Hak Arama Hürriyeti PerspektifindenArabuluculuk
- | Hak Arama Hürriyetinin Özellikleri ve Unsurları |
- | Hak Arama Hürriyetinin Bağlantılı Olduğu Haklar |
- | Hak Arama Hürriyeti Açısından Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları |
- | İhtiyari Arabuluculuk ve Zorunlu Arabuluculuk Uygulamaları |
- | Arabuluculuğun Hak Arama Hürriyeti Karşısındaki Durumu |
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 13
GİRİŞ 17
BÖLÜM I
HAK ARAMA HÜRRİYETİNİN TEMELLERİ
§1. İNSAN HAKLARI İÇİNDE HAK ARAMA HÜRRİYETİNİN YERİ VE ÖNEMİ 19
§2. HAK ARAMA HÜRRİYETİ 22
I. Tanımı ve Amacı 22
II. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne Göre Hak Arama Hürriyeti 25
III. Anayasal Çerçeve ve Anayasa Mahkemesi'nin Yaklaşımı Açısından Hak Arama Hürriyeti 28
§3. HAK ARAMA HÜRRİYETİNİN GEREKTİRDİĞİ KOŞULLAR 30
I. Hukuk Devleti İlkesi 30
II. Yargı Bağımsızlığı ve Hakim Teminatı 32
III. Yargı Denetimi 35
§4. HAK ARAMA HÜRRİYETİNİN ÖZELLİKLERİ 37
I. Koruyuculuk 37
II. Kapsayıcılık 38
III. Etkililik 39
§5. HAK ARAMA HÜRRİYETİNİN UNSURLARI 40
I. Davacı Olma 40
II. Davalı Olma 41
III. Meşru Vasıta ve Yollardan Faydalanma 41
IV. İddia ve Savunmada Bulunma 43
V. Yargı Mercileri Önüne Çıkma 45
§6. HAK ARAMA HÜRRİYETİNİN BAĞLANTILI OLDUĞU HAKLAR 47
I. Etkili Başvuru Hakkı ve Hak Arama Hürriyeti Arasındaki İlişki 47
II. Mahkemeye Erişim Hakkı ve Hak Arama Hürriyeti Arasındaki İlişki 49
III. Adil Yargılanma Hakkı ve Hak Arama Hürriyeti Arasındaki İlişki 51
IV. Hükmün Denetlenmesini Talep Etme Hakkı 55
§7. HAK ARAMA HÜRRİYETİNİN SINIRLARI 58
I. Anayasadan Kaynaklanan Nesnel Sınır Bağlamında Meşru Vasıta ve Yollar 58
II. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne Göre Sınır ve Sınırlamalar 61
§8. HAK ARAMA HÜRRİYETİ AÇISINDAN ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARI 63
BÖLÜM II
ARABULUCULUK KAVRAMI VE ARABULUCULUK TÜRLERİ
§1. ARABULUCULUK KAVRAMI, GELİŞİMİ, TÜRLERİ VE YABANCI ÜLKE UYGULAMALARI 69
I. Arabuluculuk Kavramı 69
II. Arabuluculuğun Amacı 72
III. Arabuluculuğun Gelişimi 75
IV. Arabuluculuğun Türleri 78
A. Uygulanacak Kanun Hükümlerine Göre Arabuluculuk Türleri 78
B. Arabuluculuk Faaliyetine Göre Arabuluculuk Türleri 80
V. Yabancı Ülkelerde Arabuluculuk Uygulamaları 82
A. Anglo–Sakson Ülkeleri 82
B. Kara–Avrupa'sı Ülkeleri 85
C. Asya – Pasifik Ülkeleri 89
§2. HUKUK UYUŞMAZLIKLARINDA ARABULUCULUK 90
I. Türk Hukukunda Arabuluculuk Uygulamaları 90
A. İhtiyari Arabuluculuk 92
1. Arabuluculuğa Elverişli Hukuki Uyuşmazlıklar 94
2. Arabuluculuğa Elverişli Olmayan Hukuki Uyuşmazlıklar 95
B. Dava Şartı Arabuluculuk 96
1. Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Çerçevesinde Dava Şartı Arabuluculuk 99
a. İş Uyuşmazlıklarında Dava Şartı Arabuluculuk 101
aa. İş Uyuşmazlıklarında Dava Şartı Arabuluculuğun Kapsamı 102
ab. Arabuluculuk Kapsamında Olmayan İş Uyuşmazlıkları 104
b. Ticari Uyuşmazlıklarda Dava Şartı Arabuluculuk 105
c. Tüketici Uyuşmazlıklarında Dava Şartı Arabuluculuk 108
ca. Dava Şartı Arabuluculuk Kapsamında Olan Tüketici Uyuşmazlıkları 110
cb. Dava Şartı Arabuluculuk Kapsamında Olmayan Tüketici Uyuşmazlıkları 111
BÖLÜM III
ARABULUCULUĞUN HAK ARAMA HÜRRİYETİ PERSPEKTİFİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ VE DAVALARA ETKİSİ
§1. ARABULUCULUK VE HAK ARAMA HÜRRİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİ 113
§2. İHTİYARİ ARABULUCULUĞUN HAK ARAMA HÜRRİYETİ KARŞISINDAKİ DURUMU 115
I. Arabuluculuk Müessesinin Amaç ve Kapsamına Yönelik Düzenlemelerinin Anayasa'ya Aykırı Olduğuna Dair İtirazlar Bakımından İnceleme 119
II. Arabuluculuk Faaliyetinin Gizlilik İlkesine Tabi Olmasına Yönelik İncelemelerin Hak Arama Hürriyetine Etkisinin Değerlendirilmesi 122
III. Arabuluculuk Mesleğinin Hakimlik Mesleği ile Özdeştiğine Dair İtirazların Hak Arama Hürriyetine Etkisinin Değerlendirilmesi 125
IV. Yargılaması Devam Eden Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Yoluna Başvuru Hakkı Tanıyan Düzenlemelerin Hak Arama Hürriyetine Etkisi 127
V. İhtiyari Arabuluculuğa İlişkin Düzenlemelerin Hak Arama Hürriyetinin Özüne Etkisi Açısından Değerlendirilmesi 129
VI. İhtiyari Arabuluculuğa İlişkin Düzenlemelerin Ölçülülük İlkesi Bakımından Değerlendirilmesi 131
A. Meşru Amaç Bakımından Değerlendirme 132
B. Elverişlilik Bakımından Değerlendirme 133
C. Gereklilik Bakımından Değerlendirme 134
D. Orantılılık Bakımından Değerlendirme 135
§3. DAVA ŞARTI ARABULUCULUĞUN HAK ARAMA HÜRRİYETİ KARŞISINDAKİ DURUMU 137
I. Mahkemeye Erişim Hakkını Sınırlandıran Dava Şartı Arabuluculuğun Tabii Hakim İlkesine Aykırılık Probleminin Hak Arama Hürriyeti Bakımından Değerlendirilmesi 140
II. Sosyal ve Ekonomik Olarak Eşit Olmayan Uyuşmazlık Taraflarına Dava Şartı Arabuluculuk Uygulamalarının Hak Arama Hürriyeti Bakımından Değerlendirilmesi 144
III. Kamu Yararı Bakımından Dava Şartı Arabuluculuğun Hak Arama Hürriyeti Karşısındaki Durumu 147
IV. Dava Şartı Arabuluculuğun Hukuki Dinlenilme Hakkı Bakımından Değerlendirilmesi 149
V. Dava Şartı Arabuluculuğa İlişkin Düzenlemelerin Hak Arama Hürriyetinin Özüne Etkisi Açısından Değerlendirilmesi 152
VI. Dava Şartı Arabuluculuğa İlişkin Düzenlemelerin Ölçülülük İlkesi Bakımından Değerlendirilmesi 154
A. Meşru Amaç Bakımından Değerlendirme 155
B. Elverişlilik Bakımından Değerlendirme 157
C. Gereklilik Bakımından Değerlendirme 158
D. Orantılılık Bakımından Değerlendirme 160
§4. ARABULUCULUK BAŞVURUSUNUN ZAMANAŞIMI VE HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRELERE ETKİSİ 164
I. İhtiyari Arabuluculuğun Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Sürelere Etkisi 166
II. Dava Şartı Arabuluculuğun Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Sürelere Etkisi 167
§5. ARABULUCULUK SON TUTANAĞININ HAK ARAMA HÜRRİYETİ KARŞISINDAKİ DURUMU 170
§6. ARABULUCULUK FAALİYETİ SONUCUNDA ANLAŞILAN HUSUSLARDA DAVA AÇMA YASAĞI VE HAK ARAMA HÜRRİYETİNE ETKİSİ 173
I. Dava Açılmadan Önce Arabuluculuk Faaliyetine Başvurulması Durumunda Dava Açma Yasağının Değerlendirilmesi 174
II. Derdest Davada Tarafların Arabuluculukta Anlaşması Halinde Dava Açma Yasağının Değerlendirilmesi 178
III. Arabuluculuk Faaliyeti Sonucunda Anlaşılan Hususlarda Dava Açma Yasağının Değerlendirilmesi 181
§7. ARABULUCULUK GİDERLERİNİN VE YARGILAMA GİDERLERİNİN HAK ARAMA HÜRRİYETİNE ETKİSİ 183
I. Arabuluculuk Giderleri Bakımdan Değerlendirme 184
II. Yargılama Giderleri Bakımdan Değerlendirme 188
Sonuç 195
Kaynakça 199
Yararlanılan Yargı Kararları 215
Yararlanılan İnternet Kaynakları 218
Kavram Dizini 220
Özgeçmiş 223