^{Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine Göre}Anayasa Hukuku_{Çalışma ve Pratik Kitabı}

Dr. Öğr. Üyesi Ferhat USLU

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ VII
İÇİNDEKİLER XI
KISALTMALAR XVI
I. CEVAPLANDIRILMIŞ METİN SORULARI 1
A. ANAYASA HUKUKU GENEL ESASLAR-ANAYASA HUKUKU I 1
1. Üniter, Federal ve Bölgeli Devlet Biçimleri Arasındaki Farklar Hakkında
Bilgi Veriniz? 1
2. Yetki Genişliği İlkesi ve Merkezi-Üniter Devlet Kavramları Hakkında Bilgi
Veriniz? 2
3. Katı ya da Sert Anayasa Kavramı Hakkında Bilgi Veriniz? 4
4. Anayasal Örf Kavramı Hakkında Bilgi Veriniz? 6
5. Hakların Devlete Yüklediği Negatif ve Pozitif Yükümlülükler Hakkında Bilgi Vererek, Bu Sınıflandırmanın Yerindeliğini Tartışınız? 8
6. Temel Hak ve Özgürlüklerin Anayasa Metinlerindeki Konumlandırılışları Bağlamında Liberal Burjuva ve Marksist Anayasaları Hakkında Bilgi Veriniz? 10
7. Devletin Kökeni Hakkında İleri Sürülen Teorileri Sayarak, Devleti Oluştu- ran Kurucu Unsurları Hakkında Bilgi Veriniz? 10
8. Tek İsimli İki Turlu Çoğunluk Seçim Sisteminin Özellikleri ve Bu Seçim Sis- teminin Siyasi Sonuçları Hakkında Bilgi Veriniz? 13
9. Seçim Barajı ve Barajın Anayasaya Aykırılığı Sorunu Hakkında Bilgi Veriniz?
............................................................................................................... 14
10. Yargı Birliği İlkesi ve Türkiye’nin Askeri Yargı Düzeni Hakkında Bilgi
Veriniz? 21
11. Uluslararası Sözleşmelerin Türk Hukukundaki ve Normlar Hiyerarşisin- deki ya da Kurallar Kademelenmesindeki Yeri Hakkında Bilgi Veriniz? . 32
12. Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi’nde Ulusulararası Sözleşmelerin
Kabul Edilme Sürecini Açıklayınız? 36
13. “Yasama Yetkisinin Devredilmezliği İlkesi” ve Bu İlkenin İstisnaları Hakkında Bilgi Veriniz? 44
14. Maddi Kanun ve Şekli Kanun Ayrımı Hakkında Bilgi veriniz? 47
15. “Anayasanın Üstünlüğü ve Bağlayıcılığı” ve “Anayasanın Bağlayıcılığı ve Üstünlüğü” İlkeleri Hakkında Bilgi Veriniz? 48
16. Türk Normlar Düzeninde “Normlar Hiyerarşisi” Hakkında Bilgi Veriniz? 54
17. “Devletin Hukuki Kişiliği” Kavramından Ne Anlıyorsunuz? Açıklayınız? . 56
18. Siyasi İktidarın Kaynağına İlişkin Teokratik Görüşlerle Demokratik Görüşler Arasındaki Temel Farklar Hakkında Bilgi veriniz? 57

19. “Emredici Vekâlet” ve “Temsili Vekâlet” Kavramları Hakkında Kısaca Bilgi Vererek, Bu Kavramların Hükûmet Sistemleriyle İlişkisini Tartışınız? 58
20. Amerika ve Avrupa Modeli Anayasallık Denetimi Hakkında Genel Hatlarıyla Bilgi Veriniz? 60
21. “Millet” ve “Devlet” Kavramları Arasındaki İlişkiyi Tartışınız? 62
22. “Egemenliğin” Devletin Bir Niteliği Olup Olmadığını Tartışınız? 63
23. Siyasi İktidarın Nitelikleri ve “Egemenlik” Kavramı Hakkında Bilgi Veriniz?
................................................................................................................64
24. Asli Kurucu İktidar Hakkında Bilgi Veriniz? 65
25. Tali Kurucu İktidar Hakkında Bilgi Veriniz? 66
26. Siyasi Partilerin İşlevleri Hakkında Bilgi Veriniz? 70
27. Siyasi Parti Sistemleri Hakkında Bilgi Veriniz? 71
28. Kitle Partileri Hakkında Bilgi Veriniz? 74
29. Baskı Grupları Hakkında Bilgi Veriniz? 74
30. Baskı Gruplarının Genel Sınıflandırılması Hakkında Bilgi Veriniz? 75
31. “Devlet” Hakkında Kısaca Bilgi Vererek, Devletin “Kurumlar Kurumu Olması”nı Açıklayınız? 76
32. Devletin Kökeni ve Doğuşu Hakkında Kısaca Bilgi Veriniz? 77
33. “Hukuk”un Anlamı ve “Hukukun İşlevi” Nedir ve Ne Olmaldırı Tartışınız?
................................................................................................................79
34. “Müzakereci Demokrasi” Kavramı Hakkında Bilgi Veriniz? 83
35. “Demokrasi Azınlıkların Haklarını Korur, İsteklerini Değil” Sözünden Ne Anlıyorsunuz? Açıklayınız? 85
B. TÜRK ANAYASA HUKUKU-ANAYASA HUKUKU II 88
1. Sened-i İttifak’ın Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri İçindeki Anlam ve
Önemi Hakkında Bilgi Veriniz? 88
2. Osmanlı-Türk Anayasalarının İlki Olan 1876 Kânûn-i Esâsî Hakkında Kısaca
Bilgi Veriniz? 89
3. 1876 Kânûn-i Esâsî’deki Yasama Organı Hakkında Bilgi Veriniz? 91
4. 1876 Kânûn-i Esâsî’ye Göre Kanun Yapma Usulü Hakkında Bilgi Veriniz? 93
5. 1876 Kânûn-i Esâsî’deki Yürütme Organı Hakkında Bilgi Veriniz? 94
6. 8 Ağustos 1909 Tarihli Anayasa Değişikliğinin 1876 Kânûn-i Esâsî’nin Hükûmet Sistemine İlişkin Düzenlemelerinde Meydana Getirdiği Farklılıklar Hakkında Bilgi Veriniz? 96
7. 1876 Kânûn-i Esâsî’deki Yargı Organı Hakkında Bilgi Veriniz? 98
8. 1876 Kânûn-i Esâsî’deki Hak ve Özgürlükler Hakkında Bilgi Veriniz? 99
9. 1921 Teşkilât-ı Esâsiyye Kânûnı Döneminde Yargı Kuvveti ile Temel Hak ve Özgürlüklere İlişkin Anayasal Düzenlemeler Hakkında Bilgi Veriniz? ...100

10. 1924 Teşkilât-ı Esâsiyye Kânûnı’nun Öngördüğü Demokrasi Anlayışı Hakkında Bilgi Vererek, Anayasanın Böyle Bir Demokrasi Anlayışını Benimsemiş Olmasının Nedenlerini Tartışınız? 102
11. 1961 Anayasası’nın Temel Siyasi Felsefesi ve Getirdiği Başlıca Yenilikler Hakkında Bilgi Veriniz? 105
12. 1961 Anayasası’nda Parlamenter Hükûmet Sisteminin İşleyişini Güçleştiren Olgular Hakkında Bilgi Veriniz? 107
13. 1961 Anayasası ile 1982 Anayasası’nın Hazırlanış ve Kabul Ediliş Süreçlerindeki Farklılıklar Hakkında Bilgi Veriniz? 109
14. 1982 Anayasası’nın Başlıca Özellikleri Hakkında Bilgi Veriniz? 112
15. 1982 Anayasası’nın Başlangıç Bölümü’nün Hukuksal Niteliği Hakkında
Bilgi Veriniz? 116
16. Sosyal Devlet İlkesi Hakkında Bilgi Veriniz? 124
17. “Cumhuriyet” ve “Demokratik Cumhuriyet” Kavramları Hakkında Bilgi
Veriniz? 126
18. Bekletici Sorun (Mesele-i Müstehire) ve Ön Sorun (Mütekaddim Mesele) Kavramları Hakkında Bilgi Veriniz? 127
19. Lâiklik İlkesi ve Türkiye Anayasa Mahkemesi’nin Lâiklik İle Din ve Vicdan Hürriyeti Arasındaki İlişki Konusunda Benimsediği Ölçütler Hakkında Bilgi Veriniz? 131
20. “Yasama Sorumsuzluğu” ile “Yasama Dokunulmazlığı” Arasındaki Farklar Hakkında Bilgi Veriniz? 132
21. Rasyonelleştirilmiş Parlamentarizm Kavramı Hakkında Bilgi Veriniz?.. 135
22. Olağanüstü Hallerde Çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler Üzerindeki Denetim Hakkında Bilgi Veriniz? 139
23. Olağanüstü Hallerde Çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler Üzerindeki Yargısal Denetim ve Anayasa Mahkemesi’nin Bu Tür Kanun Hükmünde Kararnameler İle İlgili Olarak Geliştirdiği Ölçütler Hakkında Bilgi Veriniz? 141
24. Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü Hakkında Genel Olarak Bilgi
Veriniz? 146
25. Somut Norm Denetimi Hakkında Bilgi Veriniz? 148
26. Temel Hak ve Özgürlüklerin Askıya Alınması Rejiminin Unsurları Hakkında Bilgi Veriniz? 152
27. Anayasa Mahkemesi’nin Yapısı Hakkında Bilgi Veriniz? 153
28. Anayasa Mahkemesi’nin Görev ve Yetkileri Hakkında Bilgi Veriniz? 154
29. Anayasa Değişikliklerine İlişkin Kanunların Yargısal Denetimi Hakkında
Bilgi Veriniz? 156
30. Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararlarının Yargısal Denetimi Hakkında
Bilgi Veriniz? 158

31. Türkiye Büyük Millet Meclisi Seçimlerinin Cumhurbaşkanı Tarafından Yenilenmesinin Şartları Hakkında Bilgi Veriniz? 160
32. Siyasi Partiler Kanunu’na Göre Siyasi Partilerin Milletvekili Genel Seçimlerinde Aday Belirleme Yöntemleri Hakkında Bilgi Veriniz? 162
33. Siyasi Partilerin Tüzel Kişilik Kazanması ve Kaybetmesi Hakkında Bilgi
Veriniz? 163
34. Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılmasının Genel Sınırlandırma ya da Özel Sınırlandırma Sebeplerine Bağlı Olarak Yapılmasının, Temel Hak ve Özgürlüklere Etkilerini Tartışınız? 164
35. 6 Kasım 2018 Tarihli Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü Değişikliği Hakkında
Bilgi Veriniz? 163
II. PRATİK ÇALIŞMALAR 179
A. ANAYASA HUKUKU GENEL ESASLAR-ANAYASA HUKUKU I 179
1. Anayasa Kavramı ve Normlar Hiyerarşisi 179
2. Siyasi İktidarın Kurumsallaşması, Devlet ve Devletin Unsurları 182
3. Kurucu İktidar, Asli Kurucu İktidar ve Tali Kurucu İktidar 185
4. Kurucu Meclis, Kurucu Referandum ve Plebisit 186
5. Devlet Şekilleri, Üniter Devlet, Federal Devlet ve Bölgeli Devlet 188
6. Demokrasi, Demokratik Toplum ve Çoğulcu ve Özgürlükçü Demokrasi .193 7. Devlet, Devletin Kriteri ve Egemenlik 195
8. Hukuk Devleti Kavramı ve Hukuk Devletinin Unsurları 196
9. Türkiye’de Uygulanan Seçim Sistemi ve Seçim Barajı 199
10. Anayasa Mahkemesi Başkanı’nın 27 Nisan 2015 Tarihli Konuşmasından Bazı Bölümler 203
B. TÜRK ANAYASA HUKUKU-ANAYASA HUKUKU II 213
1. Parlamenter Muafiyetler ve Yasama Dokunulmazlığı 213
2. Siyasi Parti Kapatma Davası 219
3. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Bakanlar Kurulunu Denetleme Araçları- Gensoru 222
4. Parlamenter Hükûmet Sistemine Göre Hükûmetin Kurulması 225
5. Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemine Göre Yürütmenin Göreve Başlaması 232
6. Olağanüstü Hal İlan Edilmesi 241
7. 1961 ve 1982 Anayasalarının İkinci Maddeleri 248
8. 1982 Anayasası’nın Sınıflandırılması 1982 Anayasası’nda “Anayasanın Üstünlüğü İlkesi” 253
9. 1924, 1961 ve 1982 Anayasalarında “Laiklik İlkesi” 261
10. 1982 Anayasası’nda “Seçimlerin Yenilenmesi” 277
III. 1982 ANAYASASI’NDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER 289

IV. 9 TEMMUZ 2018 TARİHİNDE TAMAMEN YÜRÜRLÜĞE GİREN ANAYASA
DEĞİŞİKLİĞİ 291
A. Değişiklik Metni 291
B. Değerlendirilmesi 307
1. Genel Gerekçe 307
2. Madde Gerekçeleri 310
3. Karşılaştırmalı Maddeler 317
V. TÜRKİYE CUMHURİYETİ 1982 ANAYASASI (GÜNCEL VE DİPNOTLU) 391
VI. ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR 539
VII. GÜNCEL VE ÖNEMLİ ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI 612
1. Kanunen Verilmemesi Gereken Kişisel Verinin İdari Makamlara Açıklanması Nedeniyle Özel Hayata Saygı Hakkının İhlal Edildiği İddiası 612
2. Yerleşik İçtihada Aykırı Karar Verilmesi Nedeniyle Adil Yargılanma Hakkının İhlal Edildiği İddiası 644
3.İzinsiz Tanıtım Masası Açan ve Sendika Adına Afiş Dağıtanın Yazılı Olarak İkaz Edilmesi Nedeniyle İfade Özgürlüğünün İhlal Edildiği İddiası 651
4.Alan Adında Başka Bir Ticaret Şirketinin Markasının Kullanıldığı Gerekçesiyle Bir İnternet Sitesine Erişimin Engellenmesinin İfade Özgürlüğünü İhlal Ettiği İddiası 661
VIII. TÜRKÇE ANAYASA HUKUKU SÖZLÜĞÜ 683
BAŞLICA KAYNAKLAR 720
YAZARIN ÖZGEÇMİŞİ VE YAYINLARI 721