Etkin Soruşturma Yükümlülüğü

Etkin soruşturma yükümlülüğü, Avrupa İnsan Hakları Sözleşme'sinin metninde yer almayıp, Avrupa İnsan Hakları Mahkeme'sinin içtihatlarıyla ortaya çıkmış bir yükümlülüktür. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin etkin soruşturma yükümlülüğünün ihlaline ilişkin verdiği kararlar, Türkiye hakkında verilen mahkumiyet kararlarının temel nedenlerinden birini oluşturmaktadır. 

Çalışmada; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında yer alan ilkeler ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi içtihatları doğrultusunda, etkin soruşturma yükümlülüğünün ceza muhakemesindeki anlam ve kapsamını belirleyip, bu sayede ihlal sebeplerini inceleyerek uygulamalardan kaynaklanan sorunlara ışık tutulmaktadır. 

İki bölümden oluşan çalışmanın; "Etkin Soruşturma Yükümlülüğü Kavramı ve Unsurları" ismini taşıyan ilk bölümde, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ve Anayasanın devlete yüklediği yükümlülükler ve usuli bir yükümlülük olarak etkin soruşturma yükümlülüğü kavramı, kapsamı ve dayanakları inceleme konusu yapılmıştır. Çalışmanın esas konusunun değerlendirildiği ve "Ceza Muhakemesinde Etkin Soruşturma Yükümlülüğü" ismini taşıyan ikinci bölümde ise, Ceza Muhakemesi Kanun'unda soruşturmaların etkinliği ilkesi incelenmiş ve bu doğrultuda uygulamalara ışık tutularak yaşanan aksaklıkların giderilmesi için çözüm önerilerinde bulunulmuştur.

	Etkin Soruşturma Yükümlülüğünün Maddi ve Hukuki Dayanakları
	AİHM ve Anayasa Mahkemesi Kararlarında Etkin Soruşturma Yükümlülüğü
	Ceza Muhakemesinde Etkin Soruşturma Yükümlülüğü
	Deliller Bakımından Etkin Soruşturma Yükümlülüğü
	Soruşturma İşlemleri Bakımından Etkin Soruşturma Yükümlülüğü

İÇİNDEKİLER

İçindekiler

Önsöz  5

Özet  7

Teşekkür  9

Kısaltmalar  13

Giriş  15

Birinci Bölüm

ETKİN SORUŞTURMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ KAVRAMI VE UNSURLARI

1.1. ETKİN SORUŞTURMA BAĞLAMINDA DEVLETİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ  17

1.1.1. Negatif Yükümlülük  18

1.1.2. Pozitif Yükümlülük  19

1.1.2.1. Pozitif Yükümlülük Türleri  22

1.1.2.1.1. Esasa İlişkin Pozitif Yükümlülükler  23

1.1.2.1.2. Usule İlişkin Pozitif Yükümlülükler  25

1.2. USULİ BİR YÜKÜMLÜLÜK OLARAK ETKİN SORUŞTURMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ KAVRAMI, KAPSAMI VE DAYANAKLARI  27

1.2.1. Ceza Muhakemesinde Etkin Soruşturma Yükümlülüğü Kavramı ve Kapsamı  27

1.2.2. AİHM ve Anayasa Mahkemesi Kararlarında Etkin Soruşturma Yükümlülüğü Kavramı ve Kapsamı  30

1.2.2.1. Genel olarak  30

1.2.2.2. Yaşam Hakkı ve İşkence Yasağı Bakımından  35

1.2.3. Etkin Soruşturma Makamları  39

1.2.4. Etkin Soruşturma Yükümlülüğünün Maddi ve Hukuki Dayanakları  41

İkinci Bölüm

CEZA MUHAKEMESİNDE ETKİN SORUŞTURMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ

2.1. GENEL OLARAK CEZA MUHAKEMESİ KANUNUNDA ETKİN SORUŞTURMA  45

2.2. SORUŞTURMANIN BAŞLATILMASI VE İCRASI BAKIMINDAN  48

2.2.1. Genel Olarak  48

2.2.2. Soruşturmanın Başlatılması  49

2.2.3. Soruşturmanın Yeterliliği  50

2.2.4. Makul Özen ve Hız  51

2.2.5. Bağımsızlık ve Tarafsızlık  52

2.3. DELİLLER BAKIMINDAN  56

2.3.1. Delillerin Toplanması Bakımından  56

2.3.2. Beyan Delilleri Bakımından  59

2.3.3. Belirti Delilleri Bakımından  63

2.4. GÖREV SUÇLARI BAKIMINDAN  78

2.5. ADLİ KOLLUK BAKIMINDAN  84

2.6. GÖZALTI VE TUTUKLU İŞLER BAKIMINDAN  87

2.7. KORUMA TEDBİRLERİ VE GİZLİ SORUŞTURMA TEDBİRLERİ BAKIMINDAN  92

2.8. BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ VE UZMAN MÜTALAASI BAKIMINDAN  96

2.9. FAİLİN GÖREVİNE DEVAM ETMESİNİ ENGELLEYECEK TEDBİRLER BAKIMINDAN  101

2.10. MAĞDUR VE SUÇTAN ZARAR GÖREN BAKIMINDAN  102

2.11. KALEM HİZMETLERİ BAKIMINDAN  105

2.12. BİLGİ İSTEME SÜRELERİ BAKIMINDAN  107

2.13. FAİLİN SAPTANMASINA İLİŞKİN SORUNLAR VE TEŞHİS BAKIMINDAN  109

2.14. İŞ BÖLÜMÜ, İŞ YÜKÜ VE ÖDENEK DURUMLARI BAKIMINDAN  113

2.15. MÜDAFİ YARDIMI BAKIMINDAN  118

2.16. KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA DAİR KARAR BAKIMINDAN  120

2.17. İDDİANAME VE İADESİ BAKIMINDAN  124

Sonuç ve Değerlendirme  131

Ekler  139

Kaynakça  145

Kavramlar Dizini  151