Ceza Yargılamasında İstinaf ve Temyiz

-	Kanun Yollarına İlişkin Genel Hükümler
-	İstinaf
-	Temyiz

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR 19
BİRİNCİ BÖLÜM
KANUN YOLLARINA İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER
I. KANUN YOLLARINA BAŞVURMA HAKKI 21
A. Genel Açıklamalar 21
B. Başvurma Hakkı Olanlar 23
1. Cumhuriyet Savcısı 23
2. Şüpheli 25
3. Sanık 25
4. Katılan ve Suçtan Zarar Gören 25
5. Diğer Kişiler 28
6. Yargıtay Kararları 29
C. Avukatın Başvurma Hakkı 38
1. Genel Açıklamalar 38
2. Yargıtay Kararları 41
D. Yasal Temsilcinin ve Eşin Başvurma Hakkı 44
1. Genel Açıklamalar 44
2. Yargıtay Kararları 45
E. Tutuklunun Kanun Yollarına Başvurması 47
1. Genel Açıklamalar 47
2. Yargıtay Kararları 47
II. KANUN YOLUNUN BELİRLENMESİNDE YANILMA 48
A. Genel Açıklamalar 48
B. Yargıtay Kararları 49

III. CUMHURİYET SAVCISININ BAŞVURU SONUCUNUN KAPSAMI 56
A. Genel Açıklamalar 56
B. Yargıtay Kararları 57
IV. BAŞVURUDAN VAZGEÇİLMESİ VE ETKİSİ 59
A. Genel Açıklamalar 59
B. Yargıtay Kararları 62
İKİNCİ BÖLÜM İSTİNAF
I. İSTİNAF KAVRAMI VE NİTELİĞİ 67
A. Genel Olarak İstinaf 67
B. İstinafın Diğer Olağan Kanun Yollarından Farkı 68
1. İstinaf ve İtiraz 69
2. İstinaf ve Temyiz 69
II. BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİNİN KURULUŞU VE GÖREVE BAŞLAMASI 75
A. Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluşu. 75
B. Bölge Adliye Mahkemelerinin Yapısı 78
1. Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlığı 78
2. Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Daireleri Başkanlar Kurulu ve
Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulu 79
3. Bölge Adliye Mahkemesi Daireleri 80
4. Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığı 81
5. Bölge Adliye Mahkemesi Adalet Komisyonu 82
6. Müdürlükler 83
III. İSTİNAF DAVASI 83
A. İstinaf Davasının Konusu 83
1. Hükümler 85
2. Hükümden Önce Verilip Hükme Esas Teşkil Eden veya Başkaca
Kanun Yolu Öngörülmemiş Olan Mahkeme Kararları 86
3. Diğer Kanunlarda Aleyhine Temyiz Kanun Yoluna Başvurulacağı
Belirtilen Karar ve Hükümler 86
B. İstinaf Kanun Yoluna Tabi Olmayan Hükümler 87
C. Doğrudan Temyiz Kanun Yoluna Başvurulması. 94
D. Bölge Adliye Mahkemelerinin Göreve Başlama Tarihinden Önce İlk
Derece Mahkemelerince Verilen Kararların Tabi Olduğu Hükümler 95

IV. İSTİNAF DAVASININ AÇILMASI 100
A. İstinaf Davası Açmaya Hakkı Olanlar 100
B. İstinaf İstemi ve Süresi 100
1. İstek Şartı 101
a) Genel Olarak İstinaf İstemi 101
b) Başvuru Şekli ve Mercii 102
c) İstinaf Başvurusunda Sebep Göstermenin Zorunlu Olup
Olmadığı 107
2. Süre Şartı 111
a) Genel Olarak İstinaf Süresi 111
b) Hükmün Yüze Karşı Açıklanması Halinde İstinaf Süresi 114
c) Hükmün Başvurma Hakkı Olanların Yokluğunda Açıklanması
Halinde İstinaf Süresi 117
d) Eski Hâle Getirme Süresi İçinde İstinaf Süresinin İşlemesi. 121
V. İSTİNAF DAVASINDAN VAZGEÇME VE İSTİNAF DAVASININ GERİ ALINMASI 128
VI. İSTİNAF BAŞVURUSUNUN ETKİSİ 128
A. Hükmün Kesinleşmesine Engel Olması 128
B. Aktarma Etkisi 129
C. Yayılma Etkisi 131
D. Gerekçeli Kararın Tebliği 131
E. İstinaf Davasına Katılma 132
VII. İSTİNAF YARGILAMASI 134
A. Hükmü Veren Mahkemece Yapılacak İşlemler 134
1. İstinaf İsteminin Hükmü Veren Mahkemece İncelenmesi 134
2. İstinaf İsteminin Tebliği ve Cevabı 138
B. Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığınca Yapılacak
İşlemler (674 Sayılı KHK İle Yapılan Değişiklikten Önce) 140
1. Tebligat Eksikliğinin Giderilmesi (674 sayılı KHK ile yapılan
değişiklikten önce) 141
2. Sunulması Gereken Belge ve Delillerin Eklenmesi (674 sayılı KHK
ile yapılan değişiklikten önce) 142
3. Tebliğname Düzenlenmesi (674 sayılı KHK ile yapılan değişiklikten önce). 143
4. Tebliğnamenin Tebliği (674 sayılı KHK ile yapılan değişiklikten önce) 144
C. Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Savcısının Koruma Tedbirleri Konusunda Yetkisi 146

VIII. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİNCE YAPILACAK İŞLEMLER 146
A. Tebligat Eksikliklerinin Giderilmesi 146
B. Koruma Tedbirleri Konusunda Karar Verilmesi. 147
C. Ön İnceleme 149
1. Yetki Yönünden Ön İnceleme 150
2. Kabul Edilebilirlik Yönünden Ön İnceleme 153
D. İstinaf Başvurusunun Esastan İncelenmesi ve Kovuşturma 155
1. Genel Olarak Esastan İnceleme 156
2. İncelemenin Şekli 156
3. İncelemenin Kapsamı 157
E. Dosya Üzerinde Yapılan İnceleme Sonucu Verilebilecek Kararları 160
1. İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı 161
2. Hukuka Aykırılığın Düzeltilerek İstinaf Başvurusunun Esastan
Reddi Kararı 162
a) CMK’nın 303. maddesinin 1. fıkrasının (a), (c), (d), (e), (f), (g) ve (h) bentlerinde yer alan ihlallerin varlığı hâlinde hükmün
düzeltilerek istinaf isteminin esastan reddi (CMK m.280/1-a) 164
b) Cumhuriyet savcısının istinaf yoluna başvurma nedenine uygun olarak mahkumiyete konu suç için kanunda yazılı cezanın en alt derecesinin uygulanmasını uygun görmesi
hâlinde hükmün düzeltilmesi (CMK m.280/1-b) 167
c) Olayın daha fazla araştırılmasına ihtiyaç duyulmadan davanın reddine karar verilmesi veya güvenlik tedbirlerine ilişkin
hatalı kararın düzeltilmesi (CMK m.280/1-c) 167
3. Bozma Kararı 171
a) Genel Olarak 171
b) Bozma Sebepleri 173
aa) Mahkemenin Kanuna Uygun Olarak Teşekkül Etmemiş
Olması (CMK m.289/1-a) 173
bb) Hâkimlik Görevini Yapmaktan Kanun Gereğince
Yasaklanmış Hâkimin Hükme Katılması (CMK m.289/1-b) 175
cc) Geçerli Şüphe Nedeniyle Hakkında Ret İstemi Öne Sürülmüş Olup da Bu İstem Kabul Olunduğu Hâlde Hâkimin Hükme Katılması veya Bu İstemin Kanuna Aykırı Olarak
Reddedilip Hâkimin Hükme Katılması (CMK m.289/1-c) 178
dd) Mahkemenin Kanuna Aykırı Olarak Davaya Bakmaya
Kendini Görevli veya Yetkili Görmesi (CMK m.289/1-d) 179

ee) Cumhuriyet Savcısı veya Duruşmada Kanunen Mutlaka Hazır Bulunması Gereken Diğer Kişilerin Yokluğunda
Duruşma Yapılması (CMK m.289/1-e). 181
ff) Duruşmalı Olarak Verilen Hükümde Açıklık Kuralının İhlâl Edilmesi (CMK m.289/1-f) 182
gg) Hükmün Hukuka Aykırı Yöntemlerle Elde Edilen Delile Dayanması (CMK m.289/1-i) 183
c) Kesin Hukuka Aykırılık Sebepleri ile Birlikte Başka Hukuka
Aykırılık Sebeplerinin Bulunması 184
d) Bozma Üzerine İlk Derece Mahkemesince Yapılacak İşler 186
aa) Direnme Yasağı 186
bb) Bozma Üzerine Yeniden Yargılama Yapılması 188
4. Davanın Düşmesi Kararı 190
5. Davanın Durması Kararı 191
a) Suçun Uzlaştırma Kapsamında Olması Halinde Verilecek
Kararın Niteliği 193
b) Suçun Önödemeye Tabi Olması Halinde Verilecek Karar 196
6. Davanın Reddi Kararı 197
7. Görevsizlik ve Yetkisizlik Kararı 197
8. Birleştirme Kararı 198
9. Davanın Yeniden Görülmesi Kararı 201
a) Genel olarak 201
b) Davanın Yeniden Görülmesi Halinde Gerekli Tedbirlerin
Alınması 204
IX. İSTİNAF KANUN YOLUNDA KOVUŞTURMA EVRESİ 205
A. Duruşma Hazırlığı 205
1. Duruşma Hazırlığına İlişkin Genel Bilgiler 205
2. Keşif Yapılması Bilirkişi ve Tanık Dinlenmesi 206
3. Diğer Delillerin Toplanması 208
4. Duruşma Gününün Belirlenmesi 208
5. Çağrıların Yapılması 209
B. Duruşma Yapılması 211
1. Duruşma Yapılmasına İlişkin Genel Bilgiler 212
2. İnceleme Raporu ve Gerekçeli Kararın Anlatılması 213
3. Sanığın Sorgusu 215

4. Delillerin Ortaya Konması 225
a) Tutanak ve Raporların Anlatılması 227
b) Tanık ve Bilirkişi Dinlenmesi, Keşif Yapılması 228
X. DAVANIN YENİDEN GÖRÜLMESİ ÜZERİNE VERİLEBİLECEK KARARLAR 231
A. Genel Olarak 231
B. Duruşma Aşamasında Verilebilecek Kararlar 231
C. Duruşma Sonunda Verilebilecek Kararlar 232
1. Genel Olarak 232
2. İlk Derece Mahkemesinin Kararının Kaldırılarak Yeni Hüküm
Kurulması 234
a) Beraat Kararı 235
b) Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 237
c) Mahkumiyet Kararı 238
d) Güvenlik Tedbirlerine Hükmedilmesi 238
e) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması 239
XI. ALEYHE DEĞİŞTİRME YASAĞI 243
XII. İSTİNAF MAHKEMESİ KARARININ DİĞER SANIKLARA ETKİSİ 249
XIII. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARLARINA KARŞI KANUN YOLLARI 256
A. Olağan Kanun Yolları 256
1. İtiraz 257
2. Temyiz 258
B. Olağanüstü Kanun Yolları 258
1. Bölge Adliye Cumhuriyet Başsavcılığının İtirazı 258
a) Aleyhine İtiraz Yoluna Başvurulabilecek Kararlar 258
b) İtiraz Yetkisi, Süresi, Şekli ve Mercii 263
c) İtiraz Sebepleri 265
2. Kanun Yararına Bozma 267
3. Yargılamanın Yenilenmesi 273
XIV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARLARI ARASINDA MEYDANA GELEN
İÇTİHAT AYKIRILIKLARININ GİDERİLMESİ 277

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM TEMYİZ
I. TEMYİZ KAVRAMI VE NİTELİĞİ 281
A. Genel Olarak Temyiz 281
B. Temyizin Amacı 282
C. Temyize İlişkin Kanuni Düzenlemeler. 284
II. TEMYİZ DAVASI 289
A. Temyiz Davasının Konusu 289
1. Genel Olarak 290
2. Hükümler 290
3. Hükümden Önce Verilip Hükme Esas Teşkil Eden veya Başkaca
Kanun Yolu Öngörülmemiş Olan Mahkeme Kararları 293
B. Temyiz Edilebilen ve Edilemeyen Kararlar 293
1. İlk Derece Mahkemelerinden Verilen Beş Yıl veya Daha Az Hapis Cezaları ile Miktarı Ne Olursa Olsun Adlî Para Cezalarına Karşı İstinaf Başvurusunun Esastan Reddine Dair Bölge Adliye
Mahkemesi Kararları (CMK m. 286/2-a) 301
Yargıtay Kararları 302
2. İlk Derece Mahkemelerinden Verilen Beş Yıl veya Daha Az Hapis Cezalarını Artırmayan Bölge Adliye Mahkemesi Kararları (CMK m.
286/2-b) 307
Yargıtay Kararları 319
3. Hapis Cezasından Çevrilen Seçenek Yaptırımlara İlişkin İlk Derece Mahkemesi Kararları İle İlgili Olarak Bölge Adliye Mahkemesince Verilen; Seçenek Yaptırımlara İlişkin Her Türlü Kararlar ve İstinaf
Başvurusunun Esastan Reddine Dair Kararlar (CMK m.286/2-c) 320
4. İlk Derece Mahkemelerinin Görevine Giren ve Kanunda Üst Sınırı İki Yıla Kadar (İki Yıl Dâhil) Hapis Cezasını Gerektiren Suçlar ve Bunlara Bağlı Adli Para Cezalarına İlişkin Her Türlü Bölge Adliye
Mahkemesi Kararları(CMK m.286/2-d) 321
Yargıtay Kararları 323
5. Adlî Para Cezasını Gerektiren Suçlarda İlk Derece Mahkemelerinden Verilen Hükümlere İlişkin Her Türlü Bölge
Adliye Mahkemesi Kararları (CMK m.286/2-e) 323
6. Sadece Eşya veya Kazanç Müsaderesine veya Bunlara Yer Olmadığına İlişkin İlk Derece Mahkemesi Kararları İle İlgili Olarak İstinaf Başvurusunun Esastan Reddine Dair Kararları (CMK m.
286/2-f) 324

7. On Yıl veya Daha Az Hapis Cezasını veya Adlî Para Cezasını Gerektiren Suçlardan, İlk Derece Mahkemesince Verilen Beraat Kararları ile İlgili Olarak (…) İstinaf Başvurusunun Esastan Reddine
Dair Kararları (CMK m.286/2-g) 324
Yargıtay Kararları 326
8. Davanın Düşmesine, Ceza Verilmesine Yer Olmadığına, Güvenlik Tedbirine İlişkin İlk Derece Mahkemesi Kararları ile İlgili Olarak Bölge Adliye Mahkemesince Verilen Bu Tür Kararlar veya İstinaf
Başvurusunun Esastan Reddine Dair Kararlar (CMK m. 286/2-h) 328
Yargıtay Kararları 328
9. Yukarıdaki Bentlerde Yer Alan Sınırlar İçinde Kalmak Koşuluyla Aynı Hükümde, Cezalardan ve Kararlardan Birden Fazlasını İçeren
Bölge Adliye Mahkemesi Kararları (CMK m.286/2-ı) 330
C. Temyiz Nedenleri 330
1. Maddi Hukuka İlişkin Temyiz nedenleri 333
2. Muhakeme Hukukuna İlişkin Temyiz Nedenleri 334
a) Mutlak Temyiz Nedenleri (Hukuka Kesin Aykırılık Halleri) 334
aa) Mahkemenin Kanuna Uygun Olarak Teşekkül Etmemiş
Olması (CMK m.289/1-a) 335
bb) Hâkimlik Görevini Yapmaktan Kanun Gereğince
Yasaklanmış Hâkimin Hükme Katılması (CMK m.289/1-b) 338
cc) Geçerli Şüphe Nedeniyle Hakkında Ret İstemi Öne Sürülmüş Olup da Bu İstem Kabul Olunduğu Hâlde Hâkimin Hükme Katılması veya Bu İstemin Kanuna Aykırı Olarak Reddedilip Hâkimin Hükme Katılması (CMK
m.289/1-c) 340
dd) Mahkemenin Kanuna Aykırı Olarak Davaya Bakmaya
Kendini Görevli veya Yetkili Görmesi (CMK m.289/1-d) 341
ee) Cumhuriyet Savcısı veya Duruşmada Kanunen Mutlaka Hazır Bulunması Gereken Diğer Kişilerin Yokluğunda
Duruşma Yapılması (CMK m.289/1-e). 343
ff) Duruşmalı Olarak Verilen Hükümde Açıklık Kuralının İhlâl Edilmesi (CMK m.289/1-f) 344
gg) Hükmün Gerekçe İçermemesi (CMK m.289/1-g) 345
hh) Hüküm İçin Önemli Olan Hususlarda Mahkeme Kararı İle Savunma Hakkının Sınırlandırılmış Olması (CMK m.289/1-h) 349
ıı) Hükmün Hukuka Aykırı Yöntemlerle Elde Edilen Delile Dayanması (CMK m.289/1-i) 353
b) Nispi Hukuka Aykırılık Nedenleri 354

D. Temyizde Gerekçe Gösterme 354
E. Temyiz Davasının Açılması 358
1. Temyiz Davası Açmaya Hakkı Olanlar 358
2. Temyiz İstemi ve Süresi 360
a) İstek Şartı 360
b) Başvuru Şekli ve Mercii 361
c) Süre Şartı 365
aa) Genel Olarak Temyiz Süresi 365
bb) Hükmün Yüze Karşı Açıklanması Halinde Temyiz Süresi 372
cc) Hükmün Başvurma Hakkı Olanların Yokluğunda
Açıklanması Halinde Temyiz Süresi 376
dd) Eski Hâle Getirme Süresi İçinde Temyiz Süresinin İşlemesi 378
F. Temyiz Davasından Vazgeçme ve Temyiz Davasının Geri Alınması 380
G. Temyiz Başvurusunun Etkisi 380
1. Hükmün Kesinleşmesine Engel Olması 381
2. Aktarma Etkisi 382
3. Yayılma Etkisi 382
H. Gerekçeli Kararın Tebliği 383
İ. Temyiz Davasına Katılma 383
İ. Hükmün Veren Mahkemenin Temyiz Koşullarını Araştırması 387
J. Temyiz Dilekçesinin Tebliği ve Cevabı, Yargıtay Cumhuriyet
Başsavcılığının Görevi 390
K. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Tebliğnamesi 391
L. Yargıtayda Kabul Edilebilirlik Yönünden Yapılan Ön İnceleme 395
III. TEMYİZ İNCELEMESİ 397
A. Duruşmalı İnceleme 398
B. Temyiz İncelemesinin Kapsamı 402
1. Temyizde İncelenecek Hususlar 402
2. Temyizde Hukuki Denetim 407
3. Temyiz İncelemesi Sonucunda Verilen Kararlar 418
a) Temyiz İsteminin Esastan Reddi Kararı (Onama) 419
b) Bozma Kararı 422
Yargıtay Kararları 424
c) Yargıtayın Düzeltme Kararları 478
aa) Beraat, Düşme, Sabit Cezaya Hükmetme Halleri 480

bb) Cezanın En Alt Derecesinin Uygulanması Durumunda 481
cc) Kanunun Madde Numarasının Yanlış Yazılması 481
dd) Sonradan Yürürlüğe Giren Kanun 482
ee) Yaş Küçüklüğü 482
ff) Cezada Artırım veya İndirim Hatası 483
gg) TCK m. 61’deki Sırada Hata. 484
hh) Yargılama Gideri 485
4. Hukuka Aykırılığın Düzeltilmesine İlişkin Yargıtay Kararları 490
5. Düşme Kararları 499
6. Yargıtay Kararının Gönderileceği Merci 501
a) Onama ve Islah Hükümlerinde 502
b) Bozma Kararı Verilmesi Halinde 502
7. Yargıtayda Hükmün Açıklanması 503
C. Aleyhe Değiştirme Yasağı 504
D. Hükmün Bozulmasının Diğer Sanıklara Etkisi 507
Yargıtay Kararları 511
E. Mahkemenin Bozmadan Sonra Vereceği Kararlar 527
1. Bozma Kararına Uyma 529
2. Direnme Kararı 529
IV. YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISININ İTİRAZ YETKİSİ 533
A. Genel Olarak 534
B. İtiraz Yetkisi, Süresi, Şekli ve Mercii 538
C. İtiraz Sebepleri 540
D. Yargıtay Kararları 543
KAYNAKÇA 553