Fikir Ve Sanat Eserleri Kanunu'nda Düzenlenen Suçlar
FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU'NDA DÜZENLENEN SUÇLAR
Teknail ÖZDERYOL
- Eser Sahibinin Manevi Ve Mali Haklarına Tecavüz Suçları
- Korsan Yayın Yoluyla Telif Hakkı İhlalleri
- İnternet Ortamında Gerçekleştirilen Telif Hakkı İhlalleri
- Bandrol Yükümlülüğüne Aykırılık Suçları
- Veri Tabanları Aleyhine İşlenen Suçlar
- Fikir Ve Sanat Eserleri Kanunu'nda Değişiklik Öngören Tasarı İle Karşılaştırmalı
- Konulara İlişkin Yargıtay Ve Yerel Mahkeme Kararları
İÇİNDEKİLER
Sayfa
Önsöz V
içindekiler VII
Kısaltmalar t XV
BİRİNCİ BÖLÜM FİKİR VE SANAT ESERLERİ HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİMİ, ESER KAVRAMI VE ESER TÜRLERİ
I. TARİHİ GELİŞİM 5
I. MlLLl SINIRLAR İÇERİSİNDEKİ GELİŞİM 5
I. ilk ve Ortaçağ 5
I. imtiyazlar Dönemi 6
I. Kanunlar Yolu ile Koruma 7
II. MİLLETLERARASI ALANDAKİ GELİŞİM 8
II. Bern Sözleşmesi 9
II. Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı Fikri Haklar Sözleşmesi
(WIPO - OMPI Kuruluş Sözleşmesi) 10
II. Telif Haklan Evrensel Sözleşmesi (UCC) 10
II. Dünya Ticaret Örgütü (WTO) - Sahte Mal Ticareti Dahil Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Anlaşması (TRIPS) 11
II. Diğer Sözleşmeler 11
II. Amerika Kıtasındaki Sözleşmeler 12
III. ÜLKEMİZDEKİ GELİŞİM 13
H. FlKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU’NA GÖRE ESER
KAVRAMI VE ESER TÜRLERİ 14
1. ESER KAVRAMI rr 14
A. Sübjektif Unsur (Esasa ilişkin Şart) 15
B. Objektif Unsur (Şekle ilişkin Şart) 16
2. ESER TÜRLERİ , 17
I. Genel Açıklama 17
II. îlim ve Edebiyat Eserleri 17
2.2.1 Dil ve Yazı ile İfade Olunan Eserler 18
A. Bilgisayar Programlan 19
B. Sözsüz Sahne Eserleri 21
C. Bedii Niteliği Bulunmayan Teknik ve Bilimsel Fotoğraflar, Haritalar, Çizimler, Maketler 23
III. Musiki Eserleri 24
IV. Güzel Sanat Eserleri 26
V. Sinema Eserleri 27
VI. İşlenme Eserler 29
1. Genel Olarak 29
2. İşlenme Eserin Unsurları 31
2.6.2.1 Asıl Eserden Bağımsız Olmama 31
A. İşleyenin Hususiyetini Taşıma 32
B. Asıl Eser Sahibinin Haklarına Zarar Getirmeme 33
C. Asıl Eserle Aynı Kategoride Yer Alma 34
D. Asıl Eserle Olan İlişkinin Belirtilmesi 35
3. İşlenme Eser Türleri 36
1. Tercümeler 36
2. Dil ile İfade Olunan Eserlerin Başka İşlenmeleri 36
3. Musiki, Güzel Sanatlar ve tüm ve Edebiyat Eserlerinin Film Haline Getirilmesi 36
4. Musiki Aranjman ve Tertipleri 37
5. Güzel Sanat Eserinin Başka Bir Türe Sokulması 37
6. Külliyatlar 37
7. Seçme ve Toplama Eserler 38
8. Henüz Yayımlanmamış Bir Eserin İlmi
Araştırma ve Çalışma Sonucu Yayımlanmaya
Elverişli Hale Getirilmesi 38
I. Başkasına Ait Bir Eserin Açıklanması,
Şerhi veya Kısaltılması 38
II. Bir Bilgisayar Programının Uyarlanması, Düzenlenmesi veya Programda Herhangi
Bir Değişiklik Yapılması 39
III. Veri Tabanları 40
IKINCÎ BÖLÜM
FÎKÎR VE SANAT ESERLERİ KANUNU’NA GÖRE ESER SAHÎBÎ VE HAKLARI
I- ESER SAHÎBÎ 43
A. GENEL OLARAK 43
B. ESERİ BİZZAT MEYDANA GETİRENLERİN ESER SAHİPLİĞİ 44
B. Tek Kişinin Eser Sahipliği 44
B. Birden Fazla Kişinin Eser Sahipliği 45
B. Müşterek Eser Sahipliği 45
B. iştirak Halinde Eser Sahipliği 46
B. Sinema Eseri Sahipliği 48
C. BAŞKASININ MEYDANA GETlRDÎĞI ESER ÜZERİNDEKİ HAK SAHİPLİĞİ 49
C. işverenin Eser Sahipliği 49
C. Tüzel Kişilerin Eser Sahipliği 50
D. ESER SAHİPLİĞİ KARİNESİ 50
D. Sahibinin Adı Belirtilen Eserlerde 51
D. Sahibinin Adı Belirtilmeyen Eserlerde 51
E. ALENİYET VE YAYIM 52
D- ESER SAHÎBÎNÎN HAKLARI 54
1. Genel Olarak 54
I. MANEVİ HAKLAR 56
I. Eseri Umuma Arz Yetkisi (Kamuya Sunma Hakkı) 56
I. Adm Belirtilmesi Yetkisi (Eser Sahibi Olarak
Tanıtılma Hakkı) 58
I. Eserde Değişiklik Yapılmasını Önleme Yetkisi 60
I. Eser Sahibinin Malik ve Zilyede Karşı Haklan 62
II. MALÎ HAKLAR 64
II. işleme Hakkı 65
II. Çoğaltma Hakkı 66
II. Yayma Hakkı 69
II. Temsil Hakkı 73
II. işaret, Ses ve/veya Görüntü Nakline Yarayan Araçlarla
Umuma iletim Hakkı 74
3.6. Pay ve Takip Hakkı 76
m- ESER SAHÎBÎNÎN HAKLARI ÎLE BAĞLANTILI HAKLAR .... 77
L Genel Olarak 77
A. Komşu Haklar 78
2.1 icracı Sanatçıların Haklan 78
A. Fonogram Yapımcılarının Haklan 82
A. Radyo ve Televizyon Kuruluşlarının Haklan 84
B. Film Yapımcılannm Haklan 85
C. Bağlantılı Hak Sahiplerinin Birbirleri ve Eser Sahibi ile Aralanndaki ilişki 87
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU’NDA DÜZENLENEN SUÇLAR
1. GENEL OLARAK 89
2. UNSURLARI İTİBARİYLE SUÇLARIN İNCELENMESİ 91
IH- ESER SAHİBİNİN MANEVİ HAKLARINA TECAVÜZ
SUÇLARI (FSEK m. 71) 92
I. Genel Olarak 92
II. Eser Sahibinin Manevi Haklarına Tecavüz Suçlarında Korunan Hukuksal Değer 92
III. Eser Sahibinin Manevi Haklarına Tecavüz Suçlarında Fail 93
IV. Bir Eseri izinsiz Olarak Umuma Arz Etme veya Yayımlama
Suçu (FSEK m. 71/b.l) 93
IV. Genel Olarak 93
IV. Kanuni Unsur 94
IV. Maddi Unsur 95
IV. Hukuka Aykırılık 99
IV. Manevi Unsur 101
V. Eser Sahibinin veya Halefinin Rızası Olmaksızın Bir Esere
Ad Koyma Suçu (FSEK m. 7 l/b.2) 103
V. Genel Olarak 103
V. Kanuni Unsur 103
V. Maddi Unsur 104
V. Hukuka Aykırılık 105
V. Manevi Unsur 105
VI. Başkasının Eserini Kendi Eseri veya Kendisinin Eserini Başkasının Eseri Olarak Göstermek Suçu (FSEK m. 7 l/b.3) 106
VI. Genel Olarak 106
VI. Kanuni Unsur 107
VI. Maddi Unsur 107
VI. Hukuka Aykırılık 110
VI. Manevi Unsur 111
VII. FSEK m. 32, 33, 34, 35, 36, 37, 39 ve 40’da Belirtilen Hallerde Kaynak Göstermemek veya Yetersiz ya da Aldatıcı Kaynak Göstermek Suçu (FSEK m. 71/b.4) 111
VII. Genel Olarak 111
VII. Kanuni Unsur 111
VII. Maddi Unsur 112
VII. Hukuka Ay kinlik 115
7.5. Manevi Unsur 116
I. İzinsiz Olarak Bir Eseri Değiştirmek Suçu (FSEK m. 71/b.5) 116
I. Genel Olarak 116
I. Kanuni Unsur 117
I. Maddi Unsur 117
I. Hukuka Aykırılık 119
I. Manevi Unsur 1 120
II. Yaptırım 121
10. Eser Sahibinin Manevi Haklarına Tecavüz Suçlarının
Özel Görünüş Biçimleri 121
A. Teşebbüs 121
B. İştirak 123
C. İçtima 125
IV- ESER SAHİBİNİN MALÎ HAKLARINA TECAVÜZ
SUÇLARI (FSEK m. 72) 127
1. Genel Olarak 127
2. Eser Sahibinin Mali Haklarına Tecavüz Suçlarında Korunan Hukuksal Değer 128
3. Eser Sahibinin Mali Haklarına Tecavüz Suçlarında Fail 128
4. Sözleşmeye Aykırı Olarak Çoğaltılmış Eser Nüshalarının
Satılması veya Dağıtılması Suçu (FSEK m. 72/b.l) 129
4. Kanuni Unsur 130
4. Maddi Unsur 130
4. Hukuka Aykırılık 132
4. Manevi Unsur 133
4. Yaptırım 133
5. Eser veya Çoğaltılmış Nüshalarının FSEK m. 81/b.7’de Öngörülen Yasak Yerlerde Satışı Suçu (FSEK m. 72/b.2) 133
5. Kanuni Unsur 134
5. Maddi Unsur 134
5. Hukuka Aykırılık 135
5. Manevi Unsur 135
5.5. Yaptırım 136
I. İzinsiz Olarak Bir Eserin işlenmesi Suçu (FSEK m. 72/b.3-a) 136
I. Genel Olarak 136
I. Kanuni Unsur 137
I. Maddi Unsur 137
I. Hukuka Aykırılık 140
I. Manevi Unsur 141
II. izinsiz Olarak Bir Eseri Çoğaltma Suçu (FSEK m. 72/b.3-b) 142
II. Genel Olarak 142
II. Kanuni Unsur 142
II. Maddi unsur 143
II. Hukuka Aykırılık 149
II. Manevi Unsur 155
III. izinsiz Olarak Bir Eseri Yayma Suçu (FSEK m. 72/b.3-c) 156
III. Genel Olarak 156
III. Kanuni Unsur 156
III. Maddi Unsur 157
III. Hukuka Aykırılık 160
III. Manevi Unsur 161
IV. izinsiz Olarak Bir Eserin Nüshalarını ithal Etme ve Ticaret
Konusu Yapma Suçu (FSEK m72/b.3-d) 161
IV. Genel Olarak 161
IV. Kanuni Unsur 162
IV. Maddi Unsur 162
IV. Hukuka Aykırılık 163
IV. Manevi Unsur 164
V. izinsiz Olarak Bir Eserin Temsili veya Umuma iletimi Suçu
(FSEK m. 72/ b. 3-e) 164
V. Genel Olarak 164
V. Kanuni Unsur 165
V. Maddi Unsur 165
V. Hukuka Aykırılık 171
I. Manevi Unsur •. 172
EL FSEK m. 72/3’de Düzenlenen Eser Sahibinin Mali Haklarına
Tecavüz Suçlarında Yaptırım 173
12. Eser Sahibinin Mali Haklarına Tecavüz Suçlarının Özel
Görünüş Biçimleri 173
A. Teşebbüs 174
B. İştirak 174
C. içtima 178
V- ESER SAHÎBÎNÎN MALÎ HAKLARINA TECAVÜZ
OLUŞTURAN DİĞER SUÇLAR (FSEK m. 73) 179
1. Genel Olarak 179
2. Suçla Korunan Hukuksal Değer 180
3. Fail 180
4. İzinsiz Olarak Çoğaltılan Eser Nüshalarını Ticari Amaçla Bulundurma Suçu (FSEK m. 73/1-a) 181
4. Genel Olarak 181
4. Kanuni Unsur 181
4. Maddi Unsur 181
4. Hukuka Aykırılık 183
4. Manevi Unsur 183
5. Üzerinde Tasarruf Yetkisi Bulunmayan Bir Hakkı veya
Ruhsatı Tasarruf Konusu Yapma Suçu (FSEK m. 73/1-b) 184
5. Genel Olarak 184
5. Kanuni Unsur 185
5. Maddi Unsur 185
5. Hukuka Aykırılık 197
5. Manevi Unsur 197
6. Bir Bilgisayar Programını Koruyan Teknik Aygıtı Etkisiz
Kılan Bir Aracı Elde Bulundurma Suçu (FSEK m. 73/1-c) 187
6. Genel Olarak w 187
6. Kanuni Unsur 188
6. Maddi Unsur 188
I. Hukuka Aykırılık 189
II. Manevi Unsur 190
A. FSEK m. 73/1’de Düzenlenen Suçlar Bakımından
Öngörülen Yaptırım 190
B. Kanuna Uygun Olarak Çoğaltılmış Nüshaları Tıpkı Basım
Yoluyla İzinsiz Çoğaltma ve Yayma Suçu (FSEK m. 73/2) 191
B. Genel Olarak 191
B. Kanuni Unsur 191
B. Maddi Unsur 191
B. Hukuka Aykırılık 193
B. Manevi Unsur 193
B. Yaptırım 194
C. FSEK m. 73’de Düzenlenen Suçların Özel Görünüş Biçimleri 194
C. Teşebbüs 194
C. iştirak 195
C. İçtima 195
VI- BAĞLANTILI HAK SAHİPLERİNİN HAKLARINA
TECAVÜZ SUÇLARI (FSEK m. 80/son) 197
1. Genel Olarak 197
2. Suçla Korunan Hukuksal Değer 198
3. Bağlantılı Haklara Tecavüz Suçlarında Fail 199
4. Bir İcra, Fonogram veya Yapımın İzinsiz Çoğaltılmış Nüshalarının Yasak Yerlerde Satışı Suçu (FSEK m. 80/son-a) 199
4. Genel Olarak 199
4. Kanuni Unsur 199
4. Maddi Unsur 200
4. Hukuka Aykırılık 200
4. Manevi Unsur 201
4. Yaptırım 201
5. Bağlantılı Hakların İhlali Suçu (FSEK m. 80/son-b) 202
5. Genel Olarak 202
5. Kanuni Unsur 202
I. Maddi Unsur 202
I. Hukuka Aykırılık 205
I. Manevi Unsur . 206
I. Yaptırım 207
6. Bağlantılı Haklara Tecavüz Suçlarının Özel Görünüş Biçimleri.... 207
A. Teşebbüs 207
B. İştirak 207
C. İçtima 208
1. BANDROL UYGULAMASINA AYKIRILIK SUÇLARI
(FSEK m. 81) 210
İ. Genel Olarak 210
A. Suçla Korunan Hukuksal Değer 212
B. Bandrol Uygulamasına Aykırılık Suçlarında Fail 212
C. Bandrolsüz Eser Nüshalarının FSEK m. 81/7’de Sayılan
Yerlerde Satışı Suçu (FSEK m. 81/9/l.a) 213
C. Genel Olarak 213
C. Kanuni Unsur 213
C. Maddi Unsur 214
C. Hukuka Aykırılık 215
C. Manevi Unsur 216
C. Yaptırım 216
D. Bandrol Alınması Zorunlu Eserleri Bandrol Almaksızın
Çoğaltma ve Yayma Suçlan (FSEK m. 81/9/1 -b) 216
D. Genel Olarak 216
D. Kanuni Unsur 217
D. Maddi Unsur 217
D. Hukuka Aykırılık 220
D. Manevi Unsur 220
D. Yaptırım 220
E. Yetkisiz Olarak Bandrol Alma veya Usulüne Uygun Alman
Bandrolü Amacı Dışında Kullanma Suçu (FSEK m. 81/9-2) 221
E. Genel Olarak 221
I. Kanuni Unsur 221
II. Maddi Unsur 221
III. Hukuka Aykırılık 222
IV. Manevi Unsur 223
V. Yaptırım 223
A. Sahte Bandrol îmal Etme Veya Kullanma Suçlan
(FSEK m. 81/9-3) 223
A. Genel Olarak 223
A. Kanuni Unsur 223
A. Maddi Unsur 223
A. Hukuka Aykırılık 224
A. Manevi Unsur 225
A. Yaptırım 225
B. Bandrol Uygulamasına Aykırılık Suçlarının Özel Görünüş Biçimleri 225
B. Teşebbüs 226
B. iştirak 226
B. içtima 226
VIII- ESERLER ÜZERİNDEKİ ELEKTRONİK HAK YÖNETİM
BİLGİLERİNİN YOK EDİLMESİ SUÇLARI VE İNTERNET BİLGİ İÇERİK SAĞLAYICILARI TARAFINDAN İŞLENEN
SUÇLAR (FSEK Ek Madde-4) 230
1. Genel Olarak 230
2. Suçla Korunan Hukuksal Değer 230
3. Fail 231
4. Eserler Üzerindeki Elektronik Hak Yönetim Bilgilerinin
Yok Edilmesi Suçlan (Ek Madde Alî. 1) 231
4. Genel Olarak 231
4. Kanuni Unsur 232
4. Maddi Unsur 233
4. Hukuka Aykınlık 234
4. Manevi Unsur 234
I. Yaptırım 234
II. Internet Bilgi İçerik Sağlayıcılar Tarafından Eser ve Bağlantılı
Hak Sahipleri Aleyhine İşlenen Suçlar (FSEK Ek m. 4/f.3) 234
II. Genel Olarak 234
II. Kanuni Unsur 237
II. Maddi Unsur 237
II. Hukuka Aykırılık 238
II. Manevi Unsur 239
II. Yaptırım 239
III. Ek madde 4’de Düzenlenen Suçların Özel Görünüş Biçimleri 239
III. Teşebbüs 239
III. İştirak 240
III. içtima 240
A. VERİ TABANLARI ALEYHİNE İŞLENEN SUÇLAR
(FSEK Ek Madde-8) 241
1. Genel Olarak 241
2. Suçla Korunan Hukuksal Değer 242
3. Fail 242
4. Veri Tabanları Aleyhine İşlenen Suçların Unsurları Bakımından incelenmesi 243
4. Kanuni Unsur 243
4. Maddi Unsur 243
4. Hukuka Aykırılık 245
4. Manevi Unsur 246
4. Yaptırım 246
5. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 246
5. Teşebbüs 246
5. iştirak 246
5. içtima 247
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
FÎKÎR VE SANAT ESERLERİ KANUNU’NDA DÜZENLENEN SUÇLARDA YARGILAMA USULÜ VE EMNİYET TEDBİRLERİ
I- YARGILAMA ÖNCESİ SORUŞTURMA AŞAMASI
İŞLEMLERİ VE ALINACAK TEDBİRLER 249
I. Şikayet 249
II. Soruşturma Aşamasında Alınacak Tedbirler 254
III. FSEK m. 81 Hükmünde Öngörülen Düzenleme Gereğince Soruşturma Aşamasında Alınacak Tedbirler 256
H- KOVUŞTURMA AŞAMASI 257
A. Görevli Mahkeme 257
B. İspat 258
C. Uzlaşma 260
D. Şikayetten Vazgeçme 261
E. İhtiyati Tedbirler ve Gümrüklerde Geçici El Koyma 263
F. Hükmün İlam 265
G. Eşyanın Müsadere ve İmhası 265
H. Tekerrür 268
SONUÇ 270
KAYNAKÇA 274
