Medeni Hukuka Giriş_{Bölüm I}

ÖNSÖZ          iii

İÇİNDEKİLER               v

KISALTMALAR           ix

KAYNAKÇA xi

• 1. Hukuk Kavramı, Hukukun Alt Ayrımları ve Hukuk Sistemleri 1

1. Hukuk Kavramı 1
2. Hukukun Alt Ayrımları 1
3. Yazılı Hukuk – Yazılı Olmayan Hukuk 1
4. Özel Hukuk – Kamu Hukuku 2
5. Tarihi Hukuk – Yürürlükteki Hukuk – Olması Gereken Hukuk 2
6. Pozitif Hukuk – Tabii Hukuk 2

III. Hukuk Sistemleri              3

1. Roma-Cermen Hukuk Sistemi (Kara/Kıta Avrupası Hukuk

Sistemi)   3

1. Genel Olarak 3
2. Alman Hukuk Sistemi 4
3. Fransız Hukuk Sistemi 6
4. Roma-Cermen Hukuk Sisteminin Genel Özellikleri 7
5. Anglo- Sakson Hukuk Sistemi (Common Law) 7
6. İslam Hukuku Sistemi 8
7. Sosyalist Hukuk Sistemi 9

• 2. Özel Hukukun Kaynakları 10

1. Kaynak Türleri 10
2. Yaratıcı Kaynak 10
3. Yürürlük Kaynağı veya Şekli Kaynak 11
4. Bilgi Kaynağı 11
5. Yürürlük Kaynağı 11
6. Genel Olarak 11
7. Kanun 14
8. Genel Olarak 14
9. Özel Hukukun Temel Kanunları 15
10. Kanuna Dayanan Diğer Yazılı Hukuk Kaynakları 18
11. Yazılı Hukuk Kaynakları Arasındaki Hiyerarşi 20
12. Örf ve Âdet Hukuku 21
13. Örf ve Âdet Hukukunun Doğumu İçin Gerekli Şartlar 21
14. Örf ve Âdet Hukukunun Rolü 23

• 3. Kanunların Uygulanması 24

1. Kanunların Sözü ve Özü İtibarıyla Uygulanması 24
2. Genel Olarak 24
3. Kanun Hükümlerinin Yorumlanması 25
4. Yorum Kavramı ve Türleri 25
5. Yorum Metotları 26
6. Lafzi Yorum (Söze Göre Yorum) 26
7. Mantıksal - Sistematik Yorum 27
8. Karşılaştırmalı (Mukayeseli) Yorum 27
9. Amaca Göre Yorum (Teleolojik Yorum, Gai Tefsir) 27
10. Amaca Göre (Teleolojik) Yorum Metotları 27

aaa.  Subjektif Tarihi Yorum      27

bbb. Objektif Tarihi Yorum        28

ccc.  Objektif Güncel Yorum (Zamana Göre Objektif Yorum) 28

1. Amaca Göre (Teleolojik) Yorumun Çeşitleri 30

aaa.               Amaca Göre (Teleolojik) Genişletici Yorum        30

bbb.              Amaca Göre (Teleolojik) Daraltıcı Yorum           31

3. Yorumda Dikkate Alınacak Unsurlar 33
4. Genel Olarak 33
5. Kıyas ve Evleviyet (Öncelik) 35
6. Kıyas 35
7. Evleviyet (Öncelik) 35
8. Hükmün Düz ve Zıt Anlamı 36
9. Mantıksal – Sistematik Yorum, Tarihi Yorum, Karşılaştırmalı

Yorum               37

1. Kanun Hükümlerinin Atıf Yoluyla Uygulanması 38

III. Hâkimin Takdir Yetkisi   39

1. Kanunların Zaman İtibarıyla Uygulanması 40
2. Çağlararası Hukuk 40
3. Kanunların Çatışması 43
4. İç Hukukta 43
5. Milletlerarası Özel Hukukta 46
6. Kanun Hükümlerinin Nitelikleri İtibarıyla Uygulanması 47
7. Genel Olarak 47
8. Emredici Hükümler – Emredici Olmayan Hükümler 47
9. Emredici Hükümler 47
10. Emredici Olmayan Hükümler 49
11. Kanunların Uygulanmasında Bilimsel Görüşlerin ve Yargı Kararlarının

Rolü 50

1. Genel Olarak 50
2. Bilimsel Görüşler (Öğreti, Doktrin) 51
3. Yargı Kararları 51

• 4. Kanun Boşluğu ve Hâkimin Hukuk Yaratması 52

1. Boşluk Kavramı 52
2. Hüküm İçi Boşluk 52
3. Kanun Boşluğu 53
4. Kanun Boşluğunun Türleri 53
5. Bilinçli Boşluk- Bilinçli Olmayan Boşluk 53
6. Açık Boşluk- Örtülü Boşluk 55

III. Boşlukların Doldurulması               57

1. Açık Boşlukların Doldurulması 57
2. Örtülü Boşlukların Doldurulması 61
3. Hâkimin Hukuk Yaratırken İzleyeceği Yöntem, Yararlanacağı İmkânlar

ve Hâkimin Hukuk Yaratmasının Sınırları     66

1. Hâkimin Hukuk Yaratırken İzleyeceği Yöntem 66
2. Hâkimin Hukuk Yaratırken Yararlanacağı İmkânlar 67
3. Hâkimin Hukuk Yaratmasının Sınırları 69

• 5. Hak Kavramı ve Türleri 71

1. Hak Kavramı 71
2. Türleri 74
3. Genel Olarak 74
4. Özel Hukuk Hakları 75
5. Kamu Hukuku Hakları 75

III. Özel Hukuk Haklarının Türleri       76

1. Ekonomik Değerinin Ölçülebilirliği Açısından 76
2. Ekonomik Değeri Ölçülebilen Haklar (Malvarlığı Hakları) 76
3. Ayni Haklar 76
4. Genel Olarak 76
5. Türleri 78

aaa. Mülkiyet Hakkı (TMK 683 vd.)         78

bbb. Sınırlı Ayni Haklar             81

(a) İrtifak Hakları                82

1. Yararlanma Yetkisinin Kapsamı Bakımından İrtifak Hakları 83

(i) İntifa Hakkı          83

(ii) Oturma (Sükna) Hakkı        84

(iii) Üst (İnşaat) Hakkı              84

(iv) Kaynak Hakkı    85

(v) Diğer İrtifak Hakları            85

1. Yararlanma Şekli Bakımından İrtifak Hakları 86

iii. Hak Sahibinin Belirlenmesi Bakımından İrtifak

Hakları      87

(b)        Taşınmaz Yükü      88

(c)        Rehin Hakkı           89

1. Alacak Hakları 92
2. Maddi Değeri Olan Yenilik Doğuran Haklar 92
3. Fikri Haklar 96
4. Ekonomik Değeri Ölçülemeyen Haklar (Kişi Varlığı Hakları) 96
5. Etki Alanı Açısından 97
6. Mutlak Haklar 97
7. Nispi Haklar 98
8. Mutlak Haklar ile Nispi Hakların Pratik Farkları 99
9. Nispi Hakların Etki Alanlarının Genişletilmesi 101
10. Edinme Zamanı Açısından 104
11. Bağlılık/Devredilebilme Açısından 104