Önalım Hakkı

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
3. Baskıya Önsöz 5
2. Baskıya Önsöz 7
Önsöz 9
BİRİNCİ BÖLÜM
TANIM, HUKUKİ NİTELİK, AMAÇ VE KURALLAR
I. TANIM 19
II. YASAL ÖNALIM HAKKININ HUKUKİ NİTELİĞİ VE TARİHSEL GELİŞİMİ 20
A. Hukuki Niteliği 20
B. Tarihsel Gelişimi 21
III. ÖNALIMDA AMAÇ 23
IV. YASAL ÖNALIM HAKKININ KULLANILMASINDA KURALLAR 23
A. Paydaşlar Arasında Pay Satışı 24
B. Payın Üzerinde İntifa Hakkı Kurulması, Diğer Paydaşlara Önalım Hakkı Vermez 24
C. Payın Cebri İcra Yoluyla Satışı 25
D. Payın Hibe veya Takasa Konu Edilmesi 25
E. Pay Satışının İrade Bozukluğu İle Feshi 28
F. Paydaşlık Sıfatının Kalkması 28
G. Tapuda Aynı İşlem İle Pay Satın Alma 29
H. Payın Satana Geri Verilmesi 29
İ. Hak Doğduktan Sonra Payın Hibesi 30
J. Payın Ardı Sıra Satılması 30
K. Satış Vaadinde Bulunan Paydaşın Önalım Hakkı 31
L. Tüm Paydaşlarca Birlikte Önalım Hakkının Kullanılması 32
M. Dava Sırasında Paydaşlığın Ortadan Kaldırılması Halinin Önalım Davasına Etkisi 32
N. Payın Tüm Mirasçılar Adına Tescili Hali 32
O. Elbirliği Mülkiyetinde Önalım Davasının Açılması 32
Ö. Elbirliği Mülkiyetine Tabi Taşınmazda Ortaklar Kendi Adlarına Önalım Davası Açabilir mi? 32
P. Elbirliği Mülkiyetinde Şufa (Önalım) Davasının Takibi İçin Diğer Ortaklardan Muvafakat Nasıl Sağlanır? 33
R. Danışık İşlemi İptal Ettiren Mirasçının Önalım Hakkı 34
S. Önalım Hakkının Kullanılması İçin Payın Davalı Üzerinde Tapuda Tescilini Beklemek Gerekmez 34
V. ÖNALIM HAKKININ TÜRLERİ VE MADDE NUMARALARI 35
VI. YASAL ÖNALIM HAKKI VE İLGİLİ HÜKÜMLER 35
A. Türk Medeni Kanununda yasal önalım hakkı: 35
1. Yasal Önalım Hakkı – Önalım Hakkı Sahibi 35
2. Kullanma Yasağı, Feragat Ve Hak Düşürücü Süre 36
3. Kullanılması 37
İKİNCİ BÖLÜM
YARGILAMA SÜRECİ VE USUL HÜKÜMLERİ
I. DAVA ŞARTI VE HAKKI 39
II. ÖNALIM HAKKININ KULLANILAMAYACAĞI HALLER 42
A. Cebri Arttırmayla Satış 42
B. Taşınmazın Miras Paylaşımında Mirasçılardan Birine Özgülenmiş Olması 44
C. Taşınmazın Kamu Hizmetlerinin Yerine Getirilmesi Ve Bunlara Benzer Amaçlarla Edinilmesi 45
D. Hibe Şeklindeki Temlikler 45
E. Trampa Şeklindeki Temlikler 45
F. Önalım Hakkının Sona Ermesi Halinde 46
III. USUL HÜKÜMLERİ 46
A. Hukuk Davalarında İzlenmesi Gereken Yöntem 46
B. 6100 s. HMK Kapsamındaki Yargılama Usulleri 47
C. 6100 s. HMK Kapsamında Süreler 47
D. Önalımda İstek Konusunun Kapsamı 48
1. Görev 49
2. Yetki 49
3. Davacı 49
4. Davalı 52
5. Hak Düşürücü Süre 54
a. Sürenin Niteliği 55
b. Süre Bildiriminin Şekli ve Sürenin Başlangıcı 55
c. Davanın Reddinde Ek Süre 57
d. Sürenin Kanun Değişikliğiyle Kısaltılması 58
e. Noter Bildiriminin Yöntemince Tebliği 59
f. Süre Yönüyle İspat Yükü 60
6. Yargılama Süreci 61
a. Önalım Bedeli 62
b. Depo Ettirilmesi 62
c. Önalım Davalarında İspat 66
aa. Genel Olarak İspat ve İspat Yükü Nedir? 66
bb. Önalım Davasında İspat Yükü 69
d. Yargılama Sırasında Ortaya Çıkabilecek Bazı Usul İşlemleri 70
aa. Dava Şartları Yönüyle İnceleme 70
bb. Dilekçede Yazılı İhtiyati Tedbir Talebinin Reddi Ya Da Kabulünde Kanun Yolu 70
cc. Cevap Dilekçesi Tebliğ Edilmeden Görevsizlik Kararı Verilemeyeceği 71
dd. Davacının Ölümü ve Taraf Değişikliği 72
ee. Tarafların Davayı Takip Etmemeleri 74
ff. Davadan Feragat–Feragati Kabul 75
gg. Davadan Feragat Halinde Alınacak Harç Türü 76
hh. Davada Belirlenen Yargı Harçları Alınmadan Davaya Devam Edilmesi 77
ıı. Delil Avansı Ve Gider Avansının Yatırılmaması 78
ii. Bilirkişi Raporunda İmza Eksikliği 78
jj. Temyiz Karar ve İlam Harcının Alınması 78
kk. Davaya Cevap Vermeyen Davalının Ön İnceleme Duruşmasından Önce Delil Listesi Sunması 79
ll. Davalının Cevap Vermemesi ve Duruşmalara Katılmaması 81
mm. Öninceleme Duruşmasına Katılmayan Davalının Tahkikat Duruşmasına Çağrılması 82
nn. Hazır Bulunan Tanığı Dinleme Zorunluluğu 83
oo. Öninceleme Duruşması Yapılmadan Evrak Üzerinde Karar Verilmesi 83
öö. Davada Sulh Olunması 85
pp. İddia ve Savunmanın Genişletilmesi ve Değiştirilmesi 85
rr. Davanın Islah Edilmesi Koşulları 85
ss. Fazlaya İlişkin Hak Saklı Tutulmamışsa, Islah Yoluyla İsteğin Arttırılması 86
7. Karar Kapsamı 87
a. Niteliği 87
b. Vekalet Ücreti ve Yargılama Giderleri 90
c. Hükümden Sonra Davadan Feragat 93
d. Kısa Karar ile Gerekçeli Karar Arasında Çelişki Bulunması 94
e. Usulüne Uygun Hüküm Kurulması Gereği 97
f. Hükmün Temyizi 99
g. Bozma Dışında Kalan Hususlarda Yeniden Hüküm Kurulup Kurulmayacağı 102
h. Önalım İlamlarının İnfazı 103
ı. Pay Mülkiyetin Önalım Hak Sahibine Geçmesi 104
8. Örnek Dilekçe ve Mahkeme Kararı 104
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÖNALIMDA MUVAZAA
I. GENEL OLARAK MUVAZAA 111
II. ÖNALIMDA MUVAZAA HALLERİ 112
A. Satış İşleminde Muvazaa 112
1. Üçüncü Kişiye Yapılan Pay Satışında Muvazaa 112
2. Miras Hısımlığı İlişkisi Bulunan Kişiye Yapılan Pay Satışında Muvazaa 113
B. Satış Bedelinde Muvazaa 116
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÖNALIM HAKKININ KULLANILMASI ENGELLERİ
I. FİİLİ PAYLAŞIM 121
II. FERAGAT 122
III. KESİN HÜKÜM 125
IV. HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI 126
BEŞİNCİ BÖLÜM
SÖZLEŞMEDEN DOĞAN ÖNALIM HAKKI
I. YASAL HÜKÜMLER 129
A. Türk Medeni Kanunu 129
1. Önalım Hakkının Kullanılması 129
2. Şerhin Etkisi 129
3. Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkının Türleri 130
4. Yasal Önalım Hakkı Hükmünün Uygulanması 131
B. Türk Borçlar Kanununda Önalım Hakkı 131
1. Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkının Kime Karşı Kullanılacağı 132
2. Koşulları ve Bildirimi 132
3. Hukuki Sonuçları 133
4. Uygulamadan Örnek ve Yargıtay Kararı 133
ALTINCI BÖLÜM
SORU VE YANITLI ÖNALIM SORUNLARI (ÖZET)
1. Önalım Hakkının Tüm Diğer Paydaşlar Tarafından Birlikte Kullanma Zorunluluğu Var mıdır? 135
2. Satış Vaadinde Bulunan Paydaş, Önalım Davası Açabilir mi? 135
3. Önalım Davacısı Ölünce Dava Hakkı Mirasçılara Mı, Yoksa Vasiyet Alacaklısına mı Geçer? 135
4. Payın Satışından Önce Davacıya Yapılan Teklife Rağmen, Önalım Hakkının Kullanılması Mümkün müdür? 135
5. Önalım İlamı, Teslimi de Kapsar mı? 136
6. Tapu İptal Davası, Önalım Davasını Engeller mi? 136
7. Önalım Davası, Tazminata Dönüştüğünde Depo Parasını Tevdi Etmek Söz Konusu Olur mu? 136
8. Davanın Yeni Malike Yöneltilmesinde Süre Söz Konusu Olur mu? 136
9. Davacının İkinci Alıcının Kötü Niyetini Kanıtlaması Gerekli midir? 137
10. Depo Parası Ödendikten Sonra, Haksız İşgal Tazminatı İstenebilir mi? 137
11. Bedelde Muvazaa İddiası İncelenmeden Tapudaki Bedel Ödenmediği Nedeniyle Dava Reddedilir mi? 137
12. Her Yeni Satışta Önalım Hakkı Yeniden Kullanılabilir mi? 138
13. Önalım Davasında Davacı Sıfatı Ne Süre Boyunca Devam Etmelidir? 138
14. Bedeldeki Kıymet Değişikliği Hangi Halde Davacının Ödeme Borcuna Yansıtılmalıdır? 138
15. Önalım Hakkından Feragat, Kimleri Bağlar? 139
16. Yasal Önalım Hakkı Hangi Durumlarda Sona Erer? 140
17. Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı Nasıl Kullanılır? 140
18. Önalım Davasında Payın Yüksek Bedelle Satılması Halinde Davacı Hangi Bedelle Sorumlu Olur? 140
19. Önalım Davasının Kesin Hüküm Yönüyle Hukuki Sebebi Nedir? 141
20. Önalım Hakkı Ne Zaman Doğar ve Ne Zaman Kullanılabilir Hale Gelir? 141
21. Önalım Hakkının Kullanılmasını Engel Olan Diğer Haller Neler Olabilir? 141
22. Önalım Hakkı Kullanıldıktan Sonra Payın Satıcısına Geri Verilmesi Önalım Hakkını Ortadan Kaldırır mı? 142
23. Önalım Davalarında İspat Yükü Hangi Taraftadır? 143
24. Önalım Hakkının Kaybı, Asıl Payın Kaybına mı Bağlıdır? 144
25. Tescile Karar Verilen Miktarın Hüküm Fıkrasında Gösterilmesi Gerekir mi? 144
26. Tescil Davası ile Pay Edinen Kişiye Karşı Önalım Davası Açılabilir mi? 145
27. Önalım Davası Sonunda Verilen Hükmü “İhbar Olunan” Temyiz Edebilir mi? 146
28. Davalı Tapudaki İşlemin Satış Olmadığını Tanıkla İspat Edebilir mi? 147
29. Önalım Davasından Feragat Delillerin Toplanmasından Önce İse Davalı Lehine Ne Oranda Vekalet Ücretine Hükmedilir? 147
30. Pay Bir Çok Satışa Konu Olmuşsa Önalım Davası Kime Karşı Açılır? 148
31. Tarımsal Arazilerde Sınırdaş Arazi Malikine Önalım Hakkı Tanınmış mıdır? 148
32. Fiili Taksimin Önalım Hakkının Kullanılmasına Etkisi Var mıdır? 151
EK BÖLÜM
YARGITAY İÇTİHADI BİRLEŞTİRME–ANAYASA MAHKEMESİ–
HGK VE DAİRE KARARLARI
I. İÇTİHADI BİRLEŞTİRME KARARLARI 153
A. İhtiyari Artırma ile Yapılan Pay Satışında Önalım Hakkı Kullanılabilir 153
B. Devletçe Tahsis Olunan Yerde Önalım Davası 153
C. Kanuni Şuf’a Hakkının Doğumu 153
D. Paydaşlar, Paydaş Sayısına Göre Önalım Hakkından Yararlanırlar 154
E. Şufa Hakkından Vazgeçmenin Şekli 155
F. Şufa Davasında Hakimin Hükümden Önce Şufa Bedeli İle Masrafları Hak Sahibince Depo Ettirilmesi Gerekir 156
G. Şufada Süreler–Zamanaşımı 159
H. İhtiyari Müzayededen Çekilme, Şufa Hakkından Feragat Anlamına Gelmez 159
İ. Akrabalar Arasında Miras Hukukuna Dayanan Devirler 160
J. Şuf’a Davasında, Davanın Aşamasına Göre Şuf’a Bedelinin Tamamı Veya Bir Kısmı Esas Alınarak Nispi Vekalet Ücretine Hükmedilir 161
K. Önalım İlamlarının İnfazının Her Zaman İstenebileceği 161
L. İktisabın Kötü Niyete Dayalı Olması 162
II. ANAYASA MAHKEMESİ KARARI 164
A. TMK m.732, 733 ve 734 Hükümleri Anayasa’ya Aykırı Değildir 164
III. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU VE DAİRE KARARLARI 167
A. Önalım Hakkının Kullanılmasıyla İlgili 167
B. Önalım Hakkından Feragatle İlgili 224
C. Önalımda Muvazaa İddiasıyla İlgili 228
D. Fiili Taksim Ve Kötü Niyetle İlgili 256
E. Önalım Hakkının Kullanılması Süresiyle İlgili 283
F. Önalım Bedelinin Depo Ettirilmesiyle İlgili 295
G. Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı İle İlgili 312
H. Tarımsal Arazi Satışında Sınırdaş Arazi Malikinin Önalım Hakkı İle ilgili 317
Kaynakça 325
Yazarın Yayınlanmış Eserleri 327
Kavram Dizini 335