TBK Kapsamında Geleneksel Sözleşmeler İle Mukayeseli OlarakAkıllı SözleşmelerBlokzincir Teknolojisi
- | Blokzincir Teknolojisi ve Akıllı Sözleşmelere Türk Hukuku Penceresinden Bakmak |
- | Yeni Nesil Teknolojilerin Sözleşmeler Hukukuna Yansımaları |
- | Gelenekselden Dijitale Sözleşmeler |
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Şekiller Listesi 13
Özet 15
Kısaltmalar 17
Giriş 19
1. Bölüm
BLOKZİNCİR TEKNOLOJİSİ
1.1. TANIMI VE ÖZELLİKLERİ 21
1.1.1. Tanımı 21
1.1.2. Blokzincir Teknolojisinin Özellikleri 27
1.1.2.1. Dağıtık Veri Tabanı Yapısına Sahip Olması 27
1.1.2.2. Tüm Kayıtların Şeffaf Olması 28
1.1.2.3. Deftere Kaydedilen Verilere Geçmişe Etkili İşlem Yapılamaması 29
1.1.2.4. Üçüncü Kişilere Duyulan İhtiyacı Azaltması 30
1.1.2.5. Edimlerin Otomatik İfasını Mümkün Kılması 31
1.1.3. Blokzincir Teknolojisinin Sağladığı Faydalar ve Taşıdığı Sakıncalar 32
1.1.3.1. Blokzincir Teknolojisinin Sağladığı Faydalar 32
1.1.3.2. Blokzincir Teknolojisinin Taşıdığı Sakıncalar 34
1.2. BLOKZİNCİR SİSTEMLERİNİN SINIFLANDIRILMASI 36
1.2.1. Açık (Public) Blokzincir Ağları 36
1.2.2. Özel (Private) Blokzincir Ağları 36
1.2.3. Konsorsiyum (Consortium) Blokzincir Ağları 36
1.2.4. Yarı Özel (Semi–private) Blokzincir Ağları 37
1.2.5. Hibrit (Hybrid) Blokzincir Ağları 37
1.3. BLOKZİNCİR TEKNOLOJİSİNİN KULLANIM ALANLARI, ÖRNEKLERİ VE BAZI ÜLKELERDEKİ HUKUKİ DÜZENLEMELER 37
1.3.1. Blokzincir Sisteminin Dünyadaki Bazı Kullanım Alanları ve Örnekleri 38
1.3.2. Blokzincire Yönelik Dünyadaki Yaklaşımlar 41
1.3.2.1. Bekle–Gör Yaklaşımı 41
1.3.2.2. Düzenleyici Yaklaşım 42
1.3.2.3. Sandbox Yaklaşımı 42
1.3.3. Blokzincir Teknolojisine Yönelik Bir Kısım Ülkelerdeki Yasal Düzenlemelere İlişkin Örnekler 43
2. Bölüm
AKILLI SÖZLEŞMELER
2.1. TANIMI VE TARİHÇESİ 47
2.1.1. Akıllı Sözleşmelerin Tanımı 47
2.1.2. Akıllı Sözleşmelerin Türleri 52
2.1.3. Akıllı Sözleşmelerin İşleyişi ve Kuruluşu 54
2.1.3.1. Aracı Bir Üçüncü Kurum Olarak Oracle (ya da Harici Veri Sağlayıcıları) ve Akıllı Sözleşmelerin İşleyişine Katkıları 55
2.1.3.2. Akıllı Sözleşmelerin Kuruluşu ve İfası 56
2.2. AKILLI SÖZLEŞMELERİN SAĞLADIĞI FAYDALAR VE TAŞIDIĞI SAKINCALAR 59
2.2.1. Akıllı Sözleşmelerin Sağladığı Faydalar 59
2.2.1.1. Kesinlik Sağlaması 60
2.2.1.2. Özerklik Sağlaması 61
2.2.1.3. Daha Hızlı ve Daha Düşük Maliyetli Olması 61
2.2.1.4. Gizlilik ve Üst Düzey Güvenlik Sağlaması 62
2.2.2. Akıllı Sözleşmelerin Taşıdığı Sakıncalar 62
2.2.2.1. Yeni Olması Sebebiyle Yeteri Kadar Güven Telkin Etmemesi 62
2.2.2.2. Esneklik Sağlamaması ve Hatalar Barındırması 63
2.2.2.3. Üçüncü Kişi ve Kurumlara Belli Ölçüde de Olsa Hala İhtiyaç Duyulması 64
2.2.2.4. Verilerin Mahremiyeti Sorunu 65
3. Bölüm
AKILLI SÖZLEŞMELERİN
GELENEKSEL SÖZLEŞMELER İLE KARŞILAŞTIRILMASI
3.1. GELENEKSEL SÖZLEŞMELERİN KURULMASI 67
3.1.1. Geleneksel Sözleşmelerin Kurucu Unsurları 68
3.1.1.1. İrade Açıklamaları 68
3.1.1.2. (Birbirine) Uygunluk 68
3.1.1.3. Karşılıklılık 69
3.1.2. Geleneksel Sözleşmenin Kurulma Aşamaları 70
3.1.2.1. Öneri (İcap) 70
3.1.2.1.1. Önerinin Özellikleri 70
3.1.2.1.2. Önerinin Hüküm ve Sonuçları 72
3.1.2.2. Kabul 73
3.1.2.2.1. Kabulün Özellikleri 74
3.1.2.2.2. Kabulün Hüküm ve Sonuçları 75
3.1.2.3. Öneri veya Kabulün Geri Alınması 75
3.1.2.4. Öneride Bulunanın veya Kabul Edenin Ölmesi yahut Ehliyetini Kaybetmesi 76
3.1.2.5. Genel İşlem Şartlarına İlişkin Hususlar 77
3.1.3. Geleneksel Sözleşmelerin Kurulduğu An 78
3.1.4. Geleneksel Sözleşmelerin Hüküm ve Sonuç Doğurduğu An 79
3.2. AKILLI SÖZLEŞMELERİN KURULMASININ TÜRK BORÇLAR KANUNU KARŞISINDA DEĞERLENDİRİLMESİ 80
3.2.1. Akıllı Sözleşmelerin Türk Hukuku Kapsamında Hukuki Niteliği 80
3.2.2. Akıllı Sözleşmelerin Kurulduğu An ile Hüküm ve Sonuçlarını Doğurduğu An 82
3.3. GELENEKSEL SÖZLEŞMELERİN GEÇERLİLİĞİ 84
3.3.1. Genel Olarak 84
3.3.2. Geçerlilik Şartları ve Geçerliliğe İlişkin Diğer Hukuki Kurumlar 85
3.3.2.1. Tarafların Ehil Olması 85
3.3.2.2. Sözleşmenin Konusunun Hukukun Emredici Kurallarına, Kamu Düzenine, Genel Ahlak ve Adap ile Kişilik Haklarına Aykırı Olmaması 86
3.3.2.3. Sözleşmenin Konusunun İmkânsız Olmaması 87
3.3.2.4. İrade Beyanlarında Sakatlık Olmaması 87
3.3.2.4.1. Yanılma (Hata) 88
3.3.2.4.2. Aldatma (Hile) 89
3.3.2.4.3. Korkutma (İkrah) 90
3.3.2.4.4. İrade Sakatlıklarının Giderilmesi 91
3.3.2.5. Sözleşme Muvazaalı Olmamalıdır 93
3.3.2.6. Yasada Şekil Şartı Öngörülmüş Olan Sözleşmelerin Şekle Uygunluğu 94
3.3.2.7. Gabin (Aşırı Yararlanma) Olmaması 95
3.4. AKILLI SÖZLEŞMELERİN TÜRK HUKUKU KAPSAMINDA GEÇERLİLİĞİ 96
3.4.1. Tarafların Ehil Olup Olmadığının Tespiti Sorunu 96
3.4.2. Sözleşmenin İçeriğine İlişkin Denetim Sorunu 97
3.4.3. İrade Sakatlığına İlişkin Sorunlar 101
3.4.4. Şekil Şartına İlişkin Sorunlar 103
3.5. AKILLI SÖZLEŞMELERİN UYGULAMASINA İLİŞKİN DİĞER SORUNLAR 104
3.5.1. Çift Sözleşme Sorunu 105
3.5.2. Sözleşmenin Uyarlan(ama)ması Sorunu 107
3.5.3. Borca Aykırılıktan Kaynaklanacak Sorunlar 109
3.6. GELENEKSEL SÖZLEŞMELERİN VE AKILLI SÖZLEŞMELERİN SONA ERMESİ 113
3.6.1. Geleneksel Sözleşmeleri Sona Erdiren Sebepler 113
3.6.1.1. Sözleşmenin İfası 113
3.6.1.2. İkale (Bozma Sözleşmesi) 114
3.6.1.3. Sözleşmenin Feshi 114
3.6.1.4. Sözleşmeden Dönme 115
3.6.1.5. Geri Alma 116
3.6.1.6. İptal 117
3.6.2. Akıllı Sözleşmelerin Sona Ermesi 117
Sonuç 121
Kaynakça 123
Kavramlar Dizini 129