Estetik Diş Hekimliği ve Estetik Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahide Hekimin Hukuki Sorumluluğu

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 9
GİRİŞ 17
BİRİNCİ BÖLÜM
ESTETİK AMAÇLI TIBBÎ MÜDAHALE KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ
I. GENEL OLARAK 19
A. Tıbbî Müdahale Kavramı 19
B. Estetik Amaçlı Tıbbî Müdahale Kavramı 21
II. ESTETİK AMAÇLI TIBBÎ MÜDAHALE TÜRLERİ 26
A. Bedensel Rahatsızlığı İyileştirme Amaçlı Estetik Müdahaleler 26
B. Ruhsal Rahatsızlığı İyileştirme Amaçlı Estetik Müdahaleler 27
C. Salt Güzelleştirme Amaçlı Estetik Müdahaleler 27
III. ESTETİK AMAÇLI TIBBÎ MÜDAHALELERİN HUKUKA UYGUNLUK
ŞARTLARI 28
A. Hekim/ Diş Hekimi Olma 29
1. Genel Olarak. 29
2. Uzmanlık Şartı 31
a. Estetik, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahide Uzmanlık Şartı 31
b. Diş Hekimliğinde Uzmanlık Şartı 33
B. Endikasyon 35
1. Genel Olarak. 35

2. Amacına Göre Estetik Müdahaleler Açısından Endikasyon 39
a. Bedensel Rahatsızlığı İyileştirme Amaçlı Estetik
Müdahaleler Açısından 39
b. Ruhsal Rahatsızlığı İyileştirme Amaçlı Estetik
Müdahaleler Açısından 40
c. Salt Güzelleştirme Amaçlı Estetik Müdahaleler Açısından 42
3. Kanaatimiz 43
C. Aydınlatma ve Rıza 45
1. Genel Olarak 45
2. Aydınlatma 51
a. Aydınlatma Çeşitleri 51
(1) Otonomi Aydınlatması 51
(a) Teşhis Aydınlatması 52
(b) Süreç Aydınlatması 54
(c) Risk Aydınlatması 56
(2) Tedavi Aydınlatması 61
b. Aydınlatılacak Kişi 64
c. Aydınlatma Yükümlüsü 67
d. Aydınlatmanın Zamanı 69
e. Aydınlatmanın Kapsamı 70
f. Aydınlatmanın Şekli 74
g. Aydınlatmada İspat 77
3. Rıza 79
a. Genel Olarak. 79
b. Rıza Açıklaması 81
c. Rızanın Şekli 81
d. Rıza Ehliyeti 83
(1) Genel Olarak 83
(2) Küçükler Bakımından Rıza Ehliyeti 84
e. Rızanın Kapsamı 89
D. Özenli Tıbbî Müdahale 91

IV. ESTETİK AMAÇLI TIBBÎ MÜDAHALELERDE HEKİM İLE HASTA
İLİŞKİSİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 101
A. Genel Olarak 101
B. Hizmet Sözleşmesi Görüşü 103
C. Vekâlet Sözleşmesi Görüşü 108
D. Eser Sözleşmesi Görüşü 117
E. SuiGeneris Sözleşme Görüşü 131
F. Kanaatimiz 133
V. ESTETİK DİŞ HEKİMLİĞİ VE ESTETİK, PLASTİK VE REKONSTRÜKTİF CERRAHİ ALANINDAKİ TIBBÎ MÜDAHALELERİN DİĞER TIBBÎ
MÜDAHALELERE NAZARAN ÖZELLİKLERİ 134
İKİNCİ BÖLÜM
ESTETİK AMAÇLI TIBBÎ MÜDAHALELERDE HEKİMİN VE HASTANIN BORÇLARI
I. HEKİMİN VE HASTANIN HEKİMLİK SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN BORÇLARI 137
A. Hekimin Hekimlik Sözleşmesinden Doğan Borçları 137
1. Sadakat ve Özen Borcu 137
2. Kişisel Edim Borcu 142
3. Anamnez (Hasta Öyküsü) Alma Borcu 147
4. Muayene Etme Borcu 149
a. Teşhis Muayenesi 150
b. Önleyici Nitelikli ve Erken Tanı Amaçlı Muayene 150
c. Kontrol Muayenesi 150
5. Teşhis Koyma Borcu 151
6. Tedavi Borcu 153
7. Reçete Yazma Borcu 154
8. Tıbbî Teknik Kullanma Borcu 155
9. Kayıt Tutma Borcu 157
10. Sır Saklama Borcu 163

11. Kullanılan Ürün ve İlaçlarla İlgili Borcu 168
12. Mesleki Bilgilerini Geliştirme Borcu 169
B. Hastanın Hekimlik Sözleşmesinden Doğan Borçları 170
1. Kişisel Bilgi ve Belgeleri Doğru Verme Borcu 170
2. İşbirliği ve Hekimin Tavsiyelerine Uyma Borcu 170
3. Teşhise Yönelik İncelemelere Uyma ve Katlanma Borcu 173
4. İhbar (Bildirme) Borcu 174
5. Hizmet Veren Kurumların Kurallarına Uyma Borcu 175
6. Ücret Ödeme Borcu 175
II. HEKİMİN VE HASTANIN ESER SÖZLEŞMESİNE TABİ MÜDAHALELER BAKIMINDAN BORÇLARI 177
A. Hekimin Eser Sözleşmesine Tabi Müdahaleler Bakımından Borçları 177
1. Eseri Yaratma ve Teslim Etme Borcu 177
a. Genel Olarak. 177
b. Teslim Borcunun İfa Zamanı 180
c. Teslim Borcunu İfada Temerrüt 181
2. Kişisel Edim Borcu 184
3. Araç, Gereç ve Malzemeyi Sağlama Borcu 188
4. Genel İhbar (Bildirim) Borcu 194
5. Ayıba Karşı Tekeffül Borcu 198
B. Hastanın Eser Sözleşmesine Tabi Müdahaleler Bakımından Borçları 215
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HATALI TIBBÎ UYGULAMA (MALPRAKTİS) VE HUKUKÎ SORUMLULUK
I. HATALI TIBBÎ UYGULAMA (MALPRAKTİS) 217
A. Kavram 217
B. Tıbbî Uygulama Hatası (Malpraktis) Örnekleri 222
1. Teşhis Hatası 222

2. Tedavi Hatası 225
3. Komplikasyon Yönetimi 232
4. Tedavi Sonrası Yükümlülüklerin İhlâli 234
5. Üstlenme Kusuru 235
6. Hekimin Uygulama Hatasını Hastaya Bildirme Yükümlülüğü 238
II. ESTETİK AMAÇLI TIBBÎ MÜDAHALELER DOLAYISIYLA HEKİMİN
HUKUKÎ SORUMLULUĞU. 238
A. Genel Olarak Hekimin Sözleşmeden Doğan Sorumluluğu 238
1. Sözleşmeden Doğan Sorumluluğun Unsurları 239
a. Sözleşmenin İhlâli 239
b. Kusur 239
c. Zarar 241
d. İlliyet Bağı 244
2. Vekâlet Sözleşmesine Tabi Estetik Amaçlı Tıbbî Müdahaleler Bakımından 245
3. Eser Sözleşmesine Tabi Estetik Amaçlı Tıbbî Müdahaleler Bakımından 246
B. Hekimin Haksız Fiil Dolayısıyla Sorumluluğu 247
1. Genel Olarak. 247
2. Haksız Fiilden Doğan Hukukî Sorumluluğun Unsurları 250
a. Hukuka Aykırı Fiil 250
b. Kusur 251
c. Zarar 254
d. İlliyet Bağı 258
3. Estetik Amaçlı Tıbbî Müdahalelerde Haksız Fiilden Doğan
Hukukî Sorumluluk 260
C. Hekimin Vekâletsiz İş Görmeden Doğan Sorumluluğu 260
1. Genel Olarak. 260
2. Sorumluluğun Kapsamı 264
3. Estetik Amaçlı Tıbbî Müdahalelerde Vekâletsiz İş Görmeden
Doğan Hukukî Sorumluluk 266

III. SORUMLULUĞUN SONUÇLARI 268
A. Maddî Tazminat 269
B. Manevî Tazminat 271
C. Tazminat Davasında Yargı Yolu, Görevli ve Yetkili Mahkeme 275
1. Görevli Mahkeme 275
2. Yetkili Mahkeme 276
IV. SORUMLULUĞUN SINIRLANMASI VE SONA ERMESİ 277
A. Sorumsuzluk Anlaşması 277
B. Hastanın Rızası 279
C. Zaruret Hâli 280
V. ZAMANAŞIMI 280
A. Hekimin Sözleşmeden Doğan Hukukî Sorumluluğunda Zamanaşımı 281
B. Hekimin Haksız Fiilden Doğan Hukukî Sorumluluğunda Zamanaşımı 282
C. Hekimin Vekâletsiz İş Görmeden Doğan Hukukî Sorumluluğunda Zamanaşımı 282
SONUÇ 283
EK
I. HASTA VE HEKİM HAKLARI 289
A. Hasta Hakları 289
1. Sağlık Hizmetlerinden Adalet ve Hakkaniyete Uygun Olarak Faydalanma 291
2. Bilgi İsteme 291
3. Sağlık Kuruluşunu Seçme ve Değiştirme 292
4. Personeli Tanıma, Seçme ve Değiştirme 293
5. Tıbbî Gereklere Uygun Teşhis, Tedavi ve Bakım 293
6. Tıbbî Özen Gösterilmesi 294

7. Sağlık Durumu İle İlgili Bilgi Alma 295
8. Kayıtları İnceleme 296
9. Mahremiyete Saygı Gösterilmesi 297
10. Bilgilerin Gizli Tutulması 298
11. Tıbbî Müdahalede Hastanın Rızası 299
12. Güvenliğin Sağlanması 301
13. İnsani Değerlere Saygı Gösterilmesi ve Ziyaret 301
14. Refakatçi Bulundurma 302
15. Hastaya Yeterli Vakit Ayrılması ve Hastanın Vaktine Riayet Edilmesi 302
16. Müracaat, Şikâyet ve Dava Hakkı 303
17. Hasta Hakları İle İlgili Kurul ve Birimler 304
a. Hasta Hakları Kurulu 304
b. Hasta İletişim Birimi 307
B. Hekim Hakları 308
II. HEKİM HAKKINDA YAPILABİLECEK HAKSIZ ŞİKÂYETLERE KARŞI HAK ARAMA YOLLARI 312
III. HEKİME ŞİDDET OLAYLARINA KARŞI HEKİMİN CEZAÎ VE HUKUKÎ
HAK ARAMA YOLLARI 313
A. Hekimin Şiddete Karşı Cezaî Yönden Hak Arama Usulü 313
B. Hekimin Şiddete Karşı Hukukî Yönden Hak Arama Usulü 316
C. Süreç 316
IV. SAĞLIK BAKANLIĞI TARAFINDAN YAPILACAK HUKUKÎ YARDIM 317
V. ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ GENELGESİ 320
BİBLİYOGRAFYA 325