Tarihsel süreç içinde istikrarlı demokrasilerde gerçekleşen başarılı ve demokratik referandum örnekleri olmakla birlikte otoriter yönetimler tarafından manipüle edilerek kötüye kullanılmış birçok referandum uygulaması bulunmaktadır. Hatta yöntem olarak çoğunlukçu modeli temsil ettiği için referandumun, demokratik yönetimler tarafından başlatılmış olsa dahi, siyasal birtakım hesaplarla gerçekleştirildiği ve bu nedenle azınlık hakları bakımından tehdit oluşturduğu ileri sürülmüştür. Buna karşın, referandumun yöntem olarak siyasal katılımı arttırdığı, müzakere süreçlerinin önünü açtığı ve bu yönüyle halkın yönetimde söz sahibi olmasını ve toplumun demokratikleşmesini sağlayan yegane araçlardan biri olduğu da ifade edilmiştir. Çalışmada bu yaklaşımlar doğrultusunda referandumun demokratik ve çağdaş bir yöntem olup olmadığı sorgulanmış ve demokrasiye katkısının belirlenmesi hedeflenmiştir.(GİRİŞTEN) İÇİNDEKİLER GİRİŞ BİRİNCİ BÖLÜM SİYASAL KATILIM I. SİYASAL KATILIMIN ANLAMI A. Siyasal Katılım Kavramı B. Siyasal Katılım Biçimleri C. Siyasal Katılım Araçları D. Değerlendirme II. SİYASAL KATILIM DEMOKRASİ İLİŞKİSİ A. Demokrasinin Tanımı ve Temel İlkeleri B. Egemenliğin Kullanılmasına Bağlı Demokrasi Biçimleri İKİNCİ BÖLÜM REFERANDUM I. SİYASAL KATILIM BİÇİMİ OLARAK REFERANDUM A. Referandum Hakkında Genel Açıklamalar B. Referandumun Tarihsel Gelişimi C. Referandumun Kuramsal Analizi D. Değerlendirme II. REFERANDUMUN TEMEL ÖZELLİKLERİ A. Referandumun Hukuki Niteliği B. Referandumun Demokratik Değerine İlişkin Yaklaşımlar C. Referandum Uygulamasında Ortaya Çıkan Temel Sorunlar: Adil ve Demokratik Bir Referandumun Gerçekleştirilmesinde Gözetilecek Kurallar D. Referandum Hareketlerini Etkileyen Faktörler III. REFERANDUMUN SINIFLANDIRILMASI A. Konuları Bakımından Sınıflandırma B. Uygulanması Bakımından Referandumun Sınıflandırılması C. Sonucu Bakımından Referandumların Sınıflandırılması D. Başlatan Organ Bakımından Referandumun Sınıflandırılması E. Geçerli Olduğu Alan Bakımından Referandumların Sınıflandırılması F. Farklı Hukuk Düzenlerinde Referandumların Denetlenmesi G. Değerlendirme ÜÇÜNCÜ BÖLÜM AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE'DE REFERANDUM UYGULAMALARI I. AVRUPA BİRLİĞİ REFERANDUMLARI A. Referandum Türleri B. Avrupa Birliği Referandumlarının Yapılmasına Etki Eden Faktörler ve Amaçlar C. Avrupa Birliği Referandumlarının Siyasal Katılıma Etkisi D. Avrupa Birliği Referandumlarından Örnekler II. TÜRK HUKUKUNDA REFERANDUM A. Türk Anayasalarında Referandum Düzenlemeleri B. Türk Hukukunda Referandumun Yasal Temelleri C. Türkiye'de Anayasa Değişikliği Referandumları D. Referandumun Yargısal Denetimi SONUÇ KAYNAKÇA
