Kefalet Sözleşmesi ve Kefilin Sorumluluğu

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Birinci Bölüm
TANIMI VE KOŞULLARI
§ 1. TANIMI 15
İlg. Madde: TBK m.581; BK m.483
Açıklama 15
1. Kefaletin Bir Akit Olduğu 15
2. Kefalet Sözleşmesinin Tarafları 16
3. Kefalet Sözleşmesi Fer’i Niteliktedir 16
4. Kefalet Sözleşmesinin Diğer Benzer Sözleşmelerden Ayrımı 18
a. Üçüncü Kişinin Fiilini Başkasına Karşı Üstlenme 18
b. Kefalet ile Aval Ayrımı 22
c. Kefalet Sözleşmesi ile İcra Kefaleti Farkı 25
Uygulama 26
1. Üçüncü Kişinin Verdiği Tahliye Taahhüdünde Yüklenilen Tazminatın Dava Edilmesi 26
Yargıtay Kararları 26
§ 2. KOŞULLARI 39
I. Asıl Borç 39
İlg. Madde: TBK m.582; BK m.485
Açıklama 40
1. Genel Olarak Kefalet Sözleşmesinin Koşulları 40
2. Asıl Borç 40
a. Mevcut ve Geçerli Borç 40
b. Gelecekte Doğacak Borç 41
c. Şarta Bağlı Borç 41
d. Yanılma veya Ehliyetsizlik Sebebini Bilerek Kefalet 41
e. Zamanaşımına Uğramış Borca Kefalet 42
3. Feragat Yasağı 42
4. Kefilin Fiil Ehliyeti 42
II. Şekil 43
İlg. Madde: TBK m.583; BK m.484
Açıklama 43
1. Kefalet Sözleşmesinin Şekli 43
a. Sözleşmenin Yazılı Olması 44
b. Kefilin Sorumlu Olacağı Azami Miktarın Belirtilmesi 45
c. Kefalet Tarihi Sözleşmede Gösterilmelidir 46
d. Müteselsil Kefalette Bu Sıfatın Belirtilmesi 47
e. Sözleşmede İmza 47
2. İcra Kefaletleri 48
a. İcra Kefaletinin Türü 48
b. İcra Kefaletinin Şekli 49
c. İcra Kefaletlerinde Zamanaşımı 50
d. İhtiyati Haciz Sırasında Verilen İcra Kefaleti 50
e. İcra Kefaletinin Geçersizliği Sebebiyle İptalinin İstenmesi 52
f. İcra Kefaletinde Damga Vergisi 54
g. Uygulamada İcra Kefaletinin Yapılış Şekli 54
ğ. İcra Kefiline Karşı Takibin Hangi Dosya Üzerinden Yapılabileceği 55
Uygulama 55
1. Kira Sözleşmesinde Geçerli Olmayan Kefalet Taahhüdü 55
2. Kira Sözleşmesinde Kefaletin Süresinin Gösterilmesi Gereği 57
Yargıtay Kararları 58
III. Eşin Rızası 92
İlg. Madde: TBK m.484; BK m.(–)
Açıklama 93
1. Kefalete Eşin Yazılı Olarak Rıza Vermesi 93
2. Eşin Rızasının Gerekmediği Haller 94
3. Rıza Veren Eşin Karı/Koca Sıfatının Önemi Olmadığı 94
4. TBK m.684 ile m.603 Kapsamı 94
Uygulama 95
1. Kira Özleşmesine Kefil Olan Kişinin Evli Olması–Eş Rızası Alınması 95
2. Kambiyo Senedinde Evli Kişinin Kefil İbaresi Yüzünden Sorumluluk Türü 95
Yargıtay Kararları 96
İkinci Bölüm
İÇERİĞİ
§ 1. TÜRLERİNE GÖRE 115
I. Adi Kefalet 115
İlg. Madde: TBK m.585; BK m.486
Açıklama 116
1. Adi Kefilin Sorumluluğunun Niteliği 116
2. Adi Kefaletle Takip Sırası 116
3. Alacak Rehine Bağlanmışsa 117
4. Yalnızca Açığın Kapatılması İçin Adi Kefil Olunmuşsa 117
5. Tüketici Kredilerinde Adi Kefalet 117
6. Kredi Kartı Kefilliği 118
Yargıtay Kararları 119
II. Müteselsil Kefil 129
İlg. Madde: TBK m.586; BK m.487
Açıklama 130
1. Müteselsil Borçluluk ile Müteselsil Kefaletin Birbirinden Farklıdır 130
2. Asıl Borçlu ile Müteselsil Kefile Karşı Takipte Öncelik/Sonralık 131
3. Alacaklının Doğrudan Kefile Başvuramayacağı Durumlar 132
4. Kanundan Doğan Müteselsil Kefalet 132
5. İhtiyari Dava Arkadaşlığı 132
6. Maddenin Kimleri Koruduğu 133
7. Cari Hesapta Müteselsil Kefalet 133
8. Müteselsil Kefile İhtar Çekilmesinin Anlamı 133
9. Taşınır Rehninin ve İpoteğin Paraya Çevrilmesinde Takip 134
a. Kefilin Takibi 134
b. İpotek Verenin Takibi 135
10. Alacaklının İhtiyati Haciz Talebi 136
a. İlgili Yasa Maddesi – İhtiyati Haciz Şartları 137
b. İhtiyati Haczin Genel Nitelikli Şartlarının Öğreti ve Uygulamada Anlatımı 137
c. Uygulamada İhtiyati Haczin Şartları 138
d. Kredi Borcu Nedeniyle Kefil Hakkında İhtiyati Haciz İstemi 138
e. Uygulamada Mahkemelerin Öngördüğü Teminat Oranı 139
f. Hangi Alacaklar Yönüyle İhtiyati Haciz İsteminde Teminat Alınır ya da Alınmaz? 139
g. İhtiyati hacizde Amaç 140
ğ. İhtiyati Haciz İsteme Zamanı ve Talep Hakkı 141
h. Yetki 141
ı. İtiraz 142
i. Alacaklının İtirazın Kaldırılmasını İstemesi veya Dava Açması 144
j. İhtiyati Haciz Kararının İcrası 144
Uygulama 146
1. Müteselsil Kefile Ayrıca Hesap Kat İhtarının Çekilmemesi Halinde Sorumluluğu 146
2. Tüketici Kredisinden Dolayı Kefilin İcra Takibi Yönünden Sorumluluğu 146
3. Müteselsil Kefilin Yenilenen Kira Sözleşmesinden Sorumluluğunu Şartları 147
Yargıtay Kararları 148
III. Birlikte Kefalet 191
İlg. Madde: TBK m.587; BK m.488
Açıklama 192
1. Aynı Borca Birlikte Kefil Olma ve Rücu 192
2. Sorumluluk Türü 194
3. Birlikte Kefillerin Her Birinin Borcun Tamamından Sorumlu Olma Halleri 194
4. Birlikte Kefilin Kefalet Borcundan Kurtulması Durumu 195
5. Birbirinden Bağımsız Olarak Aynı Borca Kefil Olma 196
Uygulama 196
1. Borcun Tamamını Ödeyen Müteselsil Kefilin Diğer Kefile Rücu Etmesi 196
Yargıtay Kararları 196
IV. Kefile Kefil ve Rücua Kefil 203
İlg. Madde: TBK m.588; BK m.489
Açıklama 203
1. Kefile Kefil 203
2. Rücua Kefil 203
Üçüncü Bölüm
ORTAK HÜKÜMLER
§ 1. KEFİL İLE ALACAKLI ARASINDAKİ İLİŞKİ 205
I. Sorumluluğun Kapsamı 205
İlg. Madde: TBK m.589; BK m.490
Açıklama 206
1. Kefilin Her Durumda Sorumlu Olacağı Miktar 206
2. Aksi Kararlaştırılmamışsa Kefilin Azami Miktarla Sınırlı Sorumlu Olacağı Haller 207
3. Aksi Kararlaştırılmamışsa Kefilin Sözleşmeden Sonraki Borçlarından Sorumluluğu 207
4. Kefilin Hükümsüz Olan Anlaşmadan Sorumlu Olmadığı 207
Uygulama 208
1. Erken Tahliye Sebebiyle Kefilin Sorumluluğu 208
2. Kefilden Temerrüt Faizinin İstenmesi 208
Yargıtay Kararları 209
II. Kefilin Takibi 211
İlg. Madde: TBK m.590; BK m.491
Açıklama 212
1. Vadeden Önce Kefile Karşı Takibat Yapılamaması 212
2. Kefilin Takibin Durdurulmasını İstemesi 213
3. Asıl Borcun Muaccel Olmasının Bildirime Bağlanmış Olması 213
4. Yerleşim Yeri Türkiye’de Olan Kefilin Takibe Hangi Sebeple İtiraz Edebileceği 213
Yargıtay Kararları 214
III. Def’iler 216
İlg. Madde: TBK m.591; BK m.497
Açıklama 216
1. Kefilin Kime Ait Defileri Alacaklıya Karşı İleri Sürebileceği 216
2. Kuralın İstisnasında Kalan Defiler 217
3. Asıl Borçlunun Defiden Vazgeçmiş Olması 217
4. Asıl Borçluya Ait Defileri Bilmeden Ödemede Bulunan Kefilin Rücu Hakkı 217
5. Kumar ve Bahisten Doğan Borca Kefalette Kefilin Def’i İleri Sürmesi 218
Yargıtay Kararları 218
IV. Özen Gösterme, Rehin ve Borç Senetlerinin Teslimi 219
İlg. Madde: TBK m.592; BK m.499
Açıklama 220
1. Kefilin Sorumluluğunun Azalması 220
2. Çalışanlara Kefalet Halinde Alacaklının Gözetimini İhmal Etmesi 220
3. Alacaklının, Borcunu Ödeyen Kefile Karşı Yükümlülüğü 221
4. Kefilin Borcundan Kurtulması 221
Yargıtay Kararları 221
V. Ödemenin Kabulünü İsteme 226
İlg. Madde: TBK m.593; BK m.501
Açıklama 226
1. Kefilin Alacaklıdan Ödemeyi Kabul Etmesini İstemesi 226
2. Alacaklının Kefillerden Biri Tarafından Yapılacak Kısmi Ödemeyi Kabul Zorunluluğu 227
3. Alacaklının Kefilin Ödemesini Haklı Sebep Olmadan Kabulden Kaçınması 227
4. Borcun Muaccel Olmadan Kefil Tarafından Ödenme Koşulu 228
VI. Bildirim, İflasta ve Konkordatoda Kayıt 228
İlg. Madde: TBK m.594; BK m.502
Açıklama 229
1. Alacaklının Kefile Bildirimde Bulunma Zorunluluğu 229
2. Asıl Borçlunun İflasına Karar Verilmiş veya Borçlunun Konkordato İsteminde Bulunması 229
3. Hukuki Sonuçlar 230
Yargıtay Kararları 230
§ 2. KEFİL İLE BORÇLU ARASINDAKİ İLİŞKİ 231
I. Güvence Verilmesini ve Borçtan Kurtarılmasını İsteme Hakkı 231
İlg. Madde: TBK m.595; BK m.503
Açıklama 232
1. Kefilin Borçludan Güvence Verilmesini ve Borçtan Kurtarılmasını Talep Hakkı 232
II. Kefilin Rücu Hakkı 233
İlg. Madde: TBK m.596; BK m.496
Açıklama 234
1. Kefilin Alacaklının Haklarına Halef Olması 234
2. Kefilin Rücu Hakkına Sahip Olmadığı Olgular 235
3. Kefilin Zamanaşımına Uğramış Asıl Borca Vekil Sıfatıyla Üstlenesi 235
4. Kefilin Rehin Hakkına Halef Olması 235
5. Rehin Veren Malikin Kefile Rücu Hakkı 236
6. Kefilin Rücu Hakkına İlişkin Zamanaşımını Başladığı An 236
7. İcra Kefilinin Rücu Hakkı 237
Uygulama 238
1. Kefil Tarafından İfa – Üçüncü Kişi Malikin İpoteğin Fekkini Dava Etmesi 238
Yargıtay Kararları 238
III. Kefilin Bildirim Yükü 246
İlg. Madde: TBK m.597; BK m.498
Açıklama 246
1. Kefilin Ödemesi Halinde Durumu Borçluya Bildirme Zorunluluğu 246
2. Kefilin Rücu Hakkını Kaybetmesi Koşulu 247
3. Kefilin Alacaklıya Karşı Sebepsiz Zenginleşme Dava Hakkının Saklı Olması 247
Dördüncü Bölüm
SONA ERMESİ
§ 1. SONA ERMESİ 249
I. Kanun Gereğince 249
İlg. Madde: TBK m.598; BK m.492
Açıklama 249
1. Kanun Gereği Kefaletin Sona Ermesi 249
a. Asıl Borcun İfası 250
b. İbra 250
c. Yenileme 250
d. Birleşme 250
e. Takas 251
f. Yasal Sürenin Geçmesi 251
Uygulama 251
1. Kefilin Ölmesi Halinde Alacaklının Mirasçılar Aleyhine Takip Başlatması 251
Yargıtay Kararları 252
II. Kefaletten Dönme 256
İlg. Madde: TBK m.599; BK m.(–)
Açıklama 256
1. Gelecekte Doğacak Olan Kefaletten Dönme 256
2. Kefaletten Dönen Kefilin Tazmin Borcunun Koşulu 257
III. Süreli Kefalette 257
İlg. Madde: TBK m.600; BK m.493
Açıklama 257
1. Kefilin Borcundan Kurtulması 257
Yargıtay Kararları 258
IV. Süreli Olmayan Kefalette 260
İlg. Madde: TBK m.601; BK m.494
Açıklama 261
1. Borcun Belirli Bir Vadeye Bağlanmış Olması 261
2. Borcun Bildirim Sonucunda Muaccel Olması 261
3. Kefilin Kefaletten Kurtulması 261
Yargıtay Kararları 262
V. Çalışanlara kefalette 263
İlg. Madde: TBK m.602; BK m.495
Açıklama 263
1. Kefilin Fesih Bildirimi 263
Beşinci Bölüm
UYGULAMA ALANI
§ 1. UYGULAMA ALANI 265
İlg. Madde: TBK m.603; BK m.(–)
Açıklama 265
1. Hükmün Amacı 265
2. Anayasaya Aykırılık İddiası 265
3. Eşin Rızasının Avalde Gerekmediği 266
4. Maddenin Uygulanacağı Diğer Sözleşmeler 266
a. Üçüncü Kişinin Fiilini Üstlenme 266
b. Borca Katılma 267
c. Kredi Emri 267
d. Komisyoncu Garantisi 268
Yargıtay Kararları 268
Kaynakça 291
Yazarın Yayınlanmış Eserleri 293
Kavramlar Dizini 303