Geçici Korunanların Sağlık Hakkı
Av. Arb. Meltem ERDİL ( LL.M.)
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ. 5
İÇİNDEKİLER 7
ŞEKİLLER DİZİNİ . 11
TABLOLAR DİZİNİ 11
KISALTMALAR DİZİNİ. 13
GİRİŞ .17
BİRİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI HUKUKTA ve
TÜRK HUKUKUNDA GEÇİCİ KORUMA
GEÇİCİ KORUMANIN TANIMI ve ŞARTLARI .25
Geçici Korumanın Tanımı 25
Geçici Korumanın Şartları 27
Kitlesel Akın Durumu 27
Ülkesinden Ayrılmaya Zorlanmış Olmak. 31
Acil ve Geçici Koruma Sağlanması Amacı . 32
Bireysel Statü Belirlemesinin Mümkün Olmaması . 33
ULUSLARARASI HUKUKTA GEÇİCİ KORUMAYI GEREKTİREN SÜREÇ35
Mülteci, Şartlı Mülteci ve İkincil Koruma Statüleri 35
Sığınmacı ve Göçmen Kavramları 39
BMMYK Kararlarına Göre Geçici Koruma 43
Geri Gönderme Yasağının (Non-Refoulement İlkesinin) Geçici Korunanlar
Açısından Uygulanması . 46
III. TÜRK HUKUKUNDA GEÇİCİ KORUMAYI GEREKTİREN SÜREÇ .50
İskân Kanunları 51
1994 İltica ve Sığınma Yönetmeliği 52
8 İçindekiler
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu .54
Geçici Koruma Yönetmeliği57
KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA GEÇİCİ KORUMA .59
Avrupa Birliği Hukuk Düzeninde Geçici Koruma 59
Almanya Hukuk Düzeninde Geçici Koruma61
Amerika Birleşik Devletleri Hukuk Düzeninde Geçici Koruma .63
İKİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI HUKUKTA ve
TÜRK HUKUKUNDA SAĞLIK HAKKI
SAĞLIK ve SAĞLIK HAKKI KAVRAMLARI 65
Sağlık Kavramı66
Sağlık Hakkı Kavramı 69
SAĞLIK HAKKININ ÖNEMİ 69
Sağlık Hakkının Birey ve Toplum Açısından Önemi70
Sağlık Hakkının Diğer Haklar Açısından Önemi 71
III. SAĞLIK HAKKININ DİĞER HAKLAR ARASINDAKİ YERİ.73
İnsan Hakları Bağlamında Sağlık Hakkı.73
Pozitif Statü Hakları Bağlamında Sağlık Hakkı76
İkinci Kuşak Haklar Bağlamında Sağlık Hakkı .77
Sosyal Haklar Bağlamında Sağlık Hakkı78
TÜRKİYE'NİN TARAF OLDUĞU ULUSLARARASI METİNLER ÖZELİNDE
ULUSLARARASI HUKUKTA SAĞLIK HAKKI80
Dünya Sağlık Örgütü Anayasası’nda Sağlık Hakkı.80
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nde Sağlık Hakkı 82
Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi’nde
Sağlık Hakkı 84
Avrupa Sosyal Şartı’nda Sağlık Hakkı .87
İçindekiler 9
TÜRK HUKUKUNDA SAĞLIK HAKKI .89
1961 Anayasası Döneminde Sağlık Hakkı 90
1982 Anayasası Döneminde Sağlık Hakkı 91
Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’ndaki Düzenlemeler. 94
TÜRKİYE’DE YABANCILARIN SAĞLIK HAKKINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER .97
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SAĞLIK HAKKI ÇERÇEVESİNDE
TÜRKİYE’DE GEÇİCİ KORUNANLARA SUNULAN
SAĞLIK HİZMETİNİN KAPSAMI
TÜRKİYE’NİN GEÇİCİ KORUNANLARA SUNULAN SAĞLIK HİZMETLERİNE
YAKLAŞIMI 99
SAĞLIK HİZMETLERİNİN SUNUMUNDA YETKİ VE SORUMLULUK103
III. GEÇİCİ KORUNANLARA SUNULAN SAĞLIK HİZMETLERİNE İLİŞKİN
DÜZENLEMELER.104
2012 Tarihli İçişleri Bakanlığı Yönergesinde Sağlık Hizmeti. 104
2013 Tarihli AFAD Genelgesinde Sağlık Hizmeti 105
2014 Tarihli Geçici Koruma Yönetmeliğinde Sağlık Hizmeti 106
2014 Tarihli AFAD Genelgesinde Sağlık Hizmeti 107
2015 Tarihli Sağlık Bakanlığı Yönergesinde Sağlık Hizmeti 108
2015 Tarihli AFAD Genelgesinde Sağlık Hizmeti 109
SAĞLIK HİZMETİ SUNUMUNDA BEDELİN ÖDENMESİNE İLİŞKİN
PROTOKOLLER.110
GENEL SAĞLIK SİGORTASI 112
Katılım Payı Ödenmesi 114
Genel Sağlık Sigortası Kapsamında Karşılanan Sağlık Hizmetleri. 115
Koruyucu Sağlık Hizmetleri. 116
Kişiye Yönelik Koruyucu Sağlık Hizmetleri . 117
Çevreye Yönelik Koruyucu Sağlık Hizmetleri 117
Tedavi Edici Sağlık Hizmetleri . 117
10 İçindekiler
Genel Sağlık Sigortası Kapsamında Karşılanmayan Sağlık Hizmetleri 118
Hizmet Basamakları ve Sevk Zinciri119
Birinci Basamak Sağlık Hizmeti Kuruluşları .119
İkinci Basamak Sağlık Hizmeti Kuruluşları .120
Üçüncü Basamak Sağlık Hizmeti Kuruluşları .121
Covid-19 Pandemi Sürecinde Geçici Korunanlara Sunulan
Sağlık Hizmetleri 121
Genel Sağlık Sigortası’nın Süresi 123
SAĞLIK UYGULAMA TEBLİĞİ.124
VII. GEÇİCİ KORUNANLARA SAĞLIK HİZMETİ SUNULAN YERLER 125
Geçici Barınma Merkezleri.125
Göçmen Sağlığı Merkezleri 127
SIHHAT-1 Projesi .127
SIHHAT-2 Projesi .128
Kadın Sağlığı Danışma Merkezleri128
Gönüllü Sağlık Kuruluşları 129
SONUÇ.131
KAYNAKÇA.135
ŞEKİLLER DİZİNİ
Şekil 1. Yıllara Göre Geçici Koruma Kapsamındaki Suriyeliler 158
TABLOLAR DİZİNİ
Tablo 1. AFAD Geçici Barınma Merkezleri . 159
Tablo 2. Geçici Koruma Kapsamındaki Suriyelilerin Geçici Barınma
Merkezlerine Göre Dağılımı . 160