Akit Dışı Sorumlulukta Maddi Zarar ve Tazmini
AKİT DIŞI SORUMLULUKTA MADDİ ZARAR VE TAZMİNİ
Alif AYDIN ÖZDEMİR ( İzmir Üniversitesi Hukuk Fakültesi )
BİRİNCİ BÖLÜM
SORUMLULUK VE ZARAR KAVRAMLARINA GENEL BAKIŞ
1. SORUMLULUK KAVRAMI HAKKINDA GENEL AÇIKLAMALAR-1
I. Sorumluluk Hukuku Ve Amacı-1
A) Sorumluluk Hukuku-1
B) Sorumluluk Hukukunun Amacı-2
II. Sorumluluk Kavramı, Çeşitli Anlamları Ve Sorumluluk Çeşitleri-2
A) Sorumluluk Kavramı Ve Sorumluluk Çeşitleri-2
B) Sorumluluk Kavramının Çeşitli Anlamları-5
1) den Sorumluluk-5
2) - ile Sorumluluk-5
III. Sorumluluk Hukukuna Hâkim Olan İlkeler-6
A) Şahıs İle Sorumluluk-6
B) Malvarlığı İle Sorumluluk-6
1) Sınırsız Malvarlığı ile Sorumluluk-6
2) Sınırlı Malvarlığı ile Sorumluluk-7
a) Belirli Bir Mal veya Mal Kategorisiyle Sınırlı Sorumluluk-7
b) Belirli Bir Miktarla Sınırlı Sorumluluk-8
IV) Akdi-Akit Dışı Sorumluluk Ayrımı-8
A) Genel Olarak-8
B) Akit Dışı Sorumluluk Halleri-10
1) 818 Sayılı Borçlar Kanununa Göre Akit Dışı Sorumluluk-10
a) Kusur İlkesi-11
b) Sebebiyet İlkesi-13
aa) Yararla zarar arasında bağlılık düşünesi-14
bb) Tehlike veya özel tehlike yaratma düşüncesi-14
cc) Hakkaniyet düşüncesi-15
dd) Egemenlik alanı düşüncesi-15
ee) Hukuka aykırılık düşüncesi-15
ff) Objektif özen ödevi düşüncesi-15
gg) Anormallik düşüncesi-16
2) 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununa Göre Akit Dışı Sorumluluk-16
2. AKİT DIŞI SORUMLULUKTA ZARAR KAVRAMI-21
I. Genel Olarak-21
II. Malvarlığı Kavramı ve Malvarlığına Dâhil Değerler-23
A) Malvarlığı Kavramı-23
B) Malvarlığına Dâhil Maddi Değerler-24
III. Zarar Kavramını Açıklamaya Yönelik Teoriler-25
A) Geleneksel Zarar Anlayışı-25
1) Genel Olarak-25
2) Fark (Menfaat) Teorisi-25
3)Tabii Zarar Görüşü-29
B) Geleneksel Zarar Anlayışına Karşı Görüşler-30
1) Objektif Zarar Görüşü-30
2) İhtiyaç Görüşü-32
3) Fonksiyon Zarar Görüşü-33
4) Münferit Zarar Görüşü-34
5) Ticarileştirme Görüşü-35
6) Beklentinin Boşa Çıkması Görüşü-36
7) Normatif Zarar Görüşü-38
a) Genel Olarak-38
b) Alman Hukukunda Normatif Zarar Kavramına İlişkin Farklı Görüşler-39
c) Türk Hukukunda Normatif Zarar Kavramına İlişkin Görüşler-42
C) Değerlendirme-45
İKİNCİ BÖLÜM
AKİT DIŞI SORUMLULUKTA MADDİ ZARAR
1. GENEL ANLAMDA MADDİ ZARAR-47
2. ZARAR TÜRLERİ-47
I. Fiili Zarar (Damnum Emergens) - Yoksun Kalınan Kâr (Lucrum Cessans)-47
II. Şahsa Verilen Zarar- Eşyaya Verilen Zarar Diğer Zararlar-48
III. Doğrudan Doğruya Zarar- Dolaylı Zarar-49
3. ZARARIN İSPATI VE HESAPLANMASI-50
I. Zararın İspatı Ve Denkleştirme Sorunu-50
A) Zararın İspatı-50
B) Zararın Hesaplanacağı Tarih ve Faiz-52
C) Denkleştirme Sorunu-53
1) Denkleştirme Kurumu ve Önemi-53
2) Denkleştirmenin Şartları-54
A) Eşyaya Verilen Zararların Hesaplanması-58
1) Genel Olarak-58
2) Eşyaya Verilen Zararların Hesaplanma Yöntemleri-59
a) Objektif (Soyut) Hesaplama Yöntemi-59
b) Sübjektif (Somut) Hesaplama Yöntem-60
3) Eşyanın Tamamen veya Kısmen Yok Olması-62
a) Eşyanın Tamamen Tahrip Olması-62
aa) Kavram-62
bb) -Eski için Yeni--62
b) Eşyanın Kısmen Yok Olması-64
aa) Onarım masrafları-64
bb) Nesnenin Ticari (Sürüm) Değerinin Azalması-65
c) Eşyanın Kullanım İmkânından Yoksunluk-65
aa) Genel Olarak-65
bb) Alman Hukukundaki Durum-66
cc) Türk Hukukundaki Görüşler-68
B) Kişiye Verilen Zararların Hesaplanması-71
1) Genel Olarak-71
2) Vücut Bütünlüğünün İhlali Halinde Ortaya Çıkan Zararlar-71
a) Genel Olarak-71
b) Vücut Bütünlüğünün İhlali Nedeniyle Yapılan Masraflar-72
c) Çalışma Gücünün Kaybı veya Azalmasından Doğan Zararlar-73
aa) Hüküm Anına Kadar Çalışma Gücünün Kaybı-74
cc) Hükümden Sonra Devam Eden Çalışma Gücü Kaybı veya Azalması-76
dd) Çalışma Gücünü Kaybeden Ev Kadının Zararı-79
d) Ekonomik Geleceğin Sarsılması-82
e) Vücut bütünlüğünün İhlali Nedeniyle Kaybolan Tatil İmkânı-83
3) Ölüm ve Ölüm Sebebiyle Destek Kaybından Doğan Zarar-86
aa) Genel Olarak-86
aa) Ölüm Anına Göre Zarar Kalemleri-87
aa) Ölümün Hemen Gerçekleşmesi Halinde-87
bb) Ölümün Hemen Gerçekleşmemesi Halinde-87
aa) Genel Olarak-87
bb) Destekten Yoksun Kalma Tazminatının Hukuki Niteliği-88
cc) Destekten Yoksun Kalma Tazminatının Şartları-89
aaa) Destek İlişkisinin Varlığı-90
aaaa) Gerçek Destek-90
bbbb) Farazi Destek-92
bbb) Bakım İhtiyacı ve Bakım Gücü-93
dd) Destekten Yoksun Kalma Tazminatının Tespitinde Göz önüne Alınacak Hususlar-94
aaa) Ölenin Mali Durumu-94
bbb) Yardım Miktarı-94
ccc) Yardımın Süresi-95
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MADDİ ZARARIN TAZMİNİ
1. MADDİ TAZMİNAT KAVRAMI VE AMACI-97
1. Maddi Tazminat Kavramı-97
2. Maddi Tazminatın Amacı-98
2. TAZMİNATTA İNDİRİM SEBEPLERİ-99
I. Genel Olarak-99
II. Zarar Verenin Kusurunun Ağırlığı-100
III. Zarar Görenden Kaynaklandığı Öne Sürülebilen Sebepler-102
A) Zarar Görenin Rızası-102
B) Zarar Görenin Kusuru-103
1) Genel Olarak-103
a) Zarar Görenin Zararın Doğmasına Sebebiyet Vermesi veya İştirak Etmesi-106
b) Zarar Görenin Zararın Artmasına Sebebiyet Vermesi-107
c) Zarar Görenin Kendisini Tehlikeye Atması-107
2) Zarar Görenin Kusuru Halinde Tazminatın Belirlenmesi-108
IV) Üçüncü Kişinin Kusuru-110
V) Diğer Faktörler-111
A) Genel Olarak-111
B) Beklenmeyen Hal-111
1) Genel Olarak-111
2) Beklenmeyen Halin İndirim Sebebi Olması-112
a) Kusur Sorumluluğunda Beklenmeyen Hal-113
b) Kusursuz Sorumlulukta Beklenmeyen Hal-113
C) Zarar Görenin Yapısal Yatkınlığı-114
D) Tarafların Sosyal Ekonomik Durumları-116
1) Genel Olarak Zarar Veren ve Zarar Görenin Ekonomik Durumları-116
2) Zarar Verenin Müzayakaya Düşmesi Sebebiyle Tazminatın İndirilmesinin Şartları-117
E) Hatır İşlemi-119
3. MADDİ TAZMİNATIN TÜRLERİ-121
I. Genel Olarak-121
II. Aynen Tazmin ve Türleri-122
A) Aynen Tazmin-122
1) Haksız Olarak Üçüncü Kişiye Devreden Şeyin Tekrar Asıl Malike İade Edilmesi-123
3) Zarara Uğrayan Şeyin Tamir Edilmesi veya Ettirilmesi-124
4) Sorumlu Kişinin Zarar Göreni Tedavi Etmesi veya Ettirmesi-124
III. Nakden Tazmin Ve Türleri-124
A) Nakden Tazmin-124
B) Nakden Tazminin Türleri-126
4. TAZMİNAT DAVASI DEVAM EDERKEN DAVACIYA VERİLEN GEÇİCİ ÖDEME İMKÂNI-129
I. Genel Olarak Türk Borçlar Kanununda Yer Alan Geçici Ödeme İmkânı Ve Amacı-129
II. Geçici Ödeme İmkânının Hukuki Niteliği-130
A) İhtiyati Tedbir Niteliği-130
B) Eda Amaçlı İhtiyati Tedbir Olması Sorunu-132
III. Düzenlemeye İlişkin Değerlendirme-134
SONUÇ-137
-
%3200,00 TL194,00 TL
-