Ceza Avukatının El Kitabı
Prof. Dr. Erdener YURTCAN
- | Avukatlığın Temel İlkeleri |
- | Suç Duyurusu ve Şikayete İlişkin İlkeler |
- | Ceza Davası Açıldıktan Sonraki İlkeler |
- | Kanun Yollarına İlişkin İlkeler |
- | Kamu Davasına Müdahale (Katılma) Temel İlkeler Uygulamada Müdahale |
- | Seri Yargılama |
- | Basit Yargılama |
- | Müdafinin Yetkileri |
- | Tutuklama Hazırlık Soruşturmasında Tutuklama Yargılaması |
- | Ceza Davası İşlemleri ve Örnekleri |
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
20. Basıya Önsöz 7
1. Bölüm
AVUKATLIĞIN TEMEL İLKELERİ
I. MÜVEKKİL İLİŞKİLERİ 23
II. HİZMETİ AÇIKLIK, DÜRÜSTLÜK İÇİNDE TAM OLARAK YERİNE GETİRME 25
III. MÜVEKKİLLE HABERLEŞME 26
IV. MÜVEKKİL PSİKOLOJİSİ 27
V. HUKUKU BİLMEK (DOKTRİNİ VE UYGULAMAYI TAKİP ETMEK) 28
VI. ADLİYE PERSONELİ İLE İLİŞKİLER 28
2. Bölüm
SUÇ DUYURUSU VE ŞİKAYETE İLİŞKİN İLKELER
I. SUÇLANAN KİŞİ: ŞÜPHELİ/SANIK 31
II. DİLEKÇELERDE AÇIK BİR ANLATIMIN GEREKLİ OLUŞU 38
III. DİLEKÇEDE OLMASI GEREKEN BİR BÖLÜM: HUKUKİ DEĞERLENDİRME 39
IV. DİLEKÇENİN EKLERİNİN DÜZENLİ OLMASI 40
V. SAVCININ DAVA AÇMA MECBURİYETİ VE TAKDİR YETKİSİ 41
VI. TAKİPSİZLİK KARARI (KOVUŞTURMAMA KARARI) VE BU KARARA İTİRAZ 45
3. Bölüm
CEZA DAVASI AÇILDIKTAN SONRAKİ İLKELER
I. BİRİNCİ DERECE CEZA MAHKEMELERİ 55
II. DOSYANIN İZLENMESİ – DAĞITIM (TEVZİ) 59
III. DURUŞMA HAZIRLIĞI 68
A. Konusu ve Amacı 68
B. İddianamenin Kabulü (m.175) 68
C. Duruşma Gününün Belirlenmesi 69
Ç. Duruşma İçin Çağrıların Yapılması 70
D. Delillerin Toplanması 72
E. Tanık Dinleme ya da Bilirkişiye Başvurma 73
F. İddianamenin Sanığa Bildirimi 74
IV. AVUKATIN CEZA DAVASINDAKİ SIFATLARI 75
V. DURUŞMALARDA HAZIR BULUNMA – MAZERET BİLDİRME 77
A. Savcının Duruşmada Hazır Bulunması 77
B. Müdafi ve Müdahil Vekilinin Duruşmada Hazır Bulunması – Mazeret Bildirme 78
VI. AVUKATA SÖZ VERİLMEZ: AVUKAT SÖZ ALIR 80
VII. DURUŞMADA TUTUKLU SANIĞIN TAHLİYESİ İSTEMİ 81
VIII. TUTUKLULUĞUN İNCELENMESİ (M.108) 84
IX. TUTUKLAMA SÜRESİ (M.102) 86
X. CMK’DA YENİ BİR YARGILAMA ÖNLEMİ: ADLİ KONTROL 89
A. Adli Kontrol Kavramı, Hukuki Niteliği ve Sonuçları 89
B. Adli Kontrol Kararı ve Hükmedecek Merciler (m.110) 96
C. Adli Kontrol Kararının Kaldırılması (m.111) 96
Ç. Adli Kontrol Tedbirlerine Uymama (m.112) 97
D. Adli Kontrolün Güvenceye Bağlanması (m.113) ve Önceden Ödetme (m.114) 98
E. Çocuk Koruma Kanununda (ÇKK) Adli Kontrol 99
XI. DURUŞMADA YEREL YETKİ İTİRAZI 100
XII. DURUŞMADA GÖREV İTİRAZI 103
XIII. DURUŞMADA VERİLEN GÖREVSİZLİK KARARI İLE İŞBÖLÜMÜ YÖNÜNDEN YETKİSİZLİK KARARI FARKI 104
XIV. LAYİHALARLA DOSYAYA YÖN VERME 105
XV. DURUŞMADA BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ 106
A. Bilirkişi Raporu, Uzman Mütalaası 113
B. Uzman Mütalaası 115
C. Görevini Yapmayan Bilirkişi Hakkındaki İşlem 115
Ç. Bilirkişi Gider ve Ücreti 116
XVI. DURUŞMADA MAHKEMEDEN MEHİL İSTEME 116
XVII. DOĞRUDAN SORU SORMA 117
XVIII. DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİNİ YA DA AYRILMASINI İSTEME 122
XIX. SON SORUŞTURMANIN GENİŞLETİLMESİ (TEVSİİ TAHKİKAT) İSTEMİ 124
XX. MÜDAHİLİN (KATILANIN) ESAS HAKKINDAKİ İDDİASINI BİLDİRMESİ 126
XXI. SAVCININ ESAS HAKKINDAKİ MÜTALAASI VE BUNA KARŞI SAVUNMA 127
XXII. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI (HAGB) İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR 133
A. Hükmün Açıklanmasının Ertelenmesi Kurumuna Eleştirel Yaklaşım 136
B. 6008 Sayılı Yasayla Getirilen Değişiklik 138
4. Bölüm
KANUNYOLLARINA İLİŞKİN İLKELER
I. İTİRAZ KANUNYOLU 144
A. Konusu ve Niteliği 144
B. İtiraz Yoluna Başvurma 145
1. Yetkililer 145
2. Yöntemi 145
3. Etkisi 145
C. İtiraz Yargılaması 146
1. Genel Olarak 146
2. İtiraz Yargılamasının Esasları 147
3. Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığının İtiraz Yetkisi 149
II. İSTİNAF KANUNYOLU 151
A. Konusu ve Niteliği 151
B. Bölge Adliye Mahkemeleri 152
C. İstinafa Açık ve Kapalı Olan Hükümler (m.272) 154
Ç. İstinaf İstemi ve Süresi (m.273) 155
D. Eski Hale Getirme Süresi İçinde İstinaf Süresinin İşlemesi (m.274) 156
E. İstinaf Dilekçesinin Etkisi (m.275) 156
F. İstinaf İsteminin Hükmü Veren Mahkemece Reddi (m.276) 156
G. İstinaf İsteminin Tebliği ve Cevabı (m.277) 157
Ğ. Bölge Adliye Mahkemesi Savcısının Görevi (m.278) 158
H. Dosya Üzerinde Ön İnceleme (m.279) 159
İ. Bölge adliye mahkemesinde inceleme ve kovuşturma (m.280) 160
J. Duruşma Hazırlığı (m.281) 163
K. İstisnalar (m.282) 163
L. İstinaf Duruşmasında Uygulanacak Hükümler (m.282) 169
M. Sanık Lehine Başvuru Halinde Verilecek Hüküm (m.283) 169
N. Israr (Direnme) Yasağı (m.284) 170
O. Özel Yasalardaki Hükümlere Karşı İstinaf Yolu (m.285) 171
Ö. İstinaf Kanunyoluna Eleştirel Yaklaşım 172
1. Genel Olarak 172
2. Bölge Adliye Mahkemelerinin Kurulması 172
3. CMK’da İstinaf Kanunyolu 173
4. CMK’da İstinaf–Temyiz Sistematiği 177
a. CMK’da İstinaf 177
b. CMK’da Temyiz 178
c. İstinaf Kanunyolu Uygulamasının İki Yıllık Bilançosu 179
III. TEMYİZ KANUNYOLU 182
A. Yargılamanın Yargıtay’da Yapılması 182
1. Genel Olarak 182
2. Yargıtay’ın Karar Organları 183
a. Ceza Daireleri 183
b. Ceza Genel Kurulu 186
c. Yargıtay Büyük Genel Kurulu 186
ç. Başkanlar Kurulları 187
d. Birinci Başkanlık Kurulu 187
B. Temyiz Yargılamasının Konusu ve Niteliği 188
C. Amacı 196
Ç. Temyiz Yoluna Başvurmanın Etkisi 197
D. Temyiz İstemi ve Temyiz Nedeni 198
1. Temyiz İstemi 198
2. Temyiz Süresi 199
3. Temyiz Dilekçesi, Temyiz Layihası, Temyiz Harcı 200
E. Temyizde Duruşmalı İnceleme İstemi 202
F. Yargıtay’ın Sonkararları 206
1. Red Kararı (Onama, Tasdik) 206
2. Düşme Kararı 207
3. Islah Kararı 207
4. Bozma Kararı 209
G. Yargıtay Kararının Gönderileceği Merci 211
Ğ. Yargıtay’da Hükmün Açıklanması 218
H. Hükmün Bozulmasının Diğer Sanıklara Etkisi 218
I. Bozmadan Sonraki Yargılama 221
1. Yetkili Mahkeme 221
2. Mahkemenin Yapacağı İşlemler ve Verebileceği Kararlar (m.307) 222
a. Israr (Direnme) Kararı 223
b. Uyma Kararı 225
c. Uymadan Sonraki Serbestlik Kuralı 227
ca. Kural 227
cb. Serbestlik Kuralının İstisnaları 228
cba. Bozmanın Belirli Bir Eksiklik Nedeniyle Olması 228
cbb. Yalnız Sanık Lehine Temyiz Davası Açılmış Olması 229
İ. Yargıtay’da Dosyanın Takibi 230
J. Yargıtay’da Temyiz İncelemesi 232
1. Tebliğnamenin Bildirimi 234
2. Temyiz İncelemesinin Kapsamı 240
3. Temyiz İncelemesinin Hızlandırılması 242
K. Yargıtay Kararının Gönderileceği Merci 243
5. Bölüm
KAMU DAVASINA MÜDAHALE (KATILMA)
TEMEL İLKELER UYGULAMADA MÜDAHALE
I. KAMU DAVASINA MÜDAHALE (CMK: KATILMA) NEDİR? 251
II. KİM MÜDAHALE İSTEMİNDE BULUNABİLİR? 252
III. MÜDAHALE İSTEMİ NE ZAMAN YAPILIR? 253
IV. MÜDAHALE İSTEMİNİN YÖNTEMİ 253
V. MAHKEMENİN MÜDAHİLLİK KARARI VERME ZORUNLULUĞU 254
A. Mahkemece Müdahale İsteminin Reddedilmesi 254
B. Karara Bağlanmayan Müdahale İstemi 255
C. Mağdur ile Şikayetçinin Dinlenmesi 255
VI. MÜDAHİL DAVAYI TAKİP ETMEK ZORUNDA MIDIR? 260
VII. MÜDAHALENİN DİĞER ÖZELLİKLERİ 261
VIII. VEKİLLE TEMSİL 261
6. Bölüm
SERİ YARGILAMA
I. GENEL OLARAK 265
II. SERİ YARGILAMAYA KONU OLABİLECEK OLAN SUÇLAR 266
III. SERİ YARGILAMADA BİLGİLENDİRME 267
IV. SERİ YARGILAMA TEKLİFİ 268
V. SERİ YARGILAMADA SAVCININ CEZAYI BELİRLEMESİ 268
VI. SERİ YARGILAMADA SEÇENEKLER 269
VII. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASININ UYGULANMASI (HAGB) 270
VIII. GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN UYGULANABİLMESİ 270
IX. SAVCININ MAHKEMEDEN SERİ YARGILAMAYI İSTEMESİ 270
X. MAHKEMENİN SERİ YARGILAMADA HÜKÜM KURMASI 271
XI. SERİ YARGILAMADA ELDE EDİLEN BELGE VE BİLGİLERİN DAHA SONRA KULLANILMASI YASAĞI 273
XII. SERİ YARGILAMAYA KONU SUÇUN İŞTİRAK HALİNDE İŞLENMESİ 273
XIII. SERİ YARGILAMA YASAĞI 273
XIV. SERİ YARGILAMAYA ENGEL HALLER 274
XI. MAHKEMENİN KURDUĞU SERİ YARGILAMA HÜKMÜNE KARŞI KANUN YOLU 274
XV. YÖNETMELİK ÇIKARILMASI 275
XVI. SERİ YARGILAMA İLE İLGİLİ GEÇİCİ HÜKÜM 275
7. Bölüm
BASİT YARGILAMA
I. GENEL OLARAK 281
II. BASİT YARGILAMANIN UYGULANMA OLANAĞI 281
III. MAHKEMECE YAPILACAK BASİT YARGILAMA İŞLEMLERİ 282
IV. MAHKEMENİN HÜKÜM KURMASI 282
V. MAHKEMEYE TANINAN SEÇENEK YETKİLER 283
VI. BASİT YARGILAMA HÜKMÜNE KARŞI KANUNYOLU 283
VII. MAHKEMENİN BASİT YARGILAMADAN CAYMASI 283
VIII. BASİT YARGILAMANIN İSTİSNALARI 284
IX. BASİT YARGILAMA İLE BİRLEŞTİRME YASAĞI 284
X. BASİT YARGILAMADA İTİRAZ 285
XI. BASİT YARGILAMA İLE İLGİLİ GEÇİCİ HÜKÜM 287
8. Bölüm
MÜDAFİNİN YETKİLERİ
I. MÜDAFİNİN GÖREVLENDİRİLMESİ 291
II. MÜDAFİ SANIKTAN BAĞIMSIZDIR 291
III. MÜDAFİNİN VEKALETNAME İBRAZI 292
IV. DAVA DOSYASINI İNCELEME YETKİSİ 293
V. MÜDAFİ SAYISI 298
VI. MÜDAFİNİN GÖREV VE YETKİLERİ 299
VII. MÜDAFİLERİN VE MÜDAHİL VEKİLLERİNİN DURUŞMA SALONUNDA OTURACAKLARI YER 300
VIII. AVUKATLARIN DURUŞMADA AYAĞA KALKMALARI 300
9. Bölüm
TUTUKLAMA HAZIRLIK SORUŞTURMASINDA TUTUKLAMA YARGILAMASI
I. TUTUKLAMA NEDENLERİ VE KOŞULLARI 303
II. HAZIRLIK SORUŞTURMASINDA TUTUKLAMA YARGILAMASI VE KANUNYOLLARI 305
III. TAHLİYE İSTEMİ VE KANUNYOLU 307
IV. SORGU İÇİN TUTUKLAMA 309
V. TUTUKLULUK SÜRELERİ 309
VI. TUTUKLULUĞUN İNCELENMESİ 313
VII. AYNI SANIK HAKKINDA BİRDEN ÇOK TUTUKLAMA KARARININ VARLIĞI 316
VIII. HÜKÜMLE BİRLİKTE TUTUKLAMA VE YURTDIŞINA ÇIKMA YASAĞI 318
IX. KORUMA TEDBİRLERİ (YARGILAMA ÖNLEMLERİ) NEDENİYLE TAZMİNAT (CMK, 141–144) 320
A. Kavram 321
B. Tazminatı Doğuran Nedenler 322
C. Yargılama 324
1. Genel İlkeler 324
a. İstek 324
b. Süre 325
c. Görevli ve Yetkili Mahkeme 326
2. Yargılama Yöntemi 326
a. Ön Yargılama 326
aa. İncelemenin Mahkemece ya da Bir Üye Tarafından Yapılması 326
ab. İstemin Süre Yönünden İncelenmesi 327
ac. Hüküm ve Karar Dosyalarının Getirtilmesi 328
aç. Delillerin Toplanması 328
ad. Savcının Görüş Bildirmesi 329
b. Mahkemenin Karar Vermesi 330
c. Mahkemenin Verebileceği Kararlar 331
ca. İstemin Reddi Kararı 331
cb. İstemin Kabulü Kararı 332
cc. Yetkisizlik Kararı 332
3. Kanunyolları 333
a. Kural Olarak İstinafa Başvurulacağı 333
b. Kanunyollarına Başvurma Yetkisi 334
c. Süre 334
D. Tazminatın Geri Alınması (m.143) 335
E. Tazminat İsteyemeyecek Kişiler (m.144) 335
F. Yargıçlara ve Cumhuriyet Savcılarına Açılacak Olan Tazminat Davaları 336
X. ÖTEKİ KORUMA TEDBİRLERİNDE (YARGILAMA ÖNLEMLERİ) 6572 VE 6763 SAYILI YASALARIN YAPTIĞI DEĞİŞİKLİKLER VE YORUMU 338
A. Şüpheli veya Sanıkla İlgili Arama 338
B. Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma 342
C. İletişimin Tespiti, Dinlenmesi ve Kayda Alınması 350
1. CMK’nın Hükümleri 350
a. İletişimin Tespiti, Dinlenmesi ve Kayda Alınması 359
b. Avukatlarla İlgili İstisna (m.136) 362
XI. GİZLİ SORUŞTURMACI GÖREVLENDİRME (m.139) 363
XII. TEKNİK ARAÇLARLA İZLEME 370
10. Bölüm
I. ÖNÖDEME (TCK MD.75) (Şerh) 377
A. Kavram 379
B. 6763 sayılı Yasa Değişikliği 380
C. 7188 sayılı Yasa Değişikliği 381
II. UZLAŞTIRMA 385
A. Terim ve Kavram 391
B. Uzlaştırmanın Unsurları 391
1. Taraflar 391
2. Uzlaştırmaya Konu Olabilecek Suçlar 392
3. Uzlaştırma Yasağı 393
4. Özel Yasalardaki Suçlarda Uzlaşma 393
5. Uzlaştırmanın Bir Kere Uygulanabilmesi 393
6. Uzlaştırmanın Koşulları 393
a. Failin Suçu Kabullenmesi 393
b. Failin Zararı Ödemesi ya da Gidermesi 394
7. Uzlaştırmada Kanun Yolları 395
8. Uzlaştırma Konusuna Eleştirel Bakış 396
9. Mahkeme Tarafından Uzlaştırma 397
11. BÖLÜM
I. 2016 OHAL’İ İLE GETİRİLEN VE YASALAŞTIRILAN HÜKÜMLER 399
A. 7070 sayılı Yasayla (Yürürlük: 8.3.2018) Yapılan Değişiklikler 399
1. CMK’nın 149/2’nci Maddesine Aşağıdaki Cümle Eklenmiştir 399
2. Müdafi Görevini Yerine Getirmediğinde Yapılacak İşlem ve Müdafilik Görevinden Yasaklanma 400
3. Müdafi ile Görüşme 403
4. Çağrılması Reddedilen Tanığın ve Uzman Kişinin Doğrudan Mahkemeye Getirilmesi 405
5. Duruşmada Hazır Bulunacaklar 405
B. 7072 sayılı Yasayla (Yürürlük: 8.3.2018) Yapılan Değişiklikler 406
1. Cumhuriyet Savcısının Görev ve Yetkileri 406
2. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı 407
3. Cumhuriyet Savcısının Kararına İtiraz 408
C. 7076 sayılı Yasayla (Yürürlük: 8.3.2018) Yapılan Değişik 408
Ç. 7078 sayılı Yasayla (Yürürlük: 8.3.2018) Yapılan Değişiklikler 409
1. Bilirkişi Olarak Atanabilecekler 409
2. Tutuklulukta Geçecek Süre 410
3. Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesi 411
4. Teknik Araçlarla İzleme 414
5. Haksız Tutuklama ve Yakalamada Tazminat 414
6. İhbar ve Şikayet 415
7. Cumhuriyet Savcısının Görev ve Yetkileri 417
8. Duruşmadan Vareste (Bağışık) Tutma 418
9. Duruşmada Delillerin Tartışılması 419
10. 7078 sayılı Yasayla (yürürlük: 8.3.2018) Eklenen Geçici Madde 421
D. 7079 sayılı Yasayla (Yürürlük: 8.3.2018) Yapılan Değişiklikler 427
1. Şüpheli veya Sanığın Salıverilme İstemleri 427
2. Postada Elkoyma 428
3. 7079 sayılı Yasayla Eklenen Madde 429
4. Duruşmada Anlatılması Zorunlu Belge ve Tutanaklar 429
5. Bölge Adliye Mahkemesinde İnceleme ve Kovuşturma
(Son Soruşturma) 429
6. İstinaf Yolunda Uygulanacak Olan İstisna Hükümler 430
7. Yargıtay’da Duruşmalı İnceleme 430
E. 7086 sayılı Yasayla (Yürürlük: 8.3.2018) Yapılan Değişiklik 432
F. 7091 sayılı Yasayla (Yürürlük: 8.3.2018) Yapılan Değişiklik 434
G. 6758 sayılı Yasayla (Yürürlük: 24.9.2016) Yapılan Değişiklikler 435
1. 128’inci Maddeye Ek Madde 435
2. Bölge Adliye Mahkemesi Savcısının Görevi (m.278) 441
II. 7145 SAYILI YASA İLE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER 442
A. Aramanın Yapılması 442
B. Elkoyma 444
3. Bilgisayar ve Bilgisayar Programları İle Bilgisayar Kütüklerinde Arama Yapılması 445
4. Koğuşturmaya Yer Olmadığı Kararı 447
5. Hükümlü Lehine Yargılamanın Yenilenmesi 449
6. 7145 sayılı Yasa (yürürlük: 31.7.2018) 133’üncü Maddeye Bir Geçici Hüküm Eklemiştir 451
12. Bölüm: CEZA YARGILAMASINDA SEGBİS UYGULAMASI 453
CEZA DAVASI
İŞLEMLERİ VE ÖRNEKLERİ
Tutuklama Kararına İtiraz Dilekçesi Örneği 461
Müdahale (Katılma) Dilekçesi Örneği 462
Şikayet Dilekçesi Örneği 463
Takipsizlik (Koğuşturmaya Yer Olmadığına) Kararına İtiraz
(CMK 173) 464
Ceza Mahkemeleri İstinaf Dilekçesi Örneği 465
Temyiz Süresinin Muhafaza Dilekçesi Örneği 467
Temyiz Layihası 468
Yargılamanın Yenilenmesi Dilekçesi 469
Kanun Yararına Bozma (Yazılı Emir) İsteği Örneği 470
Para Cezası Ödeme Hakkında Tebligat Önödeme Tebligatı 471
Takipsizlik Kararı (Vazgeçme) 472
Takipsizlik Kararı (Hukuki) 473
Zorla Getirme Müzekkeresi (Tanıklar İçin) 474
Kovuşturmama (Takipsizlik) Kararı 475
Kovuşturmama (Takipsizlik) Kararı 476
İddianame Örneği 477
Ceza Muhakemesi Kanunu 479
5271 Sayılı Kanuna İşlenemeyen Hükümler 671
5271 Sayılı Kanuna Ek ve Değişiklik Getiren Mevzuatın veya Anayasa Mahkemesi Tarafından Verilen İptal Kararlarının Yürürlüğe Giriş Tarihlerini Gösterir Tablo 675
Ceza Muhakemesinde Seri Muhakeme Yönetmeliği 678