Emlak Vergisinde Vergi Değeri
Doç. Dr. Dilek ÖZKÖK ÇUBUKÇU
- Emlak Vergisinde Matrah Ölçüsü
- Türkiye' de Emlak Vergisi Matrahı Olarak Vergi Değeri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZiii
KISALTMALARvii
İÇİNDEKİLERİx
GİRİŞ1
Tarihi kökenler4
Yerel yönetim gelir kaynağı olarak emlak vergisi8
Emlak vergisi açısından güncel tartışmalar11
Türkiye'de emlak vergisi13
Verginin matrahı: vergi değeri14
BİRİNCİ BÖLÜM EMLAK VERGİSİNDE MATRAH ÖLÇÜSÜ
1 Değerleme Sistemine Göre Emlak Vergileri 26
a Taşınmazın Niteliklerine ve Fiziki Özelliklerine
Göre (Spesifik) Emlak Vergileri26
i Alan (yüzölçümü) esaslı emlak vergileri26
ii Varsayımsal vergilendirmeye dayalı emlak vergileri31
b Değer Esasına göre (Value-Based- Ad Valorem)
Emlak Vergileri33
i Matrahı piyasa değeri olan emlak vergileri33
Matrahı kira değeri olan emlak vergileri36
iii Matrahı maliyet yöntemine göre belirlenen
emlak vergileri37
iv Matrahı kadastral değer olan emlak vergileri38
v Matrahı diğer değerleme ölçülerine göre tespit edilen emlak vergileri43
Değerlemenin Kapsamı Yönünden Emlak Vergileri44
a Toplu değerleme (massappraisal)/ Tek emlak değerlemesi (singlepropertyappraisal) uygulanan
emlak vergileri44
b Genel değerleme/ Revizyon (tadilat) değerlemesine
tabi emlak vergileri46
Matraha Giren Vergi Konusuna Göre Emlak Vergileri46
a Arsa/Arazi Vergileri47
b Bina Vergileri49
c Maddi işletme Varlığı Vergileri51
d Genel Kapsamlı Emlak Vergileri52
Matrahın Vergilendirme Kapsamına Alınmasına Göre
Tam ve Kısmi Matrahlı Emlak Vergileri52
Taşınmazın Kullanım Biçimi Ve Bulunduğu Yere
Göre Matrahı Değişen Emlak Vergileri54
Matrah İle Yükümlü İlişkisine Göre Emlak Vergileri56
a Matrahın Tüm Yükümlüler İçin Aynı Olduğu Emlak Vergileri 56
b Matrahın Yükümlüye Göre Belirlendiği Emlak Vergileri56
Matrahı Tespit Edene Göre Emlak Vergileri58
a Matrahı Beyan Yöntemiyle Belirlenen Emlak Vergileri58
b Matrahı İdare Tarafından Belirlenen Emlak Vergileri59
Matrahı Belirleme Sıklığına Göre Emlak Vergileri63
a Matrahı Yıllık Olarak Belirlenen Emlak Vergileri63
b Matrahı Çok Yıllık Olarak Belirlenen Emlak Vergileri64
9 Matraha Uygulanan Oranlara Göre Emlak Vergileri65
a Tek/Düz Oranlı Emlak Vergileri65
b Artan Oranlı Tarifeye Göre Emlak Vergileri66
c Oran Farklılaştırması Yapılan Emlak Vergileri67
10 Matrah Ölçüsünün Zorunluluğuna Göre Zorunlu/Seçimlik Emlak Vergileri68
İKİNCİ BÖLÜM
TÜRKİYE'DE EMLAK VERGİSİ MATRAHI OLARAK VERGİ DEĞERİ
1 Değerleme Ölçüsü Olarak Vergi Değeri Kavramı69
a Genel Olarak Değerleme69
b Vergi Usul Kanununa Göre Değerleme72
c Emlak Vergisinde Değerleme73
2 Vergi Değerinin Vergiye İlişkin İşlevleri81
a Taşınmaza Özgü Vergilendirme Ölçüsü Olma İşlevi81
b İdari Usule Bağlı Matrah Tespit İşlevi82
c Asgari Vergilendirme Ölçüsü Belirleme İşlevi83
d Azami Vergilendirme Ölçüsü Belirleme İşlevi87
e Emsal Değer Belirleme İşlevi88
f Başka Kamu Gelirlerinin Tahakkukunda Ölçü Olma İşlevi89
g Vergilendirme Usulünün Tespitinde Ölçü Olma İşlevi92
h Yükümlülüğe Uygulanacak Vergi Oranının Tespitinde
Ölçü Olma İşlevi95
/ Vergi Değerine Yüklenen Diğer Bazı İşlevler98
3 Vergi Değerine İlişkin Bazı Hukuki Ve Fiili Sınırlar100
a Vergilendirme Yetkisi Açısından Sınırlar101
i Yerel yönetimlerin vergilendirme yetkisi101
ii Bakanlar Kurulunun emlak vergisine yönelik
yetkileri ve tüzükle düzenleme yetkisi106
iii Yönetmelikle düzenleme114
iv Maliye Bakanlığının emlak vergisine ilişkin
diğer yetkileri116
v Takdir komisyonları116
b Vergi Değerine İlişkin Tarh ve Tahakkuk Sürecinden Kaynaklanan Sınırlar124
i Tarh usulü açısından124
ii Vergi değerinin kapsamı açısından136
iii İdari uyuşmazlık ve çözüm yolları açısından141
c Süre Yönünden Sınırlar154
i Hukuki sınır ya da sınırsızlık: emlak vergisi tahakkuk zamanaşımı süresi açısından154
ii Dava açma süresi açısından157
d Mülkiyete İlişkin Sınırlar163
i Kamulaştırmadan kaynaklanan sınır163
ii Kısıtlı taşınmazlarla ilgili sınır172
e Tahsilata İlişkin Sınırlar180
i Vergi kolaylıkları185
ii Vergi kayıp ve kaçakları193
iii Vergi afları196
SONUÇ199
BİBLİYOGRAFYA203
KAVRAMLAR ENDEKSİ211