Fikir Ve Sanat Eserleri Hukukunda İNTİHAL VE ESİNLENME Filiz CERİTOĞLU SELGEL - Fikri Hukukun Konusu Ve Eser Kavramı - Eser Sahipliği Kavramı Ve Eser Sahiplerinin Hakları - Hakların Kullanılması, Devri Ve Sınırlandırılması - İntihal - Esinlenme - İntihal Ve Esinlenme Arasındaki Farklar İÇİNDEKİLER Önsöz 5 Kısaltmalar 11 Giriş 15 Birinci Bölüm FİKRİ HUKUKUN KONUSU VE ESER KAVRAMI I. FİKRİ HUKUKUN KONUSU 17 II. ESER KAVRAMI 17 A. Sahibinin Hususiyetini Taşıması: Sübjektif Şart 20 B. FSEK’te Öngörülen Eser Türlerinden Birine Dahil Olması: Objektif Şart 22 1. İlim ve Edebiyat Eserleri 23 a. Herhangi Bir Şekilde Dil ve Yazı ile İfade Olunan Eserler ve Her Biçim Altında İfade Edilen Bilgisayar Programları ve Bir Sonraki Aşamada Program Sonucu Doğurması Koşuluyla Bunların Hazırlık Tasarımları 23 b. Her Nevi Rakıslar, Yazılı Koreografi Eserleri, Pandomimalar ve Buna Benzer Sözsüz Sahne Eserleri 25 c. Bedii Vasfı Bulunmayan Her Nevi Teknik ve İlmi Mahiyette Fotoğraf Eserleriyle, Her Nevi Haritalar, Planlar, Projeler, Krokiler, Resimler, Coğrafya ve Topografyaya Ait Maket ve Benzerleri, Her Çeşit Mimarlık ve Şehircilik Tasarım ve Projeleri, Mimari Maketler, Endüstri, Çevre ve Sahne Tasarım ve Projeleri 26 2. Musiki Eserler 27 3. Güzel Sanat Eserleri 29 4. Sinema Eserleri 31 5. İşleme ve Derleme Eserler 33 a. İşleme Eserler 34 aa. Esasa İlişkin Şart: Yararlanılan Asıl Esere Sadık Kalınması ve İşleyenin Özelliğinin Bulunması 35 ab. Şekle İlişkin Şart: İşlemenin Asıl Eserle Aynı Kategori de Yer Alması ve Asıl Eserle Olan İlişkinin Belirtilmesi 36 b. Derleme Eserler 37 İkinci Bölüm ESER SAHİPLİĞİ KAVRAMI VE ESER SAHİPLERİNİN HAKLARI I. ESER SAHİPLİĞİ 39 Fikir ve Sanat Eserleri Hukukunda İntihal ve Esinlenme II. ESER SAHİBİNİN HAKLARI 42 A. Eser Sahibinin Manevi Hakları 46 1. Eseri Umuma Arz Yetkisi 46 2. Adın Belirtilmesi Yetkisi 48 3. Eserde Değişiklik Yapılmasını Önleme Yetkisi 51 4. Eserin Aslına Varma Yetkisi 53 B. Eser Sahibinin Mali Hakları 55 1. İşleme Hakkı 55 2. Çoğaltma Hakkı 57 3. Yayma Hakkı 59 4. Temsil Hakkı 60 5. Yayın ve Umuma İletim Hakkı 62 6. Pay Alma (İzleme) Hakkı 62 Üçüncü Bölüm HAKLARIN KULLANILMASI, DEVRİ VE SINIRLANDIRILMASI I. HAKLARIN KULLANILMASI 65 II. HAKLARIN DEVRİ 66 III. ESER SAHİBİNİN HAKLARININ SINIRLANDIRILMASI 68 A. Kamu Düzeni Düşüncesiyle Sınırlandırma 68 B. Genel Menfaat Düşüncesiyle Sınırlandırma 69 C. Özel Menfaat Düşüncesiyle Getirilen Sınırlamalar 71 D. Hükümete Tanınan Yetkilerle Sınırlama 71 E. Süre Bakımından Sınırlama 73 Dördüncü Bölüm İNTİHAL I. GENEL OLARAK 75 II. İNTİHAL KAVRAMI 77 III. İNTİHAL KAVRAMI İLE BENZER KAVRAMLARIN KARŞILAŞTIRILMASI 80 A. İntihal ve İktibas 80 B. İntihal ve İşleme Eser 88 C. İntihal ve Fikir Örtüşmesi 91 D. İntihal ve Gizli Anımsama 93 IV. İNTİHALE İLİŞKİN ULUSAL VE ULUSLARARASI HUKUKTAKİ UYGULAMALAR 93 V. İNTİHALE KARŞI ESER SAHİPLERİNİN HUKUKSAL HAKLARI 100 A. Genel Olarak 100 B. Tespit Davası 100 1. Eser Sahibinin Tespiti Talebi 100 2. Tecavüzün Tespiti Talebi 102 C. Tecavüzün Ref’i Davası 103 D. Tecavüzün Men’i Davası 110 E. Tazminat Davaları 111 1. Manevi Hakların İhlali Halinde Tazminat İstemi 111 2. Mali Hakların İhlali Halinde Tazminat İstemi 117 3. Davalının Elde Ettiği Kazancı İade Davası 119 F. İntihal Fiiline Karşı Ceza Davası 120 G. Tedbir Talepleri 121 1. İhtiyati Tedbir Kararı 121 2. Hükmün İlânı 122 3. Zabıt, Müsadere ve İmha 123 H. Görevli Mahkemeler 124 İ. Üniversitelerde İntihal Eylemine Karşı Disiplin Soruşturması 124 Beşinci Bölüm ESİNLENME I. GENEL OLARAK 127 II. ESİNLENME KAVRAMI 128 III. ESİNLENME KAVRAMI İLE BENZER KAVRAMLARIN KARŞILAŞTIRILMASI 129 A. Esinlenme ve Fikir Örtüşmesi 129 B. Esinlenme ve İşleme Eser 130 Altıncı Bölüm İNTİHAL VE ESİNLENME ARASINDAKİ FARKLAR I. GENEL OLARAK 133 Fikir ve Sanat Eserleri Hukukunda İntihal ve Esinlenme II. İNTİHAL VE ESİNLENME ARASINDAKİ KAVRAMSAL FARKLAR 133 III. İNTİHAL VE ESİNLENME İLE İLGİLİ ULUSAL VE ULUSLARARASI UYGULAMALAR 134 Sonuç 139
