FİKİR VE SANAT ESERLERİ HUKUKUNDA MİMARİ ESERLERİN KORUNMASI
Dr. Hayri BOZGEYİK
Çalışma dört bölüm olarak planlanmıştır:
Birinci bölümde mimari eserlere ilişkin telif hakkı korunmasının tarihi gelişim seyri incelenerek, koruma şartları belirlenmiştir. Bu bölümde öncelikle Bern Sözleşmesi, Amerikan, Alman, Türk ve kısaca İsviçre hukuklarındaki tarihi gelişim süreci ve düzenlemeler özetlenmiş, daha sonra ise, Türk hukuku bakımından mimari eser, mimari plan ve proje, mimari maket ve eser sahibi kavramları ile bunlara ilişkin koruma şartlan belirlenmiştir.
İkinci Bölüm, mimari eserlere ilişkin telif haklarına ayrılmıştır. Bu bölümde telif hakları FSEK'deki sistematik paralelinde ele alınmış ve bu haklar için öngörülen yasal sınırlamalar incelenmiştir.
Üçüncü Bölüm, uygulamada birçok uyuşmazlığın kaynağı olan, mimari eserlerdeki değişikliklere ilişkindir. Bu bölümde, eser sahibinin değişiklikleri önleme hakkının kapsamı ile mülk sahibinin eserde değişiklik yapmasını haklı kılan nedenler ele alınmış, ayrıca bu taraflar arasındaki menfaatlerin dengelenmesine ilişkin ilkeler incelenmiştir.
Dördüncü Bölümde ise, mimari eserlere ilişkin telif hakkı ihlalleri kapsamında açılabilecek hukuk davalarına yer verilmiş, FSEK'de tüm eser türlerini içine alan düzenlemenin mimari eserler bakımından gösterdiği özelliklere işaret edilmiştir.
Çalışma içinde ağırlıklı olarak Türk hukukundaki düzenlemeler esas alınmış olmakla birlikte, başta Almanya olmak üzere İsviçre ve kendine özgü bir telif rejimine sahip olan Amerika Birleşik Devletleri sistemindeki yargı kararlan ve bilimsel görüşlerden de yararlanılmıştır.
- Tarihi Gelişim ve Koruma Şartları
- Mimari Eserlere İlişkin Telif Hakları
- Mimari Eserlerdeki Değişiklikler ve Menfaatlerin Dengelenmesi
- Telif Haklarının Korunmasına İlişkin Hukuk Davaları
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
KISALTMALAR 13
GÎRİŞ 19
BİRİNCİ BÖLÜM TARİHİ GELİŞİM VE KORUMA ŞARTLARI
I. TARİHİ GELİŞİM 27
I. Bern Sözleşmesi 28
II. Alman Hukuku 30
III. Amerikan Hukuku 33
IV. İsviçre Hukuku 40
V. Türk Hukuku 41
II. KORUMA ŞARTLARI 46
A. Telif Hukukunda Eser Kavramı ve Koruma Şartlan 46
B. Mimari Eserler İçin Öngörülen Koruma 56
1. Mimari Eserler 56
2. Mimari Eser Taslakları 81
C. Mimari Plan ve Projeler İçin Öngörülen Koruma 84
D. Mimari Maketlerin Korunması 97
E. Mimari Eser Sahipliği 99
İKİNCİ BÖLÜM MİMARİ ESERLERE İLİŞKİN TELİF HAKLARI
A. HAKKIN NİTELİĞİ 107
B. MALİ HAKLAR " 108
1. İşleme Hakkı 109
2. Çoğaltma Hakkı 115
I. Mimari Plan ve Projeler Bakımından 117
II. Mimari Eserler Bakımından 120
I. Yayma Hakkı 130
A. Diğer Haklar 132
R. MANEVİ HAKLAR 134
1. Umuma Arz Hakkı 135
2. Adın Belirtilmesi Hakkı 137
3. Değişiklikleri Önleme Hakkı 142
A. Hakkın Amacı ve Kapsamı 142
B. Genel Değiştirme Yasağı 150
1. Yasağın Anlamı ve Kapsamı 150
2. Yasağın Ortadan Kalkması 152
C. Mutlak Değiştirme Yasağı 156
I. HAKLARIN SINIRLANDIRILMASI 164
A. Şahsen Kullanım.. 164
B. Kopya ve Teşhir 165
II. MALÎ VE MANEVİ HAK İHLALLERİNİN BELİRLENMESİ 170
VI. KORUMA SÜRELERİ 175
VII. SÖZLEŞMELER 179
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM MİMARİ ESERLERDEKİ DEĞİŞİKLİKLER VE MENFAATLERİN DENGELENMESİ
I. MİMARİ ESERLERDEKİ DEĞİŞİKLİKLER 187
(1) Değiştirme Yetkisi 187
(2) Değişikliklerde Çeşitli Etkenler 192
(1) Kullanıma Bağlı Değişiklikler 193
(2) Faydalı ve Lüzumlu Değişiklikler 195
(3) Haklı Sebeple Değişiklikler 201
I. Mimari Projelerin Değiştirilmesi ve İnşa Sırasında Yapılan Değişiklikler 205
I. Mimari Eserlerin Tahribi 219
A. MENFAATLERİN DENGELENMESİ 224
B. SIRADAN YAPILARDAKİ DEĞİŞİKLİKLER 233
C. DEĞİŞİKLİKLER KONUSUNDA ÇEŞİTLİ İHTİMALLER 235
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM TELİF HAKLARININ KORUNMASINA İLİŞKİN HUKUK DAVALARI
