiler veya Gruplar Tarafından İşlenen İhlaller
Nedeniyle Sorumluluk. 166
III. Uluslararası İnsancıl Hukukun İhlali . 168
A. Sorumluluğun Kapsamı: İnsancıl Hukuk İhlallerinin Türleri. 168
1. İnsanlığa Karşı Suçlar 169
a. Kavramın Ortaya Çıkışı ve Uluslararası Hukuk Alanındaki Yeri 169
b. İnsanlığa Karşı Suçların Ortak Özellikleri . 178
c. İnsanlığa Karşı Suçlar ile Bağlantılı Uluslararası Hukuk Belgeleri 179
2. Soykırım. 181
a. Kavramın Ortaya Çıkışı ve Uluslararası Hukuk Alanındaki Yeri 181
b. Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılmasına
İlişkin Sözleşme 185
c. Soykırım Suçunun Uluslararası Hukuk Açısından Özellikleri 187
3. Barışa Karşı Suçlar-Saldırı Suçu 192
4. Savaş Suçları 199
a. Savaş Suçlarının Uluslararası Hukuk Alanındaki Yeri 199
b. Savaş Suçlarının Şartları 203
B. Uluslararası İnsancıl Hukuka Riayetin Sağlanması. 206
X
GİRİŞ
1. Saygı Gösterme ve Saygı Gösterilmesini Sağlama Yükümlülüğü . 206
2. Koruyucu Güç. 210
3. Uluslararası Soruşturma Komisyonu 212
4. Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC). 215
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
DEVLETİN ULUSLARARASI SORUMLULUĞUNUN
HUKUKİ SONUÇLARI
I. Uluslararası Hukuk Kurallarına Aykırılığın Genel Olarak Hukuki Sonuçları 220
A. Uluslararası Hukuktan Kaynaklanan Yükümlülüklerin
İhlallerinin Sonuçları . 220
1. İhlale Son Verme ve Tekrar Etmeme Yükümlülüğü 220
2. İhlal Edilen Yükümlülüğü Yerine Getirme Görevinin Devam Etmesi 224
3. Onarım Yükümlülüğü 227
B. Onarım Türleri 231
1. Eski Hale İade 232
2. Tazminat Ödeme 235
3. Manevi Olarak Tatmin Etme (Tarziye) . 239
II. Uluslararası Hukukun Emredici Kurallarına Aykırılığın Hukuki Sonuçları 241
A. Uluslararası Hukukun Emredici Kuralları 241
B. Emredici Hukuk Kurallarından Kaynaklanan Yükümlülüklerin
İhlalleri ve Ciddi İhlal Kavramı 251
C. Emredici Hukuk Kurallarından Kaynaklanan Yükümlülüklerin
Ciddi İhlallerinin Özel Sonuçları . 253
1. İşbirliği Yapma Yükümlülüğü 253
2. Hukuka Aykırı Durumu Tanımama Yükümlülüğü . 256
3. Yardım Etmeme Yükümlülüğü 258
SONUÇ 261
KAYNAKÇA. 273