Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine GöreAnayasa Hukukunun 99 Konusu
Dr. Öğr. Üyesi Ferhat USLU
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ VI
İÇİNDEKİLER IX
KISALTMALAR XIII
I. ANAYASA HUKUKUNUN BAZI KONULARI 1
1. Hukuk ve Hukukun İşlevleri 1
2. Üniter, Federal ve Bölgeli Devlet Biçimleri 4
3. Egemenlik ve “Bölünmez Bütünlük Kavramı” 7
4. Yetki Genişliği İlkesi ve Merkezi-Üniter Devlet 13
5. Katı ya da Sert Anayasalar 14
6. Anayasal Örf Kavramı 16
7. Hakların Devlete Yüklediği Negatif ve Pozitif Yükümlülükler ve Bu Sınıflandırma- nın Yerindeliği 17
8. Temel Hak ve Özgürlüklerin Anayasa Metinlerindeki Konumlandırılışları Bağlamı- nda Liberal Burjuva ve Marksist Anayasalar 18
9. Devletin Kökeni Hakkında İleri Sürülen Teoriler ve Devleti Oluşturan Kurucu Uns- urlar 19
10. Tek İsimli İki Turlu Çoğunluk Seçim Sisteminin Özellikleri ve Bu Seçim Sisteminin Siyasi Sonuçları 21
11. Seçim Barajı ve Barajın Anayasaya Aykırılığı Sorunu 22
12. Yargı Birliği İlkesi ve Türkiye’nin Askeri Yargı Düzeni 29
13. Uluslararası Sözleşmelerin Türk Hukukundaki ve Normlar Hiyerarşisindeki ya da
Kurallar Kademelenmesindeki Yeri 40
14. Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sisteminde Uluslararası Sözleşmelerin Kabul Edil- me Süreci 44
15. “Yasama Yetkisinin Devredilmezliği İlkesi” ve Bu İlkenin İstisnaları 52
16. Maddi Kanun/Şekli Kanun Ayrımı 55
17. “Anayasanın Üstünlüğü ve Bağlayıcılığı” ve “Anayasanın Bağlayıcılığı ve Üstünlüğü” İlkeleri 56
18. Türk Normlar Düzenindeki Normların “Normlar Hiyerarşisi”ndeki Sıralanışı 62
19. “Devletin Hukuki Kişiliği” Kavramı 64
20. Siyasi İktidarın Kaynağına İlişkin Teokratik Görüşlerle Demokratik Görüşler Arasındaki Temel Farklar 65
21. “Emredici Vekâlet” ve “Temsili Vekâlet” Kavramlarıve Bu Kavramların Hükûmet Sistemleriyle İlişkisi 66
22. Amerika ve Avrupa Modeli Anayasallık Denetimleri 68
23. “Millet” ve “Devlet” Kavramları Arasındaki İlişki 70
X İÇİNDEKİLER
24. “Egemenliğin” Devletin Bir Niteliği Olup Olmadığı 70
25. Siyasi İktidarın Nitelikleri ve “Egemenlik” Kavramı 71
26. Asli Kurucu İktidar 73
27. Tali Kurucu İktidar 74
28. Siyasi Partilerin İşlevleri 77
29. Siyasi Parti Sistemleri 78
30. Kitle Partileri 81
31. Baskı Grupları 82
32. Baskı Gruplarının Genel Sınıflandırılması 83
33. “Devlet” ve Devletin “Kurumlar Kurumu Olması” 84
34. Devletin Kökeni ve Doğuşu Hakkında Kısa Bilgi 85
35. “Müzakereci Demokrasi” Kavramı 86
36. “Demokrasi Azınlıkların Haklarını Korur, İsteklerini Değil” 89
37. 1808 Sened-i İttifak’ın Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri İçindeki Anlam ve Önemi 91
38. Osmanlıca-Latin Harfleriyle Sened-i İttifak 93
39. Günümüz Türkçesiyle Sened-i İttifak 98
40. 1839 Tanzimat Fermanı-Gülhane Hattı Hümâyûnû Hakkında Kısa Bilgi 103
41. Osmanlıca-Latin Harfleriyle Tanzimat Fermanı 136
42. Günümüz Türkçesiyle Tanzimat Fermanı 140
43. 1856 Islahat Fermanı Hakkında Kısa Bilgi 143
44. Osmanlıca-Latin Harfleriyle Islahat Fermanı 148
45. Günümüz Türkçesiyle Islahat Fermanı 154
46. 1861 Devlet Başkanı Padişah Abdülaziz Tarafından Cülusunu Müteakip Sadare-
te Gönderilen Hat 161
47. 1875 Adalet Fermanı Hakkında Kısa Bilgi 162
48. Osmanlıca-Latin Harfleriyle Adalet Fermanı 168
49. Osmanlı-Türk Anayasalarının İlki Olan 1876 Kânûn-i Esâsî Hakkında Genel Bilgi
........................................................................................................................174
50. 1876 Kânûn-i Esâsî’deki Yasama Organı 176
51. 1876 Kânûn-i Esâsî’ye Göre Kanun Yapma Usulü 177
52. 1876 Kânûn-i Esâsî’deki Yürütme Organı 178
53. 8 Ağustos 1909 Tarihli Anayasa Değişikliğinin 1876 Kânûn-i Esâsî’nin Hükûmet Sistemine İlişkin Düzenlemelerinde Meydana Getirdiği Farklılıklar 180
54. 1876 Kânûn-i Esâsî’deki Yargı Organı 182
55. 1876 Kânûn-i Esâsî’deki Hak ve Özgürlükler 184
56. 1921 Teşkilât-ı Esâsiyye Kânûnı Döneminde Yargı Kuvveti ile Temel Hak ve
Özgürlüklere İlişkin Anayasal Düzenlemeler 185
İÇİNDEKİLER XI
57. 1924 Teşkilât-ı Esâsiyye Kânûnı’nun Öngördüğü Demokrasi Anlayışı ve Anayasanın Böyle Bir Demokrasi Anlayışını Benimsemiş Olmasının Nedenleri
........................................................................................................................ 187
58. 1961 Anayasası’nın Temel Siyasi Felsefesi ve Getirdiği Başlıca Yenilikler 189
59. 1961 Anayasası’nda Parlamenter Hükûmet Sisteminin İşleyişini Güçleştiren
Olgular 192
60. 1961 Anayasası ile 1982 Anayasası’nın Hazırlanış ve Kabul Ediliş Süreçlerindeki Farklılıklar 194
61. 1982 Anayasası’nın Başlıca Özellikleri 196
62. 1982 Anayasası’nın Başlangıç Bölümü’nün Hukuksal Niteliği 201
63. Hukuk Devleti İlkesi 208
64. Sosyal Devlet İlkesi 216
65. Demokratik Devlet İlkesi 218
66. “Cumhuriyet” ve “Demokrasi” Kavramları 226
67. Eşitlik İlkesi 227
68. Bekletici Sorun (Mesele-i Müstehire) ve Ön Sorun (Mütekaddim Mesele) Kavramları 229
69. Lâik Devlet İlkesi 232
70. Lâiklik İlkesi ve Türkiye Anayasa Mahkemesi’nin Lâiklik İle Din ve Vicdan Hürriyeti Arasındaki İlişki Konusunda Benimsediği Ölçütler 235
71. “Yasama Sorumsuzluğu” ile “Yasama Dokunulmazlığı” Arasındaki Farklar 237
72. Rasyonelleştirilmiş Parlamentarizm Kavramı 240
73. Olağanüstü Hallerde Çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler Üzerindeki
Denetim 243
74. Olağanüstü Hallerde Çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler Üzerindeki Yargısal Denetim ve Anayasa Mahkemesi’nin Bu Tür Kanun Hükmünde Kararnameler İle İlgili Olarak Geliştirdiği Ölçütler 245
75. Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü 251
76. Soyut Norm Denetimi 253
77. Somut Norm Denetimi 256
78. Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru 259
79. Temel Hak ve Özgürlüklerin Askıya Alınması Rejiminin Unsurları 288
80. Türkiye Anayasa Mahkemesi’nin Yapısı 289
81. Türkiye Anayasa Mahkemesi’nin Görev ve Yetkileri 290
82. Türkiye Anayasa Mahkemesi 293
83. Anayasa Değişikliklerine İlişkin Kanunların Yargısal Denetimi 298
84. Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararlarının Yargısal Denetimi 300
85. Türkiye Büyük Millet Meclisi Seçimlerinin Cumhurbaşkanı Tarafından Yenilenmesinin Şartları 302
XII İÇİNDEKİLER
86. Siyasi Partiler Kanunu’na Göre Siyasi Partilerin Milletvekili Genel Seçimlerinde Aday Belirleme Yöntemleri 304
87. Siyasi Partilerin Tüzel Kişilik Kazanması ve Kaybetmesi 305
88. Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılmasının Genel Sınırlandırma ya da Özel Sınırlandırma Sebeplerine Bağlı Olarak Yapılmasının, Temel Hak ve Özgürlüklere Etkileri 306
89. 6 Kasım 2018 Tarihli Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü Değişikliği 308
90. İfade Özgürlüğü ve Demokrasi 319
91. Hukuk, Adalet ve Özgürlük 328
92. Adalet 338
93. Gensoru 347
94. Parlamenter Hükûmet Sistemine Göre Hükûmetin Kurulması 349
95. Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemine Göre Yürütmenin Göreve Başlaması..356 96. Olağanüstü Hal İlan Edilmesi 365
97. 1982 Anayasası’nda “Seçimlerin Yenilenmesi” 371
98. 1982 Anayasası’nda Yapılan Değişiklikler Listesi (17 Mayıs 1987-21 Ocak 2017)382
99. 21 Ocak 2017 Tarihli Kanun’la Yapılan Anayasa Değişikliği 384
a) Değişiklik Metni 384
b) Değerlendirilmesi 400
(1) Genel Gerekçe… 400
(2) Madde Gerekeleri 403
(3) Karşılaştırmalı Maddeler 408
II. GÜNCEL VE DİPNOTLU 1982 ANAYASASI 487
III. GÜNCEL VE ÖNEMLİ ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI 627
1. Kolluk Görevlilerinin Darp ve Hakaretine Maruz Kalınması, Gözaltında Kötü Şartlar Altında Tutulma ve Bu Konuda Yürütülen Soruşturmanın Etkili Olmaması Nedenleriyle Kötü Muamele Yasağının İhlal Edildiği İddiası 627
2. Bir Gazetenin İnternet Sayfası Sorumlusunun Yayımladığı Bir Yazı Nedeniyle Halkın Bir Kesiminin Benimsediği Dinî Değerleri Alenen Aşağılama Suçundan Mahkûm Edilmesinin İfade ve Basın Özgürlüklerini İhlal Ettiği İddiası 639
3. Koruyucu Aile Statüsünün Kaldırılmasına İlişkin Kararın İptal Edilmesi Talebiyle Açılan Davanın Sürüncemede Bırakılması Nedeniyle Aile Hayatına Saygı Hakkının İhlal Edildiği İddiası 655
IV. DOĞRU-YANLIŞ ŞEKLİNDE CEVAPLANDIRILABİLECEK SORULAR 685
V. TÜRKÇE-İNGİLİZCE HUKUK TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 772
BAŞLICA KAYNAKLAR 792
YAZARIN ÖZGEÇMİŞİ VE YAYINLARI 793
-
-
%11.500,00 TL1.485,00 TL
-
-
-
-
-
-
-