Tıp Hukukunda Kişinin Kendi Geleceğini Belirleme Hakkı Kapsamında Rıza

Av. Esin Bersu GÜLTEKİN

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ . 13
BİRİNCİ BÖLÜM
KENDİ GELECEĞİNİ BELİRLEME HAKKI
1. YAŞAM HAKKI 16
1.1. YAŞAM HAKKININ TANIMI  16
1.2. YAŞAM HAKKININ BİR TEMEL HAK OLARAK
TANINMASI . 17
1.3. YAŞAM HAKKININ DEVLETE YÜKLEDİĞİ
SORUMLULUKLAR . 19
2. SAĞLIK HAKKI . 24
2.1. SAĞLIK HAKKININ TANIMI  24
2.2. SAĞLIK HAKKININ BİR TEMEL HAK OLARAK
TANINMASI . 26
2.3. SAĞLIK HAKKININ DEVLETE YÜKLEDİĞİ
SORUMLULUKLAR . 27
3. HASTA HAKLARI 32
4. KENDİ GELECEĞİNİ BELİRLEME HAKKI . 38
4.1. KENDİ GELECEĞİNİ BELİRLEME HAKKININ
İNSAN ONURUNA SAYGI İLKESİ UYARINCA
İNCELENMESİ  39
4.2. KENDİ GELECEĞİNİ BELİRLEME HAKKININ
YAŞAM HAKKI KAPSAMINDA İNCELENMESİ . 40
4.3. KENDİ GELECEĞİNİ BELİRLEME HAKKININ
ÖZEL HAYATIN GİZLİLİĞİ İLKESİ KAPSAMINDA
DEĞERLENDİRİLMESİ  41
İKİNCİ BÖLÜM
AYDINLATILMIŞ RIZA
1. TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKA UYGUNLUK
ŞARTLARI  47
1.1. TIBBİ MÜDAHALENİN SAĞLIK MESLEK
MENSUPLARI TARAFINDAN YAPILMASI  49
1.2. TIP BİLİMİNİN VERİLERİNE UYGUN MÜDAHALE  53
1.3. ENDİKASYON . 55
1.4. AYDINLATILMIŞ RIZA . 56
2. AYDINLATMA . 57
2.1. AYDINLATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN KAPSAMI  59
2.2. AYDINLATMANIN ZAMANI  63
2.3. AYDINLATMANIN ŞEKLİ. 64
2.4. AYDINLATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN
SINIRLANDIĞI VEYA KALKTIĞI HALLER . 66
2.4.1. HASTANIN AYDINLATMADAN VAZGEÇMESİ
HALİ  67
2.4.2. DİĞER SINIRLAMALAR. 67
3. RIZA. 68
3.1. RIZANIN GEÇERLİLİK ŞARTLARI 71
3.1.1. RIZANIN HUKUK KURALLARINA UYGUN
OLMASI . 71
3.1.2. RIZANIN ÖZGÜR İRADE İLE AYDINLATMA
SONUCUNDA VERİLMESİ. 72
3.1.3. RIZANIN ŞEKLİ . 73
3.1.4. RIZANIN RIZA EHLİYETİNİ HAİZ KİŞİ
TARAFINDAN VERİLMESİ  76
3.1.4.1. ÇOCUKLARA YÖNELİK TIBBİ
MÜDAHALEDE RIZA  78
3.1.4.1.1. ÇOCUKLARDAN TOPUK KANI ALMA
ZORUNLULUĞU . 85
3.1.4.1.2. ÇOCUKLARDA SÜNNET UYGULAMASI . 88
3.1.4.2. AKIL HASTALARINDA RIZA VERME
YETKİSİ . 94
3.2. TIBBİ MÜDAHALENİN UYGULANMASI İÇİN RIZA
ŞARTININ ARANMADIĞI HALLER  96
3.2.1. KAMU SAĞLIĞININ KORUNMASINA İLİŞKİN
DÜZENLEMELER  97
3.2.2. ÖNLEYİCİ AŞILARIN HUKUKA UYGUNLUĞU. 100
3.2.3. SALGIN HASTALIKLAR ÖZELİNDE COVİD-19
UYGULAMALARININ HUKUKSAL
DEĞERLENDİRMESİ  105
3.2.4. ACİL TIBBİ MÜDAHALELER  112
3.2.5. VARSAYILAN RIZA  113
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÖZEL NİTELİKLİ BAZI TIBBİ MÜDAHALELER
1. ÖTANAZİ  115
2. KÜRTAJ. 119
3. KISIRLAŞTIRMA (STERİLİZASYON)  127
4. KASTRASYON (HADIM)  131
5. CİNSİYET DEĞİŞTİRME  132
6. YAPAY DÖLLENME VE TAŞIYICI ANNELİK  138
6.1. YAPAY DÖLLENME  138
6.2. TAŞIYICI ANNELİK KAVRAMI . 141
SONUÇ. 147
KAYNAKÇA . 157