KİŞİ BİRLİKLERİNDE GENEL KURUL KARARLARININ GEÇERSİZLİĞİNE İLİŞKİN TEMEL ESASLAR
Haluk N. NOMER
Kararların İşlevi ve Hukuki Niteliği
Kararın İşlevi
Kararın Hukuki Niteliği
Kararın Alınması
Genel Olarak
Kurul Kararları
Kararların Geçersizliği
Yokluk ve Geçersizlik Ayrımı
BK 19, 20 Hükümlerinin Kıyasen Uygulanması
Usul Hükümlerine aykırılığın Yaptırımı
Butlan Yaptırımının Özellikleri
İptal Edilebilirlik Yaptırımının Özellikleri
‹Ç‹NDEK‹LER ‹Ç‹NDEK‹LER III YARARLANILAN KAYNAKLARVII KISALTMALAR XIX G‹R‹fi1 Birinci Bölüm: Kararlar›n ‹fllevi ve Hukuki Niteli¤i § 1. Kararlar›n ‹fllevi 7 I. Tüzel Kiflilerde .7 II. Tüzel Kiflili¤e Sahip Olmayan Kifli Birliklerinde.11 § 2. Kararlar›n Hukuki Niteli¤i 14 ‹kinci Bölüm: Karar›n Al›nmas› § 1. Genel Olarak19 § 2. Kurul Kararlar› 22 I. Genel Olarak.22 II. Toplant› 22 III. Öneri 25 IV. Oylama .27 A. Oyun Hukuki Niteli¤i, Temsil ve Münferit Oyun Geçersizli¤i.27 B. Münferit Oydaki Geçersizli¤in Karara Etkisi.36 C. Oylar›n De¤erlendirilmesi.38 1. Genel Olarak38 2. Karar Yetersay›s›n›n Belirlenmesi .40 a) Genel Olarak 40 b) Göreceli (Nispi) – Salt (Mutlak) Ço¤unluk .41 c) Basit – Nitelikli Ço¤unluk .42 d) “Toplant›ya Kat›lanlar” ‹baresinin Anlam›.42 e) Hüküm Bulunmayan Hallerde 45 3. Karar›n Tespiti Ve Aç›klanmas›.46 a) Karar›n Tespiti .46 b) Karar›n Aç›klanmas›.46 c) Karar›n Hüküm Do¤urdu¤u An 47 d) Karar›n Tespiti Ve Aç›klanmas›ndaki Yanl›fll›klar›n Hukuki Sonucu52 Üçüncü Bölüm: Kararlar›n Geçersizli¤i § 1. Yokluk Ve Geçersizlik Ay›r›m› 61 I. Ay›r›m›n Gereklili¤i .61 II. Usuli Eksikliklere Dayanan Yokluk Halleri 62 A. Genel Olarak62 B. Ortada Bir Tüzel Kiflinin Veya Tüzel Kiflili¤i Bulunmayan Kifli Birli¤inin Bulunmamas› 63 C. Karar›n, Organ Üyeleri Taraf›ndan Al›nmam›fl Olmas› 64 D. Organ Üyelerinin Organ ‹fllevini Yerine Getirmek Kast›yla Hareket Etmemifl Olmas›66 E. Kurul Karar› Yerine Caiz Olmayan ‹kame Bir Usulün ‹zlenmesi66 III. Esasa (‹çeri¤e) ‹liflkin Yokluk Halleri68 A. Karar›n, Birli¤in ‹radesini Belirlemeye Yönelik Olmamas› .68 B. Karar›n, Tüzel Kiflinin Veya Tüzel Kiflili¤i Bulunmayan Kifli Birli¤inin Tipine Ve Onun Yarat›lma Gayesine Uygun Düflmemesi 69 C. Karar›n Konusunun, Organ›n Görev Ve Yetki Alan›na Girmemesi72 § 2. BK 19, 20 Hükümlerinin K›yasen Uygulanmas›.74 I. Genel Olarak.74 II. ‹mkâns›zl›k .76 III. Ahlaka Ayk›r›l›k 77 IV. Hukuka Ayk›r›l›k.77 A. Kiflilik Hakk›na Ayk›r›l›k .77 B. Emredici Hükümlere Ayk›r›l›k.78 § 3. Usul Hükümlerine Ayk›r›l›¤›n Yapt›r›m›.82 I. Genel Olarak.82 II. Toplant› Ça¤r›s›n› Kurucu Unsur Olarak Kabul Eden Görüfle ‹liflkin De¤erlendirme86 A. Alman Ve Çek Hukuklar›nda86 B. ‹sviçre Ve Türk Hukuklar›nda 88 C. De¤erlendirme93 III. Usule Ayk›r›l›¤› Belirli Durumlarda Butlan Yapt›r›m›na Tabi Tutan Görüfllerin De¤erlendirilmesi.96 A. Nitelikli Kural ‹hlâlleri96 B. Birlik Üyelerinin Karar Alma Sürecine Kat›lma Haklar›n›n Kusurlu Olarak ‹hlâl Edilmesi100 C. Usule Ayk›r›l›¤›n ‹ptal Hakk›n› Kullanma ‹mkân›n› Ortadan Kald›rmas›102 D. Usul Hükümlerine Ayk›r›l›¤›n Oylama Sonucunu Etkilemifl Olmas›104 E. Görüflümüz 104 IV § 4. Butlan Yapt›r›m›n›n Özellikleri.105 I. Borç Sözleflmeleri Bak›m›ndan 105 II. Kararlar Bak›m›ndan 105 A. Genel Olarak105 B. Butlan› Tespit Eden Mahkeme ‹lam›n›n Bütün Birlik Üyeleri Ve Organlar› ‹çin Ba¤lay›c› Olmas›110 C. Hukuk Güvenli¤inin Korunmas›.113 1. Uygulama ‹fllemleri ‹le Temsil Organ›n›n Seçimine ‹liflkin Kararlar Bak›m›ndan .113 2. Düzelme.115 § 5. ‹ptal Edilebilirlik Yapt›r›m›n›n Özellikleri .120 I. ‹ptalin Konusu 120 A. fiekli Aç›dan .120 1. Genel Kurul Kararlar›.120 2. Genel Kurul D›fl›ndaki Organlar›n Kararlar› .124 a) Derneklerde124 b) Anonim Ortakl›klarda.130 B. ‹çerik Aç›s›ndan .133 II. fiartlar›136 A. Birlik Hukukuna Ayk›r›l›k136 1. Genel Olarak136 2. Birlik Hukuku137 a) Genel Hukuk Kurallar› .138 b) Kifli Birliklerinin ‹ç Hukuklar› 142 3. ‹ptal Sebeplerine ‹liflkin Örnekler .145 B. ‹lliyet Ba¤› Veya Üyelik Hakk›n›n ‹hlâlinin Önem Derecesi149 1. Genel Olarak149 2. ‹lliyet (Nedensellik) Ba¤› .151 3. Üyelik Hakk›n›n ‹hlâlinin Önem Derecesi .153 C. ‹ptal Hakk›n›n Kötüye Kullan›lmam›fl Olmas›.159 1. Genel Olarak159 2. Karara Kat›lmam›fl Olmak159 a) Genel Olarak 159 b) Dernekler ‹le Anonim Ortakl›klara ‹liflkin Özel Hükümler 161 c) Özel Hükümlerin Di¤er Kifli Birliklerine Uygulanabilirli¤i168 3. Usul Hatalar› ‹çin ‹htarda veya ‹tirazda Bulunmak.169 D. Onay Veya Geri Alman›n Etkisi 172 1. Geri Alma.172 2. Onay 174 V E. Mahkeme Karar›.175 1. Genel Olarak175 2. Tahkim.177 3. Davac›180 4. Daval› 188 5. Süre.189 6. ‹ptal Karar›n›n Hükmü.193 a) Karar›n Geçersiz Hale Gelmesi193 b) Geçmifle Etki197 aa) Genel Olarak.197 bb) Uygulama ‹fllemlerinin Geçerlili¤i200 aaa) Hüküm Do¤urmas› Genel Kurul Karar›na Ba¤l› Uygulama ‹fllemlerinde200 bbb) ‹ptal Edilen Genel Kurul Karar›n›n Uygulanmas›na ‹liflkin ‹fllemlerde201 aaaa) Uygulama ‹fllemini Yapma Yetkisi ‹ptal Edilen Karara Dayan›yorsa 201 bbbb) Uygulama ‹fllemini Yapma Yetkisi ‹ptal Edilen Karara Dayanm›yorsa .205 cc) Temsil Organ›n›n Seçimine Veya Yetkisine ‹liflkin Karar›n ‹ptalinin Ara Dönemdeki ‹fllemlere Etkisi 206 c) Herkese Karfl› (erga omnes, inter omnes) Etki.208 d) K›smi ‹ptal211 7. ‹ptal Davas›n›n Reddi Halinde Tazminat Davas› .213 SONUÇ .215
