Emir Kavramının İdari İşlem Perspektifinden İncelenmesi
Batuhan Salim YEŞİLKÖY
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ. 5
İÇİNDEKİLER 7
SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ 11
GİRİŞ . 13
BİRİNCİ BÖLÜM
EMİR, İDARİ İŞLEM VE BİR İDARİ İŞLEM OLARAK EMİR
Emir Terimi ve İfade Ettiği Hukuki Anlam . 21
Zorlama olgusu 22
Fiziki zorlama 22
Metafizik zorlama. 23
Emir ile talimat arasındaki ayrım 25
İdari İşlemin Teşhis Problematiği . 29
Düzeni sağlama fonksiyonunun vurgulanması 30
İdari ya da idare yanılgısı. 33
Kavramın İdari İşlemin Özellikleri Bakımından Değerlendirilmesi . 39
Hukuki sonuç doğurmaya yönelmiş olmak 41
İdari eylem kavramı bakımından irdeleme. 42
Modelleme . 46
Tek yanlılık. 48
Kesin ve yürütülmesi zorunluluk . 50
Hukuka uygunluk karinesi ile yakınlığı 52
Vazgeçilebilir bir özellik oluşu. 54
Kamu gücü içermek. 55
Özgün bir kavram olarak kamu gücü 56
Tutarlı bir kavram olarak kamu gücü 59
İdari makam ya da mercilerce tesis edilmek . 62
İdare işlevine ilişkin olmak 66
Kavramın Hukuki Sonucunun Niteliği . 70
Genel ve özel işlem ayrımı. 71
Norm ve uygulama işlem ayrımı 74
8 İçindekiler
İKİNCİ BÖLÜM
BİR İDARİ İŞLEM OLARAK EMRİN
HUKUKA UYGUNLUK ALGORİTMASI
Kanuni Dayanağa Uygunluk ve Unsur Teriminin Yerine Boyut Teriminin
Tercih Edilmesi 79
Kanuni dayanağa uygunluk 80
Unsur Teriminin Yerine Boyut Teriminin Tercih Edilmesi 81
Yetki Unsuru Problematiği .83
Yetki kavramına eleştiri . 83
Yetki kavramının ardındaki anlam ve kamu gücü kavramı ile ilişkisi. 84
Konu bakımından yetki kavramının geçersizliği 85
Kişi, yer ve zaman bakımından yetki kavramlarının geçersizliği 89
Özne Boyutu93
Kamu otoritesi ve iki bileşeni. 94
Statü 95
İnsan 96
Yetki ve imza devri ile vekâlet meseleleri . 96
Özne boyutundaki hukuka aykırılıklar 98
Klasik üçlü ayrımın geçersizliği 99
Statü ve insan bileşenlerinde hukuka aykırılıklar 101
Yokluk 102
Kamu gücü perspektifinden yokluk kavramı. 103
Kamu gücü perspektifinden fiilî memur teorisi. 105
Emir kavramı özelinde değerlendirme. 107
Kamu gücü perspektifi bakımından 108
Klasik perspektif bakımından 109
Konu bakımından yetki meselesi. 111
Kişi bakımından yetki meselesi . 112
Zaman bakımından yetki meselesi 113
Yer bakımından yetki meselesi 114
Konu Boyutu114
Anlamlandırma ve gerçekleşme sorunu 115
Konunun tam anlamıyla teşhis edilmesi . 115
Konunun talimat vasıtasıyla fiziki varlığa kavuşturulması. 118
Zor kullanma . 118
İlgili Kanun normlarının değerlendirilmesi 120
İçindekiler 9
Konunun hukuka uygunluğu 123
Hukuka uygunluk denetiminin sonu 125
Bağlı yetki ve takdir yetkisi . 126
Yerindelik ve ölçülülük 128
Konu sakatlıkları 129
Yöntem Boyutu . 133
Şekil ve usul terimleri yerine yöntem teriminin tercih edilmesi . 134
Yazılılık ve bildirim meselesi 136
Yazılılık 137
Bildirim . 139
Tamamlayıcı iradeler yöntemi. 141
Katılımcı iradeler. 141
Asıl iradeyi olumlaması şart olan katılımcı iradeler 142
Asıl iradeyi olumlaması şart olmayan katılımcı iradeler . 146
Birlikte iradeler . 147
Yöntem bozukluklarının sonuçları. 148
Birlikte irade eksiklikleri bakımından 149
Birlikte iradenin hiç açıklanmaması 150
Birlikte iradenin hukuka aykırı olması 153
Katılımcı irade eksiklikleri bakımından . 153
Diğer yöntem bozuklukları bakımından 157
Sebep Boyutu 159
Sebep boyutunun kanuni düzlemde görünüm biçimleri. 160
Takdir yetkisi ve yerindelik meselesi . 164
Sebep boyutunun idari işlemin amacı yerine tercih edilmesi . 166
Objektif amaç ve sübjektif amaç ayrımı . 167
Kamu yararı kavramının reddedilmesi 169
Sebep boyutundaki hukuka aykırılıkların sonuçları. 171
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BİR İDARİ İŞLEM OLARAK EMİR KAVRAMININ
ANAYASAL AÇIDAN İRDELENMESİ
Anayasal Sınırlama Algoritması 174
Temel hak ve hürriyetlerin teşhis problematiği 175
Anayasa’nın 12. maddesinin değerlendirilmesi 176
Maddi ve manevi varlık çözümü. 178
10 İçindekiler
Sınırlama sebebi problematiği . 180
Kanunun çifte dayanak teşkil etmesi . 185
Sınırlama yasakları . 191
Öze dokunma yasağı . 192
Anayasanın sözüne ve özüne aykırı olamamak. 195
Demokratik toplum düzeninin gereklerine aykırı olamamak 196
Ölçülülük ilkesine aykırı olmamak. 200
Laik Cumhuriyetin gereklerine aykırı olmamak. 201
Emrin Anayasaya Aykırılığı.202
Açıklanan İradenin Anayasaya Aykırılığı 202
Kanuni dayanağın Anayasaya aykırılığı 205
Anayasaya aykırılığın gerçekleşme problematiği. 205
SONUÇ.209
KAYNAKÇA.213