https://cdn2.dokuzsoft.com/u/legalkitabevi/img/b/10538.jpg
https://cdn2.dokuzsoft.com/u/legalkitabevi/img/c/10538.jpg
https://cdn2.dokuzsoft.com/u/legalkitabevi/img/b/d/e/denizde-catma-hukukuc767ca6d66e720774d95592237d337ae.jpg
https://cdn2.dokuzsoft.com/u/legalkitabevi/img/c/d/e/denizde-catma-hukukuc767ca6d66e720774d95592237d337ae.jpg
https://cdn2.dokuzsoft.com/u/legalkitabevi/img/b/d/e/denizde-catma-hukukuf9b812a87305a8f14410fca428f16dc1.jpg
https://cdn2.dokuzsoft.com/u/legalkitabevi/img/c/d/e/denizde-catma-hukukuf9b812a87305a8f14410fca428f16dc1.jpg
Denizde Çatma Hukuku
Basım Tarihi
2011-07
Sayfa Sayısı
157
Basım Yeri
İstanbul
Stok Kodu
9786054396948
Baskı
1
DENİZDE ÇATMA HUKUKU
Doç. Dr. Didem ALGANTÜRK LIGHT
- Giriş
- Tarihi Gelişim
- Çatma Kavramı
- Çatmanın Hukuki Niteliği
- Çatmanın Nevileri
- Donatanın Çatmadan Doğan Sorumluluğuna İlişkin Sigorta Teminatı
- Çatmadan Sonra Yapılması Gerekli İşlemler Ve Çatma Davası
ÖNSÖZ .................................................................................................................. v ii
İÇİNDEKİLER......................................................................................................ix
K ISA LTM A LA R..................................................................................................xv
BİBLİYOGRAFYA............................................................................................x v ii
§ 1. GİRİŞ..............................................................................................1
§ 2. TARİHİ GELİŞİM.........................................................................3
I. İlk Çağlar ...................................................................................................3
II. Ortaçağ Dönemi ......................................................................................4
III. Kanunlaştırma Dönemi .........................................................................5
IV. Uluslararası Alanda Getirilen Düzenlemeler....................................6
A. 23 Eylül 1910 Tarihli Brüksel Konvansiyonu ............................6
B. Çatmadan Doğan Hukuk Davalarında Yetkiye Dair 10
Mayıs 1952 Tarihli Brüksel Konvansiyonu ................................7
C. Çatma ve Diğer Seyrüsefer Olayları Hakkında Cezai
Yetki İle İlgili 10 Mayıs 1952 Tarihli Brüksel Konvansiyonu.9
D. Denizde Can Güvenliği Uluslararası Sözleşmesi
(SOLAS) ...........................................................................................10
E. Denizde Çatışmayı Önleme Uluslararası Kurallar
(COLR EG) .......................................................................................10
F. 1987 Lizbon Kuralları ...................................................................11
V. Ulusal Alanda Getirilen Düzenlemeler ............................................11
İÇİNDEKİLERx
A. Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü..........................................11
B. İstanbul Limanı Tüzüğü................................................................12
C. İzmir Limanı Nizamnamesi .........................................................12
D. Türk Boğazları Deniz Trafik Düzeni Tüzüğü .........................13
E. Türk Boğazları’ndan Geçişlere İlişkin Uygulama
Talimatları ........................................................................................13
§ 3. ÇATMA KAVRAMI.....................................................................15
I. Tanım .......................................................................................................15
II. Çatmanın Unsurları ..............................................................................15
A. Araçların “Gemi” Niteliği .............................................................15
B. Birden Çok Gemi Arasında Çatışma ..........................................19
C. Gemilerden Birinin Diğerinin Hizmetinde
Bulunmaması ................................................................................. 22
§ 4. ÇATMANIN HUKUKİ NİTELİĞİ ............................................25
I. Genel Olarak .......................................................................................... 25
II. Hukuka Aykırılık .................................................................................. 26
III. Kusur.........................................................................................................27
IV. Zarar..........................................................................................................33
A. Genel Olarak ....................................................................................33
B. Çatmada Zarar Çeşitleri............................................................... 36
a. Geminin Uğradığı Zarar ....................................................... 36
aa. Geminin Zıya ve Hasarı.................................................. 36
bb. Diğer Masraflar ................................................................ 38
cc. Yoksun Kalınan Kâr .........................................................39
b. Gemide Bulunan Malların Uğradığı Zarar .......................41
c. Bedensel Zarar ve Ölüm .........................................................43
aa. Bedensel Zarar ...................................................................43
bb. Ölüm ................................................................................... 44
d. Çevre Kirlenme Zararı ...........................................................45
e. Karada Meydana Gelen Zararlar......................................... 48xi
V. İlliyet Bağı .............................................................................................. 49
A. Uygun İlliyet ................................................................................... 49
B. İlliyet Bağını Kesen Sebepler ...................................................... 50
a. Mücbir Sebep ........................................................................... 50
aa. Unsurları..............................................................................51
aaa. Olay ...........................................................................51
bbb. Haricilik ...................................................................51
ccc. Bir Davranış Normunun İhlali ............................52
ddd. İlliyet Bağı ................................................................52
eee. Kaçınılmazlık ..........................................................52
fff. Öngörülmezlik ........................................................52
b. Mücbir Sebebin Hükümleri ..................................................53
c. Zarar Gören Geminin Kusuru .............................................53
d. Üçüncü Şahsın Kusuru ......................................................... 54
§ 5. ÇATMANIN NEVİLERİ.............................................................57
I. KUSURSUZ ÇATMA .........................................................................58
A. Tanım ................................................................................................58
a. Umulmayan Hâl veya Mücbir Sebepten Doğan
Çatma ........................................................................................ 60
b. Neden İleri Geldiği Anlaşılamayan Çatma .......................61
B. Sorumluluk ......................................................................................61
II. KUSURLU ÇATMA........................................................................... 63
A. Genel Olarak ................................................................................... 63
B. Bir Tarafın Kusuru İle Çatma.......................................................65
C. Müşterek Kusurlu Çatma ............................................................ 66
D. Çatmada Kılavuzun Kusuru.........................................................71
E. Çatmada Gemi Trafik Hizmetleri Sisteminin Kusuru...........75
F. Çatmada Römorkaj Kusuru ........................................................ 77
III. HÜKMİ ÇATMA ................................................................................ 80xii
§ 6. DONATANIN ÇATMADAN DOĞAN
SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN SİGORTA TEMİNATI ...........83
I. Genel Olarak .......................................................................................... 83
II. Tekne Sigortacısının Çatmadan Doğan Sorumluluğu .................85
A. Donatanın Kendi Gemisinde Veya Gemideki Malların
Uğradığı Zarar Bakımından ....................................................... 87
B. Diğer Geminin Veya Diğer Gemide Bulunan Eşyaların
Uğradığı Zarar Bakımından .........................................................89
C. Diğer Gemi Veya Diğer Gemideki Yükün Gecikmesi
Dolayısıyla Doğan Zarar Bakımından ......................................89
D. Diğer Gemi Veya Diğer Gemideki Yükün Kullanım
Kaybından Doğan Zarar Bakımından .......................................89
E. Diğer Gemi Veya Diğer Gemideki Yük İçin Yapılan
Müşterek Avarya Katılma Payları Ve Kurtarma
Masraflarına Katılma Payları Veya Sözleşme İle
Kararlaştırılan Kurtarma Ücreti ................................................ 90
F. Savunma Masrafları ...................................................................... 90
G. Kardeş Gemi Klozu (Sister Ship Clause) ................................. 90
H. Kirlenme Zararları .........................................................................91
III. Kulüp Sigortacısının Çatmadan Doğan Sorumluluğu .................91
A. “Running Down Klozu” Uyarınca Çatmadan Doğan
Sorumluluk ......................................................................................91
a. Diğer Geminin Veya Diğer Gemide Bulunan
Eşyaların Uğradığı Zarar Bakımından ...............................91
b. Diğer Geminin Veya Diğer Gemide Bulunan
Malların Uğradığı Zarar Bakımından.................................93
c. Diğer Gemi Veya Diğer Gemideki Yükün
Gecikmesi Dolayısıyla Doğan Zarar Bakımından ......... 94
d. Diğer Gemi Veya Diğer Gemideki Yükün Kullanım
Kaybından Doğan Zarar Bakımından ............................... 94
e. Diğer Gemi Veya Diğer Gemideki Eşya İçin Yapılan
Müşterek Avarya Katılma Payları Ve Kurtarma xiii
Masraflarına Katılma Payları Veya Sözleşme İle
Kararlaştırılan Kurtarma Ücreti ......................................... 94
f. Savunma Masrafları ............................................................... 94
g. Kardeş Gemi Klozu (Sister Ship Clause) .......................... 94
B. Kulüp Sigorta Teminatındaki Diğer Çatma Zararları ...........95
a. Sabit Ve Yüzer Cisimlere Çarpmadan Doğan
Sorumluluk ...............................................................................95
b. Enkazın Kaldırılması Masrafları..........................................95
c. Gemi Adamlarının Kişisel Eşyaların Zıya Ve
Hasarı ........................................................................................ 96
d. Sigortalı Gemideki Yükün Zıya Ve Hasarı........................ 96
e. Gemi Adamlarının Veya Gemide Bulunan Üçüncü
Şahısların Yaralanması, Hastalanması Ve Ölümü
Nedeniyle Doğan Sorumluluk ............................................ 99
f. Kirlenme Zararları ................................................................. 99
§ 7. ÇATMADAN SONRA YAPILMASI GEREKLİ
İŞLEMLER VE ÇATMA DAVASI .............................................101
I. Çatmadan Sonra Yapılacak İşlemler................................................101
A. Olayın Tespiti ................................................................................101
B. Hasar Tespiti.................................................................................. 102
C. Delillerin Toplanması ve Deniz Raporu ................................ 103
D. Gemi Alacaklısı Hakkı ............................................................... 104
E. Şekil Şartı Yokluğu ...................................................................... 105
II. Çatma Davası ...................................................................................... 105
A. Genel Olarak ................................................................................. 105
B. Yargı Yolu ve Görevli Mahkeme................................................ 106
C. Yetkili Mahkeme ......................................................................... 108
D. Husumet ........................................................................................ 109
E. Zamanaşımı ...................................................................................111xiv
EKLER
Ek 1: DENİZ MÜSADEMELERİNE MÜTEADİR BAZI
KAİDELERİN TEVHİDİ HAKKINDA SÖZLEŞME.................... 115
Ek 2: ÇATMA KONUSUNDAKİ HUKUKİ YETKİ İLE
İLGİLİ BAZI KURALLARIN BİRLEŞTİRİLMESİ
HAKKINDA ULUSLARARASI KONVANSİYON........................ 127
Ek 3: ÇATMA VE DİĞER SEYRÜSEFER OLAYLARI
KONUSUNDAKİ CEZAİ YETKİ İLE İLGİLİ BAZI
KURALLARIN BİRLEŞTİRİLMESİ HAKKINDA
ULUSLAR ARASI KONVANSİYON .................................................. 137
Ek 4: 1987 LİZBON KURALLARI.............................................................. 145
Ek 5: 6102 SAYILI YENİ TTK M. 1098 UYARINCA DENİZ
RAPORU DİLEKÇESİ ..................................................................................154
Ek 6: 6102 SAYILI YENİ TTK M. 1292 UYARINCA DAVA
ÖNCESİ DELİL TESPİTİ DİLEKÇESİ .............................................. 156
Doç. Dr. Didem ALGANTÜRK LIGHT
- Giriş
- Tarihi Gelişim
- Çatma Kavramı
- Çatmanın Hukuki Niteliği
- Çatmanın Nevileri
- Donatanın Çatmadan Doğan Sorumluluğuna İlişkin Sigorta Teminatı
- Çatmadan Sonra Yapılması Gerekli İşlemler Ve Çatma Davası
ÖNSÖZ .................................................................................................................. v ii
İÇİNDEKİLER......................................................................................................ix
K ISA LTM A LA R..................................................................................................xv
BİBLİYOGRAFYA............................................................................................x v ii
§ 1. GİRİŞ..............................................................................................1
§ 2. TARİHİ GELİŞİM.........................................................................3
I. İlk Çağlar ...................................................................................................3
II. Ortaçağ Dönemi ......................................................................................4
III. Kanunlaştırma Dönemi .........................................................................5
IV. Uluslararası Alanda Getirilen Düzenlemeler....................................6
A. 23 Eylül 1910 Tarihli Brüksel Konvansiyonu ............................6
B. Çatmadan Doğan Hukuk Davalarında Yetkiye Dair 10
Mayıs 1952 Tarihli Brüksel Konvansiyonu ................................7
C. Çatma ve Diğer Seyrüsefer Olayları Hakkında Cezai
Yetki İle İlgili 10 Mayıs 1952 Tarihli Brüksel Konvansiyonu.9
D. Denizde Can Güvenliği Uluslararası Sözleşmesi
(SOLAS) ...........................................................................................10
E. Denizde Çatışmayı Önleme Uluslararası Kurallar
(COLR EG) .......................................................................................10
F. 1987 Lizbon Kuralları ...................................................................11
V. Ulusal Alanda Getirilen Düzenlemeler ............................................11
İÇİNDEKİLERx
A. Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü..........................................11
B. İstanbul Limanı Tüzüğü................................................................12
C. İzmir Limanı Nizamnamesi .........................................................12
D. Türk Boğazları Deniz Trafik Düzeni Tüzüğü .........................13
E. Türk Boğazları’ndan Geçişlere İlişkin Uygulama
Talimatları ........................................................................................13
§ 3. ÇATMA KAVRAMI.....................................................................15
I. Tanım .......................................................................................................15
II. Çatmanın Unsurları ..............................................................................15
A. Araçların “Gemi” Niteliği .............................................................15
B. Birden Çok Gemi Arasında Çatışma ..........................................19
C. Gemilerden Birinin Diğerinin Hizmetinde
Bulunmaması ................................................................................. 22
§ 4. ÇATMANIN HUKUKİ NİTELİĞİ ............................................25
I. Genel Olarak .......................................................................................... 25
II. Hukuka Aykırılık .................................................................................. 26
III. Kusur.........................................................................................................27
IV. Zarar..........................................................................................................33
A. Genel Olarak ....................................................................................33
B. Çatmada Zarar Çeşitleri............................................................... 36
a. Geminin Uğradığı Zarar ....................................................... 36
aa. Geminin Zıya ve Hasarı.................................................. 36
bb. Diğer Masraflar ................................................................ 38
cc. Yoksun Kalınan Kâr .........................................................39
b. Gemide Bulunan Malların Uğradığı Zarar .......................41
c. Bedensel Zarar ve Ölüm .........................................................43
aa. Bedensel Zarar ...................................................................43
bb. Ölüm ................................................................................... 44
d. Çevre Kirlenme Zararı ...........................................................45
e. Karada Meydana Gelen Zararlar......................................... 48xi
V. İlliyet Bağı .............................................................................................. 49
A. Uygun İlliyet ................................................................................... 49
B. İlliyet Bağını Kesen Sebepler ...................................................... 50
a. Mücbir Sebep ........................................................................... 50
aa. Unsurları..............................................................................51
aaa. Olay ...........................................................................51
bbb. Haricilik ...................................................................51
ccc. Bir Davranış Normunun İhlali ............................52
ddd. İlliyet Bağı ................................................................52
eee. Kaçınılmazlık ..........................................................52
fff. Öngörülmezlik ........................................................52
b. Mücbir Sebebin Hükümleri ..................................................53
c. Zarar Gören Geminin Kusuru .............................................53
d. Üçüncü Şahsın Kusuru ......................................................... 54
§ 5. ÇATMANIN NEVİLERİ.............................................................57
I. KUSURSUZ ÇATMA .........................................................................58
A. Tanım ................................................................................................58
a. Umulmayan Hâl veya Mücbir Sebepten Doğan
Çatma ........................................................................................ 60
b. Neden İleri Geldiği Anlaşılamayan Çatma .......................61
B. Sorumluluk ......................................................................................61
II. KUSURLU ÇATMA........................................................................... 63
A. Genel Olarak ................................................................................... 63
B. Bir Tarafın Kusuru İle Çatma.......................................................65
C. Müşterek Kusurlu Çatma ............................................................ 66
D. Çatmada Kılavuzun Kusuru.........................................................71
E. Çatmada Gemi Trafik Hizmetleri Sisteminin Kusuru...........75
F. Çatmada Römorkaj Kusuru ........................................................ 77
III. HÜKMİ ÇATMA ................................................................................ 80xii
§ 6. DONATANIN ÇATMADAN DOĞAN
SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN SİGORTA TEMİNATI ...........83
I. Genel Olarak .......................................................................................... 83
II. Tekne Sigortacısının Çatmadan Doğan Sorumluluğu .................85
A. Donatanın Kendi Gemisinde Veya Gemideki Malların
Uğradığı Zarar Bakımından ....................................................... 87
B. Diğer Geminin Veya Diğer Gemide Bulunan Eşyaların
Uğradığı Zarar Bakımından .........................................................89
C. Diğer Gemi Veya Diğer Gemideki Yükün Gecikmesi
Dolayısıyla Doğan Zarar Bakımından ......................................89
D. Diğer Gemi Veya Diğer Gemideki Yükün Kullanım
Kaybından Doğan Zarar Bakımından .......................................89
E. Diğer Gemi Veya Diğer Gemideki Yük İçin Yapılan
Müşterek Avarya Katılma Payları Ve Kurtarma
Masraflarına Katılma Payları Veya Sözleşme İle
Kararlaştırılan Kurtarma Ücreti ................................................ 90
F. Savunma Masrafları ...................................................................... 90
G. Kardeş Gemi Klozu (Sister Ship Clause) ................................. 90
H. Kirlenme Zararları .........................................................................91
III. Kulüp Sigortacısının Çatmadan Doğan Sorumluluğu .................91
A. “Running Down Klozu” Uyarınca Çatmadan Doğan
Sorumluluk ......................................................................................91
a. Diğer Geminin Veya Diğer Gemide Bulunan
Eşyaların Uğradığı Zarar Bakımından ...............................91
b. Diğer Geminin Veya Diğer Gemide Bulunan
Malların Uğradığı Zarar Bakımından.................................93
c. Diğer Gemi Veya Diğer Gemideki Yükün
Gecikmesi Dolayısıyla Doğan Zarar Bakımından ......... 94
d. Diğer Gemi Veya Diğer Gemideki Yükün Kullanım
Kaybından Doğan Zarar Bakımından ............................... 94
e. Diğer Gemi Veya Diğer Gemideki Eşya İçin Yapılan
Müşterek Avarya Katılma Payları Ve Kurtarma xiii
Masraflarına Katılma Payları Veya Sözleşme İle
Kararlaştırılan Kurtarma Ücreti ......................................... 94
f. Savunma Masrafları ............................................................... 94
g. Kardeş Gemi Klozu (Sister Ship Clause) .......................... 94
B. Kulüp Sigorta Teminatındaki Diğer Çatma Zararları ...........95
a. Sabit Ve Yüzer Cisimlere Çarpmadan Doğan
Sorumluluk ...............................................................................95
b. Enkazın Kaldırılması Masrafları..........................................95
c. Gemi Adamlarının Kişisel Eşyaların Zıya Ve
Hasarı ........................................................................................ 96
d. Sigortalı Gemideki Yükün Zıya Ve Hasarı........................ 96
e. Gemi Adamlarının Veya Gemide Bulunan Üçüncü
Şahısların Yaralanması, Hastalanması Ve Ölümü
Nedeniyle Doğan Sorumluluk ............................................ 99
f. Kirlenme Zararları ................................................................. 99
§ 7. ÇATMADAN SONRA YAPILMASI GEREKLİ
İŞLEMLER VE ÇATMA DAVASI .............................................101
I. Çatmadan Sonra Yapılacak İşlemler................................................101
A. Olayın Tespiti ................................................................................101
B. Hasar Tespiti.................................................................................. 102
C. Delillerin Toplanması ve Deniz Raporu ................................ 103
D. Gemi Alacaklısı Hakkı ............................................................... 104
E. Şekil Şartı Yokluğu ...................................................................... 105
II. Çatma Davası ...................................................................................... 105
A. Genel Olarak ................................................................................. 105
B. Yargı Yolu ve Görevli Mahkeme................................................ 106
C. Yetkili Mahkeme ......................................................................... 108
D. Husumet ........................................................................................ 109
E. Zamanaşımı ...................................................................................111xiv
EKLER
Ek 1: DENİZ MÜSADEMELERİNE MÜTEADİR BAZI
KAİDELERİN TEVHİDİ HAKKINDA SÖZLEŞME.................... 115
Ek 2: ÇATMA KONUSUNDAKİ HUKUKİ YETKİ İLE
İLGİLİ BAZI KURALLARIN BİRLEŞTİRİLMESİ
HAKKINDA ULUSLARARASI KONVANSİYON........................ 127
Ek 3: ÇATMA VE DİĞER SEYRÜSEFER OLAYLARI
KONUSUNDAKİ CEZAİ YETKİ İLE İLGİLİ BAZI
KURALLARIN BİRLEŞTİRİLMESİ HAKKINDA
ULUSLAR ARASI KONVANSİYON .................................................. 137
Ek 4: 1987 LİZBON KURALLARI.............................................................. 145
Ek 5: 6102 SAYILI YENİ TTK M. 1098 UYARINCA DENİZ
RAPORU DİLEKÇESİ ..................................................................................154
Ek 6: 6102 SAYILI YENİ TTK M. 1292 UYARINCA DAVA
ÖNCESİ DELİL TESPİTİ DİLEKÇESİ .............................................. 156
Yorumlar
Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.