İnsan Hakları Hukukuna Giriş
Prof. Dr. Halil Kalabalık
İnsan hakları; dil, din, ırk, renk, cinsiyet, felsefi inanç, etnik veya sosyal köken ayrımı gözetmeksizin bütün insanların doğuştan sahip olduğu, evrensel, vazgeçilmez, devredilmez haklardır.
İnsan onurunu güvenceye alan bütün kurallar insan hakları kapsamına girer. İnsan onuru ise, hukuk kurallarının adalete uygunluğunu, alınan kararların doğruluğunu ölçmenin en önemli aracıdır.
İnsan değerini korumayı ve insanın maddi ve manevi gelişmesini amaçlayan insan hakları ile ilgili kurallar ise, bütün ülkelerde devlet birey ilişkilerinin belirleyicisi, uluslararası alanda da dünya barışı ve adaletinin temelini oluşturur. İnsan haklarının korunması, öncelikle bireyin korunması anlamına gelir ve bu korumanın sorumluluğu birinci derecede devlete, ikinci derecede ise uluslararası ve bölgesel topluma aittir.
Kitap beş kısımdan oluşmaktadır; birinci kısımda insan hakları ve insan hakları hukuku, insan haklarının nitelikleri, sınıflandırılması, tarihi gelişimi bildirgelere, sözleşmelere ve anayasalara geçişi, insan haklarının düzenlenmesi ve sınırlanması bölümlerine; ikinci kısımda, uluslararası insan hakları hukukunun kaynakları, Birleşmiş Milletler ve uzman kuruluşlarda insan hakları, uluslararası insan hakları koruma mekanizmalarına; üçüncü kısımda; Avrupa, Amerika ve Afrika insan hakları hukuku kaynaklarına ve koruma mekanizmalarına; beşinci kısımda ise Türk İnsan Hakları Hukukuna, ezcümle insan haklarının yasama, yürütme ve yargı organlarına karşı korunmasına, 1982 Anayasasında düzenlenen temel hak ve hürriyetlere kısaca yer verilmektedir.
İnsan Hakları Kavramı | |
İnsan Haklarının Tarihi Gelişimi ve Pozitif Hukuka Geçişi | |
İnsan Haklarının Düzenlenmesi ve Sınırlanması | |
Uluslararası İnsan Hakları Hukuku | |
Avrupa İnsan Hakları Hukuku | |
Amerika ve Afrika İnsan Hakları Hukuku | |
Türk İnsan Hakları Hukuku | |
Anayasada Düzenlenen Temel Hak ve Hürriyetler | |
Kişi Hakları ve Ödevleri | |
Siyasi Haklar | |
Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar |