Taşıyanın Sorumsuzluk Halleri
Faysal GÜDEN
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
TAŞIYANIN SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN DÜZENLEMELER
I. GENEL OLARAK
A. Tarihi Gelişim
1. Borçlar Kanunu
a. Yanlış Konismentonun Tanziminden Mesuliyet
b. Navlun Sözleşmesinin İfa Edilmemesinden Doğan Mesuliyet
2. Türk Ticaret Kanunu
II. KAVRAM
A. Genel Olarak Taşıma
B. Navlun Sözleşmesinin İlgili Tarafları ve Şahıslar
1. Taşıyan
2. Fiili Taşıyan
3. Taşıtan
4. Yükleten
5. Gönderilen
C. Terminoloji
D. Taşıma Türleri (Kategorileri)
III. TAŞIMA HUKUKU BAKIMINDAN KAVRAM OLARAK 'TAŞIMA'
A. Asli Borcun Muhtevası
B. Taşıma Aracı Kullanılması
C. Taşıyanın Yüke Zilyed Olması
D. Taşıma Taahhüdünün İfasındaki Aşamalar-Tesellüm/Yükleme-Taşıma-Boşaltma/Teslim
IV. ULUSLARARASI KONVANSİYONLAR
A. Lahey ve Lahey/Visby Kuralları
1. Uygulama Alanı
2. Taşıyanın Sorumluluğuna İlişkin Hükümler
a. Yabancı Hukuklara Etkisi
aa. Amerikan Hukukuna Etkisi
bb. Kanada Hukukuna Etkisi
cc. İngiliz Hukukuna Etkisi
dd. Fransız Hukukuna Etkisi
ee. Türk Hukukuna Etkisi
B. Hamburg Kuralları
1. Uygulama Alanı
2. Taşıyanın Sorumluluğuna İlişkin Hükümler
a. Yabancı Hukuklara Etkisi
aa. Amerikan Hukukuna Etkisi
bb. Kanada Hukukuna Ekisi
cc. İngiliz Hukukuna Etkisi
dd. Fransız Hukukuna Etkisi
ee. Türk Hukukuna Etkisi
C. Rotterdam Kuralları
V. TAŞIYANIN SORUMLULUĞUNU TEMSİL EDEN KİŞİLER
A. Kendi Adamları (Taşıyanın Adamları)
B. Gemi Adamları
C. Taşıyanın Yardımcı Kişileri
D. Fiili Taşıyan
E. Bağımsız Yükleme-Boşaltma/İstif İşçileri (Stevedores)
F. Mümessil
İKİNCİ BÖLÜM
TAŞIYANIN SORUMSUZLUK HALLERİ
I. GENEL OLARAK
II. TAŞIYANIN MULAK SORUMSUZLUK HALLERİ
A. Sevk ve İdari Kusur (Seyir Kusuru)
1. Terminoloji
2. Kavram
B. Teknik İdare Kusuru
1. Terminoloji
2. Kavram
C. Yangın
D. Denizde Kurtarma
E. Eşyanın Cins veya Değerinin Kasten Yanlış Bildirilmesi
III. TAŞIYANIN MUHTEMEL SORUMSUZLUK HALLERİ
A. Genel Olarak
B. Kuralın Hukuki Niteliği
C. Türk Ticaret Kanunu Madde 1182 ile Öngörülen Sorumsuzluk Sebepleri
1. Denizin veya Gemi İşletmesine Elverişli Diğer Suların Tehlike ve Kazaları
2. Harp Olayları, Karışıklık veya Ayaklanmalar, Kamu Düşmanlarının Hareketleri, Yetkili Makamların Emirleri veya Karantina Sınırlamaları
3. Mahkemelerin El Koyma Kararları
4. Grev, Lokavt ve Diğer Çalışma Engelleri
5. Yükleten, Taşıtan ve Eşyanın Maliki ile Bunların Temsilcilerinin ve Adamlarının Fiil veya İhmalleri
6. Hacim ve Tartı İtibarıyle Kendiliğinden Eksilme (Fire) veya Malın Gizli Ayıplarıyla da Malın Kendisine Özgü Cins ve Niteliği
7. Ambalajın Yetersizliği
8. İşaretlerin Yetersizliği
SONUÇ
KAYNAKÇA