Yorum ve AçıklamalıKurumlar Vergisi Kanunu Uygulaması_{(2.000’den Fazla Güncel Danıştay Kararı ve Özelge ile)}

Gürol ÜREL ( Yeminli Mali Müşavir )

 

Gözden geçirilmiş ve güncellenmiş 2. baskısını yapan eser, yazarın 30 yıllık mesleki tecrübe ve birikimi ile hazırlanmıştır. Kitapta, kurumlar vergisinin teorik çerçevesinin ele alınmasıyla yetinilmemiş, uygulamada karşılaşılan sorunlara çözüm getirmek ve her türlü soruya cevap bulmak amaçlanmıştır.

Kitapta, kurumlar vergisi kanunu uygulaması basit ve sade bir dille anlatılmış, binlerce Danıştay Kararı ve özelge gözden geçirilerek taranmış ve güncelliği olan ve bu nedenle de uygulamaya temel oluşturan karar ve özelgelere kitap içinde yer verilmiştir. Kitap, bu nitelikleri itibariyle kurumlar vergisi uygulaması ile ilgili önemli bir başvuru kaynağıdır.

Konu Başlıkları:

Kurumlar Vergisi Mükellefleri
Kurumlar Vergisi istisnaları
Gayrimenkul ve İştirak Hissesi Satış Kazancı İstisnası
Serbest Bölge Kazançları İstisnası
Kurumlar Vergisinde Matrah Tespiti
Yurt Dışı Faaliyetlerin Vergilendirilmesi
Yıllara Sarı İnşaat İslerinin Vergilendirilmesi
Kurum Kazancının Tespitinde İndirilecek Giderler
Kurumlarda Tasfiye, Birleşme, Bölünme, Devir ve Hisse Değişimi
Transfer Fiyatlandırılması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı
Örtülü Sermaye Uygulaması
Kurumlar Vergisinin Beyanı ve Ödenmesi

İçindekiler

Önsöz         5

Kısaltmalar                       37

BİRİNCİ KISIM KURUMLAR VERGİSİNİN KONUSU VE MÜKELLEFLERİ

BİRİNCİ BÖLÜM SERMAYE ŞİRKETLERİ

1. II.                   Anonim Şirketler          45
2. III.                  Eshamlı Komandit Şirketler            45
3. IV.                 Limited Şirketler            46
4. V.                   Fonlar          46

İKİNCİ BÖLÜM KOOPERATİFLER

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İKTİSADİ KAMU KURULUŞLARI

1. I.                     İktisadi Kamu Kuruluşlarının Vergilendirilmesinin Genel Şartları    51
2. I.                     Ticari, Sınai veya Zirai İşletmenin Varlığı        51
3. I.                     Ticari ve Sınai İşletme Kavramı    52
4. I.                     Zirai İşletme Kavramı 53
5. I.                     Faaliyetin Devamlı Olması               54
6. I.                     Kamu İdaresine Bağlılık                    54
7. I.                     Sermaye Şirketi ve Kooperatif Statüsünde Olmamak    54
8. II.                   İktisadi Kamu Kuruluşlarının Mükellefiyete Engel Teşkil Etmeyen Özellikleri  54
9. III.                  Döner Sermayeli İşletmelerin Durumu           55
10. IV.                 Okul Aile Birliklerinin Durumu     58
11. V.                   Yabancı Kamu İdare ve Kuruluşlarına Ait İktisadi İşletmeler             58
12. VI.                 Bölüme İlişkin Yargı Kararları ve Özelgeler  59

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM DERNEK VE VAKIFLARA AİT İKTİSADİ İŞLETMELER

1. Dernek ve Vakıflarda İktisadi İşletme Oluşumunun Tespiti               61
2. Dernek ve Vakıflarca Elde Edilen Gayrimenkul Sermaye İratlarının Durumu  64
3. Dernek ve Vakıflarca Elde Edilen Menkul Sermaye İratlarının Durumu              65
4. Demek ve Vakıf Olarak Kabul Edilen Kuruluşlar               66

 

1. II.                   Bakanlar Kurulunca Vergi Muafiyeti Sağlanan Vakıflar ile Kamuya Yararlı Demekler                     67
2. II.                   Vakıflarda Vergi Muafiyeti                                           67
3. II.                   Faaliyet Konusu              67
4. II.                   Faaliyet Süresi                 67
5. II.                   Defter Tutma                     67
6. II.                   Mal Varlığı ve Yıllık Gelir                      67
7. II.                   Gelirin Harcanma Şekli                                                                                              67
8. II.                   İlgili Kuruluşların Görüşünün Alınması                                                                68
9. II.                   Vergi Muafiyetinin Vakıflara Sağladığı Avantajlar                                                                   68
10. II.                   Derneklerde Vergi Muafiyeti              68
11. III.                  Danıştay Kararları ve Özelgeler                               68

BEŞİNCİ BÖLÜM İŞ ORTAKLIKLARI

1. I.                     İş Ortaklıklannın Özellikleri                                                                                      75
2. I.                     Bir Adi Ortaklığın Mevcut Olması    75
3. I.                     Ortaklardan En Az Birinin Kurumlar Vergisi Mükellefi Olması                   76
4. I.                     Ortaklığın Belirli Bir İşin Birlikte Yapılmasını Müştereken Yüklenmek ve Kazancını

Paylaşmak Amacıyla Yazılı Sözleşmeye Dayalı Olarak Kurulması          76

1. I.                     Yapılacak İşin Türü        77
2. I.                     İş Kazancının Paylaşılması                                                               77
3. I.                     İş Ortaklığı Statüsünde Mükellefiyetin Tercih Edilmesi         77
4. II.                   İş Ortaklığının Ortaklarla İlişkileri ve Sermayesi                       78
5. III.                  İş Ortaklığı Zararlarının Durumu                                                     79
6. IV.                 İş Ortaklığı Bünyesinde Tevkif Edilen Vergilerin İadesi                                                      79
7. V.                   İş Ortaklığının Tasfiyesi                                              80
8. VI.                 İş Ortaklıklarından Elde Edilen Gelirin Niteliği 80
9. VII.                Danıştay Kararları ve Özelgeler                                                                              81

İKİNCİ KISIN MCIAFİYETLER

BİRİNCİ BÖLÜM KOOPERATİF MUAFİYETİ

1. Kooperatif Muafiyetinin Şartları                                                                                                      84
2. Sermaye Üzerinden Kazanç Dağıtılmaması      84
3. İdare Meclisi Başkan ve Üyelerine Kazanç Üzerinden Hisse Verilmemesi                85
4. Yedek Akçelerin Dağıtılmaması      86
5. Ortak Dışı Muamele Yapılmaması  86
6. Yapı Kooperatiflerinde Durum                                 87
7. Muafiyetin Kaybı ve Kazanılması                                                                                                  87

 

1. II.                   Özellik Arz Eden Hususlar                       88
2. II.                   Kooperatiflerce Mevduat Faizi ve Menkul Kıymet Geliri Elde Edilmesi     88
3. II.                   Kooperatiflerce Kira Geliri Elde Edilmesi  88
4. II.                   Kooperatif Üyelerinden Alınan Ek Ödentilerin Durumu            89
5. II.                   Kooperatiflerce Yapılan Gayrimenkul Satışları        89
6. II.                   Risturn İstisnası Uygulaması    90
7. II.                   Kooperatiflerde KDV Uygulaması            90
8. II.                   Kooperatiflerin Tasfiyesinde Ortaklara Dağıtılan Artık Değerin Durumu   91
9. II.                   Tarım Kredi Kooperatiflerinin Durumu      91
10. III.                  Yargı Kararlan ve Özelgeler    92

İKİNCİ BÖLÜM DİĞER MUAFİYETLER

1. I.                     İlim, Fen ve Güzel Sanatlar ile Tarım ve Hayvancılığı Geliştirmek ve Teşvik Etmek Amacıyla İşletilen Kurumlar      96
2. II.                   Genel İnsan ve Hayvan Sağlığını Korumak ve Tedavi Etmek Amacıyla İşletilen

Kurumlar  97

1. III.                  Sosyal Amaçlarla İşletilen Kurumlar         97
2. IV.                 Kamu Kuruluşları, Hükümet veya Yetkili Mercilerin İzni İle Açılan Sergi, Fuar ve Panayırlar    98
3. V.                   Kamu Merkezi Yönetimine Ait Kreş, Konukevleri ve Askeri Kantinler       98
4. VI.                 Kanunla Kurulan Emekli ve Yardım ve Sosyal Sigorta Sandıkları           99
5. VII.                Yaptıkları İş ve Hizmet Karşılığında Resim ve Harç Alan Kamu Kuruluşları             99
6. VIII.              Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ile Özelleştirme Fonu, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı

ve 5602 Sayılı Kanunun 3. Maddesinde Tanımlanan Kuruluşlar            99

1. IX.                 Darphane ve Damga Matbaası, Askeri Fabrika ve Atölyeler    100
2. X.                   İl Özel İdareleri, Belediyeler ve Köyler İle Bunların Teşkil Ettikleri Birliklerin

İşletmeleri                100

1. X.                   Su Dağıtım İşletmeleri             100
2. X.                   Şehiriçi Yolcu Taşımaları         100
3. X.                   Mezbaha İşletmeleri 100
4. XI.                 Köylere, Köy Birliklerine ve Köy Belediyelerine Ait Tarım İşletmeleri, Hamam,

Çamaşırhane, Değirmenler ve Yolcu Taşıma İşletmeleri          101

1. XII.                İdman Ve Spor Müesseseleri   101
2. XIII.              İşletmelere Kredi Teminatı Sağlamak Üzere Kurulan Kurumlar                102
3. XIV.              Biimsel Araştırma ve Geliştirme Faaliyetinde Bulunan Kurum ve Kuruluşlar             102
4. XV.               Organize Sanayi Bölgesi İşleten Kuruluşlar             103

"5. Özel Kanunlarla veya Devletle Yapılan Sözleşmelerle Muafiyeti Öngörülen

Kunımlann Durumu                 103

17. Şarta Bağlı Muafiyetin Kaybedilmesi veya Kazanılması    103

'H Yarçı Kararları ve Özelgeler 104

 

ÜÇÜNCÜ KISIM İSTİSNHIHR

BİRİNCİ BÖLÜM İŞTİRAK KAZANÇLARI İSTİSNASI

1. II.                   Yatırım Fon ve Ortaklıklarından Elde Edilen Kar Paylarının Durumu    108
2. III.                  Elde Edilen İştirak Kazançları İçinde Kazancı Dağıtan Kurum Bünyesinde Kurumlar Vergisinden İstisna Kazanç Bulunması Durumu                                                                                      109
3. IV.                 Kurucu ve İntifa Hisse Senetleri Karşılığında Alınan Kar Payları               109
4. V.                   Serbest Bölgede Faaliyette Bulunan Kurumlardan Sağlanan Kar Paylarının Durumu                  110
5. VI.                 İştirak Oranı ve Süresinin Önemi                                                                                                                         111
6. VII.                İştirak Edilen Kurumun Tasfiyesi Sonucu Ortaya Çıkan Zararın Durumu                   111
7. VIII.              İştirak Hisselerinin Satma Alınmasına Bağlı Olarak Yapılan Giderlerin Durumu     111
8. IX.                 Yargı Kararlan ve Özelgeler                                                             112

İKİNCİ BÖLÜM YURT DIŞI İŞTİRAK KAZANCI İSTİSNASI

1. I.                     İstisnadan Yararlanma Şartlan lajli                                                                                                                                                                    114
2. I.                     İştirak Edilen Kurumun Anonim veya Limited Şirket Olması                     114
3. I.                     İştirak Edilen Kurumun Tam Mükellef Kurum Olmaması                                                     114
4. I.                     İştirak Payının En Az %10 Olması ve En Az Bir Yıl Süre İle Elde Tutulmuş Olması  114
5. I.                     Vergi Yükü Şartı                                                                                                                                                            .                       115
6. I.                     Kazancın Türkiye'ye Transfer Edilmiş Olması                         116
7. II.                   Yurtdışı İnşaat İşleri Kazançlarının Durumu                                                                                                                             117
8. III.                  Çifte Vergilemeyi Önleme Anlaşmalannın Durumu                                      117
9. IV.                 Değerlendirme                                                                                                                                                                                    117
10. V.                   Yargı Kararları ve Özelgeler               117

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM YURT DIŞI İŞTİRAK HİSSELERİNİN ELDEN ÇIKARILMASINDAN SAĞLANAN KAZANÇLARDA İSTİSNA

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM EMİSYON PRİMİ İSTİSNASI

1. TTK'na Göre Emisyon Primleri                                                                              .121
2. KVK Kanununa Göre Emisyon Primleri              122
3. Emisyon Primlerinin Kayıtlarda Gösterilmesi                          123

BEŞİNCİ BÖLÜM YATIRIM FON VE ORTAKLIKLARI KAZANÇ İSTİSNASI

1. İstisna Uygulamasına İlişkin Usul ve Esaslar                      124

 

1. II.                   İstisnanın Uygulama Şekli       126
2. III.                  İstisna Kazanç Üzerinden Fon ve Ortaklık Bünyesinde Yapılacak Stopaj               126
3. IV.                 Menkul Kıymet Yatırım Fon ve Ortaklıkları ile Konut Finansman Fonları, Borsa Yatırım Fonları Varlık Finansman Fonları ve Emeklilik Yatırım Fonları Açısından

GVK’nın Geçici 67. Maddesinde Yapılan Özel Düzenleme     127

1. V.                   Yatırım Fon ve Ortaklıklarından Sağlanan Kar Paylarında Vergi Tevkifatı                                              128
2. VI.                 Yatırım Fonları ve Ortaklıklarının Gelirleri Üzerinden Ödenen Vergilerin Mahsubu  129
3. VII.                Yatırım Fon ve Ortaklıkları Bünyesinde Kesilen Verginin Bu Kurumlardan Kar Payı

Alan Kurumlarca Mahsubu      129

1. VIII.              Dar Mükellef Fonların Durumu 130
2. IX.                 Yargı Kararları ve Özelgeler                    133

ALTINCI BÖLÜM GAYRİMENKUL VE İŞTİRAK HİSSESİ SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI

1. I.                     İstisnadan Yararlanabilecek Mükellefler   134
2. II.                   İstisna Uygulamasına Konu Olacak İktisadi Kıymetler                             134
3. II.                   Gayrimenkuller         —134
4. II.                   Tapusuz Gayrimenkullerin Durumu                          134
5. II.                   Bütünleyici Parça ve Eklentilerin Durumu 135
6. II.                   Gayrimenkul Olmamakla Birlikte VUK Hükümlerine Göre Gayrimenkul Gibi Değerlenen

İktisadi Kıymetlerin Durumu     136

1. II.                   İrtifak Haklarının Durumu         136
2. II.                   Organize Sanayi Bölgelerince Tahsis Edilen Arsaların Durumu               136
3. II.                   Finansal Kiralama Yoluyla Edinilen Gayrimenkullerin Durumu  137
4. II.                   İştirak Hisseleri         137
5. II.                   Kurucu Hisse Senetleri, İntifa Senetleri ve Rüçhan Hakları     138

1 istisna Uygulamasının Şartları              138

1. Gayrimenkul, İştirak Hisseleri ile Kurucu Hisse Senetleri, İntifa Senetleri ve Rüçhan

Haklarının En Âz İki Tam Yıl Aktifte Bulundurulması               138

1. Gayrimenkuller Açısından Tapuya Tescil Tarihinin Önemi       139
2. Devir, Birleşme ve Bölünmede Durum      140
3. Bedelsiz Hisselerin Durumu                                                                    140

3.1.4-Rüçhan Hakkı Kullanılmak Suretiyle Alınan Hisselerin Durumu      140

3.1ü. Bedelin Apeller Halinde Ödenmiş Olması       141

1. Aynı Kuruma Ait Hisselerin Farklı Tarihlerde Farklı Bedellerle Alınmış Olması Durumu            141
2. Kumcu ve İntifa Senetleri ile Rüçhan Haklarının Durumu        141
3. Nev'i Değişikliği Durumunda Yeni Nev'e Dönen Şirketin Hisselerinin Edinim Tarihi   141

12. Menkul ve Gayrimenkul Ticareti veya Kiralanması ile Uğraşılmaması 142

1. Satıştan Doğan Kazancın Fon Hesabında Tutulması             143

X4. Satış Bedelinin Tahsili       144

4. teösnaya Konu Satış Kazancının Tespiti            145

11. Gayrimenkullerde Satış Kazancının Tespiti                       145

1. iştirak Hisselerinde Satış Kazancının Tespiti           147

4.2.1. iştirak Hisselerinin İktisabı Nedeniyle Ödenen Kur Farkları ve Kredi Faizlerinin Durumu                148

 

1. II.                   Bedelsiz Hisselerin Duıumu                    149
2. III.                  Nama Yazılı Hisse Senetlerinin Durumu                               150
3. IV.                 Rüçhan Hakkı Kuponlannın Durumu                                     150
4. I.                     Özellik Arz Eden Durumlar                                                    151
5. I.                     Holding Şirketlerin Durumu                                    151
6. I.                     Satış Vaadi Sözleşmesi İle Satışı Öngörülen Gayrimenkuller                151
7. I.                     Gayrimenkul Veya İştirak Hisseleri Satışı Neticesinde Tahsil Edilecek Bedelle Yeniden Gayrimenkul Veya İştirak Hissesi Alınması                                   152
8. I.                     Aynı Gruba Dahil Şirketler Arasında Yapılan Satışlarda İstisna Uygulaması        152
9. Geçici Vergi Dönemlerinde İstisna Uygulaması      153
10. İcra Yoluyla Satışta ve Kamulaştırma İşlemlerinde İstisna Uygulaması 153
11. Kooperatiflerin Durumu                                                                         154
12. Gayrimenkul Satışı Nedeniyle Satıcı Tarafından Ödenen Tapu Harcının Durumu              154
13. Gayrimenkul Satış Kazancının Yenileme Fonuna Alınması Durumu     155
14. Gayrimenkul ve İştirak Hissesi Satışından Zarar Doğması Durumu      155
15. II.                   KDV Yönünden İstisna Uygulaması                                                                                      156
16. III.                  BSMV, Tapu Kadastro Harçları ve Damga Vergisi Yönünden İstisna Uygulaması               157
17. IV.                 İstisna Uygulaması Sonucu Alınan Bedelsiz Hisselerin Durumu                           158
18. IV.                 Gelir Vergisi Mükellefleri Açısından                                        158
19. IV.                 Kurumlar Vergisi Mükellefleri Açısından                                                                159
20. V.                   İstisna Uygulamasının YMM'lerce Tasdiki                                                                                                           159
21. VI.                 Bölüme İlişkin Yargı Kararları ve Özelgeler.                                                                         160

YEDİNCİ BÖLÜM BANKALARA VE TMSF’YE BORÇLU DURUMDA OLAN KURUMLAR İLE BANKALARA TANINAN GAYRİMENKUL VE İŞTİRAK HİSSESİ SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI

1. Genel Esas             168
2. BSMV, KDV, Tapu Kadastro Harçları ve Damga Vergisi Yönünden İstisna

Uygulaması                                                            169

1. Bölüme İlişkin Yargı Kararları ve Özelgeler                                                                                                          170

SEKİZİNCİ BÖLÜM YURTDIŞI ŞUBE KAZANCI İSTİSNASI /

DOKUZUNCU BÖLÜM YURT DIŞI İNŞAAT, ONARIM, MONTAJ VE TEKNİK HİZMET KAZANCI İSTİSNASI

1. Genel Esas           
2. Yargı Kararları ve Özelgeler.

 

ONUNCU BÖLÜM ÖZEL EĞİTİM KURUMLAR1 KAZANÇ İSTİSNASI

1. II.                   İstisnanın Kapsamı                                 179
2. III.                  Eğitim Öğretim Kazançlarına İlişkin İstisna              180
3. IV.                 Rehabilitasyon Merkezlerine İlişkin İstisna               180
4. V.                   İstisnanın Süresi      181
5. VI.                 İstisna Süresi İçinde Yeni Okul veya Merkez Yapılması          181
6. VII.                İstisnadan Yararlanan İşletmenin Satılması veya Devredilmesi               182
7. VIII.              İstisna Kapsamındaki Kazancın Dağıtılması           182
8. IX.                 Üniversite ve Yüksekokulların Durumu     182
9. X.                   Zarar Mahsubu        182
10. XI.                 Ücretsiz ve Burslu Okutulan Öğrencilerin Durumu    182
11. XII.                Özel Eğitim ve Öğretim Kurumlarında KDV Uygulaması          183
12. XII.                Özel Eğitim ve Öğretim Kurumlarınca Verilen Eğitim ve Öğretim Hizmetlerinde Uygulanacak KDV Oranı                183
13. XII.                Özel Üniversitelerde Verilen Hizmetlerde KDV Uygulaması      184
14. XII.                Eğitim Öğretim Hizmetlerinde KDV'yi Doğuran Olay 184
15. XII.                Yurt, Servis ve Yemek Hizmetinde Vergiyi Doğuran Olay        185
16. XII.                Özel Okullarda Ücretsiz Okutulan Öğrencilere Verilen Hizmetlerde KDV  185
17. XIII.              Özel Öğretim Kurumlarında Çalışan Öğretmen ve Öğretim Elemanlarına Ödenen Tazminatların Vergilendirilmesi  186
18. XIV.              Yargı Kararları ve Özelgeler    188

ONBİRİNCİ BÖLÜM RİSTURN İSTİSNASI

1. I.                     KK Hükümlerine Göre Kooperatifler         191
2. II.                   Risturn İstisnası Uygulaması    193

3 . Kooperatif Türleri İtibariyle Risturn İstisnası Uygulaması     195

1. Üretim Kooperatiflerinde Uygulama         195
2. Tüketim Kooperatiflerinde Uygulama       196
3. Kredi Kooperatiflerinde Uygulama           196
4. İade Edilen İdare Giderlerinin Durumu     196
5. Uygulama Örneği     197
6. Ristumların Ortaklar Yönünden Durumu  199
7. Yargı Kararları ve Özelgeler                    199

ONİKİNCİ BÖLÜM TÜRK ULUSLARARASI GEMİ SİCİLİNE KAYITLI GEMİLERDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLARIN VERGİLENDİRİLMESİ

¹. Genel Olarak        200

 

1. II.                   Gelir ve Kurumlar Vergisi İstisnası                         200
2. III.                  İstisna Kazançların Dağıtımında Stopaj Uygulaması                             202
3. IV.                 4490 Sayılı Kanuna Göre Kurumlar Vergisinden İstisna Edilen Kazançların Ortaklara Dağıtılması Halinde Ortak Bünyesinde Vergileme                                        203
4. V.                   Gemi Adamlarına Ödenen Ücretlere İlişkin İstisna                                                               203
5. VI.                 BSMV, Damga Vergisi ve Harç İstinası                  203
6. VII.                VUK Uygulaması    204
7. VIII.              KDV Uygulaması                                                                                                                  204
8. IX.                 Yargı Kararları ve Özelgeler                                                                                                 205

ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE UYGULANAN VERGİ İSTİSNASI

1. I.                     Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Faaliyette Bulunan Mükelleflere Tanınan Gelir ve Kurumlar Vergisi İstisnası                                                                                                207
2. I.                     İstisna Kapsamına Giren Faaliyetler                                      208
3. I.                     Bölgede Faaliyette Geçilmeden Önce Başlatılmış Projelerden Sağlanan Kazançlann

Anılan İstisna Kapsamındaki Durumu                                   208

1. I.                     İstisna Tutarın Tespiti             209
2. I.                     Müşterek Genel Giderler ve Amortismanların Dağıtımı         209
3. I.                     Bölgedeki Diğer Faaliyetlerden Sağlanan Kazançlann İstisna Kapsamında Değerlendirilip Değerlendirilmeyeceği             210
4. I.                     İstisna Uygulamasında Süre                                                                                 210
5. I.                     Geçici Vergi Uygulaması         210
6. I.                     İstisna Kazançların Dağıtımı Halinde Stopaj          210
7. I.                     Muhasebe Kayıtları 210
8. I.                     İstisna Kazancın Beyannamede Gösterilmesi        211
9. II.                   Bölgede Çalışan Personelin Ücretlerinin Durumu                 211
10. II.                   Bölgede Çalışan Araştırmacı ve AR-GE Personelinin Ücretlerinin Durumu                                         211
11. II.                   Bölge İçinde ve Dışında Çalıştırılan Personelin Ücretleri       211
12. II.                   Ücret İstisnası Uygulamasında Süre      212
13. II.                   Ücretlerde İstisna Uygulaması İle İlgili Diğer Hususlar           212
14. III.                  Teknoloji Geliştirme Bölgesi Yöneticisi Şirketlerin Durumu                                                   212
15. IV.                 Diğer Hususlar                                                                                                                                     212
16. IV.                 Bağış ve Yardımların Matrah Tespitinde İndirim Konusu Yapılması     212
17. IV.                 Stopaj Mükellefiyeti                                 213
18. IV.                 Bölgede Faaliyet Gösteren Kurumlardan Elde Edilen Kar Paylarının Vergilendirilmesi        213
19. IV.                 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Yönetmenliğine Göre Bildirim ve Beyanın Yapılması

Gereken Yer                                                                                                                         213

1. V.                   KDV Uygulaması    214
2. VI.                 Konuya İlişkin Özelgeler                                                         214

ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM SERBEST BÖLGE KAZANÇLARINDA İSTİSNA

1. Serbest Bölgede Faaliyet Gösterilmesinin Esasları            216

 

1. II.                   Gümrük Vergisi Uygulaması     217
2. III.                  Gelir ve Kurumlar Vergisi İstisnası           218
3. III.                  İstisna Uygulamasında Süre Kısıtlaması 218
4. III.                  İstisna Kazancın Hesaplanması              220
5. III.                  Serbest Bölgelerde Faaliyet Gösteren Kurumlardan Kar Payı Alanların Durumu     222
6. III.                  Serbest Bölgede Ücret Geliri Elde Edenlerin Durumu              223
7. III.                  Serbest Bölgede Vergi Tevkifatı Uygulaması          224
8. III.                  Yatırım İndirimi Uygulaması     225
9. IV.                 KDV Uygulaması     225
10. V.                   ÖTV Uygulaması     227
11. VI.                 Emlak Vergisi Uygulaması       227
12. VII.                Sosyal Güvenlik Mevzuatı Uygulaması    227
13. VIII.              Vergi Usul Kanunu Uygulaması               228
14. IX.                 Serbest Bölgelerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası  229
15. X.                   Özellik Arz Eden Durumlar       229
16. X.                   Serbest Bölgede Bulunan Firmalarla Alım Satım İlişkisi Yoluyla Vergi Matrahının Aşındırılması              229
17. X.                   Serbest Bölgede Bulunan Şubeye Sermaye Tahsisi ve Tahsis Edilen Sermayenin Niteliği 230
18. X.                   Şubenin Merkezle Olan Parasal İlişkileri  230
19. X.                   Serbest Bölgelerde Enflasyon Düzeltmesi               231
20. XI.                 Bölüme İlişkin Yargı Kararları ve Özelgeler              231

ONBEŞİNCİ BÖLÜM ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARINDA YER ALAN İSTİSNALAR

ONALTINCI BÖLÜM İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ UYGULAMASI

1. I.                     Yatırımın Teşvik Belgesine Bağlanmış Olması        238
2. II.                   Yatırıma Katkı Oranları ile Vergi İndirim Oranları     239
3. III.                  Kapsama Girmeyen Yatırımlar 240
4. IV.                 Kapsama Girmeyen Yatırım Harcamaları 240
5. V.                   Yeni Yatırım ve Tevsi Yatırımlarda Uygulama          241
6. VI.                 Uygulamanın Başlangıcı         243
7. VII.                İndirimli Kurumlar Vergisi ve Yatırım İndirimi Uygulaması         244
8. VIII.              Uygulama Örnekleri 244
9. IX.                 Yatırımın Satış ve Devri Durumunda Uygulama       249
10. X.                   Şartların Sağlanamaması Durumu           249
11. XI.                 Yargı Kararları ve Özelgeler    250

 

ONYEDİNCİ BÖLÜM TARIM ÜRÜNLERİNE İLİŞKİN LİSANSLI DEPOCULUK FAALİYETLERİNE TANINAN İSTİSNA ONSEKİZİNCİ BÖLÜM KURUMLAR VERGİSİNDEN İSTİSNA EDİLEN KAZANÇLARLA İLGİLİ HARCAMALARIN GİDER KABUL EDİLMEMESİ

1. II.                   Genel Esas                252
2. III.                  Yargı Kararları ve Özelgeler                      254

DÖRDÜNCÜ KISIM KCIRflMUlR VERGİSİ MATRAHIMIN TESPİTİ

Yargı Kararları ve Özelgeler                      256

BİRİNCİ BÖLÜM YSİOİ’DE KAZANÇ TESPİTİ

1. I.                     YSİOİ'nin Kapsamı    257
2. I.                     Faaliyetin İnşaat ve Onarım İşi Olması                                      257
3. I.                     Dekapaj İşleri           258
4. I.                     Gemi İnşa ve Onanm İşleri        258
5. I.                     Mimarlık, Mühendislik, Müşavirlik ve Benzeri Hizmetler           258
6. I.                     Diğer Bazı İşlerin Durumu                                                        258
7. I.                     Dar Mükelleflerce Yapılan İnşaat Onarım İşleri          259
8. I.                     İnşaat Onanm İşinin Taahhüde Bağlı Olarak Yapılması              260
9. I.                     İnşaatın Yıllara Sirayet Etmesi  261
10. I.                     İnşaat Miktarında Artma ve Süre Uzatımı  261
11. I.                     Geçici Kabulün Gecikmesi                                                                                      262
12. I.                     Üniteler Halinde İhale Edilen İnşaatlar                     262
13. I.                     İnşaatın Sözleşmede Tespit Edilen Süreden Önce Bitirilmesi veya Sözleşmenin Aynı Yıl

İçinde Feshedilmesi                                                                                263

1. I.                     Yazılı Sözleşmenin Olmaması                                   263
2. I.                     Sözleşmede İşyeri Teslim Tarihi Öngörülmemesi Durumu                          263
3. II.                   Kazanç Tespit Şekli                                                                 264
4. II.                   Vergi Tevkifatı         264
5. II.                   Müşterek Genel Giderlerin Dağıtılması                                                     265
6. II.                   Amortişmanlann Dağıtılması                                                    268
7. III.                  İnşaat Onarım İşlerinde İşin Bitimi           269
8. IV.                 Geçici Kabule Tabi İşlerde İşin Bitim Tarihi              269

42 Diğer İşlerde İşin Bitim Tarihi                              270

1. V.                   KDVK'ya Göre YSİOİ                                                                 271
2. VI.                 YSİOİ'lerde Özellik Arzeden Durumlar       273

 

1. II.                   Sözleşmenin Feshi  273
2. III.                  Müteahhidin Ölümü 273
3. IV.                 Devir ve Dönüşüm Halinde Kazanç Tespiti              274
4. V.                   İşin Tamamlanmadan Bırakılması            275
5. VI.                 İkinci Derece Müteahhitlerce Yapılan İşlerde İşin Bitimi           275
6. VII.                İşin Devri  275
7. VIII.              Geçici Kabulden Sonraki Masraflar ve İstihkaklar    275
8. IX.                 Vergi Tevkifatının Mahsubu ve İadesi     276
9. X.                   İşin Devam Ettiği Yıllarda Oluşan Arızi Gelirlerin Durumu         278
10. XI.                 YSİOİ Yapan Şirketlerde Karın Dağıtımı 279
11. XII.                YSİOİ'de Alacak ve Borç Senetleri Reeskontu Uygulaması     280
12. XIII.              İnşaat İşlerinde İhale Hazırlığına Yönelik Yapılan Harcamaların Gider Kaydı         281
13. I.                     Yurt Dışında Yapılan YSİOİ'lerinin Vergilendirilmesi                281
14. II.                   YSİOİ'de Geçici Vergi Uygulaması          281
15. II.                   Yıl İçinde Biten YSİOİ'den Kaynaklanan Zararların Geçici Vergi Matrahından İndirimi            282
16. II.                   Geçici Kabul Yapıldıktan Sonra Alınan İstihkakların Geçici Vergi Karşısındaki Durumu          283
17. II.                   Yıl İçinde Başlayıp Bitmesi Öngörülen İnşaat ve Onarma İşlerinde Geçici Vergi     283
18. III.                  YSİOİ'de Avans Uygulamasına İlişkin Özellikli Durumlar          284
19. III.                  Avanslarda Stopaj   284
20. III.                  Avanslarda KDV      284
21. III.                  Döviz Üzerinden Verilen Avanslarda Kur Farkı ve Stopaj        284
22. III.                  Döviz Üzerinden Verilen Avanslarda Kur Farkının KDV'si        285
23. III.                  Müşterek Genel Giderlerin Dağıtımında Avansların Durumu    286
24. IV.                 Değerlendirme         286
25. V.                   Yargı Kararları ve Özelgeler    287

İKİNCİ BÖLÜM YURT DIŞI FAALİYETLERDE KAZANÇ TESPİTİ

1. Yurtdışında Elde Edilen Kazancın Tespiti, Kayıt ve Belge Düzeni          298
2. Yurtdışında Elde Edilen Kazancın Türkiye'de Vergilendirme Zamanı      303
3. Yurtdışında Elde Edilen Kazançlarda Vergi Mahsubu             305
4. Yurtdışı Faaliyetlerden Elde Edilen Zararların Beyannameye İntikali ve Zarar

Mahsubu 308

1. Yurtiçi Merkezle Yurtdışı Şube Arasındaki Para, Sabit Kıymet ve Mal Hareketleri   312
2. Yurtdışı İnşaat, Onarma, Montaj ve Teknik Hizmet Kazançlarında İstisna               314
3. Yurtdışı Şube ve İştirak Kazancı İstisnası               314
4. Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazancı  314
5. iştirak Edilenin Yabancı Kurum Olması    315
6. İştirak Edilen Kurumun Tam Mükellef Kurumca Kontrol Edilmesi             315
7. İştirakin Pasif Karakterli Gelirlerinin Toplam Gelirlerinin %25'inden Fazla Olması     317
8. İştirakin Yabancı Ülkedeki Vergi Yükünün %10'un Altında Olması          317
9. İştirakin Hasılat Tutarının 100000-TL Üzerinde Olması           318

 

1. II.                   Özellik Arz Eden Durumlar                                                                                     318
2. I.                     Türkiye'de Vergilendirilecek Kontrol Edilen Kurum Kazancı                                    318
3. II.                   Kontrol Edilen Kurum Kazancı ve Örtülü Kazanç                    320
4. III.                  Kontrol Edilen Kurum Kazancı ve Örtülü Sermaye                                                                 321
5. IV.                 KVK’nın 30 Maddesinde Öngörülen Stopaj Uygulaması                         321
6. V.                   Yurt Dışı İştirakin Türkiye'de Tam Mükellef Sayılması                              322
7. VI.                 Yurt Dışı İştirakin Türkiye'de İşyerinin Bulunması                                    322
8. VII.                Kontrol Edilen Kuıum Kazancı Uygulaması ve Yurt Dışı İştirak Kazancı İstisnası

Uygulaması                                                                                                           322

1. III.                  Uygulama Örneği     323
2. Yurtdışında Açılan İrtibat Bürolarının Durumu              324
3. Değerlendirme                                     324
4. Yargı Kararları ve Özelgeler                325

BEŞİNCİ KISIN

KÜRÜN KAZANCINIM TESPİTİNDE İNDİRİLECEK GİDERLER

BİRİNCİ BÖLÜM GENEL GİDERLER

1. Yapılan Gider İle Ticari Kazancın Elde Edilmesi Arasında İlliyet Bağı Olmalıdır                             328
2. Yapılan Giderin Keyfilik Taşımaması Gereklidir 328
3. Yapılan Giderin Maliyet Unsuru Olmaması Gerekmektedir                                               328
4. Yapılan Gider Karşılığında Maddi Veya Gayrimaddi Bir Kıymet İktisap Edilmemiş Olmalıdır         329
5. Özellik Arz Eden Durumlar                    329
6. Genel Giderlerin Tevsiki                                                                         329
7. Gider Belgelerinin Başkası Adına Düzenlenmesi     329
8. Dönemsellik İlkesi ve Vergilendirme Dönemi Kapandıktan Sonra Tahakkuk Eden Giderler     330
9. Genel Giderlerin Geç Ödenmesi Nedeniyle İlave Olarak Ödenen Zam ve Cezaların Gider

Niteliği      331

1. Cep ve Araç Telefonu Giderleri                                                              332
2. Temsil ve Ağırlama Giderleri    332
3. Sigorta Giderleri                       333
4. Kira Giderleri            334
5. Diğer Giderler          334
6. Şirket Ortaklığı Nedeniyle Ödenen Bağ-Kur Primleri                334
7. Yargı Kararlan ve Özelgeler  335

İKİNCİ BÖLÜM ÜCRET VE DİĞER PERSONEL GİDERLERİ

1 Personelin İşyeri ve Müştemilatında Barındınlması ve Personele Konut Tahsisi          341

 

1. II.                   Personelin İşyeri ve Müştemilatında Barındırılması        341
2. III.                  Maden İşletmeleri ve Fabrikalarda Çalışan İşçilere Konut Tahsisi    341
3. IV.                 Özel Kanunlarına Göre Barındırılması Gereken Peronele Konut Tahsisi            342
4. V.                   Mülkiyeti İşverene Ait Konutların Hizmet Erbabına Mesken Olarak Tahsisi       342
5. VI.                 Konut Tahsisinde Özellik Arzeden Durumlar  343
6. VII.                Konut Tahsisi Şeklinde Menfaatlerin KDVK, DVK, SSK Primi Karşısındaki Durumu            344
7. VIII.              Konuya İlişkin Yargı Kararları ve Özelgeler    344
8. I.                     Personele Yemek Verilmesi         344
9. I.                     işyeri ve Müştemilatında Yemek Verilmesi    345
10. I.                     işyeri ve Müştemilat Dışında Yemek Verilmesi Durumu  345
11. I.                     Hizmet Erbabına Yemek Kuponu Verilmesi    347
12. I.                     Sağlanan Menfaatin KDVK Açısından Değerlendirilmesi  348
13. I.                     Personele Nakdi Yemek Parası Verilmesi veya Erzak Dağıtılması   349
14. I.                     Personele Yemek Verilmesinin SSK Primi Karşısındaki Durumu       349
15. I.                     Konuya İlişkin Yargı Kararları ve Özelgeler    349
16. II.                   Personele Ayni Yardım Yapılması                350
17. III.                  Personelin Tedavi ve İlaç Giderleri               350
18. III.                  Tedavi ve İlaç Giderleri Ticari Kazançtan İndirilebilecek Hizmet Erbabı             351
19. III.                  Tedavi ve İlaç Giderlerinin Kapsamı             351
20. III.                  Tedavi ve İlaç Giderlerinin Tevsiki                351
21. III.                  Tedavi ve İlaç Giderlerine Ait KDV'nin İndirimi               352
22. IV.                 Personele Yol Gideri Ödenmesi    352
23. V.                   Personel Sosyal Güvenliği İçin Ödenen Sigorta Primi ve Emekli Aidatları İşveren

Hissesi     352

1. V.                   SSK Primlerinin Muhasebeleştirilmesi           353
2. V.                   Aralık Ayı Priminin Ocak Ayında Ödenmesi Durumu       354
3. V.                   Prim Ödemesinin Geç Yapılması Halinde Uygulama       354
4. V.                   Tecil Edilen Primlerin Gider Yazılacağı Dönem              355
5. V.                   Geçici Vergi Uygulaması Açısından Durum   355
6. V.                   SSK Primine Bağlı Olarak Ödenen Gecikme Zamları ve Tecil Faizlerinin Durumu              356
7. V.                   Yargı Kararları ve Özelgeler         357
8. VI.                 Personele İş Kıyafeti Verilmesi    359
9. VII.                Personele Verilen Temettü İkramiyeleri         359
10. VII.                TTK Açısından Temettü İkramiyesi              360
11. VII.                Vergi Mevzuatı Açısından Temettü İkramiyesi              360
12. VII.                Personel Temettülerinin Gider Yazılacağı Dönem           360
13. VII.                Temettü İkramiyesinin Stopaja Tabi Tutulacağı Dönem  361
14. VII.                Geçici Vergi Uygulaması Açısından Temettü İkramiyeleri               362
15. VII.                Personel Temettülerinin Muhasebeleştirilmesi                363
16. VII.                Danıştay Kararları ve Özelgeler   363
17. VIII.              Personel Adına Ödenen Emeklilik Katkı Payları ve Şahıs Sigorta Primleri         364
18. VIII.              Sigorta Prim İndiriminin Belgelendirilmesi       368
19. VIII.              Yargı Kararları ve Özelgeler         370

 

1. II.                   Toplu İş Sözleşmesinden Doğan Geçmiş Aylara İlişkin Ücret Farkları               371
2. II.                   Genel Esas 371
3. II.                   Yargı Kararları ve Özelgeler        372
4. III.                  Personele Tatil İmkanı Sağlanması              372
5. IV.                 Burs Giderleri            372
6. IV.                 Öğrenim Harcamalarının Bir Hizmet Karşılığı Ödenmesi Durumu    373
7. IV.                 Öğrenim Harcamalarının Bir Hizmet Karşılığı Olmaksızın Ödenmesi Durumu   374
8. IV.                 Yargı Kararları ve Özelgeler        374
9. V.                   Ölüm Yardımları        375
10. VI.                 Kıdem Tazminatı        375
11. VI.                 Personelin Kıdem Tazminatına Hak Kazanmasının Şartları             376
12. VI.                 Kanuna Tabi İşçi Olmak              376
13. VI.                 Taraflar Arasında Hizmet Sözleşmesinin Bulunması       376
14. VI.                 Hizmet Sözleşmesinin Süresi