İmar Hukuku Dersleri
Prof. Dr. Halil KALABALIK
- | Planlama ve İmar Hukuku Kavramları |
- | Mekânsal Planlar ve İmar Planları |
- | İmar Planlarının Hazırlanması, Onaylanması, Değiştirilmesi, Revizyonu, İlavesi |
- | İmar Programı |
- | İmar Hukukunda Kamulaştırma Usulünün Uygulanması |
- | İmar Planlarının Uygulanması Sonucunda Oluşan ve Müstakil İnşaata Elverişli Olan – Olmayan Taşınmazların Değerlendirilmesi |
- | Kamulaştırma–Kısıtlılık İlişkisi ve Kısıtlanan Taşınmazların Emlak Vergisi |
- | Planlı Alanlar İçindeki Hazineye Ait Taşınmaz Malların Bedelsiz Terki |
- | İfraz ve Tevhit |
- | Arazi ve Arsa Düzenlemesi |
- | Yapı Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzni |
- | Yapı Denetimi |
- | İmar Mevzuatına Aykırı Yapı ve Sonuçları |
- | İmar Suç ve Cezaları |
- | Yapılaşma Esasları ve Yapı ile İlgili Kurallar |
- | İmar Haklarının Transferi |
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Onuncu Baskıya Önsöz 7
Kısaltmalar 29
Birinci Kısım
İMAR PLANLAMA HUKUKU
1. Bölüm
İMAR HUKUKUNA GİRİŞ
I. İMAR HUKUKU KAVRAMI 33
A. Tanımı ve Önemi 33
B. İmar Hukukunun Konusu 33
C. İmar Hukukunun Nitelikleri 34
Ç. İmar Hukukunun Kaynakları 36
1. Anayasa 36
2. Kanunlar 37
3. Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 37
4. Yönetmelikler 38
4. İmar Planları 40
5. Diğer Düzenleyici İşlemler 40
D. İmar Hukukunun Diğer Hukuk Dalları Arasındaki Yeri 41
II. İMAR PLANLAMASININ TÜRK HUKUKUNDAKİ GELİŞİMİ 42
A. Osmanlı Dönemi 42
B. Cumhuriyet Dönemi 45
1. Plansız Dönem 45
2. Zorunlu Plan Dönemi (1928–1956) 46
3. 1956 – 1985 Dönemi 50
4. 1985 Sonrası Dönem 52
2. Bölüm
ÜLKE KALKINMA PLANI, BÖLGE PLANI VE MEKÂNSAL PLANLAR
I. ÜLKE KALKINMA PLANI 53
II. BÖLGE PLANI 54
III. METROPOLİTEN İMAR PLANI 56
IV. MEKÂNSAL PLANLAR 58
A. Mekânsal Planlama Kademeleri ve İlişkileri 58
1. Mekânsal Planlama Kademeleri 58
2. Mekânsal Planlararası İlişkiler 59
B. Genel Planlama Esasları 61
1. Mekânsal Planların Planlama İlke ve Esasları 61
2. Mekânsal Planların Hazırlanması ile İlgili Standartlar 61
B. Mekânsal Planların Yapımına Dair Esaslar 62
1. Araştırma ve Analiz 62
2. Plan Raporu 63
3. Gösterim (Lejand) Teknikleri 64
4. Standartlar 64
5. Yürüme Mesafeleri 65
C. Mekânsal Strateji Planı 66
1. Tanım ve Kavram 66
2. Planlama Alanına Göre Türleri 67
3. Planlama İlke ve Esasları 67
4. Planın Unsurları 68
5. Planın Hazırlanması 68
6. Planın Uygulanması ve İzleme 69
Ç. Çevre Düzeni Planı 70
1. Tanımı ve Niteliği 70
2. Planlama Alanı ve Planlama Yetkisi 70
a. İl Düzeyinde Çevre Düzeni Planı 70
b. Bölge ve Havza Düzeyinde Çevre Düzeni Planı 72
3. Çevre Düzeni Planlarının Yapım Usulü 72
4. Çevre Düzeni Planlarında Revizyon ve Değişikliklerin Yapılması 74
D. İmar Planları 75
1. İmar Planı İlkeleri 75
2. Planlamanın Aşamaları 76
a. Halihazır Harita Alımı 76
b. İlgili Kurum ve Kuruluşlardan Rapor ve Görüşlerin Alınması 78
c. Eşik Analizi 79
ç. Planın Elde Etme Şeklinin Belirlenmesi ve Plan Yaptırma Yolları 79
ça. İmar Planlarının Elde Edilme Usulleri 79
çb. İmar Planlarının Yapımında Yeterlilik 83
3. Nazım İmar Planı 83
a. Nazım Plan Kavramı 83
b. İlgili Kurum ve Kuruluşlardan Verilerin Elde Edilmesi, Analiz, Etüt ve Araştırmalar 85
c. Gerekli İzinlerin Alınması 85
ç. Bilgileri Birleştirme (Sentez), Yorum, Sonuçların Değerlendirilmesi 89
d. Nazım Plan Açıklama Raporu 90
e. Nazım Plan Kararlarına Geçiş 91
4. Uygulama İmar Planı 92
a. Tanım ve Kavram 92
b. Planlama Esasları 94
c. Planlama Süreci 95
5. İmar Planlarında Mekânsal Kullanım Alanlarının Gösterilmesi 96
3. Bölüm
İMAR PLANLAMASINDA YETKİ
I. İMAR PLANLAMASINDA GENEL YETKİ 105
A. Belediyeler 105
1. Planlama Yetkisi 105
2. Mücavir Alan Kavramı, Tespiti, Onaylanması ve Sonuçları 106
3. İmar Planlarında Karar Organı: Belediye Meclisleri 107
B. İl Özel İdareleri 107
II. İMAR PLANLAMASINDA MERKEZÎ İDARENİN YETKİSİ 109
A. İmar Kanunu’nun 9’uncu Maddesi ile Verilen Yetkiler 109
B. 1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Verilen Yetkiler 110
C. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8/g Bendi ile Verilen Yetkiler 111
III. İMAR PLANLAMASINDA ÖZEL YETKİ 111
A. Büyükşehir Belediyelerinde 111
1. Çevre Düzeni Planı Yapma Yetkisi 111
2. Nazım İmar Planı Yapma Yetkisi 112
3. Uygulama İmar ve Parselasyon Planı Yapma Yetkisi 112
4. Kanunlarla Büyükşehir Belediyelerine Verilen Görevlerle İlgili Yetkiler 113
5. İlçe Belediyelerine Ait Planlama Yetkilerinin Büyükşehir Belediyesine Devredilmesi 113
6. Büyükşehir Sınırı İl Sınırı Olması Nedeniyle Mahalleye Dönüşen Yerleşim Yerlerinde 113
B. Kıyılarda, Sahil Şeritlerinde ve Doldurma ve Kurutma Suretiyle Kazanılacak Arazilerde 114
1. Kıyılarda Planlama 114
2. Sahil Şeritlerinde Planlama 114
3. Doldurma ve Kurutma Suretiyle Kazanılacak Arazilerde 115
C. Milli Parklarda 116
Ç. Özel Çevre Koruma Bölgelerinde 117
D. Özelleştirme Programına Alınan Kuruluşlara Ait Arsa ve Arazilerde 117
1. Belediye ve Mücavir Alanlarda Bulunan ve Özelleştirme Kapsamına Alınmış Kuruluşlara Ait Arazi ve Arsalarda 117
2. Hizmet Özelleştirmesi Niteliğindeki Yatırımların Yapılacağı Yerlerde 118
3. Özelleştirme Programındaki Kuruluşlara Ait veya Kuruluş Lehine İrtifak/kullanım Hakkı Alınmış Arsa ve Araziler ile Özel Kanunları Uyarınca Özelleştirme Programına Alınan arsa ve Arazilerde 118
E. Organize Sanayi, Endüstri ve Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde 119
1. Organize Sanayi Bölgelerinde 119
2. Endüstri Bölgelerinde 120
3. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde 121
F. Köy Yerleşme Alanlarında 122
1. Köy Yerleşme Planları 122
2. Planların Yapılması, Onaylanması ve Tapuya Tescili 124
3. Köy Yerleşme Planlarının Uygulanması 125
G. Boğaziçi’nde 126
1. Planlama Yetkisi 126
2. Planların Revize Edilmesi ve Değiştirilmesi 127
Ğ. Karayolu Güzergahlarında 128
H. Diğer Özel Planlama Yetkileri 130
IV. İMAR PLANLARININ YAPILMASINDA SÜRE 135
4. Bölüm
İMAR PLANLARINDA DEĞİŞİKLİK, REVİZYON VE İLAVE YAPILMASI
I. İMAR PLANLARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI VE SONUÇLARI 137
A. İmar Planlarının Değiştirilmezliği İlkesi 137
B. İmar Planlarında Değişiklik Usulü 138
1. Bakanlıkça Değişiklik İstenmesi 138
2. Mahalli İdarelerce Re’sen Değişiklik Yapılması 138
3. Özel Hukuk Gerçek ve Tüzel Kişilerince Planlarda Değişiklik Yapılmasının İstenmesi 139
4. Değişiklik Sırasında Göz önünde Bulundurulması Gereken Hususlar 139
5. Plan Değişikliğine İlişkin Esaslar 143
a. Sosyal ve Teknik Alt Yapıya İlişkin Değişiklikler 143
b. Kat Adedi ve Bina Yüksekliğini Artıran Değişiklikler 145
c. Yolların Genişletilmesi, Daraltılması ya da Güzergâhlarının Değiştirilmesiyle İlgili Değişiklikler 146
ç. Yoğunluk Artıran veya Kentsel Ulaşım Sistemini Etkileyen Değişiklikler 146
d. Nazım İmar Planları Üzerinde Gösterilen Sosyal ve Teknik Altyapı Alanlarının Konum ile Büyüklüklerinde Değişiklikler 146
e. Taşınmaz Maliklerinin Talebi Üzerine Ada Bazında Yapılacak İmar Planı Değişikliği Sonucunda Değerinde Artış Olan Arsadan Değer Artış Payı Alınması 147
II. İMAR PLANLARINDA REVİZYON YAPILMASI 152
A. Tanım ve Hukuki Niteliği 152
B. Revizyon Yetkisi ve Usulü 153
III. İLAVE İMAR PLANI 153
IV. İMAR PLANLARININ DEĞİŞTİRİLMESİNİN/REVİZYONUNUN HUKUKİ SONUÇLARI: KAZANILMIŞ HAKLAR SORUNU 154
A. Kazanılmış Hak Kavramı 154
B. İmar Mevzuatında Durum 156
1. İnşasına 2 yıl İçinde Başlanmayan Yapılar 156
2. Ruhsat Süresi içinde Tamamlanmayan Yapılar 157
3. Ruhsat ve Eklerine Uygun Olarak Tamamlanmasına Rağmen Ruhsat Süresi içinde Yapı Kullanma İzni Düzenlenmeyen Yapılar 157
4. Plansız Alanlarda Mevzuata Uygun Yapılmış Yapıların Tamir, Tadil ve İlavelerinde veya Yeniden Yapılması Mümkün Olan Yapılarda 158
5. İmar Mevzuatına Aykırı Olarak Ruhsat Verilipte, Bu Ruhsata ve Eklerine Göre İnşa Edilen veya İnşa Halindeki Yapılar 159
6. Uygulama İmar Planı Değişikliği ile Yolda veya Teknik Altyapı Alanlarında Kalan ve Kamulaştırma Kararı Alınan Yapılar 159
7. Uygulama İmar Planı Değişikliği Nedeniyle, Plana Ait Kararlara Aykırı Düşen Yapılar 160
5. Bölüm
MEKÂNSAL PLANLARIN ONAYLANMASI, İLANI VE HUKUKİ SONUÇLARI
I. PLANLARIN ONAYLANMASI VE YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ 163
A. Tarihi Gelişimi 163
B. Planların Sunulması ve Değerlendirilmesi 164
C. Planların Onaylanması ve Yürürlüğe Girmesi 165
1. Ortak Kurallar 165
2. İmar Planlarının Onaylanması ve Yürürlüğe girmesi 166
a. Normal Belediyelerde 166
b. Büyükşehir Belediyelerinde 167
c. Belediye Sınırları Dışında 168
Ç. Planların İlanı, İtirazlar ve Kesinleşmesi 169
1. Plan, Değişiklik ve Revizlonların İlanı 169
2. Planlar, Plan Değişiklik ve Revizyonlarına İtirazlar ve Karara Bağlanması 170
II. İMAR PLANLARININ HUKUKİ SONUÇLARI 171
A. İdare Açısından 171
B. Özel Hukuk Gerçek ve Tüzel Kişileri Açısından 173
1. İmar Çapını (İmar Durumu) İsteme Hakkı 174
2. İtiraz Hakkı 175
3. Dava Hakkı: İmar Planlarına Karşı İptal Davasının Açılması 175
6. Bölüm
İMAR PLANLARININ HUKUKİ NİTELİĞİ VE
İMAR PLANLARINA HAKİM OLAN İLKELER
I. İMAR PLANLARININ HUKUKİ NİTELİĞİ VE NORMLAR HİYERARŞİSİNDEKİ YERİ 179
A. İmar Planlarının Hukuki Niteliği 179
B. İmar Planlarının Normlar Hiyerarşisindeki Yeri 179
II. İMAR PLANLARINA HÂKİM OLAN TEMEL İLKELER 180
A. Hukuk Devleti İlkesi 180
B. Açıklık İlkesi 180
C. Genellik İlkesi 182
Ç. Üst Derecedeki Planlara Bağlılık (Hiyerarşi) İlkesi 182
D. Kamu Yararı İlkesi 184
E. Zorunluluk İlkesi 186
F. Esneklik İlkesi 186
G. Uzun Süreli Olma İlkesi 187
H. Bilimsellik İlkesi 188
I. Katılım İlkesi 189
İkinci Kısım
İMAR PLANLARININ UYGULANMASI
7. Bölüm
İMAR PROGRAMI
I. TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 195
II. PROGRAM YAPMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 196
A. Tarihi Geçmişi 196
B. Yürürlükteki Durum 197
III. İMAR PROGRAMININ HAZIRLANMASI VE ONAYLANMASI 197
IV. İMAR PROGRAMLARINDA SÜRE 198
V. İMAR PROGRAMLARININ HUKUKÎ SONUÇLARI 199
A. Taşınmaz Mallar Üzerindeki Hakların Kısıtlanması 199
B. Kısıtlamaların Süreye Bağlılığı 199
C. Programa Alınmayan Alanlarda Mevcut Kullanımın Devamının Mümkün Olması 200
Ç. İmar Programına Alınan Yerlerin Vergilerinin İdarece Ödenmesi 201
8. Bölüm
İMAR HUKUKUNDA KAMULAŞTIRMA USULÜ
I. İMAR HUKUKUNDA KAMULAŞTIRMA USULÜNÜN UYGULANMASI 203
A. Düzenleme Ortaklık Payını Aşan Umumi ve Kamu Hizmet Alanlarının Kamulaştırılması 203
1. Kamulaştırma ile Elde Edilebilecek Alanlar 203
2. Kamulaştırmayı Yapacak İdarenin Belirlenmesi 204
3. Kamulaştırma Süresi 205
2. Cephe Hattının Gerisinde Kalan Yerlerde Kamulaştırma 205
3. İmar Programına Alınmayan Yerlerde 206
II. İMAR KAMULAŞTIRMALARININ İLKE VE ÖZELLİKLERİ 207
A. İmar Planlarına Uygunluk 207
B. Kamu Yararı Kararından İstisna Tutulma 208
C. Kamulaştırmada Trampa İmkanı 208
Ç. Kamulaştırma Bedelinin Takdirinde İmar Faktörünün Nazara Alınmaması 210
D. Kamulaştırma İşlemine Karşı Açılacak Davalarda İmar Planlarının İptalinin İstenebilmesi 210
E. Kamulaştırmanın İmar Planında Öngörülen Amaçla Sınırlı Olması 211
F. İdarenin Kamulaştırma Yapmakla Yükümlü Olması 212
G. Trampa Yoluyla Kamulaştırılan Ya hibe Veya Bedelsiz Devredilen da Yerlerde Özel Kişilerden Herhangi Bir Ücret Alınmaması 213
III. KAMULAŞTIRMA – KISITLILIK İLİŞKİSİ VE KISITLANAN TAŞINMAZLARIN EMLAK VERGİSİ 213
A. Genel Olarak 213
B. Kısıtlılığın Başlangıcı ve Sonu, Kapsamı ve Emlak Vergisi 214
C. Umumi Hizmetlere veya Kamu Hizmetlerine Ayrılan Yerlerdeki Kısıtlılığın Kaldırılması 216
1. İlgili İdarenin Kamulaştırmadan Vazgeçmesi 216
2. Kamulaştırma Yapılması Amacıyla İdareye Başvuru 216
3. İmar Planında Değişiklik Yapılması Talebinde Bulunulması 217
4. Kamulaştırmasız El Atma Davası 217
a. Kamulaştırmasız El Atma Kavramı 217
b. Kamulaştırmasız El Atma Türleri 218
c. Kamulaştırmasız El Atma Halinde Açılabilecek Davalar 222
ç. Kamulaştırmasız El Atma Davalarında Görevli Mahkeme 227
5. Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru 227
6. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Başvuru 228
9. Bölüm
İMAR PLANLARININ UYGULANMASI SONUCUNDA OLUŞAN VE
MÜSTAKİL İNŞAATA ELVERİŞLİ OLMAYAN/OLAN PARÇALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. GENEL OLARAK 231
II. BAĞIMSIZ İNŞAATA ELVERİŞLİ OLMAYAN YERLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 231
A. Satılabilecek Taşınmazlar 231
B. Satış Yöntemi 231
C. Satış Yapılabilecek Kişiler 232
III. BAĞIMSIZ İNŞAATA ELVERİŞLİ OLAN YERLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 232
IV. BELEDİYE VE VALİLİKLERE AİT PARSELLERLE ŞÜYULU TAŞINMAZLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 233
V. DEĞERLENDİRME ŞARTLARI 233
VI. İMAR KANUNU’NUN 17’NCİ MADDESİNİN UYGULAMALARINA KARŞI YARGI YOLU 234
A. Bedele İlişkin Yargı Yolu 234
B. İptal Davaları 235
C. Tapu İptali ve Tescil Davaları 236
10. Bölüm
BÖLGELEME
I. BÖLGELEME KAVRAMI 237
A. Tanım, Amaç ve Önemi 237
B. Ortaya Çıkışı 238
II. BELLİ BAŞLI BÖLGELEME TÜRLERİ 239
A. Kullanım Bölgelemesi (Use Zoning, Character Zoning) 239
1. Oturma Bölgeleri (Residential Area) 240
2. Ticaret Bölgeleri (Commercial Zones) 244
3. Sanayi Bölgeleri (Industrial Districts) 245
4. Karma Bölgeleme 248
5. Diğer Kullanım Bölgelemeleri 249
B. Yoğunluk Bölgelemesi (Density Zoning) 250
1. Kavram ve Tanım 250
2. Yoğunluk Bölgelemesi Araçları 251
a. En Küçük Parsel Yüzölçümünün Tespit Edilmesi 252
b. Parsel Boyutlarının Sınırlandırılması 253
c. Yapının Parselle Bağlantısının Denetlenmesi 256
C. Yükseklik Bölgelemesi (Height Zoning) 259
1. Kavram ve Önemi 259
2. İmar Mevzuatında Yükseklik Bölgelemeleri 260
a. Planlı Alanlarda 260
b. Plansız Alanlarda 262
Ç. Başka Bölgeleme Sınırlamaları 263
1. Mezarlıklar 263
a. Mezarlıkların İnşası, Tesis, Tanzim ve Tezyini 263
b. Mezarlıkların Korunması 265
c. Mezarlıklarla İlgili Bölgeleme Kuralları 267
2. Hayvan Ahırları 269
D. Bölgeleme Kurallarına Aykırılık ve Sonuçları 269
11. Bölüm
İMAR HUKUKUNDA İFRAZ VE TEVHİD
I. TANIM, İFRAZ VE TEVHİT ÇEŞİTLERİ, HUKUKİ NİTELİĞİ VE PARSELASYONDAN FARKI 271
A. İfraz (Ayırma) Ve Tevhit (Birleştirme) 271
B. İfraz Çeşitleri 272
1. İfraz İstemine Göre 272
2. Yeni Adalar Oluşup Oluşmamasına Göre 273
C. İfraz ve Tevhit İşlemlerinin Hukuki Niteliği 273
Ç. İfraz ve Tevhidin Arazi ve Arsa Düzenlemesinden Farkı 274
II. İMAR PLANI BULUNAN ALANLARDA İFRAZ VE TEVHİT 274
A. Uygulama İmar Planının Yürürlüğe Girmiş Olması 275
B. Uygulama İmar Planına Uygun Olarak Parselasyon Planının Yapılması 275
C. İfraz ve Tevhit İşlemleri Sırasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 276
Ç. Parselasyon Planı Oluşturulmamışsa 281
D. Gelecekteki Gelişmeye Açık Alanlarda İfraz ve Tevhit 282
E. İmar Planlarında Parsel Cepheleri Tayin Edilmeyen/Edilen Yerlerde Yapılacak İfrazlar 283
III. İMAR PLANI DIŞINDA KALAN ALANLARDA İFRAZ VE TEVHİT 283
A. Belediye ve Mücavir Alanlar İçerisinde ve Fakat İmar Planı Bulunmayan Yerleşik Alanlarda 283
B. Belediye ve Mücavir Alanlar dışında ve Fakat İmar Planı Bulunmayan Yerleşik Alanlarda İfraz 284
C. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde ve Dışındaki Yerleşme Alanı dışında Kalan (İskân Dışı) Alanlarda İfraz ve Tevhit 285
IV. İMAR MEVZUATINDA İFRAZLA VE TEVHİTLE İLGİLİ SINIRLAMALARA UYULMAMASI GEREKEN DURUMLAR 285
V. TEVHİDİN YAPILABİLECEĞİ DURUMLAR 287
VI. İFRAZ VE TEVHİT USULÜ 287
A. Başvuru 287
B. Re’sen İfraz ve Tevhit 288
C. Harcın Yatırılması 289
Ç. İfraz ve Tevhit Kararı 289
VII. İFRAZ VE TEVHİT İŞLEMLERİNİN ONAYI VE ŞUYUUN İZALESİ DAVASI 290
A. İfraz ve Tevhit İşlemlerinin Onayında Yetki, Onay Süresi ve Tapu Dairesinde Yapılacak İşlemler ve Süreleri 290
B. Şüyuun İzalesi 291
12. Bölüm
ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ (PARSELASYON)
I. TANIM, TARİHİ GELİŞİMİ, AMACI, ÖNEMİ VE FAYDALARI 293
A. Terim Meselesi ve Tanım 293
B. Tarihi Gelişimi 294
1. Batı’da 294
2. Türkiye’de 295
C. Parselasyonun Amacı 298
Ç. Parselasyonun Denetim Niteliği ve Faydaları 299
D. Hukuki Niteliği 300
E. 3194 Sayılı Kanuna Göre AAD ile 2981/3290 Sayılı Kanunun 10/c Maddesine Göre AAD Uygulaması Arasındaki Farklar ve Benzerlikler 301
II. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ YETKİSİ 303
A. Belediye ve Mücavir Alanlar İçinde ve Dışında ve Büyükşehir Belediyelerinde 303
B. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Parselasyon Yetkileri 304
C. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın Parselasyon Yetkileri 306
Ç. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Parselasyon Yetkileri 307
D. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın Parselasyon Yetkileri 307
III. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ (PARSELASYON) İŞLEMİNİN AŞAMALARI 307
A. Düzenleme Alanının Belirlenmesi 307
1. Düzenleme Alanını Tespit Yetkisi 307
2. Düzenleme Alanının Tespiti Esasları 308
3. Düzenleme Sınırı Geçirilirken Dikkat Edilecek Hususlar 310
B. Parselasyon Yapabilecek Görevlilerin Görevlendirilmesi 313
C. Hazırlık Çalışmaları 314
1. Halihazır Harita, Onaylanmış İmar Planı, Tapu Kayıtları ve Parsel Sınırlarının Elde Edilmesi 314
2. Halihazır Haritaların Revize Edilmesi 315
3. Kadastral Parsellerin Halihazır Haritaya Aktarılması 315
4. Uygulamaya Giren Parsellerin Yüzölçümlerinin Kontrolü 315
5. Tapu Kayıtları Üzerinde Belirtme Yapılması 316
6. Parselasyon Planı Paftalarının Hazırlanması ve İmar Adalarının Numaralandırılması 317
Ç. Düzenleme Alanında Uygulama İşlemleri 317
1. İmar Adalarının Parsellenmesi ve Parselasyon Planlarının Düzenlenmesi 317
a. Genel Olarak 317
b. Parselasyon Planının Tanımı 318
c. Parselasyon Planlarının Hazırlanması ve Kontrolü 319
ç. Parselasyon Planlarının Onaylanması ve İlanı 321
d. Parselasyon Planlarının Tebliği 323
e. Parselasyon Planlarının Yapılması ve Onaylanmasında Süre 323
f. Parselasyon Planlarının Kontrol ve Tescili 323
2. Yola Cephesi Olmayan Parsel Oluşturulmaması 326
3. Asgari Parsel Büyüklüğünün Altında Parsel Oluşturulmaması 326
4. Düzenleme Alanında Bulunan Yapıların/Ağaçların Durumu 327
a. Kamu Hizmetlerine/Umumi Hizmetlere Ayrılan Yerlere Rastlayan Alanlardaki Yapıların/Ağaçların Durumu 327
b. Düzenleme Alanındaki Yapıların Durumu 327
5. Düzenlenmiş Arsalarda Bulunan Yapılarda İlave Değişiklik ve Tamiratlar 328
6. Hisseli Arazi ve Arsaların Müstakil Hale Getirilebilmesi 332
7. Plan İçinde Kapanan Yollar ve Yol Fazlaları 333
a. Yoldan İhdas 333
b. İhdas Edilen Kadastral Yolların Kullanımı 334
c. İmar Kanunu’nun 15 ve 16’ncı Maddeleri Gereğince İhdas 334
ç. Mücavir ve Plansız Alanlarda İhdas 335
d. İmar Yollarının İhdası 336
IV. DÜZENLEME ORTAKLIK PAYI 336
A. Tanımı ve Amacı 336
B. Düzenleme Ortaklık Payının Şartları 337
C. Düzenleme Ortaklık Payı Oranı ve Hesaplanması 341
1. Düzenleme Ortaklık Payı Oranı 341
2. Düzenleme Ortaklık Payının Hesaplanması 341
3. Düzenleme Ortaklık Payı Hesabında Hata 342
Ç. DOP Olarak Ayrılan Alanların Umumi Hizmetlere Ayrılan Alanlara Yetmemesi 343
D. Düzenleme Ortaklık Payının Alınamadığı Durumlar 347
1. Parselasyon Planı Yapımı Sırasında Mevcut Yapılar Nedeniyle Parsellerden Düzenleme Ortaklık Payı Alınamaması 347
2. Parselasyon Planının Oluşturulabildiği Hallerde DOP’un Bedele Dönüştürülebilmesi 348
3. Kamulaştırılan Taşınmazlar İle Kamu Hizmetlerine Tahsis Edilip İmar Planında Da Aynı Kullanım Amacına Ayrılan Kamuya Ait Taşınmazlardan DOP Alınamaması 349
4. Evvelce Yapılan Düzenlemeler Dolayısıyla DOP Alınmış Olan Arsa Veya Arazilerin DOP Hesabına Katılmaması 349
5. Bedel Takdiri ve Ödenmesinde Uyulması Gereken Esaslar ve Sorumluluklar 350
E. Düzenleme Ortaklık Payının Kullanılması 350
1. Umumi ve Kamu Hizmet Alanları Kavramı 350
2. Düzenleme Ortaklık Payının Ayrılmasında Öncelik Sırası 351
3. Düzenleme Ortaklık Payının Kullanılması 352
F. Düzenleme Ortaklık Payının Anayasaya Aykırılığı Sorunu 353
V. DAĞITIM VE TAHSİS 354
A. İmar Parselinin, Kadastro Parselinin Bulunduğu Yerden Verilmesi 354
B. Kadastro Parselinin Bulunduğu Yerden İmar Parseli Verilememesi ve Nedenleri 355
C. Kadastro Parselinin Bulunduğu Yerden İmar Parseli Verilememesinin Sonuçları 357
VI. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİNDE DÜZENLENEN CETVELLER 360
VII. İMAR PLANI OLMAYAN YERLERDE YAPILAŞMA AMACIYLA ÖZEL PARSELASYON PLANLARI VE SATIŞ VAADİ SÖZLEŞMELERİNİN YAPILAMAMASI 362
VIII. ARSA VE ARAZİ DÜZENLEMESİNİN KESİNLEŞMESİ VE İTİRAZ 362
A. Arsa ve Arazi Düzenlemesinin Onayı ve İlanı 362
1. Normal Belediyelerde 362
2. Büyükşehir Belediyelerinde 363
3. Belediye ve Mücavir Alanları Dışında 363
B. Arsa ve Arazi Düzenlemesine İtiraz ve Giderilmesi 364
IX. ARSA VE ARAZİ DÜZENLEMESİ İŞLEMLERİNİN YARGI KARARIYLA İPTAL EDİLMESİ VE SONUÇLARI 364
A. Arazi ve Arsa Düzenlemesi İşlemlerinin Yargısal Denetimi 364
B. Mahkeme Kararıyla Parselasyon Planlarının İptal Edilmesi 366
1. Parsel Bazlı İptal Kararlarının Uygulanması 366
2. Parselyasyon Planının, Planı Onaylayan Encümen Kararının Ya da İlgili Kurum Onayının İptal Edilmesi 366
3. Tescilli İmar Parselleri Üzerinden Yeni Bir Parselasyon Planının Yapılabilmesi 366
4. Mahkeme Kararı İle İptal Edilen İmar Uygulamalarında Bedele Dönüştürme İşleminin Bulunması 367
5. Hukuki ve Fiili İmkansızlıklar Nedeniyle Geri Dönüşüm Yapılamaması 367
C. Parselasyon Planlarının Hatalı Yapılması 368
Ç. Mahkemece İptal Edilen Parselasyon Planlarının Geri Dönüşümü Yapılarak Kök Parsele Dönülemeyeceğinin Tespiti Halinde 369
13. Bölüm
İMAR UYGULAMASI NEDENİYLE HAZİNEYE VE İL ÖZEL İDARELERE AİT TAŞINMAZLARIN BELEDİYE VE İL ÖZEL İDARELERİNE TERKİ
I. TERKİN ŞARTLARI 371
II. TERK YETKİSİ 373
III. TERK İŞLEMİNİN AŞAMALARI 374
IV. TAŞINMAZIN TERK EDEN KAMU İDARESİNE İADESİNİN ŞARTLARI 375
A. Özel Mülkiyete Konu Olma 375
B. Amaç Dışı Kullanım 376
14. Bölüm
YAPI RUHSATI
I. YAPI KAVRAMI 377
A. İmar Hukukunda Yapı 377
B. Resmî Bina – Özel Bina Ayrımı 379
II. PLANLI ALANLARDA YAPI RUHSATI 380
A. Yapı Ruhsatı Alınmasını Gerektiren Yapılar veya Mevcut Yapıdaki Değişiklikler 380
B. Özel Kişilere Ait Yapılarda Yapı (İnşaat) Ruhsatı 381
1. Yeni Yapılar 381
a. Genel Şartlar 381
b. İdareden Alınması Gereken Belgeler 385
c. Projelerin Hazırlanması 388
ç. Yapı Ruhsatı Talebinde Bulunulması 388
d. Yapı Ruhsatının Düzenlenmesi 398
e. Avan Proje Zorunluluğu Getirilmemesi ve İstisnaları 399
f. Gerektiğinde İlgili Makamlardan Görüş Alınması 400
g. Gerektiğinde Parsel Malik veya Maliklerinden Görüş Alınması 400
ğ. Fenni Mes’ullerin ve Fen Adamlarının Belirlenmesi ve Sorumlulukları 401
2. Ek Yapım ve Değişiklikler 403
a. Özgün Fikir İfade Eden Yapılarda ve Onaylı Mimari Projelerde Ruhsata Tabi İlave, Esaslı Tamir ve Tadillerde Proje Müelliflerinin Görüşünün Alınması 404
b. İzin Alınması Gerekmeyen Durumlar 406
C. Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Yapılar 407
1. Ruhsat Ön Şartları 407
2. Yapı Ruhsatının Düzenlenmesi 408
3. Devletin Güvenlik ve Emniyeti ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin Harekât ve Savunması Bakımından Gizlilik Arzeden Yapı ve Tesisler 409
4. Elektronik Haberleşme İstasyonları 410
a. Ruhsata Tabi Olan Kule Ve Direkler İle Bunlara Ait Zorunlu Altyapı Unsurları 410
b. Ruhsata Tabi Olmayan Kule Ve Direkler İle Bunlara Ait Zorunlu Altyapı Unsurları 411
c. İzin veya Ruhsata Tabi Olmayan Elektronik Haberleşme Cihazları ile Bu Cihazların Teknik Donanım ve Bileşenleri 411
ç. Elektronim Haberleşme Araçları İle İlgili Diğer Hususlar 412
Ç. Gelişme Alanlarında Yapı Ruhsatı 413
1. Yeni Yapılar 413
2. Mevcut Binalar 415
D. Özel İmar Düzenine Tabi Yerlerde Yapı Ruhsatı 415
1. Sit Alanlarında 415
2. Organize Sanayi Bölgelerinde 415
3. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde 416
4. Kıyılarda, Sahil Şeritlerinde ve Doldurtma ve Kurutma Yoluyla Kazanılan Arazilerde 416
a. Kıyılarda Ve Denizde 416
b. Kıyıda Doldurma ve Kurutma Yoluyla Kazanılan Arazilerde 418
c. Sahil Şeritlerinde 418
5. Diğer Bölgelerde ve Alanlarda 419
III. İMAR PLANI OLMAYAN KÖY YERLEŞİK ALAN SINIRLARI İÇİNDE YAPI RUHSATI ALINMASI GEREKEN KAMU YAPILARI 420
A. Köyün İhtiyacına Yönelik Olarak İlk ve Orta Öğretim Tesisi, İbadet Yeri, Sağlık Tesisi, Güvenlik Tesisi Gibi Yapılar 420
B. Köyün İhtiyacına Yönelik Olarak İlk ve Orta Öğretim Tesisi, İbadet Yeri, Sağlık Tesisi, Güvenlik Tesisi Gibi Yapıların Dışında Kalan Kamusal Yapılar 420
C. Devletin Güvenlik ve Emniyeti ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin Harekat ve Savunması Bakımından Gizlilik Arzeden Yapılar 421
IV. PLANSIZ ALANLARDA YAPI RUHSATI 422
A. Belediye ve Mücavir Alan Sınırı İçinde Planı Bulunmayan Alanlarda 422
1. Özel Kişilere Ait Yapılar 422
2. Kamu Kurum ve Kuruluşların Ait Yapılar 422
B. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde ve Dışında Kalan (İskan Dışı) Alanlarda 423
C. Köy Yerleşik Alanları Dışında Kalan ve Entegre Tesis Niteliğinde Olmayan Tarım ve Hayvancılık Amaçlı Yapılar 424
V. BAŞVURULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YAPI RUHSATININ VERİLMESİ 425
A. Yapı Ruhsatı Verme Yetkisi 425
1. Belediye Sınırları İçinde ve Dışında 425
2. Köylerde ve Diğer Bölge ve Alanlarda 426
B. Başvurunun Değerlendirilmesi ve Ruhsatın Düzenlenmesi 427
C. Yapı Ruhsatının Geçerlilik Süresi 428
Ç. Süresi Biten Ruhsatın Yenilenmesi 428
D. Ruhsat ve Eklerine Uygun Olarak Tamamlanmasına Rağmen Ruhsat Süresi İçinde Yapı Kullanma İzni Düzenlenmemesi Nedeniyle Ruhsatı Hükümsüz Hale Gelen Yapılar 429
E. Uygulama İmar Planı Değişikliği ile Yolda veya Teknik altyapı Alanlarında Kalap Yapılar 429
F. Uygulama İmar Planı Değişikliği Nedeniyle Plana Ait Kararlara Aykırı Hale Gelen Yapılar 430
G. Plan Değişikliğinin İptali, İnşaat Ruhsatının Kendiliğinden İptali Sonucunu Doğurmaz 430
VI. GEÇİCİ YAPI RUHSATI 431
A. Yol, Meydan, İbadet Yerleri, Park Ve Çocuk Bahçelerinde ve İlgili Mevzuat Uyarınca Hiçbir Şekilde Yapı Yapılamayacak Alanlarda 432
B. Özel Tesis veya Gecici Yapı Yapılabilen Alanlarda 432
1. Yol, Meydan, İbadet Yerleri, Park Ve Çocuk Bahçeleri Dışında Kalan DOP’a Konu Alanlarda Özel Tesis Yapılabilmesi 432
2. Umumi Hizmetlere Ayrılan Yerlerde Muvakkat Yapı İzni 433
3. Kamulaştırılması Gerektiği Halde Kamulaştırma Kararı Alınmayan ve Uygulama İmar Planına Göre Yapı Yapı Yapılması Mümkün Olan Taşınmazlarda 435
VII. YAPI RUHSATINA TABİ OLMAYAN YAPILAR 436
A. Planlı Alanlarda 436
1. Yapı Ruhsatı Alınmasını Gerektirmeyen Özel Kişilere Ait Yapılar veya Mevcut Yapılardaki Değişiklikler 436
2. Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Ruhsata Tabi Olmayan Yapılar 439
B. Plansız Alanlarda 440
C. Belediye ve Mücavir Alanlar Dışında Köy Yerleşik Alanlarında, Civarında ve Mezralarda Yapı Ruhsatı Aranmayan Yapılar 440
1. Belediye ve Mücavir Alanlar Dışında Köy Yerleşik Alanlarında, Civarında ve Mezralarda Yapılacak Özel Kişilere Ait Yeni Yapılar, Ek Yapım ve Değişiklikler 440
2. Kırsal Yerleşik Alan ve Civarı Sınırlarının Tanımı ve Belirlenmesi 441
3. Afet Riski Olan, Sıhhi Ve Jeolojik Açıdan Üzerinde Yapı Yapılmasında Mahzur Bulunan Alanlar İle Köyün Ana Yolları Ve Genişlikleri 443
4. Belediye Ve Mücavir Alanlar İçinde Veya Dışındaki İskan Dışı Alanlarda Yapılacak Tarımsal Amaçlı Seralar 443
VIII. RUHSATLI SAYILAN YAPILAR 444
A. 2981 Sayılı Kanundan (İmar Affından) Yararlanmış Yapılar 444
B. 2981 Sayılı Kanunun Geçici 2. Maddesi Kapsamında Ruhsatlı Sayılan Yapılar 445
C. 6785 sayılı İmar Kanunu Ek Madde 8 Gereğince Çıkarılan Yönetmeliğin 1.03. Maddesi Kapsamı Dışında Kalan Köy ve Mezralar ve Dağınık Yerleşik Alanlarda Sanayi, Depolama, Turistik ve Tarımsal Yapılar Dışında Kalan İmar Mevzuatına Aykırı Yapılar 447
15. Bölüm
YAPI KULLANMA İZNİ
I. TANIM 449
II. PLANI BULUNAN ALANLARDA YAPI KULLANMA İZNİ 449
A. Genel Olarak 449
B. Yapı Kullanma İzni Verilebilmesinin Şartları 449
1. Tamamlanmış Bir Yapının Bulunması 449
2. Mal Sahibinin Başvurusu ve Başvuruya Eklenmesi Gereken Belgeler 450
3. Projelerin Enerji Ekonomisi Şartlarına Uygunluğu 451
4. Enerji Kimlik Belgesinin Düzenlenmiş Olması 451
6. Projelerin Binaların Gürültüye Karşı Korunması Hakkında Yönetmelik’te Öngörülen Şartlara Uygunluğu 454
7. Yapı Kullanma İzni Harcının Yatırılması 454
C. Yapı Kullanma İzninin Verilmesinde Yetki 455
Ç. Yapı Kullanma İzni Başvurusu Üzerine İdarenin Görevleri 455
1. Yapının İmar Mevzuatına Uygunluğun ve Kullanılmasında Fen Bakımından Mazur Görülmediğinin Tespiti 455
2. Yapı Kullanma İzninin Düzenlenmesi 456
3. Cins Değişikliğinin Yapılması 458
D. 30 Gün İçinde Yapı Kullanma İzninin Verilmesi Zorunluluğu 458
III. PLANSIZ ALANLARDA YAPI KULLANMA İZNİ 459
IV. YAPI SERTİFİKASI 460
V. YAPI KULLANMA İZNİNİN SONUÇLARI 460
VI. GEÇİCİ YAPI KULLANMA İZNİ 461
VII. KAT MÜLKİYETİNE GEÇİŞ 461
VIII. YAPI RUHSATI VE YAPI KULLANMA İZNİ VERME YETKİSİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 462
16. Bölüm
YAPILAŞMA ESASLARI VE YAPILARA İLİŞKİN HÜKÜMLER
I. YAPILAŞMA ESASLARI 463
A. Binalara Kot Verilmesi 463
1. Uygulama İmar Planı Planı Bulunan Alanlarda 463
a. Yoldan Kotlandırma 463
b. Tabii Zeminden Kotlandırma 464
c. Köşe Başı Parsellerde Kotlandırma 465
ç. İki Yola Bakan Ara Parsellerde Kotlandırma 465
2. Plansız Alanlarda 465
B. Bahçe Tesviyesi 466
1. Bahçe Tesviyelerine İlişkin Esaslar 466
2. Ön Bahçelerin Tesviyesi 467
3. Yan Bahçelerin Tesviyesi 467
4. Arka Bahçelerin Tesviyesi 467
C. Parsel Kullanım Fonksiyonlarına Göre Yapılaşma Şartları 468
Ç. Taban Alanı ve Katlar Alanı 472
1. Taban Alanı 472
2. Katlar Alanı 474
D. Bir Parselde Birden Fazla Bina Yapılması 476
E. Eksik Katlı Bina Yapılması 476
II. YAPILARA İLİŞKİN HÜKÜMLER 477
A. Yapıda Bulunması Zorunlu Olan Kullanımlar 477
B. Kat Yükseklikleri 477
C. Yapı Piyesleri ve Ölçüleri 478
Ç. Bina Girişleri ve Rampaları 479
D. Merdivenler 481
E. Işıklıklar ve Hava Bacaları 483
F. Bacalar 484
G. Asansörler 485
Ğ. Su Depoları 487
H. Fosseptikler 488
I. Korkuluklar 488
İ. Kapı ve Pencereler 488
J. Çatılar 489
K. Çıkmalar ve Saçaklar 492
L. Kapıcı Dairesi, Bekçi Odası ve Kontrol Kulübeleri 494
M. Portikler 495
N. Fırınlar 495
O. Pasajlar ve Alışveriş Merkezleri 496
Ö. Tuvaletler 497
P. Çay Ocakları 498
R. Bodrumlar 498
S. Müştemilatlar ve Paratonerler 500
17. Bölüm
İMAR VE YAPI DENETİMİ VE ÖRGÜTLENMESİ
I. YAPI DENETİMİ KAVRAMI VE TARİHİ GELİŞİMİ 501
A. Kavram 501
B. Tarihi Gelişimi 502
II. 4708 SAYILI YAPI DENETİMİ HAKKINDA KANUNA GÖRE YAPI DENETİMİ 503
A. Yapı Denetiminin Amacı, Kapsamı ve İstisnaları 503
1. Yapı Denetiminin Amacı 503
2. Yapı Denetiminin Kapsamı 504
2. Yapı Denetiminin İstisnaları 504
B. Yapı Denetiminde İlgili İdareler ve Sorumlulukları 505
C. Merkez Yapı Denetim Komisyonları 506
1. Oluşumu 506
2. Görev ve Yetkileri, Çalışma Usul ve Esasları 506
Ç. Yapı Denetim Kuruluşları 508
1. Oluşumu ve Özellikleri 508
2. Yapı Denetim Kuruluşlarına İzin Belgesi Verilmesi 509
3. Görev ve Sorumlulukları 510
4. Çalışma Usul ve Esasları 511
D. Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmeleri 515
1. Kapsamı, Hukuki Niteliği ve Tarafların Yükümlülüklerine Uymaması 515
2. Sözleşmenin Sona Ermesi 516
3. Sözleşmenin Şekli ve Süresi 517
7. Tarafların Hak ve Borçları 517
E. Yapı Denetim Kuruluşlarının Sorumlulukları 521
1. Cezai Sorumluluğu 521
2. Hukukî Sorumluluk 521
3. İdari Yaptırımlar 524
a. Yapı Denetim Kuruluşları Hakkında 524
b. Mimar ve Mühendisler ile Teknik Elemanlar Hakkında 527
c. Laboratuvar Kuruluşları Hakkında İdari Yaptırımlar 527
d. Diğer hususlar 529
F. Yapı Denetim Kuruluşlarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tarafından Denetimi 530
G. 4708 Sayılı Kanunun Eleştirisi 530
III. DİĞER KANUNLARA GÖRE YAPI DENETİMİ 531
A. 3194 Sayılı İmar Kanununa Göre Yapı Denetimi 531
1. Proje Denetimi 531
2. İnşaat Denetimi 532
3. Fenni Mesullerin ve Fen Adamlarının Yetki, Görev ve Sorumlulukları 533
a. Fenni Mes’ullerin Yetki, Görev ve Sorumlulukları 533
b. Fen Adamlarının Yetki, Görev ve Sorumlulukları 533
4. Yapı Müteahhidi, Şantiye Şefi ve Yapı Sahibinin Sorumlulukları 535
B. Mahalli İdare Kanunlarında İmar ve Yapı Denetimi 536
C. 1593 Sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nda Yapı Denetimi 537
Ç. Devlet veya Kamu Tüzel Kişiliklerine Ait İnşaatlarda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Denetim Yetkisi 537
D. Toplu Konut Projelerinde Yapı Denetimi 540
1. Proje Denetimi 541
2. İnşaat Denetimi 541
IV. YAPILARDA SİGORTA YAPTIRMA ZORUNLULUĞU: ZORUNLU DEPREM SİGORTASI 542
A. Genel Olarak 542
B. Doğal Afet Sigortaları Kurumu 542
C. Sigorta Yapma ve Yaptırma Zorunluluğu 544
Ç. Sigortalının Sorumluluğu 545
D. Tarife ve Talimatlar ile Uygulama Esasları ve Genel Şartlar 545
18. Bölüm
İMAR HUKUKUNA AYKIRI (KAÇAK) YAPILAR VE
BUNLARA UYGULANAN YAPTIRIMLAR
I. İMAR HUKUKUNA AYKIRI YAPI KAVRAMI 547
II. İMAR HUKUKUNA AYKIRI YAPILAR 548
A. Ruhsatsız Veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapılar 548
B. Ruhsat Alınmadan Yapılabilecek Yapıların Projelerine ve İlgili Mevzuatına Aykırı Yapılar 548
C. Fen, Sağlık , Estetik ve Trafik Kurallarına Aykırı Yapılar 549
Ç. Şehircilik İlkelerine, Planlama Esasları ve Kamu Yararına Aykırı Yapılar 550
D. Yıkılacak Derecede Tehlikeli Yada Başkasının Taşınmazına Tecavüz Edilerek Yapılan Yapılar 551
III. İMAR HUKUKUNA AYKIRI YAPILARA YAPILACAK İŞLEMLER VE UYGULANACAK YAPTIRIMLAR 553
A. İmar Hukukuna Aykırı Yapılar Hakkında Yapılacak İşlemler 553
B. İmar Hukukuna Aykırı Yapılara Uygulanacak Yaptırımlar 557
1. Yapının Yıktırılması 557
2. Yapı Ruhsatının Verilmemesi 563
3. Yapı Kullanma İzninin Verilmemesi 563
4. Kamu Hizmet ve Tesislerinden Yararlandırılmaması 564
5. Yapı Ruhsatının İptali 566
6. Yapı Kullanma ve İşyeri Açma İzinlerinin İptali 567
7. Faaliyetin Durdurulması 567
8. İnşaata Devam Edilememesi, İskan Edilen Diğer Bağmısız Bölümlerde Esaslı Tadil veya İlave İnşaat Yapılamaması 568
9. Ruhsatsız Yapı Ruhsata Bağlanmadan Yeni Yapı Ruhsatının Düzenlenememesi 568
10. Yapılan Giderlerin Cezalı Olarak Alınması 568
11. Uygulanan Yaptırımlara Karşı Yargısal Yollar 571
a. İdari Yargıda 571
b. Adli Yargıda 572
IV. İMAR MEVZUATINA AYKIRI YAPILARA YAPI KAYIT BELGESİ VERİLMESİ 572
19. Bölüm
İMAR (YAPILANMA) HAKLARININ AKTARIMI
I. İMAR (YAPILANMA) HAKKI VE AKTARIMI 575
A. İmar (Yapılanma) Hakkı Kavramı 575
B. Yapılanma (İmar) Hakkının Aktarımı 576
1. Tanım ve Fonksiyonları 576
2. Çeşitli Ülkelerde İmar Haklarının Aktarımı Programları 578
3. Aktarım Sisteminin İşleyişi 579
a. Gönderen Alanın Tespiti 580
b. Alıcı Alanın Hazırlanması 580
c. İmar Hakkının Aktarımı İçin Pazarlanabilir Bir Değerin belirlenmesi 581
ç. Kapsamlı Bir İmar Planı Değişikliğinin Gerektirdiği Mevzuattaki Değişikliklerin Yapılması 582
d. İHA Programlarının Yararlarının Görülmesi 583
C. İmar (Yapılanma) Hakkı Aktarımı Modelinin Türk Hukukundaki Durumu 583
1. Kültür ve Tabiat Varlıkları Hukukunda 583
2. Kentsel Dönüşüm Hukukunda 590
20. Bölüm
İMAR İRTİFAKLARI
I. İMAR İRTİFAKLARI YOLUYLA MÜLKİYET HAKKININ SINIRLANMASI 592
A. İrtifak Hakkı Kavramı ve İdari irtifaklar 592
B. İdari İrtifakların Kurulması 592
1. Kamulaştırma Yöntemi ile 592
2. İmar İrtifakları Yolu ile 593
C. İdarî İrtifak Nedeniyle Taşınmaz Malikine Tazminat Verilip Verilmeyeceği Sorunu 594
Ç. Medeni İrtifaklarla İdari İrtifaklar Arasındaki Farklar 597
D. İmar Planlarının Uygulanması Amacıyla İrtifak Hakkı Tesisi 598
1. Amacı 598
2. Tesise Yetkili İdareler 598
3. Çeşitleri 599
II. YAPI YAPMAYA ZORLAMA VE YAPI YASAKLARI 600
A. Yapı Yapmaya Zorlama 600
1. Yapı Yapmaya Zorlamanın Sebepleri 600
2. Yapı Yapmaya Zorlayıcı Usuller 601
B. Yapı Yasakları 603
1. Geçici Yapı Yasağı 603
2. İmar Planı Uygulaması Nedeniyle Yapı Yasağı 605
a. Yerleşme Alanı Sınırları İçinde 605
b. Yerleşme Alanı Sınırları Dışında 608
3. Diğer Yapı Yasakları 609
a. Karayolları ve Demiryolları Boyunca Yapı Yasağı 609
b. Orman Kanunu’nda Yer Alan Yasaklar 611
c. Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanundaki Yasaklar 612
ç. Mera Kanunu ile Getirilen Yapı Yasağı 612
21. Bölüm
İDARİ VE CEZAİ MÜEYYİDELER
I. İDARİ MÜEYYİDELER 613
A. Ruhsat Alınmadan veya Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapı Yapılmasının İdari Müeyyideleri 613
1. Mevzuata Aykırılığı Yapı İnşaat Alanı Üzerinden Hesaplanması Mümkün Olan Yapılarda 614
2. Mevzuata Aykırılığı Yapı İnşaat Alanı Üzerinden Hesaplanması Mümkün Olmayan Yapılarda 615
3. Mevzuata Aykırı Yapıların Özelliğine Göre Artırımlı Ceza Uygulaması 615
B. İK m. 42/3’te Belirtilen Mükellefiyetler ve Bu Mükellefiyetleri Yerine Getirmeyen Veya Bu Maddelere Aykırı Davrananlara Verilecek İdari Müeyyideler 615
1. 18, 28, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 40 ve 41’inci Maddelerde Belirtilen Mükellefiyetleri Yerine Getirmeyen Veya Bu Maddelere Aykırı Davrananlara Verilecek İdari Müeyyideler 615
2. İK m. 42/3’e Göre Uygulanan İdari Müeyyidelerin Ağırlaştırıcı Nedenleri 619
C. Bir Kısmı Veya Tamamının Yıkılacak Derecede Tehlikeli Olduğu İlgili İdare Tarafından Tespit Edilen Yapıların Tamir Edilmemesi Veya Yakılmaması 620
Ç. İK m. 27’ye Muhalefet 620
D. Para Cezalarını Verirken Dikkat Edilecek Hususlar 620
E. Para Cezalarının Güncellenmesi, Faizsiz İadesi, Tekerrür 621
F. Para Cezalarının Verileceği Kişiler ve Verecek Merciler 622
G. Ruhsatsız Yapılarda Ruhsat İsteminde Bulunulmasının İmar Cezalarına Etkisi 624
Ğ. İtiraz Yolu 624
II. İMAR DÜZENİNE KARSI SUÇLAR (İMAR KİRLİLİĞİNE NEDEN OLMA) 625
A. Suçun Unsurları 626
B. Fiil (Eylem) 627
C. Manevi Unsur 628
Ç. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 628
Kaynakça 631
Kavram Dizini 661