Genel Kolluğun Polis-Jandarma-Sahil Güvenlik Zor Kullanma Yetkisi

Dr. Enver KAŞLI

İÇİNDEKİLER

İÇİNDEKİLER .7

GİRİŞ . 11

BİRİNCİ BÖLÜM

ZOR KULLANMA YETKİSİYLE İLGİLİ

HUKUKA UYGUNLUK NEDENLERİ VE

KUSURLULUĞU ORTADAN KALDIRAN HALLER

ZOR KULLANMADA HUKUKA UYGUNLUKNEDENLERİ VE

KUSURLULUĞU ORTADAN KALDIRAN HALLER 13

Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Ortak Özellikleri 14

Kusurluluğu Ortadan Kaldıran Hallerin Ortak Özellikleri. 16

KANUNUN HÜKMÜ VE AMİRİN EMRİ. 17

III. MEŞRU SAVUNMA. 23

CEZA SORUMLULUĞUNU KALDIRAN SEBEPLERDE SINIRIN AŞILMASI 26

Üçüncü Kişilerin Etkilenmesi . 28

İKİNCİ BÖLÜM

GENEL KOLLUĞUN ZOR KULLANMA YETKİSİ

KOLLUK KAVRAMI 31

GENEL KOLLUK TEŞKİLATLARI . 34

Polis . 37

Jandarma . 38

Sahil Güvenlik 38

Çarşı ve Mahalle Bekçileri 39

III. ZOR KULLANMA YETKİSİ  39

Terim Sorunu 46

Kavram. 47

8 İçindekiler

Hukuki Niteliği 49

ZOR KULLANMA YETKİSİNDE GEÇERLİ İLKELER 52

Kanunilik İlkesi .52

Zorunluluk ve Kademelilik İlkesi57

Zor Kullanmayı Gerektiren Durum: Direnme59

Orantılılık İlkesi68

Zor Kullanmayı Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi .69

ZOR KULLANMA USULÜ .71

Direnişi Kırmak Amacıyla Zor Kullanma Usulü72

Muhatapla Taktik İletişim 73

Rehine Müzakeresi 75

Toplumsal Olaylarda Müzakere.75

İhtar76

Bedeni Kuvvet77

Maddi Güç79

Elektroşok Tabancası (Taser).88

Robot Köpekler ve Drone88

Drone Savunma (Anti Drone) Sistemleri .89

Zor Kullanma Araçlarında Yapay Zeka Kullanımı90

Silah91

Korkutma Amaçlı Silah Kullanma .94

Uyarı Ateşi .95

Yaralama Amaçlı Silah Kullanma.95

Öldürme Amaçlı Silah Kullanma (Ölümcül Kuvvet-

Öldürücü Güç)96

Meşru Savunma Halinde Zor Kullanma Usulü . 106

Direnişi Kırmak ve Meşru Savunma Amaçlı Zor Kullanma

Hükümlerinin Farkları 106

Meşru Savunma Sınırlarında Kabul Edilen Olaylar 109

Bıçaklı Olaylarda Zor Kullanma 110

Taşlı, Sopalı vb. Saldırılara Karşı Zor Kullanma. 113

Silahlı ve Molotoflu Olaylarda Zor Kullanma 117

İçindekiler 9

ZOR KULLANMA YETKİSİNE İLİŞKİN ÖZEL DURUMLAR 122

Durdurma Uygulamasında Zor Kullanma 123

Yakalama ve Gözaltı Uygulamasında Zor Kullanma 124

Dur İhtarına Uymayan Kişilere Karşı Zor Kullanma . 128

Dur İhtarına Uymayan Araçlara Karşı Zor Kullanma ve

Lastiğe Ateş Etme . 129

Gözaltında Zor Kullanma. 134

Olay Yeri İncelemesi Uygulamasında Zor Kullanma. 134

Arama ve Elkoyma Uygulamasında Zor Kullanma 135

Zorla Getirme Uygulamasında Zor Kullanma. 136

Ceza Muhakemesi Kapsamında Zorla Getirme 136

Hukuk Muhakemeleri Kapsamında Zorla Getirme 136

Diğer Adli İşlemlerin Uygulamasında Zor Kullanma 137

İcra Hukuku Uygulamasında Zor Kullanma 137

Toplantı ve Gösteri Yürüyüşlerinde Zor Kullanma 137

Kaçakçılıkla Mücadelede Zor Kullanma 158

İ. Terörle Mücadelede Zor Kullanma . 160

Olağanüstü Hal Uygulamalarında Zor Kullanma 169

İfade Alma İşleminde Zor Kullanma Yasağı 169

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

GENEL KOLLUĞUN ZOR KULLANMA

YETKİSİYLE İLGİLİ SORUMLULUK

SORUMLULUKLA İLGİLİ TEMEL HUSUSLAR 171

ZOR KULLANMA YETKİSİNE İLİŞKİN SINIRIN AŞILMASI(TCK M. 256)

VE KASTEN YARALAMA SUÇU BAKIMINDAN SORUMLULUKLA İLGİLİ

DEĞERLENDİRMELER . 172

III. KASTEN ÖLDÜRME (TCK M. 81), KASTEN YARALAMA SONUCU

ÖLÜME NEDEN OLMA SUÇU (TCK M. 87/4) VE TAKSİRLE ÖLDÜRME

(TCK M. 85) BAKIMINDAN SORUMLULUKLA İLGİLİ

DEĞERLENDİRMELER . 181

Ölüm Neticesi Bakımından Kast ve Taksir Ayrımı. 183

Kasten Öldürme (TCK m. 81) ve Kasten Yaralama Sonucu Ölüme

Neden Olma Suçu (TCK m. 87/4) Ayrımı. 189

10 İçindekiler

İHMALİ DAVRANIŞLA KASTEN ÖLDÜRME (TCK M. 83) VE KASTEN

YARALAMA (TCK M. 88) SUÇU BAKIMINDAN SORUMLULUKLA İLGİLİ

DEĞERLENDİRMELER 195

TAKSİRLE YARALAMA SUÇU BAKIMINDAN SORUMLULUKLA İLGİLİ

DEĞERLENDİRMELER 202

İŞKENCE SUÇU BAKIMINDAN SORUMLULUKLA İLGİLİ

DEĞERLENDİRMELER 205

VII. ZOR KULLANAN PERSONELİN YARGILANMASI . 212

VIII. ZOR KULLANAN PERSONELİN İDARİ SORUMLULUĞU 224

Kolluk Gözetim Komisyonunun Rolü. 226

ZOR KULLANMA YETKİSİYLE İLGİLİ HUKUKİ SORUMLULUK 228

SONUÇ 229

KAYNAKÇA. 231