^{Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine Göre}Anayasa Hukuku

İÇİNDEKİLER
İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ VII
İÇİNDEKİLER IX
KISALTMALAR XXIII
BİRİNCİ BÖLÜM
ANAYASA HUKUKUNUN BAZI KONULARI
I. ANAYASA HUKUKUNUN BAZI KONULARI 1
1. Hukuk ve Hukukun İşlevleri 1
2. Üniter, Federal ve Bölgeli Devlet Biçimleri 5
3. Egemenlik ve “Bölünmez Bütünlük Kavramı” 7
4. Yetki Genişliği İlkesi ve Merkezi-Üniter Devlet 13
5. Katı ya da Sert Anayasalar 14
6. Anayasal Örf-Anayasa Teamülü Kavramı 16
7. Hakların Devlete Yüklediği Negatif ve Pozitif Yükümlülükler ve Bu Sınıflandırmanın Yerindeliği 17
8. Temel Hak ve Özgürlüklerin Anayasa Metinlerindeki Konumlandırılışları Bağlamında Liberal Burjuva ve Marksist Anayasalar 19
9. Devletin Kökeni Hakkında İleri Sürülen Teoriler ve Devleti Oluşturan Kurucu
Unsurlar 20
10. Tek İsimli İki Turlu Çoğunluk Seçim Sisteminin Özellikleri ve Bu Seçim
Sisteminin Siyasi Sonuçları 22
11. Seçim Barajı ve Barajın Anayasaya Aykırılığı Sorunu 23
12. Yargı Birliği İlkesi ve Türkiye’nin Askeri Yargı Düzeni 30
13. Uluslararası Sözleşmelerin Türk Hukukundaki ve Normlar Hiyerarşisindeki ya
da Kurallar Kademelenmesindeki Yeri 42
14. Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sisteminde Uluslararası Sözleşmelerin Kabul Edilme Süreci 46
15. “Yasama Yetkisinin Devredilmezliği İlkesi” ve Bu İlkenin İstisnaları 54
16. Maddi Kanun/Şekli Kanun Ayrımı 56
17. “Anayasanın Üstünlüğü ve Bağlayıcılığı” ve “Anayasanın Bağlayıcılığı ve Üstünlüğü” İlkeleri 58
18. Türk Normlar Düzenindeki Normların “Normlar Hiyerarşisi”ndeki Sıralanışı . 64
19. “Devletin Hukuki Kişiliği” Kavramı 66
20. Siyasi İktidarın Kaynağına İlişkin Teokratik Görüşlerle Demokratik Görüşler Arasındaki Temel Farklar 67

21. “Emredici Vekâlet” ve “Temsili Vekâlet” Kavramlarıve Bu Kavramların Hükûmet Sistemleriyle İlişkisi 68
22. Amerika ve Avrupa Modeli Anayasallık Denetimleri 70
23. “Millet” ve “Devlet” Kavramları Arasındaki İlişki 72
24. “Egemenliğin” Devletin Bir Niteliği Olup Olmadığı 72
25. Siyasi İktidarın Nitelikleri ve “Egemenlik” Kavramı 73
26. Asli Kurucu İktidar 75
27. Tali Kurucu İktidar 76
28. Siyasi Partilerin İşlevleri 80
29. Siyasi Parti Sistemleri 81
30. Kitle Partileri 84
31. Baskı Grupları 84
32. Baskı Gruplarının Genel Sınıflandırılması 85
33. “Devlet” ve Devletin “Kurumlar Kurumu Olması” 86
34. Devletin Kökeni ve Doğuşu 87
35. “Müzakereci Demokrasi” Kavramı 89
36. Demokrasi Azınlıkların Haklarını Korur, İsteklerini Değil 91
37. 1808 Sened-i İttifak’ın Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri İçindeki Anlam ve Önemi 94
38. Osmanlıca-Latin Harfleriyle Sened-i İttifak 96
39. Günümüz Türkçesiyle Sened-i İttifak 101
40. 1839 Tanzimat Fermanı-Gülhane Hattı Hümâyûnû Hakkında Kısa Bilgi 106
41. Osmanlıca-Latin Harfleriyle Tanzimat Fermanı 140
42. Günümüz Türkçesiyle Tanzimat Fermanı 144
43. 1856 Islahat Fermanı Hakkında Kısa Bilgi 147
44. Osmanlıca-Latin Harfleriyle Islahat Fermanı 153
45. Günümüz Türkçesiyle Islahat Fermanı 159
46. 1861 Devlet Başkanı Padişah Abdülaziz Tarafından Cülusunu Müteakip Sadarete Gönderilen Hat 165
47. 1875 Adalet Fermanı Hakkında Kısa Bilgi 167
48. Osmanlıca-Latin Harfleriyle Adalet Fermanı 172
49. Osmanlı-Türk Anayasalarının İlki Olan 1876 Kânûn-i Esâsî Hakkında Genel Bilgi
......................................................................................................................179
50. 1876 Kânûn-i Esâsî’deki Yasama Organı 180
51. 1876 Kânûn-i Esâsî’ye Göre Kanun Yapma Usulü 182
52. 1876 Kânûn-i Esâsî’deki Yürütme Organı 183
53. Devlet Başkanı Padişah II. Abdülhamid’in Meclis-i Umumi’yi Açış Konuşması
......................................................................................................................185

54. 8 Ağustos 1909 Tarihli Anayasa Değişikliğinin 1876 Kânûn-i Esâsî’nin Hükûmet Sistemine İlişkin Düzenlemelerinde Meydana Getirdiği Farklılıklar 190
55. 1876 Kânûn-i Esâsî’deki Yargı Organı 192
56. 1876 Kânûn-i Esâsî’deki Hak ve Özgürlükler 194
57. 1921 Teşkilât-ı Esâsiyye Kânûnı Döneminde Yargı Kuvveti ile Temel Hak ve Özgürlüklere İlişkin Anayasal Düzenlemeler 195
58. 1924 Teşkilât-ı Esâsiyye Kânûnı’nun Öngördüğü Demokrasi Anlayışı ve Anayasanın Böyle Bir Demokrasi Anlayışını Benimsemiş Olmasının Nedenleri
..................................................................................................................... 197
59. 1961 Anayasası’nın Temel Siyasi Felsefesi ve Getirdiği Başlıca Yenilikler 199
60. 1961 Anayasası’nda Parlamenter Hükûmet Sisteminin İşleyişini Güçleştiren
Olgular 202
61. 1961 Anayasası ile 1982 Anayasası’nın Hazırlanış ve Kabul Ediliş Süreçlerindeki Farklılıklar 204
62. 1982 Anayasası’nın Başlıca Özellikleri 206
63. 1982 Anayasası’nın Başlangıç Bölümü’nün Hukuksal Niteliği 211
64. Bekletici Sorun (Mesele-i Müstehire) ve Ön Sorun (Mütekaddim Mesele) Kavramları 219
65. “Yasama Sorumsuzluğu” ile “Yasama Dokunulmazlığı” Arasındaki Farklar 222
66. Rasyonelleştirilmiş Parlamentarizm Kavramı 225
67. Olağanüstü Hallerde Çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler Üzerindeki
Denetim 229
68. Olağanüstü Hallerde Çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler Üzerindeki Yargısal Denetim ve Anayasa Mahkemesi’nin Bu Tür Kanun Hükmünde Kararnameler İle İlgili Olarak Geliştirdiği Ölçütler 231
69. Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü 236
70. Soyut Norm Denetimi 238
71. Somut Norm Denetimi 241
72. Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru 244
a) Bireysel Başvuru İle İlgili Venedik Komisyonu’nun Görüşleri 247
b) Bireysel Başvurunun Konusu Olabilecek Temel Haklar 253
c) Bireysel Başvuruda Bulunabilecek Kişiler 259
d) Bireysel Başvurunun Yapılması 261
e) Bireysel Başvuru Harcı 262
f) 9 Kasım 2018 Tarihli İçtüzük Değişikliğine Göre Bireysel Başvuru Formu
............................................................................................................ 264
g) Bireysel Başvuru Formu Kılavuzu 277
h) Bireysel Başvuruda Süre 299
i) Adli Tatil Döneminde Bireysel Başvuru ve Eksikliklerin Tamamlanması Süresi 300
j) Bireysel Başvuru Hakkının Açıkça Kötüye Kullanılması 300
k) Bireysel Başvurunun Kapsamı 307

l) Bireysel Başvuru Sonunda Düşme Kararı Verilmesi 309
m) İdari Ret Kararlarına Karşı Yapılacak İtirazlarda İzlenecek Usul 314
n) Bireysel Başvuru İle Birlikte Anayasaya Aykırılık İtirazında Bulunulabilir
mi? 314
o) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Yapılmış Bazı Başvuruların Tazminat Ödenmek Suretiyle Çözümüne Dair Kanun’daki Düzenlemeler 317
p) Bireysel Başvuru İle İlgili Diğer Konular 320
73. Temel Hak ve Özgürlüklerin Askıya Alınması Rejiminin Unsurları 324
74. Türkiye Anayasa Mahkemesi 325
75. Anayasa Değişikliklerine İlişkin Kanunların Yargısal Denetimi 331
76. Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararlarının Yargısal Denetimi 333
77. Türkiye Büyük Millet Meclisi Seçimlerinin Cumhurbaşkanı Tarafından Yenilenmesinin Şartları 335
78. Siyasi Partiler Kanunu’na Göre Siyasi Partilerin Milletvekili Genel Seçimlerinde Aday Belirleme Yöntemleri 337
79. Siyasi Partilerin Tüzel Kişilik Kazanması ve Kaybetmesi 337
80. Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılmasının Genel Sınırlandırma ya da Özel Sınırlandırma Sebeplerine Bağlı Olarak Yapılmasının, Temel Hak ve Özgürlüklere Etkileri 339
81. 6 Kasım 2018 Tarihli Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü Değişikliği 341
82. İfade Özgürlüğü ve Demokrasi 352
83. Hukuk, Adalet ve Özgürlük 361
84. Adalet 372
85. Gensoru 381
86. Parlamenter Hükûmet Sistemine Göre Hükûmetin Kurulması 383
87. Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemine Göre Yürütmenin Göreve Başlaması390 88. Olağanüstü Hal İlan Edilmesi 399
89. 1982 Anayasası’nda “Seçimlerin Yenilenmesi” 405
90. Mühürsüz Zarflardaki Oyların Geçerliliği 416
91. 16 Nisan 2017 Tarihli Halkoylamasının Kesinleşme Kararı 424
92. Yüksek Seçim Kurulu’nun 16 Nisan 2017 Tarihli Anayasa Değişikliği Halkoylamasının İptaline Yönelik Talebin Reddine İlişkin Kararı I 426
93. Yüksek Seçim Kurulu’nun 16 Nisan 2017 Tarihli Anayasa Değişikliği Halkoylamasının İptaline Yönelik Talebin Reddine İlişkin Kararı II 459
94. Yüksek Seçim Kurulu’nun 16 Nisan 2017 Tarihli Anayasa Değişikliği Halkoylamasının İptaline Yönelik Talebin Reddine İlişkin Kararı III 486
95. 1982 Anayasası’nda Yapılan Değişiklikler Listesi (17 Mayıs 1987-21 Ocak 2017)
......................................................................................................................505
96. 21 Ocak 2017 Tarihli Kanun’la Yapılan Anayasa Değişikliği 507
a) Değişiklik Metni 507
b) Değerlendirilmesi 524

(1) Genel Gerekçe 524
(2) Madde Gerekçeleri 526
(3) Karşılaştırmalı Maddeler 532
İKİNCİ BÖLÜM
GÜNCEL VE DİPNOTLU 1982 ANAYASASI
I. GÜNCEL VE DİPNOTLU 1982 ANAYASASI 613

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
1982 ANAYASASI, ANAYASANIN HAZIRLANMASI,
KABUL EDİLMESİ VE TEMEL İLKELERİ
I. 1982 ANAYASASI’NIN HAZIRLANMASI VE KABUL EDİLMESİ 765
II. 1982 ANAYASASI’NIN TEMEL İLKELERİ 769
A. Cumhuriyetçilik İlkesi 770
B. Üniter Devlet İlkesi 773
C. İnsan Haklarına Saygılı Devlet İlkesi 775
D. Atatürk Milliyetçiliğine Bağlı Devlet İlkesi 776
E. Demokratik Devlet İlkesi 779
F. Laiklik İlkesi 787
G. Sosyal Devlet İlkesi 790
H. Hukuk Devleti İlkesi 792
1. Kazanılmış Hak 799
İ. Eşitlik İlkesi 800
J. Başlangıçta Belirtilen Temel İlkelere Bağlılık 802
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 1982 ANAYASASI’NDA
TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER REJİMİ
I. GENEL OLARAK 807
II. TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN SINIFLANDIRILMASI 807
A. Kişinin Hakları ve Ödevleri 808
1. Kişinin Dokunulmazlığı, Maddî ve Manevî Varlığı 808
2. Zorla Çalıştırma Yasağı 809
3. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği 809

4. Özel Hayatın Gizliliği ve Korunması 811
5. Kişisel Verilerin Korunmasını İsteme Hakkı 811
6. Konut Dokunulmazlığı 817
7. Haberleşme Özgürlüğü 817
8. Yerleşme ve Seyahat Özgürlüğü 824
9. Din ve Vicdan Özgürlüğü 825
10. Düşünce ve Kanaat Özgürlüğü 826
11. Düşünceyi Açıklama ve Yayma Özgürlüğü 826
12. Bilim ve Sanat Özgürlüğü 827
13. Basın Özgürlüğü 827
14. Süreli ve Süresiz Yayın Hakkı 829
15. Kamu Tüzel Kişilerinin Elindeki Basın Dışı Kitle Haberleşme Araçlarından Yararlanma Hakkı 830
16. Düzeltme ve Cevap Hakkı 830
17. Dernek Kurma Özgürlüğü 830
18. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Düzenleme Hakkı 831
19. Mülkiyet Hakkı 832
20. Hak Arama Özgürlüğü 832
21. Kanunî Hâkim Güvencesi 832
22. Suç ve Cezalara İlişkin Bazı İlkeler 832
23. İspat Hakkı 833
24. Temel Hak ve Özgürlüklerin Korunması 833
B. Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler 834
1. Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları 834
2. Eğitim ve Öğrenim Hakkı ve Ödevi 834
3. Kıyılardan Yararlanma 835
4. Toprak Mülkiyeti 835
5. Tarım, Hayvancılık ve Bu Üretim Dallarında Çalışanların Korunması 835
6. Kamulaştırma 836
7. Devletleştirme ve Özelleştirme 836
8. Çalışma ve Sözleşme Özgürlüğü 837
9. Çalışma Hakkı ve Ödevi 837
10. Çalışma Şartları ve Dinlenme Hakkı 837
11. Sendika Kurma Hakkı 837
12. Toplu İş Sözleşmesi ve Toplu Sözleşme Hakkı 838
a) Kamu Görevlileri Hakem Kurulu 838
13. Grev Hakkı ve Lokavt 840
a) Yüksek Hakem Kurulu 841
14. Ücrette Adalet Sağlanması 844

15. Sağlık Hizmetleri ve Çevrenin Korunması 844
16. Konut Hakkı 844
17. Gençliğin Korunması 845
18. Sporun Geliştirilmesi ve Tahkim 845
19. Sosyal Güvenlik Hakkı 845
20. Tarih, Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunması 846
21. Sanatın ve Sanatçının Korunması 846
C. Siyasi Haklar ve Ödevler 846
1. Türk Vatandaşlığı 847
2. Seçme, Seçilme ve Siyasî Faaliyette Bulunma Hakları 847
3. Siyasi Parti Kurma, Partilere Girme ve Partilerden Ayrılma 849
4. Kamu Hizmetlerine Girme Hakkı 852
5. Mal Bildirimi 852
6. Vatan Hizmeti 852
7. Vergi Ödevi 852
8. Dilekçe, Bilgi Edinme ve Kamu Denetçisine Başvurma Hakkı 852
III. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN SINIRLANDIRILMASI REJİMİ 853
A. Olağan Dönemlerde Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılması 854
1. Öze Dokunma Yasağı 855
2. Sınırlandırmanın Yalnızca Anayasanın İlgili Maddelerinde Belirtilen Özel Sebeplere Bağlı Olarak Yapılabilmesi 856
3. Sınırlandırmanın Ancak Kanunla Yapılabilmesi 859
4. Sınırlandırmanın Anayasanın Sözüne ve Ruhuna Aykırı Olmaması 859
5. Sınırlandırmanın Demokratik Toplum Düzeninin Gereklerine Aykırı Olamaması 860
6. Sınırlandırmanın Laik Cumhuriyetin Gereklerine Aykırı Olmaması 861
7. Sınırlandırmanın Ölçülülük İlkesine Aykırı Olmaması 862
8. Temel Hak ve Özgürlüklerin Doğasından Kaynaklanan Sınırlar 864
9. Anayasa Mahkemesi’nin 27.5.2015 Tarihli Kararının İlgili Bölümleri 865
B. Olağanüstü Dönemlerde Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılması- Temel Hak ve Özgürlüklerin Kullanılmasının Durdurulması 872
BEŞİNCİ BÖLÜM
1982 ANAYASASI DÜZENİNDE SİYASİ PARTİLER
I. GENEL OLARAK 877
II. PARTİ KURMA VE PARTİYE ÜYE OLMA 877
A. Parti Kurma 877

1. 05.08.2020 Tarihi İtibariyle Faaliyette Olan Siyasi Partiler 879
B. Partiye Üye Olma 881
1. Partilere Üye Olabilenler 882
2. Partilere Üye Olamayanlar 882
3. Üyeliğe Kabul Şartları 884
III. SİYASİ PARTİ SİCİLİ 885
IV. TEŞKİLATLANMA VE ORGANLAR 886
A. Siyasi Partilerin Teşkilatı 886
1. Partilerin Genel Merkez Teşkilatı 886
a) Büyük Kongre 886
(1) Büyük Kongrenin Yetkileri 887
(2) Büyük Kongrenin Toplantı Yeter Sayısı 888
b) Genel Başkan 889
(1) Eş Genel Başkanlık 889
c) Merkez Karar, Yönetim ve İcra Organları 890
d) Merkez Disiplin Kurulu 890
2. İl Teşkilatı 890
3. İlçe Teşkilatı 891
V. SEÇİMLERİN YAPILMASI 893
VI. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ SİYASİ PARTİ GRUPLARI 895
A. Grup Genel Kurulu 895
B. Grup Yönetim ve Disiplin Kurulları 895
C. Grup Başkanı 895
VII. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER 896
A. İbra 896
VIII. ORGANLARA İLİŞKİN DİĞER HÜKÜMLER 896
IX. KAMU YARARINA DERNEK SAYILMAMA 897
X. SİYASİ PARTİLERİN KAPATILMASI REJİMİ 897
A. Genel Olarak 898
B. Davanın Açılması ve Görülmesi 899
C. Kapatılma Kararı ve Sonuçları 899
D. Siyasi Parti Kapatma Davaları (1962-2020) 901

ALTINCI BÖLÜM
YASAMA ORGANI:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

I. GENEL OLARAK 907
II. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ ÜYELERİNİN SEÇİMİ 909
A. Milletvekili Seçilme Yeterliliği 909
B. Seçimlerin Başlangıcı 917
C. Ara Seçimler 919
D. Seçimlerin Yönetimi ve Denetimi 919
1. Yüksek Seçim Kurulu 920
a) Kuruluşu ve Örgütlenmesi 921
b) Görev ve Yetkileri 924
(1) 7062 Sayılı Kanun’a Göre Görev ve Yetkileri 924
(2) 298 Sayılı Kanun’a Göre Görev ve Yetkileri 925
E. Seçme Hakkının Şartları 927
F. Seçim İlkeleri 929
G. Seçim Çevreleri 933
H. Adaylık 934
İ. Seçim Sistemi 935
J. Seçim Barajı ve Barajın Anayasaya Aykırılığı Sorunu 937
III. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ ÜYELERİNİN HUKUKİ STATÜSÜ 944
A. Milletvekilliği Sıfatının Kazanılması 944
B. Milletvekillerinin Göreve Başlaması 949
C. Milletvekilliği Sıfatının Sona Ermesi 950
D. Milletvekilliği Sıfatının Düşmesi 951
E. Milletvekilliği İle Bağdaşmayan İşler 953
F. Yasama Bağışıklıkları ya da Parlamenter Muafiyetler 954
1. Yasama Sorumsuzluğu 954
2. Yasama Dokunulmazlığı 957
G. Milletvekillerinin Mali Statüsü 961
IV. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ’NİN İÇ YAPISI 962
A. Başkanlık Divanı 962
B. Siyasi Parti Grupları 966
C. Danışma Kurulu 967
D. Komisyonlar 967
V. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ’NİN ÇALIŞMA DÜZENİ 975
A. Genel Olarak 975
B. Oylama Yöntemleri 977
C. Toplantı Yeter Sayısı 980
D. Karar Yeter Sayısı 981
VI. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ’NİN GÖREV VE YETKİLERİ 983
A. Kanun Koymak, Değiştirmek, Kaldırmak 984
1. Torba ya da Temel Kanun 988
2. Kanunun Veto Edilmesi 992
3. Kanunların Yürürlüğe Girmesi 993
B. Bilgi Edinmek ve Denetlemek 994
1. Bilgi Edinme ve Denetleme Araçları 994
a) Yazılı Soru 994
(1) TBMM Başkanlığı’na Soru 995
b) Genel Görüşme 996
c) Meclis Araştırması 997
d) Meclis Soruşturması 998
C. Olağanüstü Hal İle İlgili Kararlar 1001
D. Olağanüstü Hallerde Çıkarılan Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Görüşmek ve Kabul Etmek 1001
E. Bütçe ve Kesin Hesap Kanun Tekliflerini Görüşmek ve Kabul Etmek 1002
F. Uluslararası Antlaşmaların Onaylanmasını Uygun Bulmak 1003
YEDİNCİ BÖLÜM
YÜRÜTME ORGANI: CUMHURBAŞKANI
I. CUMHURBAŞKANI 1007
A. Genel Olarak 1007
B. Cumhurbaşkanının Seçimi 1007
C. Cumhurbaşkanının Görevinin Sona Ermesi 1017
D. Cumhurbaşkanının Görev ve Yetkileri 1017
E. Cumhurbaşkanının Sorumluluğu 1019
1. Hukuki Sorumluluğu 1019
2. Cezai Sorumluluğu 1020
F. Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı 1021
G. Cumhurbaşkanlığı Politika Kurulları 1023
H. Cumhurbaşkanlığı Ofisleri 1024
İ. Cumhurbaşkanı Yardımcıları 1025
1. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Atanabilmek İçin Gerekli Şartlar 1025
2. Cumhurbaşkanı Yardımcılarının Görev ve Yetkileri 1026
3. Cumhurbaşkanı Yardımcılarının Sorumluluğu 1026
J. Bakanlar 1027
1. Bakanlıklar 1028
2. Bakan Atanabilmek İçin Gerekli Şartlar 1029
3. Bakanların Görev ve Yetkileri 1029
4. Bakanların Sorumluluğu 1030
5. Bakan Yardımcıları 1031
K. Devlet Denetleme Kurulu 1031
L. Milli Güvenlik Kurulu 1035
M. Yüksek Askeri Şura 1037
II. HÜKÛMET SİSTEMİ 1039
III. YÜRÜTMENİN DÜZENLEYİCİ İŞLEMLERİ 1043
A. Kanun Hükmünde Kararnameler 1043
1. Olağan Dönem Kanun Hükmünde Kararnameleri 1043
2. Olağanüstü Hâl ve Sıkıyönetim Kanun Hükmünde Kararnameleri 1044
B. Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 1045
C. Cumhurbaşkanlığı Yönetmelikleri 1047
D. Tüzükler 1048
E. Yönetmelikler 1048
F. Diğer İşlemler 1049
IV. OLAĞANÜSTÜ YÖNETİM USULÜ: OLAĞANÜSTÜ HÂL 1049
SEKİZİNCİ BÖLÜM
YARGI ORGANI
I. GENEL OLARAK 1063
II. YÜKSEK MAHKEMELER 1063
A. Anayasa Mahkemesi 1063
B. Yargıtay 1063
1. Karar Organları 1064
a) Daireler 1064
b) Hukuk ve Ceza Genel Kurulları 1064
c) Büyük Genel Kurul 1065
d) Başkanlar Kurulları 1066
e) Birinci Başkanlık Kurulu 1067
f) Yüksek Disiplin Kurulu 1067
g) Yönetim Kurulu 1067
2. Yargıtay Daire ve Kurullarının Görevleri 1067
a) Yargıtay’ın Görevleri 1067
b) Dairelerin Görevleri 1068
c) Hukuk ve Ceza Genel Kurullarının Görevleri 1070
d) Büyük Genel Kurul’un Görevleri 1071
e) Başkanlar Kurullarının Görevleri 1071
f) Yüksek Disiplin Kurulu’nun Görevleri 1073
g) Yönetim Kurulu’nun Görevleri 1073
C. Danıştay 1073
1. Karar Organları 1074
a) Daireler 1074
b) Genel Kurul 1075
c) İdari İşler Kurulu 1075
d) İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurulları 1075
e) İçtihatları Birleştirme Kurulu 1076
f) Başkanlar Kurulu 1077
g) Başkanlık Kurulu 1077
h) Yüksek Disiplin Kurulu 1078
i) Disiplin Kurulu 1078
2. Genel Sekreterlik 1078
3. İdari Hizmetler 1078
4. Danıştay Üyelerinin Nitelikleri 1079
a) Üye Seçimi 1079
b) Danıştay Başkanı, Başsavcısı, Başkanvekilleri ve Daire Başkanlarının Nitelikleri, Seçimleri ve Görev Süreleri 1080
c) Danıştay Tetkik Hâkimi ve Savcılarının Atanmaları ve Dairelere Verilmeleri 1081
d) Memurların Nitelikleri, Atanmaları, İstihdamı, Nakilleri ve Görevlendirilmeleri 1081
5. Görevleri 1082
a) Dava Dairelerinin Görevleri 1084
b) İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurullarının Görevleri 1085
c) İçtihatları Birleştirme Kurulunun Görevleri 1085
d) Danıştay Genel Kurulu’nun Görevleri 1086
e) İdari İşler Kurulu’nun Görevleri 1086
f) Başkanlar Kurulu’nun Görevleri 1087
g) Başkanlık Kurulu’nun Görevleri 1087
h) Yüksek Disiplin Kurulu’nun Görevleri 1088
i) Disiplin Kurulunun Görevleri 1088
j) Danıştay Başkanının Görevleri 1088
k) Danıştay Başkanvekillerinin Görevleri 1088
l) Daire Başkanlarının Görevleri 1089
m) Üyelerin Görevleri 1089
n) Genel Sekreterin Görevleri 1089
o) Danıştay Başsavcısının Görevleri 1089
p) Savcıların Görevleri 1090
q) Tetkik Hâkimlerinin Görevleri 1090
6. Göreve İlişkin Kimi Konular 1091
D. Uyuşmazlık Mahkemesi 1092
1. Kuruluşu 1093
2. Yönetim ve Temsili 1093
3. İşleyişi 1093
4. Raportörlük 1096
E. ASKERİ YARGI 1097
III. YARGI ERKİNE İLİŞKİN TEMEL İLKELER 1098
A. Hâkimlerin Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı 1098
B. Hâkimlik Güvencesi 1100
IV. HÂKİMLER VE SAVCILAR KURULU 1100
A. Görevleri 1102
B. Organlar ve Birimleri 1103
1. Başkanlık 1103
2. Genel Kurul 1104
3. Daireler 1105
4. Genel Sekreterlik 1108
5. Tetkik Hâkimleri 1109
DOKUZUNCU BÖLÜM TÜRKİYE ANAYASA MAHKEMESİ VE
ANAYASA YARGISI DÜZENİ
I. GENEL OLARAK 1113
II. ANAYASA MAHKEMESİ 1113
A. Kuruluşu 1113
B. Görev ve Yetkileri 1117
1. Başkan’ın Görev ve Yetkileri 1118
2. Genel Kurul’un Görev ve Yetkileri 1119
3. Bölümlerin Görev ve Yetkileri 1120
4. Komisyonlar ve Komisyonların Görev ve Yetkileri 1121
a) Komisyonlar Raportörlüğü 1122
III. DENETLENEBİLEN İŞLEMLER 1123
IV. DENETİMİN KAPSAMI 1123
A. Şekil Bakımından Denetim 1123
B. Esas Bakımından Denetim 1124
V. DENETİMİN BİÇİMLERİ VE ÖZELLİKLERİ 1126
A. Soyut Norm Denetimi- İptal Davası 1126
B. Somut Norm Denetimi-İtiraz Yolu 1128
C. Bireylerin Doğrudan Başvurusu-Anayasa Şikâyeti 1131
VI. DENETİMİN ETKİ VE SONUÇLARI 1134
VII. TÜRKİYE’DE ANAYASA MAHKEMESİ’NİN VE ANAYASA YARGISININ
İŞLEVLERİ 1135
ONUNCU BÖLÜM ANAYASANIN YAPILMASI VE DEĞİŞTİRİLMESİ
I. GENEL OLARAK 1139
II. ANAYASANIN YAPILMASI VE DEĞİŞTİRİLMESİ SÜRECİ 1139
A. Teklif 1139
B. Görüşmeler ve Oylamalar 1139
C. Karar 1140
D. Onay 1141
E. Yürürlüğe Girme 1145
BAŞLICA KAYNAKLAR 1149
YAZARIN ÖZGEÇMİŞİ VE YAYINLARI 1151