Hava Aracı Bakım Personeli içinHavacılık MevzuatıSHY–66 Modül 10
Dr. Melih YILDIZ
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Üçüncü Baskıya Önsöz 7
Kitap Hakkında 9
Şekiller Listesi 19
Tablolar Listesi 21
Kısaltmalar 23
1. DÜZENLEYİCİ ÇERÇEVE 29
1.1. Uluslararası Sivil Havacılık Örgütünün (ICAO) Rolü 29
1.1.1. ICAO’nun Amaçları ve Görevleri 31
1.1.2. SARP’ler–Standartlar ve Önerilen Uygulamalar 34
1.2. 2920 Sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu 34
1.3. SHGM Teşkilat, Yetki ve Sorumlulukları 35
1.4. Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonları 41
1.4.1. Devletlerin Kurduğu Uluslararası Havacılık Örgütleri 41
1.4.2. Sivil Sektörün Kurmuş Olduğu Uluslararası Havacılık Örgütleri 41
1.5. Diğer Sivil Havacılık Otoriteleri ile İlişkiler 41
1.6. Sivil Havacılık Mevzuatına Genel Bakış 43
1.6.1. Mevzuatın Genel Yapısı ve İsimlendirme 45
1.6.2. Hava Aracı Tipleri 47
Kendinizi sınayın 49
2. ONAYLAYICI PERSONEL – BAKIM 53
2.1. Kategori A Lisansı 55
2.2. Kategori B1 Lisansı 56
2.3. Kategori B2 Lisansı 57
2.4. Kategori B3 Lisansı 57
2.5. Kategori C Lisansı 58
2.6. Lisans Almak İçin Gerekli Şartlar 58
2.6.1. Teorik Modül Sınav Gereklilikleri 59
2.6.2. Temel Bakım Pratik Deneyim Gerekliliği 61
2.6.3. Dil Yeterlilik Şartı 62
2.6.4. Bakım Deneyiminin Kayıt Edilmesi 62
2.7. Başvuru 64
2.8. Lisansın Geçerliliği 66
2.9. Hava Aracı Bakım Lisansının Temdit (Uzatma) Edilmesi veya Yeniden Düzenlenmesi 66
2.10. Tip Kategorileri ve Eğitimi 67
2.10.1. Temel Deneyim Şartı 68
2.10.2. Pratik Deneyim 68
2.10.3. Hava Aracı Bakım Lisansına Tip İlave Edilmesi 68
2.10.4. Sınırlamalar 70
2.10.5. Lisansın İbrazı 70
2.10.6. İmtiyazların Kullanım Şartları 70
2.10.7. Lisansa kategori ilave 70
Kendinizi sınayın 72
3. ONAYLANMIŞ BAKIM KURULUŞLARI 75
3.1. SHY–145 Onaylı Hava Aracı Bakım Kuruluşları Yönetmeliği 76
3.2. SHT–145 Onaylı Hava Aracı Bakım Kuruluşları Talimatı 77
3.3. SHY–M Sürekli Uçuşa Elverişlilik ve Bakım Sorumluluğu Yönetmeliği 77
3.4. Personel Gereksinimleri 78
3.4.1. Sorumlu Müdür 78
3.4.2. Kalite Sorumlusu 79
3.4.3. Yeterli Sayıda Onaylayıcı Personel 79
3.4.4. NDT Personeli 82
3.5. Tesis Gereklilikleri 83
3.6. Alet, Ekipman ve Malzeme 84
3.7. Bakım Verileri 85
3.8. Üretim Planlama 86
3.9. Bakımın Sertifikasyonu 87
3.9.1. SHGM Form–1 Eşdeğeri Uluslararası Belgeler 89
3.9.2. Komponent Onaylayıcı Personel 90
3.9.3. Komponentlerin Sınıflandırılması 91
3.10. Bakım ve Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme Kayıtları 93
3.11. Olay Raporlama 93
3.12. Emniyet ve Kalite Politikası, Bakım Prosedürleri ve Kalite Sistemi 94
3.13. Bakım Kuruluşu El Kitabı (BKEK) 95
3.14. Bakım Kuruluşunun Yetkileri 97
3.14.1. Tek Seferlik Yetkilendirme 98
3.15. Bakım Kuruluşunun Sınırlamaları 99
3.16. Bakım Kuruluşuna İlişkin Değişiklikler 100
3.17. Bakım Kuruluşunun Yetkisinin Geçerliliği 100
3.18. Bulgular 100
Kendinizi sınayın 102
4. HAVA OPERASYONLARI 105
4.1. İşleticilerin Sınıflandırılması 105
4.2. SHT–OPS 106
4.3. Özel Operasyonlar 109
4.4. Hava İşletici Sertifikaları 110
4.5. Ramp Denetimleri 112
4.6. Ticari Olmayan Uçuşlar 113
4.7. Sürekli Uçuşa Elverişlilik ve Bakım ile İlgili İşleticinin Sorumlulukları 114
4.8. İşletici El Kitabı 116
4.9. Hava Aracı Bakım Programı 116
4.9.1. Hava Aracı Teknik Defteri 117
4.10. Bakım Kayıtları 118
4.11. Hava Aracı Milliyeti ve Tescil İşaretleri (SHT–7) 119
4.12. Asgari Teçhizat Listesi (MEL) ile Konfigürasyondan Sapma Listesi (CDL) 120
4.13. Hava Aracı İçerisinde Taşınması Gereken Dokümanlar 121
4.14. Hava Aracı Plakartları (İşaretlemeleri) 122
4.14.1. Kimlik Plakası 125
Kendinizi sınayın 126
5. HAVA ARACI, PARÇA VE CİHAZ SERTİFİKASYONU 129
5.1. Tip Sertifikasyonu 129
5.2. SHY–21 Yönetmeliği 129
5.3. Sertifikasyon Şartnameleri (CS) 130
5.3.1. CS–25 Büyük Uçaklar 132
5.3.1.1. Altbölüm A 132
5.3.1.2. Altbölüm B 132
5.3.1.3. Altbölüm C 133
5.3.1.4. Altbölüm D 133
5.3.1.5. Altbölüm E, F, G ve J 133
5.4. Tip Sertifikasyon Prosedürü 134
5.4.1. Tahditli Tip Sertifikası 136
5.4.2. Tamamlayıcı Tip Sertifikası (STC) 137
5.5. Uçuşa Elverişlilik 137
5.5.1. Uçuşa Elverişlilik Sertifikası 138
5.5.2. Özel Uçuş İzni Belgesi – Permit to Fly 140
5.6. Tescil Sertifikası 143
5.7. Gürültü Sertifikası 145
5.8. Ağırlık Tablosu 148
5.9. Telsiz İstasyonu Lisansı ve Onayı 149
5.10. Türkiye Teknik Standart Usulleri/European Technical Standard Order (TTSU/ETSO) 151
5.11. Parça/Cihaz Sertifikasyonu 151
5.12. SHGM Form–1 151
5.12.1. Ürün, Parça ve Cihazın Tanımlanması 152
5.13. Parçaların/Cihazların Hava Araçlarına Takılabilmesi İçin Gereken Şartlar 152
Kendinizi sınayın 154
6. SÜREKLİ UÇUŞA ELVERİŞLİLİK 157
6.1. SHY–21 Sürekli Uçuşa Elverişlilik Sorumlulukları 157
6.2. SHT–M Kapsamında Sürekli Uçuşa Elverişlilik Sorumlulukları 158
6.2.1. Olay Bildirimi 161
6.3. Sürekli Uçuşa Elverişlilik 162
6.3.1. Bakım Programı 163
6.3.1.1. Hatalar, Arızalar ve Kusurlar 167
6.3.1.2. Mean Time Between Failures (MTBF) 168
6.3.1.3. Mean Time Between Unscheduled Removal (MTBUR) 168
6.3.2. Uçuşa Elverişlilik Direktifleri 169
6.3.3. Modifikasyon ve Tamir Verileri 170
6.3.4. Sürekli Uçuşa Elverişlilik Kayıt Sistemi 170
6.3.5. Hava Aracı Teknik Kayıt Sistemi 173
6.3.6. Sürekli Uçuşa Elverişlilik Kayıtlarının Devredilmesi 177
6.4. Bakım Verileri 177
6.4.1. Bakımın Uygulanması 178
6.4.2. Kritik Bakım İşlemleri 179
6.4.3. Bakımın Bağımsız Kontrolü 180
6.5. Komponentler ve Komponentlerin Bakımı 181
6.5.1. Komponentlerin Bakımı 181
6.5.2. Gayri Faal ve Kurtarılamaz Komponentler 183
6.5.3. Ömürlü Komponentler 184
6.6. F Bakım Kuruluşu 184
6.6.1. F Bakım Kuruluşu Bakım Sorumluluğu 185
6.6.2. F Bakım Kuruluşu Kapsamı 185
6.6.3. F Bakım Kuruluşu El Kitabı 185
6.6.4. Tesis Gereklilikleri 186
6.6.5. Komponentler, Ekipmanlar ve Aletler 186
6.6.6. Bakım Verileri ve Bakım İş Emirleri 187
6.6.7. F Bakım Kuruluşunun Yetkileri 187
6.7. Sürekli Uçuşa Elverişlilik Emniyet Yönetim Kuruluşu (SYK) 188
6.7.1. SYK Başvurusu 188
6.7.2. SYK Personel Gereklilikleri 189
6.7.3. Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme Personeli 190
6.7.4. Sürekli Uçuşa Elverişlilik El Kitabı (SEK) 192
6.7.5. Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetimi 192
6.7.6. Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme İşlemi 194
6.7.7. SYK’nın Yetkileri 195
6.7.8. SYK Kalite Sistemi 196
6.8. Hava Aracı Bakım Çıkış Sertifikası 197
6.9. Hava Aracı Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme İşlemi 199
Kendinizi sınayın 201
7. ULUSAL VE ULUSLARARASI BAKIM GEREKLİLİKLERİ 205
7.1. Uçuşa Elverişlilik Direktifleri 207
7.2. Servis Bültenleri (SB), İmalatçı Servis Bilgileri 209
7.2.1. Servis Bültenlerinin (SB) Yapısı 210
7.3. İmalatçı Servis Bilgileri (Manufacturer’ Service Information Letter – SIL) 211
7.4. Modifikasyon ve Tamirler 211
7.5. Bakım Dokümantasyonu 212
7.5.1. Aircraft Maintenance Manual (AMM) 216
7.5.2. Structural Repair Manual (SRM– Yapısal Tamir El Kitabı) 218
7.5.3. Komponent Bakım El Kitabı (Component Maintenance Manual – CMM) 218
7.5.3. Illustrated Parts Catalog (IPC– Resimli Parça Kataloğu) 219
7.5.4. Trouble Shooting Manual (TSM– Arıza Giderme El Kitabı) 219
7.5.5. System Schematics Manual (SSM– Sistem Şematik El Kitabı) 219
7.5.6. Wiring Diagram Manual (WDM– Kablo Takip El Kitabı) 219
7.5.7. Configuration Deviation List (CDL– Konfigürasyon Sapma Listesi) 220
7.5.8. Aircraft Recovery Manual (ARM) 220
7.5.9. Service Letter, Service Information Letter, All Operator Letter 220
7.5.10. All Operator Telex (AOT), Operator Information Telex (OIT) 220
7.6. Ana Asgari Teçhizat Listeleri (MMEL) 220
7.7. Asgari Teçhizat Listesi (MEL) 221
7.8. Dispeç Sapma Listeleri 222
7.9. No Technical Objection (NTO) 222
7.10. İkincil Kontrol İşleri (DII– Duplicate Inspection Item) 222
7.10.1. İkinci Kontrol İşlemini Gerektiren İşlemler RII (d Inspection Item) 223
7.10.2. Kritik İşlem Malzemeleri (CI–Critical Item) 224
Kendinizi sınayın 226
8. ULUSAL VE ULUSLARARASI SÜREKLİ UÇUŞA ELVERİŞLİLİK GEREKLİLİKLERİ 229
8.1. Asgari Teçhizat Gereklilikleri 229
8.2. Test Uçuşları 232
8.3. ETOPS 232
8.3.1. ETOPS Bakım Gereksinimleri 234
8.4. Bakım ve Dispeç (Yer İşletme) Gereklilikleri 236
8.5. Her Hava Koşulunda İşletim (All Weather Operations–AWOPS), Kategori 2/3 İşletimleri 239
8.5.1. LVO (Low Visibility Operations) 239
8.5.2. DH (Decision Height–Karar Yüksekliği) 240
8.5.3. RVR (Runway Visual Range–Pist Görüş Mesafesi) 240
8.5.4. LVO İçin Gereklilikler 240
Kendinizi sınayın 242
EKLER 245
EK–1: AIRWORTHINESS DIRECTIVE 247
EK–2: SERVİS BÜLTENİ (ZORUNLU) 250
EK–3: SERVİS BÜLTENİ (ÖNERİLEN) 252
EK–4: SERVİS BÜLTENİ (İSTEĞE BAĞLI) 255
Kaynaklar 257
Sözlük 259
Kavramlar Dizini 269
Yazar Hakkında 271
