^{Hastane İşletmelerinde}Maliyet ve Yönetim Muhasebesi_{Kavram - Teori - Uygulama}

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Tablolar Listesi 15
Giriş 17
Birinci Bölüm
HASTANE VE MALİYET MUHASEBESİ İLE İLGİLİ
TEMEL KAVRAMLAR
1.1. Hastanenin Tanımı 21
1.2. Hastanelerin Sınıflandırılması 22
1.3. Hastanelerde Verilen Hizmetlerin Sınıflandırılması 23
1.4. Maliyet Muhasebesinin İşletme Muhasebe Sistemindeki Yeri 24
1.5. Maliyet Muhasebesinin Tanımı ve Amaçları 26
1.6. Hastanelerde Maliyet Muhasebesinin Önemi 27
1.7. Hastanelerde Maliyetlere Etki Eden Faktörler 28
1.7.1. Kapasite Kullanımı 28
1.7.2. Hastane Büyüklüğü 29
1.7.3. Teknoloji 29
1.7.4. Hizmetin Kalitesi 29
1.8. Maliyet Muhasebesi İle İlgili Temel Kavramlar 30
1.8.1. Maliyet Kavramı 30
1.8.2. Gider Kavramı 31
1.8.3. Zarar Kavramı 32
1.8.4. Harcama Kavramı 33
İkinci Bölüm
HASTANE İŞLETMELERİNDE GİDERLERİN SINIFLANDIRILMASI
2.1. Giderlerin Çeşitlerine Göre Sınıflandırılması 35
2.2. Giderlerin Fonksiyonlarına Göre Sınıflandırılması 36
2.3. Giderlerin Ürünlere (Sunulan Hizmetlere) Yüklenmesine Göre Sınıflandırılması 39
2.4. Giderlerin Faaliyet Hacmiyle Olan İlişkisine Göre Sınıflandırılması ve Toplam ve Birim Maliyet Fonksiyonları 40
2.4.1. Sabit Giderler 41
2.4.2. Değişken Giderler 44
2.4.3. Yarı–Sabit Giderler 46
2.4.4. Yarı–Değişken Giderler 48
2.4.5. Toplam ve Birim Maliyet Fonksiyonları 49
2.5. Giderlerin Fiili Olup Olmamasına Göre Sınıflandırılması 50
2.6. Giderlerin Gider Yerlerine Göre Sınıflandırılması 51
Üçüncü Bölüm
HASTANELERDE HİZMET ÜRETİM MALİYETİ UNSURLARI VE
SATIŞLARIN MALİYETİ TABLOSU
3.1. Hastanelerde Hizmet Üretim Maliyeti Unsurları 53
3.2. Üretilen Hizmet Maliyetinin Hesaplanması 54
3.3. Satışların Maliyeti Tablosunun Düzenlenmesi 55
Dördüncü Bölüm
HASTANE İŞLETMELERİNDE İLK MADDE VE
MALZEME GİDERLERİ
4.1. İlk Madde ve Malzeme Giderlerini Oluşturan Unsurlar 59
4.2. İlk Madde ve Malzeme Hareketleri 60
4.3. Hastanelerde Malzeme Yönetimi 62
4.4. İlk Madde ve Malzemelerin Alışta Değerlemesi 63
4.5. İlk Madde ve Malzeme Giderlerinin Mamul ve Hizmetle İlişkilendirilmesi Açısından Sınıflandırılması 66
4.6. Stok Kayıt (İzleme) Yöntemleri 67
4.7. Maliyet Bedelini Esas Alan Stok Değerleme Yöntemleri 68
4.7.1. Sürekli Envanter Yöntemi Uygulamasında Stok Değerleme Yöntemleri 69
4.7.1.1. Gerçek Parti Maliyeti (Özel Maliyet, Has Maliyet) Yöntemi 69
4.7.1.2. Hareketli Ağırlıklı (Tartılı) Ortalama Maliyet Yöntemi 71
4.7.1.3. İlk Giren İlk Çıkar (FIFO) Yöntemi 71
4.7.1.4. Son Giren İlk Çıkar (LIFO) Yöntemi 72
4.7.2. Aralıklı Envanter Yöntemi Uygulamasında Stok Değerleme Yöntemleri 74
4.7.2.1. Gerçek Parti Maliyeti (Özel Maliyet, Has Maliyet) Yöntemi 75
4.7.2.2. Ağırlıklı Ortalama Maliyet Yöntemi 76
4.7.2.3. İlk Giren İlk Çıkar (FIFO) Yöntemi 77
4.7.2.4. Son Giren İlk Çıkar (LIFO) Yöntemi 79
Beşinci Bölüm
HASTANE İŞLETMELERİNDE PERSONEL GİDERLERİ
5.1. Hastanelerde Çalışan Personelin Sınıflandırılması 81
5.2. Personel Giderlerini Oluşturan Unsurlar 82
5.3. Personel Giderlerinin Direkt ve Endirekt Gider Olarak Ayrımı 84
5.4. Esas Ücretin Zaman Esasına Göre Belirlenmesi 85
5.5. Diğer Personel Ücret ve Giderleri Unsurlarının Belirlenmesi 85
Altıncı Bölüm
HASTANE İŞLETMELERİNDE DİĞER GİDERLER
6.1. Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler 95
6.2. Çeşitli Giderler 97
6.3. Vergi, Resim ve Harçlar 99
6.4. Amortisman ve Tükenme Payları 100
6.4.1. Kavramsal Açıklama 100
6.4.2. Amortisman Ayırma Yöntemleri 102
6.4.2.1. Normal Amortisman Yöntemi (Eşit Tutarlı Amortisman) 103
6.4.2.2. Azalan Bakiyeler Yöntemi 104
6.5. Finansman Giderleri 106
Yedinci Bölüm
HASTANE İŞLETMELERİNDE GİDER YERLERİ
(MALİYET MERKEZLERİ)
7.1. Hastanelerde Gider Yerlerinin (Maliyet Merkezlerinin) Belirlenmesi 109
7.2. Hastanelerde Gider Yerleri (Maliyet Merkezleri) Bölümlemesi 110
7.3. Gider Dağıtım Tablosunun Oluşturulması 117
Sekizinci Bölüm
HASTANE İŞLETMELERİNDE GİDER DAĞITIMI
8.1. Birinci Dağıtım 119
8.2. İkinci Dağıtım 133
8.2.1. İkinci Dağıtımda Kullanılacak Dağıtım Anahtarları 133
8.2.2. İkinci Dağıtımda Kullanılacak Gider Dağıtım Yöntemleri 134
8.2.2.1. Basit Dağıtım Yöntemi 135
8.2.2.2. Kademeli Dağıtım Yöntemi 140
8.3. Üçüncü Dağıtım 147
8.3.1. Kliniklerde Birim Maliyetlerin Hesaplanması 147
8.3.2. Polikliniklerde Birim Maliyetlerin Hesaplanması 147
8.3.3. Özel Hizmet Merkezlerinde Birim Maliyetlerin Hesaplanması 150
Dokuzuncu Bölüm
HASTANE İŞLETMELERİNDE MALİYET HESAPLAMA YÖNTEMLERİ VE MALİYET HESAPLAMA SİSTEMİNİN OLUŞTURULMASI
9.1. Maliyetlerin Kapsamına Göre Maliyet Yöntemleri 174
9.1.1. Tam Maliyet Yöntemi 174
9.1.2. Değişken Maliyet Yöntemi 174
9.1.3. Normal Maliyet Yöntemi 174
9.1.4. Direkt Maliyet Yöntemi (Asal Maliyet) 175
9.2. Maliyetlerin Saptanma Zamanına Göre Maliyet Yöntemleri 178
9.2.1. Fiili Maliyet Yöntemi 178
9.2.2. Standart Maliyet Yöntemi 179
9.2.3. Tahmini Maliyet Yöntemi 182
9.3. Maliyetlerin Saptanma Şekline Göre Maliyet Yöntemleri 182
9.4. Giderlerin Dağıtımında Esas Alınan Baza Göre Maliyet Yöntemleri 183
9.4.1. Hacim Tabanlı Dağıtım Yöntemi 183
9.4.2. Faaliyet Tabanlı Dağıtım Yöntemi 184
Onuncu Bölüm
HASTANE İŞLETMELERİNDE SAFHA MALİYET YÖNTEMİ
10.1. Safha Maliyet Yöntemine İlişkin Genel Esaslar 185
10.2. Safha Maliyet Yöntemine İlişkin Örnek Uygulamalar 186
Onbirinci Bölüm
HASTANE İŞLETMELERİNDE SİPARİŞ MALİYET YÖNTEMİ
11.1. Sipariş Maliyet Yöntemine İlişkin Genel Esaslar 191
11.2. Sipariş Maliyet Yöntemine İlişkin Örnek Uygulamalar 193
Onikinci Bölüm
HASTANE İŞLETMELERİNDE MALİYET HESAPLARININ İŞLEYİŞİ
12.1. Hastane İşletmelerinde Tek Düzen Muhasebe Sistemine Göre Maliyet Hesaplarının İşleyişi 211
12.1.1. 7/A Seçeneğinde Maliyet Hesaplarının İşleyişi 211
12.1.2. 7/B Seçeneğinde Maliyet Hesaplarının İşleyişi 225
12.2. Hastane İşletmelerinde TMS 2 Stoklar Standardı’na Göre Hizmet Stok Maliyetleri 237
Onüçüncü Bölüm
HASTANE İŞLETMELERİNDE YÖNETİM MUHASEBESİ
13.1. Gider–Hacim İlişkilerinin Belirlenmesi 239
13.1.1. Gider–Hacim İlişkilerinin Belirlenmesinde Kullanılabilecek Yöntemler 240
13.1.1.1. Yargıya Dayalı Yöntemler 240
13.1.1.1.1 Analitik Yöntem 240
13.1.1.1.2. Muhasebe Yöntemi 242
13.1.1.2. Matematik ve İstatistiksel Teknikler 244
13.1.1.2.1. Yüksek ve Düşük Hacimler Tekniği 244
13.1.1.2.1.1. En Yüksek ve En Düşük Hacimler Tekniği 245
13.1.1.2.1.2. Çifte Ortalamalar Tekniği 247
13.1.1.2.2. En Küçük Kareler Tekniği 248
13.1.2. Birden Fazla Hizmet Üretilmesi Durumunda Dönüştürülmüş Hizmetler Üzerinden Gider–Hacim İlişkilerinin Belirlenmesi 250
13.2. Maliyet – Hacim – Kar Analizleri 257
13.2.1. Başabaş Noktası Analizi 257
13.2.1.1. Başabaş Noktasının Hesaplanması 258
13.2.1.2. Başabaş Noktasında Satış Fiyatının Belirlenmesi 260
13.2.1.3. Başabaş Noktasında Karın Belirlenmesi 260
13.2.2. Hedef Kar Analizi 261
13.2.2.1. Belirli Bir Satış Hacminde Hedef Karın Belirlenmesi 262
13.2.2.2. Hedef Karı Sağlayan Satış Hacmini Bulma 263
13.2.2.3. Tek Tip Hizmet Sunulması Durumunda Hedef Kara Ulaşmada En Uygun Fiyat Tespiti 264
13.2.3. Kar Fonksiyonundaki Değişmeler 265
13.2.3.1. Katkı Payı / Katkı Oranındaki Değişim 265
13.2.3.1.1. Birim Satış Fiyatındaki Değişim 266
13.2.3.1.2. Birim Değişken Giderdeki Değişim 267
13.2.3.2. Sabit Giderlerdeki Değişim 268
13.2.4. Güvenlik Payı ve Güvenlik Oranının Hesaplanması 270
13.2.5. Maliyet Hacim Kar Analizlerinin Talep Odaklı Fiyatlandırma Kararlarında Kullanılması 272
13.2.6. Birden Fazla Hizmet Sunulması Durumunda Başabaş Noktasının Hesaplanması 274
13.2.7. Birden Fazla Hizmet Sunulması Durumunda Karlılığın Hesaplanması 276
13.2.8. Birden Fazla Hizmet Sunulması Durumunda Hedef Kara Ulaşmada En Uygun Fiyat Tespiti 278
13.2.9. Birden Fazla Hizmet Sunulması Durumunda En Uygun Hizmet Bileşiminin Belirlenmesi 281
Kaynakça 285
Özgeçmiş 288