^{Einführungt in das Medizinstrafrecht} Alman Tıp Ceza Hukukuna Giriş

Prof. Dr. Eric HİLGENDORF

Çeviren: Salih OKTAR

1. Bölüm. Giriş

I. Tıp ve Ceza Hukuku

II. Tıp Ceza Hukukunun Tarihçesi

III. Hipokrat Yemini

IV. Dünya Hekimler Birliği Cenevre Beyannamesi

V. Tıp Ceza Hukukunun Esasları

VI. Tıp Ceza Hukukundaki Gelişim Yönleri

VII. Tıp Ceza Hukukunun Özellikleri

2. Bölüm. Hekimin Teşhis ve Tedaviye İlişkin Müdahalesi

I. Giriş ve Sorunlara Genel Bakış

II. Tedavi Müdahalesi, Yaralama

1. Kanuni tanıma uygunluk, hukuka aykırılık ve kusurluluk

2. Tıbbi müdahalenin dar anlamda yaralama olarak değerlendirilmesi

III. Tıbbi Müdahaleye Özgü Sorunlar

IV. Tıbbi Gereklere Dayanmayan Müdahaleler

V. Rıza Sebebiyle Hukuka Uygunluk

1.   Rızanın etkili olması koşulları

3. Rızayı sakatlayan sebepler

4. Küçükler üzerindeki müdahaleler

5. Özel durum; bebeklerin ve çocukların sünneti

6. Müdahalenin ahlaka aykırılığı

VI. Hekimin Aydınlatma Yükümü

1. Etkin aydınlatmanın koşullarına bakış

2. Aydınlatma türleri

3. Aydınlatma zamanı

4. Aydınlatma şekli

5. Aydınlatmakla yükümlü kişiler

6. Aydınlatma yükümünün kapsamı

7. Aydınlatma yükümünün kalkması

8. Aydınlatmada uygulama sorunları

VII. Mefruz Rıza Sebebiyle Hukuka Uygunluk

VIII. Hipotetik Rıza

IX. Zorunluluk Sebebiyle Hukuka Uygunluk, Alm.  CK § 34

X. Müdahalenin Genişletilmesi

1. Müdahalenin genişletilmesi sorunu

2. Müdahalenin genişletilmesinde hukuka uygunluk sebebi

XI. Müdahalenin Özel Şekilleri

3. Bölüm. Ek: Ötenazinin tarihçesi

I. Ötenazi Kavramı

II. Antik Dönemde Ötenazi

III. Erken Dönemde Ötenazi

IV. 19. ve 20. yy’da Ötenazi Tartışmaları

1. Sosyal Darwinizm

2. Öjeni

3. Irkın saflığı

4. Nasyonal Sosyalizm Döneminde ötenazi

5. NS-Ötenazi yolunun genişlemesi

V. Günümüz Tartışmalarındaki Farklar

4. Bölüm. Ölüme Yardım Hakkı – Hukuki Durum ve Güncel Reformlar

I. Giriş

II. Ölüme Yardım Kavramı ve Türleri

III. Hastanın Tasarrufu

IV. Sorun Teşkil Eden Haller

1. Hastanın iradesine saygı

2. Kendine olmayan komadaki hastaların tedavisinin kesilmesi

3. Ölüme aktif yardım ile cezalandırılmayan intihara yardımın Sınırı

4. Yeni doğanlarda tedavinin kesilmesi

V. Ölüme Aktif Yardım

1. Hollanda, Belçika ve Lüksemburg’da ölüme yardıma ilişkin hukuki düzenlemeler

2. Almanya’da ölüme aktif yardıma ilişkin reform önerileri

3. Ölüme yardımın geleceği  

5.Bölüm. Ölüme Yardım Şirketler

I. Giriş

II. Huzurlu Ölüm Şekli

III. Ceza Hukuku Bakımından Değerlendirme

IV. Ölüme Yardım Kuruluşlarının Kuruluşuna İlişkin Hukuki Gerekçeler

V. Yeni Hukuki Durum

6.Bölüm. Gebeliğin Sona Erdirilmesi

I. Giriş

II. Doğmamış Yaşamı Korumanın Aşamaları

1. Döllenme Öncesi

2. Döllenme Sonrası

3. Doğum Anı

III. Değerlendirme. Aşamalı Koruma Sistemi

7.Bölüm. Embriyonun Korunması ve Kök Hücre Araştırmaları

 I.  Giriş

II.  Etik Tartışmalara Genel Bakış

 1.  Statü sorunu

           2.  Sonuç sorunu

  III. Anayasa Hukuku

III. Embriyonun Korunması Kanunu (ESchG)

1. Kanunun tarihçesi

2. EKK.’da embriyon kavramı

3. EKK.’ndaki yasaklar

4. Yurt dışında embriyon araştırmaları

VI. Kök Hücre Kanunu

1. Temelleri ve kanunun tarihçesi

2. Kök Hücre Kanununda embriyon kavramı

3. Kök hücre araştırmaları için başvuru

4. Kök Hücre Kanunu kapsamında ceza sorumluluğu

8. Bölüm. Organ Nakli

I. Giriş

II. Organ Naklinin Tarihi Gelişimi

III. Organ Nakli Kanununun Amaç ve Anlamı

IV. Organ Nakli Kanununun Uygulama Alanı

V. Ölüden Organ Naklinin Şartları

1. Organ bağışlayanın ölümü kriteri ve beyin ölümü kriteri

2. Ölümden sonrası için organ bağışının düzenleme modelleri

3. ONK (TPG) §§ 3,4 hükümleri

4. Organ nakil merkezleri

5. Aracılık merkezleri

6. Fed. Alm.  Hekimler Odası (BAEK)

7. Komisyonlar

VI. Organ Bağışının Yürüyüşü

VII. Organ Bağışı Skandalı

1. Maddi olaylar

2. Tarihçe

3. Kanun koyucunun tepkisi

4. Toplumsal sonuçları

VIII. Canlıdan Organ Bağışı

IX. Ceza Hükümleri

1. Alm.  CK § 168 f. 1’e göre ceza sorumluluğu

2. ONK § 19’a göre ceza sorumluluğu

3. ONK §§ 17, 18’e göre organ ve doku ticareti yasağı

X. Türler Arası Organ Nakli

9. Bölüm. Hekimin Sır Saklama Yükümü

I. Giriş

1. Fail

2. Maddi konu: Sır

3. Hekimin sır saklama yükümünün sınırları

4. Korunan kişiler

5. Mesleğe özgü bağ

6. Fiil: Sırrın açıklanması

IV. Hukuka Uygunluk Sebepleri

1. Muhtemel hukuka uygunluk sebeplerine genel bakış

2. Rıza

3. Mefruz rıza

4. Zorunluluk hukuka uygunluk sebebi

5. Hakkın icrası

6. Kanuni açıklama yükümlülükleri ve hakları

10. Bölüm. Yolsuzluk ve Hesap Dolandırıcılığı

    I. Haksız Menfaat Temini ve Rüşvet

1. Haksız menfaat temini

2. Rüşvet (Alm.  CK § 332)

3. Ticari işlerde rüşvet (Alm.  CK § 299)

4. Sağlıkta Yolsuzlukla Mücadele Kanunu 

5. Üçüncü kişilerden finansman sağlama

    II. Hesap Dolandırıcılığı

1. Giriş

2. Hesap dolandırıcılığının unsurları

11. Bölüm. Yeni Sorun Alanları

I. İnsanın Kendi Gelişimini Sağlaması; İyileştirme

1. İnsanın kendini geliştirmeye yönelik akım

2. Güncel gelişmeler

II. Önceden Belirlemeye Yönelik Genetik Teşhis

III. Genel Görünüm Yöntemleri

VI. Tıpta Robot Kullanımı ve İnsan Vücudunda Makine Kullanımı

V. Tedavi ile İyileştirme Arasındaki Sınırın Tayini

1.Tıpta etik sınırlamalar

2.Hukukta, özellikle tıp ceza hukukundaki önem

Dizin