Deniz İş Hukukunda Gemi Adamlarının Çalışma Süreleri
Birinci Bölüm
ÇALIŞMA SÜRESİ
I. GENEL OLARAK ÇALIŞMA SÜRESİ KAVRAMI 15
A. Uluslararası Çalışma Örgütü Bakımından 15
B. Avrupa Birliği Bakımından 16
1. Kavramsal Çerçeve 16
a. Temel Kavramlar 16
aa. İşçi 16
bb. İşveren 17
cc. İşyeri 18
dd. Çalışma Süresi 19
ee. Dinlenme Süresi 20
aaa. Günlük Dinlenme 21
bbb. Haftalık Dinlenme 22
ccc. Yıllık Ücretli İzin 22
ddd. Ebeveyn İzni 24
ff. Fazla Çalışma 25
b. Çalışma Süresinin Düzenlenmesi 26
aa. Çalışma Süresini Düzenleme Amacı 27
bb. Çalışma Süresinin Düzenlenme Yöntemleri 28
aaa. İş Sağlığı ve Güvenliği 29
bbb. Çalışma Süresinin Düzenlenişinde Maliyet – Fayda Analizi 31
cc. Çalışma Süresinin Düzenlenmesinde Hakim Olan İlkeler 32
aaa. İkincillik İlkesi 32
bbb. Orantılılık İlkesi 33
dd. Çalışma Süresinin Düzenlenmesine İlişkin Hukuki Dayanak 34
2. Yasal Çerçeve 36
a. 93/104 Sayılı Direktif 38
b. 2000/34 Sayılı Direktif 40
c. 2003/88 Sayılı Direktif 40
aa. Direktifin Kapsamı 40
aaa. Çalışma Şekilleri Açısından Direktifin Kapsamı 42
aaaa. Gece Çalışması 42
bbbb. Vardiyalı Çalışma 43
cccc. Referans Süreleri 43
dddd. Değişiklik Yapma Yetkisi 45
aaaaa. Birinci Grup Değişiklikler 45
bbbbb. İkinci Grup Değişiklikler 45
ccccc. Üçüncü Grup Değişiklikler 47
ddddd. Haftalık Çalışma Süresinde Değişiklik 48
eeeee. Toplu İş Sözleşmeleriyle Kararlaştırılabilecek Değişiklikler 48
bbb. Çalışan Kişiler Açısından Direktifin Kapsamı 49
aaaa. Stajyer Doktorlar 49
bbbb. Mobil İşçiler 49
ccc. Sektörel Bakımdan Çalışma Süresinin Kapsamı 50
bb. Direktifin Uygulanması 50
cc. Çalışma Süresi Direktifinin Değiştirilmesine Dair Öneri 51
3. Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın Çalışma Süresi ile ilgili Yorumu 52
C. Türk Hukuku Bakımından Çalışma Süresi 57
1. 4857 Sayılı İş Kanununda 57
2. Diğer İş Kanunları Bakımından 59
II. GEMİ ADAMLARI BAKIMINDAN ÇALIŞMA SÜRESİ KAVRAMI 60
A. Gemi Adamı / İşçi 60
B. Donatan – Donatma İştiraki / İşveren 62
C. Gemi / İşyeri 67
D. Gemi Adamlarının Çalışma Süresi 73
1. Uluslararası Çalışma Örgütü Bakımından 73
a. Normal İş Süresi 74
b. Fazla Çalışma Süresi 76
2. Avrupa Birliği Bakımından 77
a. Normal İş Süresi 78
b. Fazla Çalışma Süresi 79
3. Türk Hukuku Bakımından 80
a. Normal İş Süresi 82
b. Fazla Çalışma Süresi 84
İkinci Bölüm
GEMİ ADAMLARI BAKIMINDAN
ÇALIŞMA SÜRESİNİN KAYNAKLARI
I. ULUSLARARASI KAYNAKLAR 87
A. Uluslararası Çalışma Örgütü 87
1. 57 Sayılı Sözleşme 91
2. 76 Sayılı Sözleşme 92
3. 147 Sayılı Sözleşme 94
4. 180 Sayılı Sözleşme 98
5. Deniz İş Sözleşmesi 2006 99
6. Sözleşmelerdeki Ortak Noktalar 101
B. Avrupa Birliği 104
1. Açık Denize Çıkan Balıkçı Gemilerinde Çalışanlar 104
2. 130/1999 Sayılı Komisyon Tavsiyesi 105
3. 99/ 63 Sayılı Direktif 106
4. 99/ 95 Sayılı Direktif 108
C. Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) 109
1. Genel Olarak 113
2. Gemi Adamlarının Eğitim, Belgelendirme ve Vardiya Standartları Hakkında Milletlerarası Sözleşme (STCW) 118
a. STCW’nin Yapısı 120
b. Çalışma ve Dinlenme Sürelerine İlişkin Hükümler 120
c. STCW ile UÇÖ’nün 180 sayılı Sözleşmesinin Çalışma ve Dinlenme Süreleri Bakımından Karşılaştırılması 125
II. ULUSAL KAYNAKLAR 126
A. Yasal Kaynaklar 126
1. Anayasa 126
2. Kanunlar 128
a. İş Kanunu 128
b. Deniz İş Kanunu 128
c. Borçlar Kanunu 129
d. Türk Ticaret Kanunu 129
e. Denizde Can ve Mal Koruma Hakkındaki Kanun 129
3. Yönetmelikler 130
a. 31.07.2002 tarihli Gemi Adamları Yönetmeliği 130
b. 28.08.2007 tarihli Gemilerin Gemi Adamları ile Donatılmasına İlişkin Tüzük 132
c. Gemi Adamlarının Yeterliliği ve Sayısı Hakkında Tüzük 132
d. Gemi Adamları Sağlık Tüzüğü 132
e. Gemi Adamlarının İkamet Yerleri, Sağlık ve İaşelerine Dair Yönetmelik 132
f. Ticaret Gemilerinin Teknik Durumları Hakkında Tüzük 133
B. Sözleşmesel Kaynaklar 133
1. Bireysel İş Sözleşmesi 133
2. Toplu İş Sözleşmesi 135
C. Örf ve Adet Kuralları 137
D. İşverenin Yönetim Yetkisi 138
Üçüncü Bölüm
TÜRK DENİZ İŞ HUKUKUNDA
GEMİ ADAMLARI BAKIMINDAN ÇALIŞMA SÜRELERİ
I. GİRİŞ 141
II. TÜRK DENİZ İŞ KANUNU BAKIMINDAN 142
A. Kanunun Uygulama Alanı 142
B. Normal İş Süresi 144
1. İş Süresi kavramı 145
2. Vardiyaların Gemi Adamlarına Duyurulması 146
3. İş Sürelerine Tabi Olmayan Çalışmalar 147
C. Fazla Çalışma 148
1. Kavram 148
2. Sınırı 150
3. Kapsamı Dışında Kalan İşler 151
4. İş Sürelerine Bağlı Olmayan Gemi adamlarının Fazla Çalışması 151
5. Fazla Çalışmanın Belgelenmesi 153
D. Gemi Adamlarının Çalışma Sürelerine İlişkin Hükümlerin Emrediciliği 153
III. GEMİ ADAMLARININ ÇALIŞMA SÜRELERİNE İLİŞKİN İÇTİHATLAR 154
IV. GEMİ ADAMLARININ ÇALIŞMA SÜRELERİ İLE İLGİLİ UYGULAMADA KARŞILAŞILAN SORUNLAR (YORGUNLUK KAVRAMI – FATIGUE) 157
Sonuç ve Öneriler 163
Kaynakça 169
Kavram Dizini 181