Fikri Haklar Üzerindeki Sözleşmeler

FİKRİ HAKLAR ÜZERİNDEKİ SÖZLEŞMELER



Dr. Mustfa TÜYSÜZ



- Fikri Hakların Hukuki Niteliği, Eser Kavramı, Eser Sahibi Ve Eser Üzerindeki Haklar

- Fikri Haklar Üzerindeki Sözleşmeler



İÇİNDEKİLER

İÇİNDEKİLER 11

KISALTMALAR 17

KAYNAKÇA 19

GİRİŞ 23

§ 1 FİKRİ HAKLARIN HUKUKİ NİTELİĞİ, ESER KAVRAMI, ESER SAHİBİ ve ESER ÜZERİNDEKİ HAKLAR

I. Fikrî Hak Kavramı 24

I. Fikrî Hakların Hukuki Niteliği 25

II. Eser Kavramı 33

A. Genel Olarak 33

B. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na Göre Eser 34

1. Esasa İlişkin Şart 34

2. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda Sayılan Eser Türleri 38

III. Eser Sahibi 42

A. Genel Olarak 42

B. Eser Sahibinin Tespiti 42

1. Bir Kişinin Eser Sahipliği 42

2. Birden Fazla Kişinin Birlikte Eser Sahipliği ...44

3. Eser Sahipliği Hakkında Karineler 48

IV. Eser Üzerindeki Haklar 49

A. Eser Sahibinin Hakları 49

1. Genel Olarak 49

2. Manevi Haklar 52

1. Eseri Kamuya Sunma Hakkı 52

2. Eser Sahibinin Adını Belirtme Hakkı 54

3. Eserde Değişiklik Yapılmasını Yasaklama Hakkı 55

4. Eser Sahibinin Zilyed ve Malike Karşı Hakları 55

3. Mali Haklar 57

a. Genel Olarak 57

b. Mali Hak Çeşitleri 58

ba. İşleme Hakkı 58

bb. Çoğaltma Hakkı 59

bc. Yayma Hakkı 61

bd. Temsil Hakkı 62

be. İşaret, Ses Ve/Veya Görüntü Nakline Yarayan Araçlarla Umuma İletim Hakkı 63

bf. Pay ve Takip Hakkı 65

B. Eser Sahibi Hakları İle Bağlantılı Haklar 65

I. Eser Sahibinin Haklarına Komşu Haklar 65

II. Film Yapımcısı Hakkı 67

III. Komşu Hak Sahibi ve Film Yapımcısına İlişkin

Ortak Hükümler 68

§ 2. FİKRİ HAKLAR ÜZERİNDEKİ SÖZLEŞMELER

L Fikrî Haklar Üzerindeki Sözleşme Çeşitleri ve

Bu Sözleşmelerin Konusu 69

A. Devredilen Yetkinin Niteliğine Göre 69

1. Mali Hakkı Devir Sözleşmesi 69

2. Kullanım Hakkı Veren Lisans (Ruhsat) Sözleşmesi 70

3. Rehin Sözleşmesi 71

B. Eserin Tamamlanmış Olup Olmamasına Göre 71

A. Tamamlanmış Eserler Üzerindeki Sözleşmeler 71

B. İleride Meydana Getirilecek Eserler Üzerindeki Sözleşmeler...71

C. Taahhüt İşlemi veya Tasarruf İşlemi Niteliğinde Olmasına Göre... 72

1. Sözleşme Konusu Olan Hakların Kapsamı 73

2. Fikrî haklar Üzerindeki Sözleşmelerin Hukuki Niteliği 75

1. Mali Hakkı Devir Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 75

2. Lisans Sözleşmesinin Hukuki Niteliği ve Benzer Sözleşmelerle Karşılaştırılması 78

3. Vücuda Getirilecek Eser Üzerindeki Mali Hakların Devri Sözleşmesinin Hukuki Nitel iği 85

4. Rehin Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 85

3. Fikrî Haklar Üzerindeki Sözleşmelerin Şekli 86

4. Fikrî Haklar Üzerindeki Sözleşmelerin Sonuçları 93

1. Mali Hakkı Devir Sözleşmesinin Sonuçları 93

L Genel Olarak 93

2. Devralanın Üçüncü Kişilere Karşı Dava Açabilme Yetkisi ....94

2. Lisans (Ruhsat) Sözleşmesinin Sonuçları 96

1. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’ndaki Lisans Türleri 96

I. Lisans Sözleşmesine, Hasılat Kirası ve İntifa Hakkına İlişkin Hükümlerin Uygulanması ve Tarafların Borçları 98

A. Genel Olarak 98

B. Basit Lisans Sözleşmesinde (Basit Ruhsatlarda) 99

ba. Genel Olarak 99

bb. Lisans Verenin Borçları 101

bba. Lisans Verenin Eseri Sözleşme Şartlarına Uygun Bir Halde Terk Etme Borcu 101

bbb. Hak ve Yetkiyle İlgili Tekeffül Borcu 104

bc. Lisans Alanın Borçları 104

bca. Lisans Bedelini Ödeme 104

bcb. Lisansı Kullanma 106

bcc. Lisansın Devredilememesi 106

bcd. İhbar Yükümlülüğü 108

C. İnhisarî Lisans Sözleşmesinde (Tam Ruhsatlarda) 109

ca. Genel Olarak 109

cb. Lisans Verenin Borçlan 109

1. Lisans Alanın Borçları 111

cca. Ücret Ödeme 111

ccb. Mali Hak Üzerinde Tasarruf Edememe 112

A. Lisansı Haksız veya Niteliğine Aykırı Kullanmama 112

ccd. Eserin Olağan Bakım ve Muhafaza Masraflarını Ödeme 113

cce. Teminat (Güvence) Verme 113

ccf. Eseri Sigorta Ettirme 113

ccg. Eser Üzerinde Zilyedliğe Son Verilmesi veya Sözleşmenin Sona Erdirilmesi 114

II. Lisans Alanın Üçüncü Kişilere Dava Açıp Açamayacağı Meselesi 115

III. Lisans Sözleşmesinin Sona Ermesi 117

a. Basit Lisans Sözleşmesinin (Basit Ruhsatların)

Sona Ermesi 117

aa. Tarafların Sözleşme Hükümlerine Aykırı Hareket Etmesi Nedeniyle Fesih ile Sona Erme 117

ab. Belirli Sürenin Dolması veya Amacın Ortadan Kalkması Halinde Sona Erme 119

ac. Belirsiz Süreli Sözleşmelerde Feshi Bildirme ile

Sona Erme 119

ad. Sözleşmenin Önemli Sebeplerden Dolayı Feshi Bildirme İle Sona Ermesi 120

ae. Lisans Alanın Ölümü Veya İflas Etmesiyle

Sona Erme 123

b. İnhisarî Lisans Sözleşmesinin Sona Ermesi 124

C. Ortak Hükümler 125

I. Sözleşme Konusu Hakkı veya Yetkiyi Kullanma Yükümlülüğü ve Cayma Hakkı 125

A. Kullanma Yükümlülüğü 125

B. Cayma Hakkı 127

ba. Cayma Hakkının Koruduğu Menfaatler 127

bb. Cayma Hakkını Kullanma Şartları 128

bc. Cayma Hakkının Kullanılması ve Sonuçları 130

bd. Caymaya İtiraz 132

be. Cayma Hakkından Feragat 133

II. Hak ve Yetkiyle İlgili Tekeffül 133

1. Hakkın Mevcut Olmaması Halinde Tekeffül Borcu 133

aa. Genel Olarak 133

ab. Tazminatın Kapsamı 135

2. Yetkinin Olmaması Halinde Tekeffül Borcu 137

ba. Genel Olarak 137

bb. İyiniyetin Rolü 138

bc. Tazminatın Kapsamı 139

III. Sözleşme Konusu Hakkın Eser Sahibine Geri dönmesi (Avdeti) 140

A. Genel Olarak 140

B. Hükmün Kabul Edilmesinin Sonucu 140

C. Ölüm ve İflasın Etkisi 142

D. Aslen veya Devren Kazanmada Avdet 142

da. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na Göre Aslen ve Devren İktisap Kavramları 142

db. Avdet 143

VI. Vücuda Getirilecek Eserler Üzerindeki Mali Hakların

Devri Taahhüdü ve Sonuçlan 145

A. Vücuda Getirilecek Eser Üzerindeki Mali Hakların

Devri Taahhüdü 145

1. Genel Olarak 145

2. Eser Sahibinin İleride Vücuda Getireceği Bütün Eserlerine veya Belirli Türden Bütün Eserlerine İlişkin Sözleşmeler.... 146

3. Eser Sahibinin İleride Vücuda Getireceği Bir Eserine veya

Bazı Eserlerine İlişkin Sözleşmeler 148

B. Kanun Değişikliğinden Doğacak Yeni Hakların Devri 150

I. Rehin Sözleşmesi (Rehin Hakkı Tesisi) 150

A. Genel Olarak (Konusu) 150

B. Eserin Cisimlendiği Maddi Malların Rehni 152

1. Genel Olarak 152

2. Rehne Yetkili Kişi 153

3. Rehin Alacaklısının Hakları 154

4. Rehinli Alacaklının Borçlan 154

5. Rehin Hakkının Sona Ermesi 155

C. Eser Üzerindeki Mali Hak ve Lisansların Rehni 155

A. Genel Olarak 155

B. Rehne Yetkili Kişi 156

C. Paraya Çevirme 157

D. Mali Hak Ve Lisanslara İlişkin Hukuki İşlemlerden Doğan

Para Alacaklarının Rehni 157

II. Yayın Sözleşmesi, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda Düzenlenen Sözleşmeler İçindeki Yeri Ve Sonuçlan 159

1. Yayın Sözleşmesinin Tanımı, Unsurları ve Benzer Sözleşmelerden Farkları 159

1. Tanımı ve Unsurları 159

2. Benzer Sözleşmelerden Farkları 160

2. Yayın Sözleşmesinin Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda Düzenlenen Sözleşmeler İçindeki Yeri 163

3. Yayın Sözleşmesinin Sonuçları 169

1. Yayınlatanın Borçları ve Hakları 169

a. Borçları 169

b. Hakları 174

2. Yayınlayanın Borçları ve Hakları 176

1. Borçları 176

2. Haklan 182

4. Yayın Sözleşmesinin Sona Ermesi 182

3.2.2.2.1.2. Özel Sona Erme Nedenleri 182

3.2.2.2.1.3. Taraflara İlişkin Sona Erme Nedenleri 184

3.2.2.2.1.4. Diğer Sona Erme Nedenleri 187

SONUÇ 189