Önalım Hakkı
Av. Erhan GÜNAY
- | Yasal Önalım Hakkı |
- | Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı |
- | Yargılama Süreci ve Usul Hükümleri |
- | Önalım İşleminde ve Bedelinde Muvazaa |
- | Önalım Hakkının Kullanılması Engelleri |
- | Soru ve Yanıtlı Önalım Sorunları |
- | İçtihadı Birleştirme, Hukuk Genel Kurulu ve Daire Kararları |
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
2. Baskıya Önsöz 5
Önsöz 7
BİRİNCİ BÖLÜM
TANIM, HUKUKİ NİTELİK, AMAÇ VE KURALLAR
I. TANIM 15
II. YASAL ÖNALIM HAKKININ HUKUKİ NİTELİĞİ VE TARİHSEL GELİŞİMİ 16
A. Hukuki Niteliği 16
B. Tarihsel Gelişimi 17
III. ÖNALIMDA AMAÇ 19
IV. YASAL ÖNALIM HAKKININ KULLANILMASINDA KURALLAR 19
A. Paydaşlar Arasında Pay Satışı 20
B. Payın Üzerinde İntifa Hakkı Kurulması, Diğer Paydaşlara Önalım Hakkı Vermez 20
C. Payın Cebri İcra Yoluyla Satışı 21
D. Payın Hibe veya Takasa Konu Edilmesi 21
E. Pay Satışının İrade Bozukluğu İle Feshi 24
F. Paydaşlık Sıfatının Kalkması 24
G. Tapuda Aynı İşlem İle Pay Satın Alma 25
H. Payın Satana Geri Verilmesi 25
İ. Hak Doğduktan Sonra Payın Hibesi 26
J. Payın Ardı Sıra Satılması 26
K. Satış Vaadinde Bulunan Paydaşın Önalım Hakkı 27
L. Tüm Paydaşlarca Birlikte Önalım Hakkının Kullanılması 28
M. Dava Sırasında Paydaşlığın Ortadan Kaldırılması Halinin Önalım Davasına Etkisi 28
N. Payın Tüm Mirasçılar Adına Tescili Hali 28
O. Elbirliği Mülkiyetinde Önalım Davasının Açılması 28
Ö. Elbirliği Mülkiyetine Tabi Taşınmazda Ortaklar Kendi Adlarına Önalım Davası Açabilir mi? 28
P. Elbirliği Mülkiyetinde Şufa (Önalım) Davasının Takibi İçin Diğer Ortaklardan Muvafakat Nasıl Sağlanır? 29
R. Danışık İşlemi İptal Ettiren Mirasçının Önalım Hakkı 30
S. Önalım Hakkının Kullanılması İçin Payın Davalı Üzerinde Tapuda Tescilini Beklemek Gerekmez 30
V. ÖNALIM HAKKININ TÜRLERİ VE MADDE NUMARALARI 31
VI. YASAL ÖNALIM HAKKI VE İLGİLİ HÜKÜMLER 31
A. Türk Medeni Kanununda yasal önalım hakkı: 31
1. Yasal Önalım Hakkı – Önalım Hakkı Sahibi 31
2. Kullanma Yasağı, Feragat Ve Hak Düşürücü Süre 32
3. Kullanılması 33
İKİNCİ BÖLÜM
YARGILAMA SÜRECİ VE USUL HÜKÜMLERİ
I. DAVA ŞARTI VE HAKKI 35
II. ÖNALIM HAKKININ KULLANILAMAYACAĞI HALLER 38
A. Cebri Arttırmayla Satış 38
B. Taşınmazın Miras Paylaşımında Mirasçılardan Birine Özgülenmiş Olması 40
C. Taşınmazın Kamu Hizmetlerinin Yerine Getirilmesi Ve Bunlara Benzer Amaçlarla Edinilmesi 41
D. Hibe Şeklindeki Temlikler 41
E. Trampa Şeklindeki Temlikler 41
F. Önalım Hakkının Sona Ermesi Halinde 42
III. USUL HÜKÜMLERİ 42
A. Hukuk Davalarında İzlenmesi Gereken Yöntem 42
B. 6100 s. HMK Kapsamındaki Yargılama Usulleri 43
C. 6100 s. HMK Kapsamında Süreler 43
D. Önalımda İstek Konusunun Kapsamı 44
1. Görev 45
2. Yetki 45
3. Davacı 45
4. Davalı 48
5. Hak Düşürücü Süre 50
a. Sürenin Niteliği 51
b. Süre Bildiriminin Şekli ve Sürenin Başlangıcı 51
c. Davanın Reddinde Ek Süre 53
d. Sürenin Kanun Değişikliğiyle Kısaltılması 54
e. Noter Bildiriminin Yöntemince Tebliği 55
f. Süre Yönüyle İspat Yükü 56
6. Yargılama Süreci 57
a. Önalım Bedeli 58
b. Depo Ettirilmesi 58
c. Önalım Davalarında İspat 62
aa. Genel Olarak İspat ve İspat Yükü Nedir? 62
bb. Önalım Davasında İspat Yükü 65
d. Yargılama Sırasında Ortaya Çıkabilecek Bazı Usul İşlemleri 66
aa. Dava Şartları Yönüyle İnceleme 66
bb. Dilekçede Yazılı İhtiyati Tedbir Talebinin Reddi Ya Da Kabulünde Kanun Yolu 66
cc. Cevap Dilekçesi Tebliğ Edilmeden Görevsizlik Kararı Verilemeyeceği 67
dd. Davacının Ölümü ve Taraf Değişikliği 68
ee. Tarafların Davayı Takip Etmemeleri 70
ff. Davadan Feragat–Feragati Kabul 71
gg. Davadan Feragat Halinde Alınacak Harç Türü 72
hh. Davada Belirlenen Yargı Harçları Alınmadan Davaya Devam Edilmesi 73
ıı. Delil Avansı Ve Gider Avansının Yatırılmaması 74
ii. Bilirkişi Raporunda İmza Eksikliği 74
jj. Temyiz Karar ve İlam Harcının Alınması 74
kk. Davaya Cevap Vermeyen Davalının Ön İnceleme Duruşmasından Önce Delil Listesi Sunması 75
ll. Davalının Cevap Vermemesi ve Duruşmalara Katılmaması 77
mm. Öninceleme Duruşmasına Katılmayan Davalının Tahkikat Duruşmasına Çağrılması 78
nn. Hazır Bulunan Tanığı Dinleme Zorunluluğu 79
oo. Öninceleme Duruşması Yapılmadan Evrak Üzerinde Karar Verilmesi 79
öö. Davada Sulh Olunması 81
pp. İddia ve Savunmanın Genişletilmesi ve Değiştirilmesi 81
rr. Davanın Islah Edilmesi Koşulları 81
ss. Fazlaya İlişkin Hak Saklı Tutulmamışsa, Islah Yoluyla İsteğin Arttırılması 82
7. Karar Kapsamı 83
a. Niteliği 83
b. Vekalet Ücreti ve Yargılama Giderleri 86
c. Hükümden Sonra Davadan Feragat 89
d. Kısa Karar ile Gerekçeli Karar Arasında Çelişki Bulunması 90
e. Usulüne Uygun Hüküm Kurulması Gereği 93
f. Hükmün Temyizi 95
g. Bozma Dışında Kalan Hususlarda Yeniden Hüküm Kurulup Kurulmayacağı 98
h. Önalım İlamlarının İnfazı 99
ı. Pay Mülkiyetin Önalım Hak Sahibine Geçmesi 100
8. Örnek Dilekçe ve Mahkeme Kararı 100
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÖNALIMDA MUVAZAA
I. GENEL OLARAK MUVAZAA 107
II. ÖNALIMDA MUVAZAA HALLERİ 108
A. Satış İşleminde Muvazaa 108
1. Üçüncü Kişiye Yapılan Pay Satışında Muvazaa 108
2. Miras Hısımlığı İlişkisi Bulunan Kişiye Yapılan Pay Satışında Muvazaa 109
B. Satış Bedelinde Muvazaa 112
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÖNALIM HAKKININ KULLANILMASI ENGELLERİ
I. FİİLİ PAYLAŞIM 117
II. FERAGAT 118
III. KESİN HÜKÜM 121
IV. HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI 122
BEŞİNCİ BÖLÜM
SÖZLEŞMEDEN DOĞAN ÖNALIM HAKKI
I. YASAL HÜKÜMLER 125
A. Türk Medeni Kanunu 125
1. Önalım Hakkının Kullanılması 125
2. Şerhin Etkisi 125
3. Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkının Türleri 126
4. Yasal Önalım Hakkı Hükmünün Uygulanması 127
B. Türk Borçlar Kanununda Önalım Hakkı 127
1. Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkının Kime Karşı Kullanılacağı 128
2. Koşulları ve Bildirimi 128
3. Hukuki Sonuçları 129
4. Uygulamadan Örnek ve Yargıtay Kararı 129
ALTINCI BÖLÜM
SORU VE YANITLI ÖNALIM SORUNLARI (ÖZET)
1. Önalım Hakkının Tüm Diğer Paydaşlar Tarafından Birlikte Kullanma Zorunluluğu Var mıdır? 131
2. Satış Vaadinde Bulunan Paydaş, Önalım Davası Açabilir mi? 131
3. Önalım Davacısı Ölünce Dava Hakkı Mirasçılara Mı, Yoksa Vasiyet Alacaklısına mı Geçer? 131
4. Payın Satışından Önce Davacıya Yapılan Teklife Rağmen, Önalım Hakkının Kullanılması Mümkün müdür? 131
5. Önalım İlamı, Teslimi de Kapsar mı? 132
6. Tapu İptal Davası, Önalım Davasını Engeller mi? 132
7. Önalım Davası, Tazminata Dönüştüğünde Depo Parasını Tevdi Etmek Söz Konusu Olur mu? 132
8. Davanın Yeni Malike Yöneltilmesinde Süre Söz Konusu Olur mu? 132
9. Davacının İkinci Alıcının Kötü Niyetini Kanıtlaması Gerekli midir? 133
10. Depo Parası Ödendikten Sonra, Haksız İşgal Tazminatı İstenebilir mi? 133
11. Bedelde Muvazaa İddiası İncelenmeden Tapudaki Bedel Ödenmediği Nedeniyle Dava Reddedilir mi? 133
12. Her Yeni Satışta Önalım Hakkı Yeniden Kullanılabilir mi? 134
13. Önalım Davasında Davacı Sıfatı Ne Süre Boyunca Devam Etmelidir? 134
14. Bedeldeki Kıymet Değişikliği Hangi Halde Davacının Ödeme Borcuna Yansıtılmalıdır? 134
15. Önalım Hakkından Feragat, Kimleri Bağlar? 135
16. Yasal Önalım Hakkı Hangi Durumlarda Sona Erer? 136
17. Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı Nasıl Kullanılır? 136
18. Önalım Davasında Payın Yüksek Bedelle Satılması Halinde Davacı Hangi Bedelle Sorumlu Olur? 136
19. Önalım Davasının Kesin Hüküm Yönüyle Hukuki Sebebi Nedir? 137
20. Önalım Hakkı Ne Zaman Doğar ve Ne Zaman Kullanılabilir Hale Gelir? 137
21. Önalım Hakkının Kullanılmasını Engel Olan Diğer Haller Neler Olabilir? 137
22. Önalım Hakkı Kullanıldıktan Sonra Payın Satıcısına Geri Verilmesi Önalım Hakkını Ortadan Kaldırır mı? 138
23. Önalım Davalarında İspat Yükü Hangi Taraftadır? 139
24. Önalım Hakkının Kaybı, Asıl Payın Kaybına mı Bağlıdır? 140
25. Tescile Karar Verilen Miktarın Hüküm Fıkrasında Gösterilmesi Gerekir mi? 140
26. Tescil Davası ile Pay Edinen Kişiye Karşı Önalım Davası Açılabilir mi? 141
27. Önalım Davası Sonunda Verilen Hükmü “İhbar Olunan” Temyiz Edebilir mi? 142
28. Davalı Tapudaki İşlemin Satış Olmadığını Tanıkla İspat Edebilir mi? 143
29. Önalım Davasından Feragat Delillerin Toplanmasından Önce İse Davalı Lehine Ne Oranda Vekalet Ücretine Hükmedilir? 143
30. Pay Bir Çok Satışa Konu Olmuşsa Önalım Davası Kime Karşı Açılır? 144
EK BÖLÜM
YARGITAY İÇTİHADI BİRLEŞTİRME–ANAYASA MAHKEMESİ–HGK VE DAİRE KARARLARI
I. İÇTİHADI BİRLEŞTİRME KARARLARI 145
A. İhtiyari Artırma ile Yapılan Pay Satışında Önalım Hakkı Kullanılabilir 145
B. Devletçe Tahsis Olunan Yerde Önalım Davası 145
C. Kanuni Şuf’a Hakkının Doğumu 145
D. Paydaşlar, Paydaş Sayısına Göre Önalım Hakkından Yararlanırlar 146
E. Şufa Hakkından Vazgeçmenin Şekli 147
F. Şufa Davasında Hakimin Hükümden Önce Şufa Bedeli İle Masrafları Hak Sahibince Depo Ettirilmesi Gerekir 148
G. Şufada Süreler–Zamanaşımı 151
H. İhtiyari Müzayededen Çekilme, Şufa Hakkından Feragat Anlamına Gelmez 151
İ. Akrabalar Arasında Miras Hukukuna Dayanan Devirler 152
J. Şuf’a Davasında, Davanın Aşamasına Göre Şuf’a Bedelinin Tamamı Veya Bir Kısmı Esas Alınarak Nispi Vekalet Ücretine Hükmedilir 153
K. Önalım İlamlarının İnfazının Her Zaman İstenebileceği 153
L. İktisabın Kötü Niyete Dayalı Olması 154
II. ANAYASA MAHKEMESİ KARARI 156
A. TMK m.732, 733 ve 734 Hükümleri Anayasa’ya Aykırı Değildir 156
III. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU VE DAİRE KARARLARI 159
A. Önalım Hakkının Kullanılmasıyla İlgili 159
B. Önalım Hakkından Feragatle İlgili 207
C. Önalımda Muvazaa İddiasıyla İlgili 211
D. Fiili Taksim Ve Kötü Niyetle İlgili 239
E. Önalım Hakkının Kullanılması Süresiyle İlgili 256
F. Önalım Bedelinin Depo Ettirilmesiyle İlgili 269
G. Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı İle İlgili 281
Kaynakça 287
Yazarın Yayınlanmış Eserleri 289
Kavram Dizini 295
-
-
%3940,00 TL911,80 TL
-
-
-
-
%3590,00 TL572,30 TL
-
-
-
-
-
%3645,00 TL625,65 TL
-