Marka Vekilliği Sınavına Hazırlık

İÇİNDEKİLER
İKİNCİ BASIYA ÖNSÖZ 5
ÖNSÖZ 7
PATENT VE MARKA VEKİLLİĞİ SINAVINA İLİŞKİN GENEL BİLGİ 9
KISALTMALAR CETVELİ 11
İÇİNDEKİLER 13
BİRİNCİ BÖLÜM MARKA HUKUKU
§1. TÜRK MARKA HUKUKUNUN KAYNAKLARI 39
I. ULUSAL DÜZENLEMELER 39
II. TÜRKİYE’NİN MARKALARLA İLGİLİ OLARAK KATILDIĞI ULUSLARARASI ANLAŞMALAR 40
A. Markalarla Doğrudan İlgili Uluslararası Anlaşmalar 40
1. Markaların Uluslararası Tescili Hakkında Madrid Anlaşması 40
2. Madrid Protokolü 41
3. Markaların Tescili Amacıyla Mal ve Hizmetlerin
Sınıflandırılmasına İlişkin Nis Anlaşması 41
4. Markaların Şekilli Elemanlarının Milletlerarası
Sınıflandırılmasını Tesis Eden Viyana Anlaşması 42
5. Marka Kanunu (Hukuku) Anlaşması 42
6. Sahte Mahreç İşaretlerinin Men’i Hakkında Madrid Anlaşması 42
B. Markalarla İlgili Diğer Uluslararası Anlaşmalar/ Sözleşmeler 43
1. Paris Sözleşmesi 43
2. Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatını (WIPO) Kuran Sözleşme 43
3. Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları Anlaşması (TRIPS) 44
§2. MARKA İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 47
I. MARKA KAVRAMI. 47
A. Tanımı 47
B. Unsurları 47
1. İşaret 47
2. Ayırt edicilik 47
3. Mal ve/veya Hizmet 49
4. Sicilde Gösterilebilir Olma 49
II. MARKA OLARAK TESCİL OLUNABİLECEK İŞARETLER 49
A. Kişi Adları 50
B. Sözcükler 50

C. Harfler, Sayılar, Harf/Sayı Kombinasyonları 51
D. Şekiller. 52
E. Üç Boyutlu Şekiller 52
F. Renkler 53
G. Sesler 54
H. Kokular 56
İ. Tatlar 57
J. Hareketler 57
K. Sloganlar 58
III. MARKA TÜRLERİ 58
A. Tescilli Markalar 59
B. Tescilli Olmayan Markalar 59
C. Ticaret Markaları 59
D. Hizmet Markaları 59
E. Ferdi Markalar 60
F. Ortak Markalar 60
G. Tanınmış Markalar 61
H. Ulusal Marka 62
İ. Avrupa Birliği Markası 62
J. Uluslararası Marka 63
K. Garanti Markası 63
L. Vekil (Ticari Temsilci, Acente) Markası. 64
M. Seri Marka 64
N. Pozisyon Markaları 65
IV. MARKANIN FONKSİYONLARI 66
A. Kaynak Gösterme Fonksiyonu 66
B. Ayırt Etme Fonksiyonu 66
C. Reklam Fonksiyonu 67
D. Kaliteyi Garanti Fonksiyonu 67
V. MARKA HAKKININ ÖZELLİKLERİ 67
A. Soyut Olma 67
B. Mutlak Olma 68
C. Sahibine Tekel Hakkı Sağlama 68
D. Süreye Bağlılık Ve Yenilenebilirlik 68
E. Hukuki İşlemlere Konu Olabilme 68
§3. MARKANIN TESCİLİ 69
I. GENEL OLARAK 69
II. TESCİL BAŞVURUSUNDA BULUNABİLECEKLER 69
III. MARKA TESCİL BAŞVURUSU İŞLEMLERİ 70
A. Başvurunun Şekli ve İçeriği 70
B. Başvurunun Şeklî Açıdan İncelenmesi 71
C. Başvurunun Rüçhan Hakkı Açısından İncelenmesi 72

D. Başvurunun Mutlak ve Nispi Ret Nedenleri Açısından İncelenmesi 73
E. Başvurunun İlanı 74
F. İtiraz 74
G. Tescil 75
H. YİDK Kararının İptali Davası 75
§4. MUTLAK RET NEDENLERİ 77
İ. MUTLAK RET NEDENLERİ 77
A. Sınai Mülkiyet Kanununun Dördüncü Maddesi Kapsamına
Girmeyen İşaretler 77
B. Herhangi Bir Ayırt Edici Niteliğe Sahip Olmayan İşaretler 77
C. Tescil Edilmiş Marka veya Daha Önce Tescil Başvurusuna Konu Edilmiş İşaret İle Aynı Veya Ayırt Edilemeyecek Kadar Benzer Olan
İşaretlerin Başvuru Konusu Yapılması 77
D. Serbest Bırakılması Gereken İşaretler 78
E. Ürünün Karakteristik Özelliklerini İçeren İşaretler 80
F. Halkı Yanıltıcı İşaretler 81
G. Hükümranlık İşaretleri 82
H. Halka Mâl Olmuş Tarihî, Kültürel Değerleri İçeren İşaretler 83
İ. Dinî Değerleri ve Sembolleri İçeren İşaretler 83
J. Kamu Düzenine veya Genel Ahlaka Aykırı İşaretler 84
K. Tescilli Coğrafi İşaretten Oluşan ya da Tescilli Coğrafi İşaret İçeren İşaretler 86
II. MUTLAK RET NEDENLERİNE RAĞMEN TESCİL İMKANI 86
A. Mutlak Ret Nedenlerinden Bazılarının Başvurudan Önce Kullanma
Suretiyle Aşılabilmesi (m.5/2) 86
B. Muvafakatname 87
§5. NİSPİ RET NEDENLERİ 89
I. GENEL OLARAK 89
II. TESCİL EDİLMİŞ VEYA ÖNCEKİ TARİHTE BAŞVURUSU YAPILMIŞ BİR MARKA İLE AYNI VEYA BENZER OLAN VE AYNI MAL VEYA BENZER HİZMETLERİ
KAPSAYAN İŞARETLERİN MARKA BAŞVURUSUNA KONU OLMASI 89
A. Genel Olarak 89
B. Karıştırılma İhtimali 90
C. Vekil (Ticari Temsilci-Acente) Tarafından Marka Sahibinin İradesi
Dışında Tescil Başvurusunda Bulunulması 91
D. Tescilsiz Markalar Ve Ticaret Sırasında Kullanılan Diğer İşaretlerin
Başkası Adına Tescil Başvurusuna Konu Olması 92
E. Paris Sözleşmesi’nin Birinci Mükerrer Altıncı Maddesine Göre
Tanınmış Markalar 93
F. Türkiye’de Belirli Bir Tanınmışlık Düzeyine Ulaşmış Markanın Başkası Adına Farklı Mal Veya Hizmetler İçin Tescil Başvurusuna
Konu Olması 95
1. Haksız Yarar Sağlama 96

2. İtibarına Zarar Verme 97
3. Ayırt Edici Karakterini Zedeleme 97
G. Önceki Tarihli Fikri Mülkiyet Haklarının Engel Oluşturması 98
1. Başkasına Ait İsim 98
2. Başkasına Ait Fotoğraf 99
3. Başkasına Ait Telif Hakkı (Fikir ve Sanat Eseri) 99
4. Başkasına Ait Ticaret Unvanı veya İşletme Adı 99
5. Başkasına Ait Tasarım Hakkı 100
6. Başkasına Ait Patent Hakkı 101
7. Başkasına Ait İnternet Alan Adı 101
8. Başkasına Ait Faydalı Model 101
H. Ortak Markaların Ve Garanti Markalarının Sona Ermesinden İtibaren Üç Yıl İçinde Başkasının Adına Tescil Başvurusuna Konu
Olması 101
İ. Yenilenmemiş Markanın İki Yıllık Süre İçinde Başkası Adına Tescil Başvurusuna Konu Olması 102
J. Marka Başvurusunun Kötüniyetle Yapılmış Olması 103
§6. MARKA BAŞVURUSUNUN YAYIMINA İTİRAZ 105
I. GENEL OLARAK 105
II. İTİRAZ SEBEPLERİ 105
III. İTİRAZ HAKKINA SAHİP OLANLAR 106
IV. BEŞ YILDAN UZUN SÜREDİR TESCİLLİ MARKALARDA KULLANIMIN İSPATI 106
V. İTİRAZ SÜRESİ 107
VI. İTİRAZ USULÜ 107
§7. TÜRK PATENT VE MARKA KURUMU KARARLARINA İTİRAZ 109
I. GENEL OLARAK 109
II. İTİRAZ SEBEPLERİ 109
III. İTİRAZA YETKİLİ KİŞİLER 109
IV. İTİRAZIN ŞEKLİ VE ZAMANI 109
V. İTİRAZIN İNCELENMESİ VE KARARA BAĞLANMASI 110
§8. YENİDEN İNCELEME VE DEĞERLENDİRME KURULU KARARININ İPTALİ 111
I. GENEL OLARAK 111
II. TARAFLAR 111
III. DAVANIN GÖRÜLECEĞİ MAHKEME 111
IV. İPTAL KARARININ ETKİSİ 112
§9. MARKANIN KULLANILMASI 113
I. GENEL OLARAK 113
II. KULLANMA SAYILAN EYLEMLER 114
A. Ayırt Edici Karakteri Değiştirilmeden Farklı Unsurlarla Kullanılması 114
B. Markanın Marka Sahibinin İzni ile Kullanılması 115
C. Markanın Yalnız İhracat Amacıyla Mal ya da Ambalajlarda Kullanılması 115

III. KULLANMAMAYA BAĞLANAN SONUÇLAR 116
A. Markanın İptali 116
B. Markanın Sonraki Tarihli Başvuruya Karşı İtiraza Dayanak Olarak
İleri Sürülmesi Halinde Kullanmanın İspatının İstenilmesi 117
C. Hükümsüzlük Davalarında Kullanmama Def’i 117
D. Marka Hakkına Tecavüz Davalarında Kullanmama Def’i 118
§10. MARKANIN HUKUKİ İŞLEMLERE KONU OLMASI. 119
I. GENEL OLARAK 119
II. DEVİR 119
III. LİSANS SÖZLEŞMESİ 120
A. Genel Olarak 120
B. İnhisarî Lisans 120
C. İnhisarî Olmayan Lisans 120
D. Tarafların Hak ve Borçları 121
IV. REHİN 121
V. HACİZ 122
VI. MARKANIN TEMİNAT OLARAK GÖSTERİLMESİ 122
§11. MARKA HAKKINA TECAVÜZ 123
I. GENEL OLARAK 123
II. MARKA HAKKINA TECAVÜZÜN KOŞULLARI 123
A. Geçerli ve Üstün Bir Hakkın Mevcudiyeti 123
B. Marka Sahibinin İzninin Olmaması 123
C. Tecavüz Sayılan Kullanımın Ticari Nitelikte Olması 124
D. Markasal Kullanım 124
III. MARKA HAKKINA TECAVÜZ SAYILAN HALLER 125
A. Genel Olarak 125
B. Markanın Koruma Kapsamının İhlali 125
C. Markanın Taklit Edilmesi 126
D. Tecavüz Edilen Markayı Taşıyan Ürünlerin Ticarette Kullanılması 126
E. Lisans Yoluyla Verilmiş Hakların İzinsiz Genişletilmesi veya Üçüncü
Kişilere Devri 127
§12. TECAVÜZ HALİNDE İLERİ SÜRÜLEBİLECEK TALEPLER 129
I. GENEL OLARAK 129
II. DELİLLERİN TESPİTİ 129
III. FİİLİN TECAVÜZ OLUP OLMADIĞININ TESPİTİ 129
A. Menfi Tespit Davası 130
B. Müspet Tespit Davası 130
IV. MUHTEMEL TECAVÜZÜN ÖNLENMESİ TALEBİ 130
V. TECAVÜZ FİİLLERİNİN DURDURULMASI TALEBİ 130
VI. TECAVÜZÜN KALDIRILMASI TALEBİ. 131
VII. TAZMİNAT TALEBİ 132
A. Genel Olarak 132

B. Maddi Tazminat Davasının Koşulları 132
1. Tecavüz Oluşturan Fiil 132
2. Kusur 133
3. Zarar 134
4. İlliyet Bağı 134
C. Maddi Zararın Tazmini 134
1. Fiili Zarar 134
2. Yoksun Kalınan Kazanç 135
a. Marka Sahibinin Muhtemel Gelirine Göre Hesaplama 136
b. Mütecavizin Elde Ettiği Net Kazanca Göre Hesaplama 136
c. Lisans Bedeli Esasına Göre Hesaplama 137
D. Manevi Zararın Tazmini. 137
E. İtibar Tazminatı 138
VIII. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME DAVASI 138
IX. TECAVÜZ OLUŞTURAN VEYA CEZAYI GEREKTİREN ÜRÜNLER İLE BUNLARIN ÜRETİMİNDE MÜNHASIRAN KULLANILAN CİHAZ, MAKİNE
GİBİ ARAÇLARA ELKONULMASI TALEBİ 139
X. ELKONULAN ÜRÜNLER İLE CİHAZ VE MAKİNE GİBİ ARAÇLARIN ŞEKİLLERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ, ÜZERLERİNDEKİ MARKALARIN SİLİNMESİ VEYA SINAİ MÜLKİYET HAKLARINA TECAVÜZÜN ÖNLENMESİ
İÇİN KAÇINILMAZ İSE İMHASI TALEBİ 139
XI. EL KONULAN ÜRÜN, CİHAZ VE MAKİNELER ÜZERİNDE MÜLKİYET HAKKI TANINMASI TALEBİ 141
XII. MAHKEME KARARININ İLANI TALEBİ 142
XIII. İHTİYATİ TEDBİR TALEBİ 143
XIV. GÜMRÜKLERDE EL KOYMA (ALIKOYMA VEYA GÜMRÜK İŞLEMLERİNİN DURDURULMASI) 145
XV. TİCARİ VEKİL VEYA TEMSİLCİ ADINA TESCİLLİ MARKAYA İLİŞKİN TALEPLER 147
XVI. TAZMİNAT YÜKÜMLÜSÜNDEN BELGE TALEBİ 147
XVII. MARKANIN TESCİLLİ OLDUĞUNUN BELİRTİLMESİ TALEBİ 148
XVIII. TANINMIŞLIĞIN TESPİTİ DAVASI 149
XIX. MARKANIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜNÜN TESPİTİ TALEBİ 150
§13. MARKA HAKKINA TECAVÜZ SUÇU VE ÖNGÖRÜLEN YAPTIRIMLAR 151
I. GENEL OLARAK 151
II. SUÇ SAYILAN FİİLLER VE YAPTIRIMLARI 151
A. Başkasına Ait Marka Hakkına İktibas veya İltibas Suretiyle Mal veya
Hizmet Üretmek, Satışa Arz Etmek veya Satmak 151
B. Marka Koruması Olduğunu Belirten İşareti Yetkisi Olmadan Kaldırmak 152
C. Yetkisi Olmadığı Halde Marka ile İlgili Hukuki Tasarrufta Bulunmak. 152
III. GÜVENLİK TEDBİRLERİ 153
IV. MARKANIN TÜRKİYE’DE TESCİLLİ OLMASI ZORUNLULUĞU 153
V. SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA ŞARTI 154
VI. ETKİN PİŞMANLIK 154

§14. MARKADAN DOĞAN HAKKIN SINIRLARI 155
I. GENEL OLARAK 155
II. ZAMANAŞIMI 155
III. SESSİZ KALMA SURETİYLE HAK KAYBI 155
IV. MARKANIN ÜÇÜNCÜ KİŞİLER TARAFINDAN DÜRÜSTÇE VE TİCARİ
HAYATIN OLAĞAN AKIŞI İÇERİSİNDE KULLANILMASI 157
V. MARKADAN DOĞAN HAKKIN TÜKETİLMESİ 158
A. Genel Olarak 158
B. Tükenme Türleri 159
C. Tükenmenin Koşulları 160
1. Piyasaya Sürme 160
2. Marka Sahibi Tarafından veya Onun İzniyle Piyasaya Sürülme 160
D. Tükenmenin İstisnaları 160
1. Malın Değiştirilmesi 161
2. Markanın Değiştirilmesi 162
3. Ambalajın Değiştirilmesi 163
§15. MARKA HAKKININ SONA ERMESİ 165
I. GENEL OLARAK 165
II. MARKANIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ 165
A. Genel Olarak 165
B. Hükümsüzlük Halleri 165
1. Mutlak Ret Nedenlerinin Bulunması 165
2. Nispi Ret Nedenlerinin Bulunması 166
C. Hükümsüzlük Sebeplerinin İleri Sürülmesi 167
D. Hükümsüzlük Kararının Etkileri 167
III. MARKANIN İPTALİ 168
A. Genel Olarak 168
B. İptal Halleri 169
1. Markanın Kullanılmaması 169
2. Markanın Yaygın bir Ad Haline Gelmesi 169
3. Markanın Yanıltıcı Hale Gelmesi 170
4. Garanti Markası veya Ortak Markanın Teknik Şartnameye
Aykırı Kullanımı. 171
C. İptal Talebinin İleri Sürülmesi 171
D. İptal Kararının Etkisi 172
IV. MARKA HAKKININ SONA ERMESİNE İLİŞKİN DİĞER NEDENLER 172
A. Yenilememe 172
B. Vazgeçme 174
§16. MARKADAN DOĞAN HAKKIN İLERİ SÜRÜLMESİ 175
I. GENEL OLARAK 175
II. DAVA DIŞI ÇÖZÜM YOLLARI 175
A. İhtar 175

B. Arabuluculuk 176
C. Tahkim Yoluna Başvurma 177
III. HAKKIN DAVA YOLUYLA İLERİ SÜRÜLMESİ 178
A. Görevli ve Yetkili Mahkeme 178
1. Görevli Mahkeme 178
2. Yetkili Mahkeme 179
B. Davacı Sıfatı 180
1. Tecavüz Davalarında Davacı Sıfatı 180
2. Hükümsüzlük Davalarında Davacı Sıfatı 181
C. Davalı Sıfatı 182
1. Tecavüz Davalarında Davalı Sıfatı 182
2. Hükümsüzlük Davalarında Davalı Sıfatı 182
D. İspat Yükü 183
İKİNCİ BÖLÜM
COĞRAFİ İŞARET VE GELENEKSEL ÜRÜN ADLARI
§17. COĞRAFİ İŞARET 185
I. COĞRAFİ İŞARET KAVRAMI 185
A. Coğrafi İşaret Kavramı Neyi İfade Etmektedir? 185
B. Coğrafi İşaret Kavramı, Kanun’da Nasıl Tanımlanmıştır? 186
II. COĞRAFİ İŞARETE İLİŞKİN İÇ HUKUK MEVZUATIMIZ HAKKINDA 186
A. 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu Coğrafi İşaretlere İlişkin Nasıl Bir
Koruma Sağlamaktadır? 186
B. Sınaî Mülkiyet Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik Coğrafi İşaretlere İlişkin Nasıl Bir Koruma Sağlamaktadır? 187
III. COĞRAFİ İŞARETLERE İLİŞKİN ULUSLARARASI MEVZUAT HAKKINDA 188
A. Coğrafi İşaretlerin Uluslararası Alanda Korunmasına Neden İhtiyaç Duyulmaktadır? 188
B. Coğrafi İşaretlere İlişkin Temel Uluslararası Sözleşmeler Hangileridir? 188
C. Ülkemiz Coğrafi İşaretlere İlişkin Uluslararası Sözleşmelerden
Hangilerine Taraftır? 189
D. Türkiye’de Tescilli Olan Coğrafi İşaretler, Yurtdışında da
Korunmakta mıdır? 189
E. Ülkemizde Tescilli Coğrafi İşaretler, Taraf Olduğumuz Uluslararası Sözleşmelere Taraf Diğer Devletlerin Ülkelerinde Kendiliğinden
Koruma Kazanır mı? 189
F. Coğrafi İşaretlerle İlgili Uluslararası Sözleşmeler Ne Tür
Düzenlemeler İçermektedir? 190
1. Sınai Mülkiyetin Korunmasına Dair Paris Sözleşmesi Coğrafi
İşaretlere İlişkin Nasıl Bir Koruma Sağlamaktadır? 190
2. Malların Kaynağı ile İlgili Sahte veya Aldatıcı Kaynak İşaretlerinin Önlenmesi Hakkında Madrit Sözleşmesi Coğrafi
İşaretlere İlişkin Nasıl Bir Koruma Sağlamaktadır? 192

3. Menşe Adlarının Korunması ve Uluslararası Tescili Hakkında Lizbon Sözleşmesi, Coğrafi İşaretlere İlişkin Nasıl Bir Koruma
Sağlamaktadır? 193
4. Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları Sözleşmesi (TRIPs)
Coğrafi İşaretlere İlişkin Nasıl Bir Koruma Sağlamaktadır? 194
5. Avrupa Birliği’nin Coğrafi İşaretlerle İlgili 1151/2012 sayılı
Tüzüğü Ne Tür Düzenlemeler İçermektedir? 196
6. Ülkemizde Tescilli Bütün Coğrafi İşaretler, 1151/2012 Sayılı
Tüzük Uyarınca AB Coğrafi İşaret Sicili’ne Tescil Edilebilir mi? 199
7. SMK’nın Aradığı Şartları Sağlayamadığı İçin TÜRKPATENT’e Tescil Edilemeyen Coğrafi İşaretler, 1151/2012 Sayılı Tüzük’teki Şartları Sağlamaları Halinde AB Coğrafi İşaret
Sicili’ne Tescil Edilebilirler mi? 200
8. Bir Türk Coğrafi İşaretinin AB Coğrafi İşaret Sicili’ne Tescili İçin Başka Bir Devletteki Üreticiler Tarafından Başvuru Yapılırsa, Bu
Tescil Önlenebilir mi? 200
9. Bir Türk Coğrafi İşareti AB Coğrafi İşaret Sicili’ne Başka Bir Devletteki Üreticiler Adına Tescil Edilirse, Bu Tescile Karşı
Neler Yapılabilir? 200
IV. TESCİL EDİLEBİLECEK COĞRAFİ İŞARETLER 201
A. Coğrafi İşaretler Hangi Ürün Tiplerinde Söz Konusu Olabilir? 201
B. Coğrafi İşaretin Türleri Nelerdir? 202
1. Menşe Adı Ne Demektir? 202
2. Mahreç İşareti Ne Demektir? 203
3. Menşe Adları ile Mahreç İşaretleri Arasındaki Farklar Nelerdir? 203
C. Hizmetler Coğrafi İşarete Konu Olabilir mi? 205
D. Coğrafi İşaret, Mutlaka Kelimelerden mi Oluşmalıdır, İşaretten
Oluşabilir mi? 206
E. Coğrafi İşaret, Mutlaka Kaynaklandığı Yerin Adını İçermeli midir? 206
F. Coğrafi İşaretlerin Hukuki Niteliği Nedir? 207
G. Coğrafi İşaret Tescil Engelleri Nelerdir? 207
1. Tescil Engelleri Arasında Sayılan Öz Ad (Jenerik Ad) Ne Demektir? 207
2. Öz Adlar (Jenerik Adlar) Coğrafi İşaret Olarak Tescil Edilebilir mi? 208
3. Tescil Edilen Bir Coğrafi İşaret Sonradan Öz (Jenerik) Ada Dönüşebilir mi? Tescilli Bir Coğrafi İşaretin Bu Nedenle
Hükümsüzlüğü Söz Konusu Olabilir mi? 209
H. Yabancı Coğrafi İşaretlerin Ülkemizdeki Sicile Tescil Edilebilmeleri
Hakkında 209
1. Yabancı Coğrafi İşaretler Ülkemizde Tescil Edilebilir mi? 209
2. Her Yabancı Devlet Vatandaşı, Coğrafi İşaret Tescili İçin TÜRKPATENT’e Başvurabilir mi? 210
3. Yabancı Bir Coğrafi İşaretin Tescilinde Aranan Ek Şartlar
Nelerdir? 210

4. Tescil Edilmek İçin Başvurusu Yapılan Yabancı Coğrafi İşaret, Ülkemizde Bir Başka Hak Sahibi Tarafından Daha Önce Tescil Edilmişse, Bunun Sonuçları Nelerdir? 211
V. COĞRAFİ İŞARETLERİN TESCİLİ İÇİN BAŞVURU YAPILMASI 212
A. Coğrafi İşaretlerin Korunabilmesi İçin Tescil Edilmeleri Zorunlu mudur? 212
B. Coğrafi İşaretleri Tescil Ettirmek İçin Kimler Başvurabilir? 212
C. Coğrafi İşaretlerin Tescil Başvurusu Nereye Yapılmaktadır? 215
D. Coğrafi İşaretle İlgili Başvuruda ve Diğer İşlemlerde Hak Sahiplerini
Türk Patent Marka Kurumu Nezdinde Kim Temsil Edebilmektedir? 215
E. Coğrafi İşaret Başvurusunda Belirtilmesi Gereken Bilgiler ve
Başvuruya Eklenmesi Gereken Belgeler Hangileridir? 216
F. Coğrafi İşaret Başvurusunun Şekli Nasıl Olmalıdır?. 220
G. Kurum, Yapılan Coğrafi İşaret Başvurularını Hangi Açılardan İncelemektedir? 220
H. Coğrafi İşaret Başvurusunda Eksiklikler Söz Konusu ise, Bunun
Sonuçları Nelerdir? 221
1. Başvuru Yapan Kişinin Kimliğine İlişkin Bilgiler Eksikse Bunun
Sonuçları Nelerdir? 221
a. Kimliğe İlişkin Olarak Başvuruda Hiçbir Bilgi Yoksa, Bunun Sonuçları Nelerdir? 221
b. Kimliğe İlişkin Olarak Bilgi Var, Ancak Bu Bilginin Eksik veya Hatalı Olduğu Kurum Tarafından Tespit Edilmiş ise Bunun
Sonuçları Nelerdir? 221
2. Başvuru Yapan Kişinin Kimliği Dışındaki Bilgiler Eksikse Bunun Sonuçları Nelerdir? 222
İ. Başvurudaki Teknik Bilgileri Kim Değerlendirmektedir? 222
J. Başvurudaki Teknik Bilgilerin Değerlendirilmesi İçin Ücret Talep
Edilirse, Bunu Kim Karşılamaktadır? 222
K. Başvurunun Değerlendirilmesi Sonucunda Kurum Ne Tür Kararlar Verebilir? 222
VI. COĞRAFİ İŞARET BAŞVURUSUNUN REDDİNE İTİRAZ 223
A. Başvurunun Reddine İtiraz Süresi Ne Kadardır? 223
B. Başvurunun Reddine İtirazın Şekli Nasıldır? 223
C. Başvurunun Reddine İtiraz, Hangi Makam Tarafından
İncelemektedir? 224
D. Başvurunun Reddine İtirazda İleri Sürülen Hususların Değerlendirilmesi İçin Görüş Alınması Gerekirse, Ücret Kim
Tarafından Ödenir? 224
VII. COĞRAFİ İŞARET BAŞVURUSUNUN YAYIMLANMASI 224
A. Coğrafi İşaret Başvuruları Nerede Yayımlanmaktadır? 224
B. Coğrafi İşaret Başvurusunun Bülten’deki Yayımında Hangi Bilgiler
Yer Almalıdır? 225

VIII. BAŞVURUYA İTİRAZ 226
A. Başvuruya İtiraz Süresi Ne Kadardır? 226
B. Başvuruya Kimler İtiraz Edebilmektedir? 226
C. Başvuruya Hangi Gerekçelerle İtiraz Edilebilir? 227
D. Başvuruya İtirazın Şekli Nasıldır? 227
E. Başvuruya İtiraz Hangi Makam Tarafından İncelenmektedir? 228
F. Başvuruya İtirazın İncelenmesi Aşamasında Görüş Talep Edilebilir mi? 228
G. Başvuruya İtiraz Edilirse, Bunun Başvuru Sahibine Bildirilmesi
Gerekir mi? 229
H. Başvuruya İtiraz Halinde Tarafların Uzlaşması Mümkün müdür? 229
İ. Başvuruya İtirazın İncelenmesi Sonucunda Hangi Yönde Kararlar Alınabilir? 230
IX. COĞRAFİ İŞARETİN TESCİLİ 230
A. Coğrafi İşaretler Nereye Tescil Edilmektedir? 230
B. Coğrafi İşaretin Tescili İçin Tescil Ücreti Gerekli midir? 231
C. Coğrafi İşaret Sicili Aleni midir? 231
D. Coğrafi İşaret Sicili’ne Hangi Bilgiler Tescil Edilmektedir? 231
E. Coğrafi İşaret Sicili’ne Tescilin Etkisi Nedir? 232
F. Coğrafi İşaret Tescilinin Sağladığı Koruma Hangi Anda Başlar? 232
X. TESCİL SONRASI SİCİLDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI 233
A. Bir Coğrafi İşaret Tescil Edildikten Sonra Tescile Konu Özelliklerinde Değişiklik Gerçekleşirse, Bunun Hukuki Sonuçları Nelerdir? 233
B. Bir Coğrafi İşaretin Tescili İçin Başvurusu Yapıldıktan ya da Tescili Yapıldıktan Sonra, Başvuru/Tescil Kayıtlarında Başvuru Yapan veya Tescil Ettiren Kişilere İlişkin Değişiklik Gerçekleştirilebilir mi? Yoksa Mutlaka Hükümsüzlük Davası Açılıp Ardından Yeniden Tescil
Başvurusu mu Yapılmalıdır? 234
1. Başvuru Yapmış/Tescil Ettirmiş Olan Kişi Gerçekte de Hak Sahibi ise ve Değişiklik Sadece Bu Kişinin Ad, Adres, Unvan
veya Nevine İlişkin ise Değişiklik Nasıl Gerçekleştirilir? 234
2. Başvuru Yapmış/Tescil Ettirmiş Olan Kişi Gerçekte Hak Sahibi Değilse ve Değişiklik Bunun Düzeltilmesi İçin Gerekiyorsa,
Değişiklik Nasıl Gerçekleştirilir? 235
a. Başvuru/Tescil Yaptırmış Olan Kişinin Gerçek Hak Sahibi Olmadığı Mahkeme ya da Kurum Tarafından Tespit
Edilmişse Değişiklik Nasıl Gerçekleştirilir? 235
b. Başvuru/Tescil Yaptırmış Olan Kişi ile Gerçek Hak Sahibi, Başvuru/ Tescil İçeriğinde Değişiklik Yapılması Konusunda
Anlaşmışlarsa, Değişiklik Nasıl Gerçekleştirilir? 237
XI. COĞRAFİ İŞARETİ KULLANMA HAKKI 237
A. Tescil, Tescil Ettiren Kişiye Coğrafi İşareti Kullanma Konusunda Bir
Tekel Hakkı Sağlar mı? Tescilli Bir Coğrafi İşareti Kimler Kullanabilir? 237
B. Yetkili Kullanım Kapsamına Neler Girmektedir? 238

C. Coğrafi İşaretin Yetkili Şekilde Kullanılmakta Olduğu Nasıl Anlaşılır? 238
D. Amblem Nedir? 238
E. Amblem Kullanılması Zorunlu mudur? 241
F. Coğrafi İşaret Kullanmak İçin, Tescil Ettirenden İzin Almak ya da
Tescil Ettirene Bildirim Yapmak Zorunlu mudur? 241
XIII. COĞRAFİ İŞARETE TECAVÜZ 242
A. Yetkisiz Kullanım (Tecavüz) Kapsamına Neler Girmektedir? 242
B. Gerçek Kişinin Adında veya Tüzel Kişinin Ticaret Unvanında Coğrafi İşaretteki Adlar Yer Almakta ise, Bunun Kullanımı Coğrafi İşarete
Tecavüz Niteliğinde midir? 243
C. Coğrafi İşareti Oluşturan İfadeler, Coğrafi İşaret Tescil Edilmeden Önce Marka Olarak Tescil Edilmişse, Söz Konusu Markanın
Kullanılması Coğrafi İşarete Tecavüz Teşkil Eder mi? 244
D. Coğrafi İşaret Yetkisiz Kullanılmakta ise, Buna Dayanarak Dava
Açma Hakkı Kimlerdedir? 244
E. Coğrafi İşarete Tecavüz Halinde Neler Talep Edilebilmektedir? 246
F. SMK’nın Tecavüze İlişkin Ortak Hükümlerinde Yer Alan
Düzenlemelerden Hangileri Coğrafi İşaretlere Uygulanamaz? 247
XIII. COĞRAFİ İŞARET – MARKA İLİŞKİSİ 249
A. Coğrafi İşaretlerin Marka Olarak Tescil Edilmesinin Sakıncaları
Nelerdir? 249
B. SMK’da Eski Tescil Tarihli Coğrafi İşaret – Yeni Başvuru Tarihli
Marka İlişkisi Nasıl Düzenlenmiştir? 249
1. Bir Coğrafi İşaret Tescil Edildikten Sonra, Aynı/Benzer
Mal/Hizmetler İçin Marka Olarak da Tescil Edilebilir mi? 249
2. Bir Coğrafi İşaretin Marka Olarak Tescil Edilemeyeceğine İlişkin Kural, Sadece Coğrafi İşaretle İlgili Mal ve Hizmetler İçin mi Söz
Konusudur? 249
3. Bir Coğrafi İşaret Tescil Edildikten Sonra, Aynı/Benzer Mal/Hizmetler İçin Marka Olarak Tescil Edilmişse, Bunun
Sonucu Nedir? 250
C. SMK’da Eski Tescil Tarihli Marka – Yeni Başvuru Tarihli Coğrafi
İşaret İlişkisi Nasıl Düzenlenmiştir? 251
1. Eski Tarihli Marka, Yeni Başvuru Tarihli Coğrafi İşaretin Tescilini Engelleyebilir mi? 251
2. Eski Tarihli Marka Sahibi, Yeni Tescil Tarihli Coğrafi İşaret ile
Aynı Olan Markasını Kullanmaya Devam Edebilir mi? 251
XIV. COĞRAFİ İŞARETİN DENETİMİ 253
A. Coğrafi İşaretlerin Denetimi Hangi Aşamalarda Yapılmaktadır? 253
B. Denetime İlişkin Masraflara Kim Katlanmaktadır? 253
C. Coğrafi İşaretlerin Denetiminin Kanun’a Uygun Yapılmamasının
Sonuçları Nelerdir? 253
D. Coğrafi İşaretlerin Denetimi Kim Tarafından Yapılmaktadır? 254

E. Denetim Mercii Coğrafi İşaretleri Nasıl Denetler? 254
1. Denetim Mercii Kimlerden Oluşabilir? 254
2. Denetim Merciinin Denetimi Neleri Kapsamaktadır? 255
F. Tescil Ettiren Coğrafi İşaretleri Nasıl Denetler? 257
1. Faaliyet Gösterenlerin Listesini Tutma Görevi Nedir? 258
2. Kendisine Denetim Mercii Tarafından Bildirilen Tutanaklara
İlişkin Görevleri Nelerdir? 258
a. Bu Görev Kapsamına Neler Girmektedir? 258
b. Denetim Raporlarının İçeriğinde Neler Bulunmalıdır? 259
c. Denetim Raporları Kurum’a Ne Sıklıkla Sunulmalıdır? 260
G. Kurum Coğrafi İşaretleri Nasıl Denetler? 262
H. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Gıda Kodeksi’ne Uygunluk Amacıyla
Yaptığı “Ek” Denetim Nedir? 262
XV. COĞRAFİ İŞARETE SMK’NIN ORTAK HÜKÜMLERİNİN UYGULANIP UYGULANAMAYACAĞI HUSUSUNDA 263
XVI. COĞRAFİ İŞARET HAKKININ SONA ERMESİ 264
A. Coğrafi İşaret Hakkı Hangi Hallerde Sona Erer? 264
B. Coğrafi İşaretin Hükümsüzlüğü Davasının Tarafları Kimler Olabilir? 264
C. Coğrafi İşaretin Hükümsüzlük Nedenleri Nelerdir? 265
D. Coğrafi İşaretin Hükümsüzlüğü Kararının Sonuçları Nelerdir? 265
E. Tescilin Sağladığı Hak ve Yükümlülükten Vazgeçme Şeklinde Sona
Erme Ne Demektir?. 266
§18. GELENEKSEL ÜRÜN ADLARI 269
I. GELENEKSEL ÜRÜN ADI KAVRAMI 269
II. GELENEKSEL ÜRÜN ADLARINA İLİŞKİN MEVZUAT HAKKINDA 269
A. Geleneksel Ürün Adlarına İlişkin İç Hukukumuzdaki Düzenlemeler
Nasıl Bir Koruma Sağlamaktadır? 269
B. Avrupa Birliği Hukukunda Geleneksel Ürün Adlarına İlişkin
Düzenlemeler Nasıl Bir Koruma Sağlamaktadır? 270
III. TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ HAKKINDA 271
A. Geleneksel Ürün Adı Kavramı, Kanun’da Nasıl Tanımlanmıştır? 271
B. “Geleneksel Ürün Adı” Kavramı ile (Coğrafi İşarete İlişkin Düzenlemelerde Yer Alan) “Geleneksel Olarak Kullanılan Ad”
Kavramı Aynı mıdır? 272
C. Geleneksel Ürün Adının Hukuki Niteliği Nedir? 272
IV. GELENEKSEL ÜRÜN ADI KAVRAMININ COĞRAFİ İŞARET KAVRAMI İLE KARŞILAŞTIRILMASI 273
A. Geleneksel Ürün Adlarının Coğrafi İşaretlere Benzerlik Gösterdiği
Hususlar Nelerdir? 273
B. Geleneksel Ürün Adlarının Coğrafi İşaretlerden Farklılık Gösterdiği
Hususlar Nelerdir? 273
C. Kanun’da Geleneksel Ürün Adlarının Coğrafi İşaretlerle Ortak
Düzenlenmiş Olduğu Hususlar Hangileridir? 274

V. GELENEKSEL ÜRÜN ADI KAVRAMINA ÖZGÜ DÜZENLEMELER HAKKINDA 275
A. Geleneksel Ürün Adlarında Amblem Kullanılması Zorunlu mudur? 275
B. Geleneksel Ürün Adına İlişkin Tescil Engelleri Nelerdir? 275
C. Geleneksel Ürün Adı Başvurusunun İçeriğinde Neler Bulunmalıdır? 276
D. Geleneksel Ürün Adı Başvurusunun Bülten’deki Yayımında Hangi
Bilgilere Yer Verilmelidir? 277
E. Geleneksel Ürün Adı Tescil Belgesinde Hangi Bilgilere Yer Verilmelidir? 278
F. Geleneksel Ürün Adının Tescili, Önceki Dönemde Kazanılmış Hakları (Özellikle Marka ve Coğrafi İşaretleri) Nasıl Etkiler? 279
G. Geleneksel Ürün Adı Hakkına Tecavüz Sayılan Fiiller Hangileridir?. 279
H. Geleneksel Ürün Adına Tecavüz Halinde Kimler Dava Açabilir? 279
VI. GELENEKSEL ÜRÜN ADLARINA SMK’NIN ORTAK HÜKÜMLERİNİN
UYGULANIP UYGULANAMAYACAĞI HUSUSUNDA 280
A. SMK’da Tüm Sınai Mülkiyet Hakları İçin Ortak Olarak Düzenlenmiş Esaslardan Hangileri Geleneksel Ürün Adlarına da Uygulanmaktadır? 280
B. SMK’da Tüm Sınai Mülkiyet Hakları İçin Ortak Olarak Düzenlenmiş Esaslardan Hangileri Geleneksel Ürün Adlarına Uygulanamaz?. 281
1. Ortak Esaslardan, Geleneksel Ürün Adlarına Uygulanmayacağı
Açıkça Belirtilenler Hangileridir? 282
2. SMK m. 164’de Sayılmadığı için, Geleneksel Ürün Adlarına Uygulanamayacağı Anlaşılan Ortak Esaslar Hangileridir? 282
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM TASARIM HUKUKU
§19. TASARIM 285
I. TANIM 285
II. KORUMA ŞARTLARI 286
A. Tasarımın Yeni Olması 286
B. Tasarımın Ayırt Ediciliğe Sahip Olması 286
III. TASARIM HAKKI SAHİPLİĞİ 287
IV. TASARIM HAKKININ KAPSAMI 288
A. Tasarımdan Doğan Haklar 288
1. Genel Olarak 288
2. Tasarımcı Olarak Belirtilme Hakkı. 289
3. Önceki Kullanımdan Doğan Hak 289
4. Çalışanların Tasarımlarında Hak Sahipliği 289
B. Tasarım Hakkının Sınırlandırıldığı Hâller 290
C. Tasarımın Koruma Kapsamı Dışında Kaldığı Hâller 291
D. Hakkın Tükenmesi 292
V. TASARIM BAŞVURU VE TESCİL SÜRECİ 292
A. Başvuru 292
1. Başvuruda Bulunabilecek Kişiler 292

2. Başvuru Tarihi 292
3. Başvuru Şartları 292
4. Başvuru İşlemlerine İlişkin Ücretler 294
5. Başvuru Sürecine İlişkin Kavramlar 295
a. Ürün Adı ve Sınıf 295
b. Görsel Anlatım 296
c. Tarifname 297
d. Çoklu Başvuru 297
e. Rüçhan Hakkı 298
i. Genel Bilgi 298
ii. Rüçhan Hakkı Talebi 299
iii. Rüçhan Hakkının Talep Edilmesi 300
iv. Rüçhan Hakkı Sahipliğinin Değişmesi 301
v. Rüçhan Hakkı Belgesi Düzenleme 301
B. İnceleme ve Yayım 301
1. İnceleme 301
2. Yayım 302
C. İtiraz 304
1. Yayına İtiraz 304
2. Karara İtiraz 305
D. Tescil 307
VI. TASARIMA İLİŞKİN HUKUKİ İŞLEMLER 308
A. Lisans 308
1. Genel Olarak 308
2. Lisans Talebi 309
3. Lisans Alanın Dava Açması ve Şartları 309
B. Devir ve Hak Sahipliğindeki Diğer Değişiklikler 310
C. Haciz 311
D. Rehin 311
E. Unvan, Tür ve Adres Değişiklikleri 312
F. Miras Yoluyla İntikal 313
VII. HÜKÜMSÜZLÜK 313
A. Hükümsüzlük Hâlleri 313
B. Hükümsüzlük Talebi 314
C. Hükümsüzlüğün Etkisi 315
VIII. TECAVÜZ 315
A. Tasarım Hakkına Tecavüz Sayılan Fiiller 315
B. Tasarım Hakkı Tecavüze Uğrayan Hak Sahibinin ileri Sürebileceği
Talepler 317
C. Tazminat 318
D. Yoksun Kalınan Kazanç 319
E. Dava Açılamayacak Kişiler 319

F. Tecavüzün Mevcut Olmadığına İlişkin Dava ve Şartları 319
G. Önceki Tarihli Hakların Etkisi 320
H. Görevli ve Yetkili Mahkeme 320
İ. Zamanaşımı 321
IX. TASARIM HAKKININ SONA ERMESİ 321
A. Koruma Süresinin Dolması ve Yenilenmeme 321
B. Vazgeçme 322
X. TASARIM TESCİL SİSTEMLERİ 323
A. Ulusal Tasarım Tescil Sistemi 323
B. Bölgesel Tasarım Tescili Sistemi 323
C. Avrupa Birliği Tasarım Tescili 323
D. Uluslararası Tasarım Tescili 324
E. Afrika Birliği Tasarım Tescili (Oapı) 325
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
MEDENİ HUKUKUN BAŞLANGIÇ HÜKÜMLERİ, KİŞİLER HUKUKU HÜKÜMLERİ, BORÇLAR HUKUKUNUN VEKÂLET SÖZLEŞMESİ HÜKÜMLERİ
§20. MEDENİ HUKUKUN BAŞLANGIÇ HÜKÜMLERİ VE KİŞİLER HUKUKU 327
I. BAŞLANGIÇ HÜKÜMLERİ 327
A. Uyuşmazlıklara Uygulanacak Hukuk Kuralları Hakkında 327
1. Hukuki Bir Uyuşmazlığa Hakim Hangi Tür Hukuk Kurallarını ve
Hangi Sırayla Uygulamalıdır? 327
2. Kanun Kurallarının Nitelikleri Bakımından Türleri Nelerdir? 328
3. Emredici Hukuk Kuralı Ne Demektir? 328
4. Yedek Hukuk Kuralı Ne Demektir? 328
a. Tamamlayıcı (Yedek) Hukuk Kuralı Ne Demektir? 329
b. Yorumlayıcı (Yedek) Hukuk Kuralı Ne Demektir? 329
5. Tanımlayıcı Hukuk Kuralı Ne Demektir? 329
B. Dürüstlük Kuralı 330
1. Dürüstlük Kuralı (Objektif İyi Niyet) Ne Demektir? 330
2. Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı Ne Demektir? 330
C. Subjektif İyiniyet 330
1. Subjektif İyiniyet Ne Demektir? 330
2. Subjektif İyiniyet Her Durumda Korunur mu? 331
3. Kişiler, Kendilerinin İyiniyetli Olduğunu İspat Etmek Zorunda
mıdırlar? 332
D. Hâkimin Takdir Yetkisi ve Türk Medeni Kanunu’nun Uygulanma
Alanı Hakkında 332
1. Başlangıç Hükümleri, Hakimin Takdir Yetkisine İlişkin Nasıl Bir Düzenleme Getirmektedir? 332
2. Türk Medeni Kanunu Diğer Özel Hukuk İlişkilerine de
Uygulanmakta mıdır? 332

E. İspat Yükü 332
1. Bir Uyuşmazlıkta İspat Yükü Kime Aittir? 332
2. Karine ve Kanuni Faraziye Ne Demektir? 333
F. Resmi Sicil ve Senetler 333
1. Resmi Sicil Ne Demektir? 333
2. Resmi Senet Ne Demektir? 333
3. Resmi Sicillere Tescil Edilmiş Hususların ve Resmi Senetlerin İçeriğinin Doğruluğunu İspatlamaya Gerek Var mıdır? 334
II. KİŞİLER HUKUKU 334
A. “Kişi” Kavramı Hukuken Ne Anlama Gelmektedir? 334
B. Gerçek Kişiler 334
1. Gerçek Kişilerin Hak Ehliyeti 334
a. Hak Ehliyeti Ne Demektir?. 334
b. Her Gerçek Kişinin Hak Ehliyeti Var mıdır? 335
c. Hak Ehliyeti Hangi Anda Başlar? 335
2. Gerçek Kişilerin Fiil Ehliyeti 335
a. Fiil Ehliyeti Ne Demektir? 335
b. Her Gerçek Kişinin Fiil Ehliyeti Var mıdır? 335
c. Fiil Ehliyetinin Şartları Nelerdir? 335
i. Kimler Ayırt Etme Gücüne Sahiptir? 336
ii. Kimler Ergin Sayılır? 336
iii. Kısıtlanmamış Olmak Ne Demektir? 337
d. Fiil Ehliyetinin Kapsamına Göre Gerçek Kişiler Nasıl Sınıflandırılabilir? 337
i. “Tam Ehliyetl”i Kavramı Neyi İfade Etmektedir? 337
ii. “Tam Ehliyetsiz” Kavramı Neyi İfade Etmektedir? 338
iii. “Sınırlı Ehliyetsiz” Kavramı Neyi İfade Etmektedir? 339
(a) Sınırlı Ehliyetsizler Borçlandırıcı İşlemleri
Yapabilirler mi? 339
(b) Sınırlı Ehliyetsizlerin Kanuni Temsilcinin İzni ya da Onaması Gerekmeden Yapabilecekleri
İşlemler Nelerdir? 339
(c) Sınırlı Ehliyetsizler Adına Kanuni Temsilcilerinin
Dahi Yapamayacakları Yasak İşlemler Nelerdir? 340
iv. “Sınırlı Ehliyetli” Kavramı Neyi İfade Etmektedir? 340
3. Kişilik ve Korunması 341
a. Kişilik Kavramı Neyi İfade Etmektedir? 341
b. Gerçek Kişilerde Kişilik Hangi Anda Başlamaktadır? 341
c. Gerçek Kişilerde Kişilik Hangi Anda Sona Ermektedir? 342
d. Kişinin Sağ ya da Ölü Olduğu Nasıl İspat Edilir? 342
e. Gaiplik Ne Demektir? 342
f. Kişilik Hakları Ne Demektir? 343

g. Kişilik Haklarının Özellikleri Nelerdir? 343
h. Kişilik Haklarının Korunmasına İlişkin Olarak Kanun’da Ne
Tür Koruma Öngörülmüştür? 344
ı. Kişinin Kendisine (Kişilik Haklarından Vazgeçmesine veya
Aşırı Sınırlamasına (Karşı Korunması Neyi İfade Etmektedir? 344
j. Kişilik Haklarına Diğer Kişiler Tarafından Yapılan Saldırılara
Karşı Koruma Kapsamında Neler Talep Edilebilir? 345
4. Ad ve Korunması 345
a. Adı Haksız Olarak Kullanılan Kişinin Hakları Nelerdir? 345
b. Ad Değiştirilebilir mi? 346
5. Kişisel Durum Sicili 346
a. Kişisel Durum Sicili Nedir? 346
b. Kişisel Durum Sicilinin Yolsuz Tutulmasından Zarar
Görenlerin Hakları Nelerdir? 346
6. Hısımlık 346
a. Hısımlık Ne Demektir? 346
b. Hısımlığın Türleri Nelerdir? 347
i. Kan Hısımlığı Ne Demektir? 347
ii. Kayın Hısımlığı Ne Demektir? 347
iii. Evlat Edinmeden Doğan Hısımlık Ne Demektir? 347
c. Hısımlığın Hukuken Önemi Nedir?. 347
7. Yerleşim Yeri 348
a. Yerleşim Yeri Ne Demektir? 348
b. Bir Kişinin Birden Çok Yerleşim Yeri Olabilir mi? 348
c. Kanuni Yerleşim Yeri Ne Demektir? 348
d. Yerleşim Yerinin Zorunluluğu İlkesi Ne Demektir? 348
C. Tüzel Kişiler 349
1. Tüzel Kişi Ne Demektir? 349
2. Tüzel Kişilerin Hak Ehliyeti Neleri Kapsamaktadır? 349
3. Tüzel Kişilerin Fiil Ehliyeti Nasıl Kullanılır? 349
4. Tüzel Kişilerin Yerleşim Yeri Neresidir? 350
5. Tüzel Kişiliğin Sona Ermesinin Sonuçları Nelerdir? 350
D. Dernekler 351
1. Dernek Ne Demektir? 351
2. Kamu Yararına Çalışan Dernek Ne Demektir? 351
3. Dernek Kaç Kişiyle Kurulabilir? 351
4. Dernek Hangi Amaçla Kurulabilir? 352
5. Dernek Kurmak İçin İzin Almak Gerekir mi? 352
6. Dernek Tüzüğünde Neler Belirtilmelidir? 352
7. Dernekler Tüzel Kişiliği Hangi Anda Kazanırlar? 352
8. Kuruluş Bildiriminde veya Belgelerin İçeriğinde Eksiklik ya da
Kanuna Aykırılık Bulunmasının Sonucu Nedir? 352

9. Derneğe Kimler Üye Olabilir? 353
10. Derneğe Üye Olmak Zorunlu mudur? 353
11. Dernek Üyeliği Hangi Durumlarda Sona Erer?. 353
12. Üyelerin Hak ve Yükümlülükleri Nelerdir? 353
13. Derneğin Zorunlu Organları Nelerdir? 353
14. Genel Kurul Nedir ve Görevleri Nelerdir? 353
15. Derneklerde Yönetim Kurulu Kaç Üyeden Oluşur? 354
16. Yönetim Kurulunun Görevleri Nelerdir? 354
17. Denetim Kurulu Kimlerden Oluşur, Görevleri Nedir? 354
18. Türk Dernekleri Uluslararası Faaliyette Bulunabilirler mi? 354
19. Yabancı Dernekler Türkiye’de Faaliyette Bulunabilir mi? 354
20. Dernekler Hukukunda Federasyon Ne Demektir? 355
21. Dernekler Hukukunda Konfederasyon Ne Demektir? 355
E. Vakıflar 355
1. Vakıf Ne Demektir? 355
2. Hangi Amaçlarla Vakıf Kurulamaz? 355
3. Vakfın Amacı Sonradan Değiştirilebilir mi? 355
4. Vakıf Kuruluşu Hangi Şekle Tabidir? 356
5. Vakıf Hangi Anda Tüzel Kişilik Kazanır? 356
6. Vakfa Ne Tür Malvarlığı Değerleri Özgülenebilir? 356
7. Vakfa Özgülenen Mallar Hangi Anda Vakfın Mülkiyetine Geçer? 356
8. Vakfa Özgülenen Mal ve Haklar Sonradan Değiştirilebilir mi? 356
9. Vakıf Senedinde Hangi Hususlar Gösterilir? 357
10. Vakıfların Zorunlu Organı Hangisidir? 357
11. Vakıfları Hangi Kurum Denetlemektedir?. 357
12. Vakıf Yönetimi Nasıl Değiştirilebilir? 357
13. Vakıfları Geçici Olarak Faaliyetten Alıkoyma Yetkisi Hangi Makamdadır? 357
14. Vakıf Hangi Hallerde Sona Erer? 357
15. Vakıflar Uluslararası Faaliyette Bulunabilirler mi? Üst Kuruluş Kurabilirler mi? 358
§21. BORÇLAR HUKUKU ÖZEL HÜKÜMLER VEKALET SÖZLEŞMESİ 359
I. TANIMI VE UNSURLARI 359
A. Vekalet Sözleşmesi Ne Demektir? 359
B. Vekalet Sözleşmesinin Başlıca Unsurları Nelerdir? 359
1. Müvekkilin İşini Görme veya İşlemini Yapma Unsuru Neyi İfade Etmektedir? 359
2. Vekalet Sözleşmesinde Zaman Kaydı Bulunmaması Ne Anlama Gelmektedir? 360
3. Vekil, Müvekkile Belirli Bir Sonucun Elde Edileceğini Taahhüt
Edebilir mi? 360

4. Nispi Bağımsızlık Ne Anlama Gelmektedir? 361
5. Vekalet Sözleşmesindeki Güven İlişkisi Ortadan Kalkarsa,
Taraflar Sözleşmeyi Tamamlamaya Zorlanabilirler mi? 362
C. Vekalet Sözleşmesinin Diğer İş Görme Sözleşmeleri Açısından
Taşıdığı Önem Nedir? 362
II. KURULMASI 362
A. Vekalet Sözleşmesi Şekle Bağlı mıdır? 362
B. Bir Vekil, Kendisine Yapılan Vekalet Sözleşmesi Önerisini Açıkça Reddetmezse, Sözleşme Akdetmeyi Kabul Etmiş mi Sayılır? 363
III. VEKALETİN KAPSAMI 364
A. Vekaletin Kapsamına Neler Girmektedir? 364
B. Vekalet Sözleşmesi Mutlaka Temsil Yetkisini de İçermeli midir? 364
C. Vekilin, Özel ve Açık Olarak Yetki Almadıkça Müvekkili Adına
Yapamayacağı İşlemler Hangileridir? 365
IV. VEKİLİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 366
A. Vekalet Sözleşmesinde Vekilin Başlıca Yükümlülükleri Nelerdir? 366
B. Vekil, Müvekkilin Talimatlarına Uymak Zorunda mıdır? 367
1. Vekil Talimattan Ayrılırsa Sonucu Nedir? 367
2. Vekil, Müvekkil, Talimatından Zorunlu Hallerde Ayrılabilir mi? 367
C. Müvekkil, Vekalet Sözleşmesinden Doğan Edimini Başkasına
Yaptırabilir mi? 367
1. Vekil İşi Başkasına Yaptırmaya Yetkili ise, Bu Durumda, Söz
Konusu Kişinin Fiillerinden Sorumlu Tutulabilir mi? 367
2. Vekil, İşi Başkasına Yetkisinin Dışına Çıkarak Gördürmüşse, Söz
Konusu Kişinin Fiillerinden Sorumlu Tutulabilir mi? 368
D. Vekilin Sadakat ve Özen Yükümlülüğü Ne Anlama Gelmektedir? 368
1. Vekil İşi Görürken, Ne Ölçüde Özen Göstermelidir?. 368
2. Vekil Gereken Özeni Göstermezse, Bunun Sonucu Nedir? 368
3. Vekil, Özen Yükümlülüğünden Doğan Sorumluluğunu,
Sözleşmeye Koyacağı “Sorumsuzluk Kaydı” ile Kaldırabilir mi? 369
E. Vekil, Müvekkilinin Sırlarını Saklamak Zorunda mıdır? 369
F. Müvekkil Vekilden Kendisine Hesap Vermesini İsteyebilir mi? 370
G. Birden Çok Vekil Varsa, Bunların Sorumlulukları Nasıl Nitelendirilmektedir? 370
V. MÜVEKKİLİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 370
A. Vekalet Sözleşmesinde Müvekkilin Başlıca Yükümlülükleri Nelerdir? 370
B. Vekalet Sözleşmesinde Ücret Zorunlu Bir Unsur mudur? 371
C. Vekaletin Gereği Olan Giderlere (Masraflara) Kim Katlanır? 371
D. Vekil, Vekaletin İfası Sebebiyle Zarara Uğramışsa, Bu Zarara Kim Katlanır? 371
E. Birden Çok Müvekkil Varsa, Bunların Sorumlulukları Nasıl Nitelendirilmektedir? 371

VI. SONA ERMESİ 372
A. Vekalet Sözleşmesi Hangi Hallerde Sona Ermektedir? 372
B. Vekil Dilediği Zaman İstifa Edebilir mi? Müvekkil Dilediği Zaman
Vekili Azledebilir mi? 372
C. Müvekkil Ölürse Sözleşme Sona mı Erer, Yoksa Mirasçısıyla Vekil
Arasında Devam mı Eder? 372
BEŞİNCİ BÖLÜM
TACİR, TİCARET SİCİLİ, TİCARET UNVANI VE İŞLETME ADI, HAKSIZ REKABET HÜKÜMLERİ
§22. TACİR 375
I. TACİR KAVRAMI 375
II. GERÇEK KİŞİ TACİR 375
A. Tacir Sayılma 376
B. Tacir Gibi Sorumlu Olma 376
C. Gerçek Kişi Tacir Sıfatının Kazanılması ve Kaybedilmesi 377
1. Ticari İşletmenin (Kısmen de Olsa) Kendi Adına İşletilmesi
Suretiyle Tacir Sıfatının Kazanılması 377
2. Ticari İşletme İşletilmeksizin Tacir Sayılma 377
3. Küçük ve Kısıtlıların Tacir Sıfatı 377
4. Ticaret Yapmaktan Menedilenlerin Tacir Sıfatı 378
D. Gerçek Kişi Tacir Sıfatının Kaybedilmesi 378
III. TÜZEL KİŞİ TACİR 379
A. Tüzel Kişi Tacirler 380
1. Ticaret Şirketleri 380
2. Amacına Varmak İçin Ticari Bir İşletme İşleten Vakıflar ve Dernekler 380
a. Vakıfların Tüzel Kişi Tacir Sıfatı 380
b. Derneklerin Tüzel Kişi Tacir Sıfatı 380
3. Kamu Tüzel Kişileri Tarafından Kurulan Kurum ve Kuruluşlar 381
B. Tüzel Kişi Tacir Sıfatının Kazanılması ve Kaybedilmesi 382
IV. TACİR SIFATININ HUKUKİ SONUÇLARI 383
A. İflâsa Tâbi Olma 383
B. Ticaret Unvanı Seçme ve Kullanma 384
C. Ticari İşletmenin Ticaret Siciline Tescil Ettirilmesi 385
D. Ticaret ve Sanayi Odalarına Kayıt Olma 385
E. Ticari Defterleri Tutma 385
F. Basiretli İş Adamı Gibi Hareket Etme 386
G. Ticari Örf ve Âdete Tâbi Olma 387
H. Ticari İş Karinesi 387
İ. Ücret ve Faiz İsteme 388
J. Ücret ve Sözleşme Cezalarının İndirilmesini İsteyememe. 389

K. Teyit Mektubuna İtiraz 389
L. Tacirler Arasındaki Belirli İhbar ve İhtarların Şekle Tâbi Olması 390
M. Fatura Verme ve Faturaya İtiraz 391
N. Ticari Defterlerin Delil Olarak Kullanılabilmesi 392
O. Hapis Hakkı İle İlgili Karine 392
P. Ticari Satış ve Mal Değişimi 393
R. Yetkili Mahkemeyi Sözleşme ile Belirleyebilme 393
§ 23. TİCARET SİCİLİ 395
I. TİCARET SİCİLİ KAVRAMI 395
II. TİCARET SİCİLİNİN FONKSİYONLARI 396
A. Açıklığın Sağlanması (Aleniyet) 396
B. İspat Fonksiyonu 397
C. Güveni Koruma Fonksiyonu 397
D. Kontrol Fonksiyonu 398
E. Bazı Haklar Üzerinde Tekel Hakkı Sağlama Fonksiyonu 398
III. TİCARET SİCİLİ TEŞKİLÂTI 398
A. Ticaret Sicili Müdürlüğü 399
B. Ticaret ve Sanayi Odaları 399
C. Ticaret Bakanlığı 400
D. Ticaret Sicili Görevlileri 400
IV. TİCARET SİCİLİ İŞLEMLERİ 400
A. Tescil 400
1. Sicil Kayıtlarının Dili 402
2. Tescilin Hükümleri 402
a. Tescilin Açıklayıcı Etkisi 402
b. Tescilin Kurucu Etkisi 403
c. Tescilin Düzeltici Etkisi 403
d. Tescilin Üçüncü Kişilere Etkisi 403
e. Tescilin Olumlu Etkisi 403
f. Tescilin Olumsuz Etkisi 404
g. Görünüşe Güven 404
B. Değişiklik (Tadil) 405
C. Silinme (Terkin) 405
D. Geçici Tescil 406
V. TİCARET SİCİLİ İŞLEMLERİNDEN DOĞAN SORUMLULUK 406
A. İlgililerin Sorumluluğu 406
1. Gerçeğe Aykırı Beyanda Bulunma 407
2. Düzeltilmesi veya Değiştirilmesi Gereken Hususları Bildirmeme 407
B. Devletin ve İlgili Odanın Sorumluluğu 407
C. Sicil Müdürünün Sorumluluğu 408

§ 24. TİCARET UNVANI VE İŞLETME ADI 409
I. TİCARET UNVANI 409
A. Ticaret Unvanı Hakkında Kabul Edilen Sistemler 409
1. Tam Serbestlik Sistemi 409
2. Tam Gerçeklik Sistemi 409
3. Karma Sistem 410
B. Ticaret Unvanının Fonksiyonları 410
1. Ayırt Etme Fonksiyonu 410
2. Garanti Fonksiyonu 410
3. Reklam Fonksiyonu 410
C. Ticaret Unvanına Hâkim Olan İlkeler 411
1. Gerçeklik İlkesi 411
2. Ticaret Unvanının Sürekliliği İlkesi 411
3. Gerçeklik İlkesinin İstisnaları 411
a. Adın Değişmesi veya Değiştirilmesi 412
b. Yeni Ortakların Girmesi 412
c. Ortağın Ayrılması 412
d. Ortağın Ölümü 412
e. Ticaret Unvanının Devri 412
4. Açıklık (Alenilik) İlkesi 413
5. Ayırt Edicilik İlkesi 414
D. Ticaret Unvanının Tanım ve Unsurları 414
1. Tanımı. 414
2. Unsurları 415
a. Çekirdek 415
b. Ek 415
i. İhtiyari Ekler 415
ii. Yasak Ekler 416
iii. Kamu Düzenine Aykırı Ekler 417
iv. Kullanılması Bakanlar Kurulunun İznine Tâbi Olmasına Rağmen, Bu İzin Alınmadan Kullanılan Ekler (İzinsiz
Kullanılan Ekler) 417
v. Zorunlu Ekler 418
E. Ticaret Unvanının Türleri 419
1. Gerçek Kişi Tacirlerin Ticaret Unvanı 419
2. Kollektif Şirketlerde Ticaret Unvanı 420
3. Adi Veya Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketlerde
Ticaret Unvanı 421
4. Anonim Şirketlerde Ticaret Unvanı 422
5. Limited Şirketlerde Ticaret Unvanı 422
6. Kooperatiflerde Ticaret Unvanı 423
7. Tacir Sayılan Diğer Tüzel Kişilerin Ticaret Unvanı 423
a. Amaçlarına Ulaşmak İçin Bir Ticari İşletme İşleten Dernek
ve Vakıfların Ticaret Unvanı 424

b. Kurum ve Kuruluşların Ticaret Unvanı 424
8. Donatma İştirakinin Ticaret Unvanı 424
9. Şubelerin Ticaret Unvanı 425
F. Ticaret Unvanının Tescili 425
G. Ticaret Unvanını Seçme ve Kullanma Yükümlülüğü 426
H. Ticaret Unvanı Üzerinde Tekel Hakkı 426
İ. Ticaret Unvanının Korunması 427
1. Ticaret Unvanının Türk Ticaret Kanununun 52’nci Maddesine
Göre Korunması 427
2. Ticaret Unvanının Haksız Rekabet Hükümlerine Göre
Korunması 428
3. Ticaret Unvanının Diğer Düzenlemelere Göre Korunması. 428
a. Ticaret Unvanının Türk Medeni Kanunu Kapsamında
Korunması 429
b. Ticaret Unvanının Sınai Mülkiyet Kanunu Uyarınca
Korunması 429
4. Ticaret Unvanının Korunmasında Hakların Çatışması 430
a. Ticaret Unvanının Başkası Tarafından Marka Olarak
Kullanılması 430
b. Ticaret Unvanının Başkası Tarafından İşletme Adı Olarak Kullanılması 431
c. Ticaret Unvanının Başkası Tarafından Fikri Haklara Konu
Teşkil Ettirilmesi 431
d. Ticaret Unvanının Başkası Tarafından İnternet Alan Adı
Olarak Kullanılması 431
5. Ticaret Unvanına Tecavüz Edilen Kimsenin Hakları 432
a. Tespit Davası 432
b. Haksız Kullanımın Yasaklanması 432
c. Haksız Tescil Edilmiş Ticaret Unvanının Değiştirilmesi veya Silinmesi 432
d. Tecavüzün Sonucu Olan Maddi Durumun Ortadan
Kaldırılması 432
e. Tazminat 433
i. Maddi Tazminat 433
ii. Manevi Tazminat 433
f. Hükmün İlânı 433
g. Delil Tespiti 433
J. Bildirim ve Ceza 434
1. Cezai Yaptırımlar 434
2. Bildirim Yükümlülüğü 434
II. İŞLETME ADI 434
A. İşletme Adının Tanımı 435
B. İşletme Adının Tescili 435
C. İşletme Adının Korunması 435

D. İşletme Adının Devri 436
III. İŞLETME ADI İLE İLGİLİ DİĞER KONULAR 436
§ 25. HAKSIZ REKABET 437
I. HAKSIZ REKABETE İLİŞKİN DÜZENLEMELERİN AMACI VE TEMEL İLKELER 438
A. Haksız Rekabete İlişkin Düzenlemelerin Amacı 438
B. Haksız Rekabete Hâkim Olan İlkeler 438
1. Tarafların Rakip Olma Zorunluluğunun Bulunmaması 439
2. Aldatıcı Hareket veya Dürüstlük Kuralına Aykırı Bir Davranışın
Mevcut Olması 439
3. Failin Yarar Sağlamasının Şart Olmaması 440
4. Failin Kusurunun Aranmaması 440
5. Zarar Görme Şartının Bulunmaması 441
II. HAKSIZ REKABETİN TANIMI ve BAŞLICA HAKSIZ REKABET HALLERİ 442
A. Haksız Rekabetin Tanımı 442
B. Başlıca Haksız Rekabet Halleri 442
1. Dürüstlük Kurallarına Aykırı Ticari Uygulamalar 442
2. Kötüleme 443
3. Gerçek Dışı veya Yanıltıcı Bilgi Vermek 443
a. Abartma 444
b. Bilimsel Araştırma Sonuçlarına ve Tanık Beyanlarına
Dayandırılan Reklâmlar 444
c. Reklâmlarda Fiyatların Kullanılması 444
4. Karşılaştırmalı Reklamlar 445
5. Aldatıcı Unvan yahut Mesleki Adlar Kullanma 445
6. Karıştırılma (İltibas) 446
7. Karşılaştırma 447
8. Birden Çok Kez Tedarik Fiyatının Altında Satış Yapma 447
9. Ek Edimlerle Yanıltma 448
10. Saldırgan Satış Yöntemleri 448
11. Mallar, İş Ürünleri veya Faaliyetler Hakkındaki Bilgileri Gizleme
Yoluyla Müşteriyi Yanıltma 449
12. Ticaret Unvanını veya Ürünün Fiyatını Açıkça Belirtmeme 449
13. Tüketici Kredilerine İlişkin İlânlarda Gerekli Bilgileri Açıklamama 450
14. Taksitle Satım veya Tüketici Kredisi Sözleşmelerinde Eksik veya
Yanlış Bilgiler İçeren Sözleşme Formülleri Kullanma 450
15. Sözleşmeyi İhlâle veya Sona Erdirmeye Yöneltme 450
16. Başkalarıyla Yapılan Sözleşmelere Aykırı Davranmaya
Yöneltme 450
17. Yardımcılara Haksız Menfaat Temin veya Vaat Etme 451
18. Yardımcıları Kandırmak Suretiyle Üretim ve İş Sırlarını İfşa
Etmeye veya Ele Geçirmeye Yöneltme 451
19. Sözleşmeden Caymaya veya Sözleşmeyi Feshetmeye Yöneltme 451
20. Başkalarının İş Ürünlerinden Yetkisiz Yararlanma 452

21. Üretim ve İş Sırlarını Hukuka Aykırı Bir Biçimde İfşa Etme ve
Onlardan Haksız Yere Yararlanma 452
22. İş Şartlarına Uymama 453
23. Dürüstlük Kuralına Aykırı Genel İşlem Şartları Kullanma 453
III. HAKSIZ REKABET HALİNDE YARGI YOLU 453
A. İhtiyati Tedbir 454
B. Hukuk Davaları 454
1. Tespit Davası 455
2. Men (Önleme) Davası 456
3. Haksız Rekabetin Neticesi Olan Maddi Durumun Ortadan
Kaldırılması (Ref) Davası 456
4. Tazminat Davası 456
a. Maddi Tazminat Davası 457
b. Manevi Tazminat davası 457
5. Hukuk Davalarında Davacılar ve Davalılar 457
a. Davacılar 458
b. Davalılar 458
6. Zamanaşımı 460
7. Ceza Sorumluluğu 461
8. Kararın İlânı 462
EKLER 463
EK 1- MARKA VEKİLLİĞİ SINAVINDA ÇIKMIŞ SORULAR VE YENİ ÖRNEK SORULAR 463
 MARKA HUKUKUNA İLİŞKİN SORULAR 463
 COĞRAFİ İŞARETLERE İLİŞKİN SORULAR 475
 GELENEKSEL ÜRÜN ADLARINA İLİŞKİN SORULAR 479
 TASARIM HUKUKUNA İLİŞKİN SORULAR 481
 MEDENİ HUKUK BAŞLANGIÇ HÜKÜMLERİ, KİŞİLER HUKUKU VE
VEKALET SÖZLEŞMESİNE İLİŞKİN SORULAR 485
 TİCARET HUKUKUNUN İLGİLİ KISIMLARINA İLİŞKİN SORULAR 489
EK 2- SINAİ MÜLKİYET KANUNU 491
EK 3- SINAİ MÜLKİYET KANUNUNUN UYGULANMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK 573
EK 4- TÜRK PATENT VE MARKA KURUMU PATENT VEKİLLİĞİ VE MARKA VEKİLLİĞİ
SINAV VE SİCİL İŞLEMLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK 635
EK 5- TÜRK PATENT VE MARKA KURUMU PATENT VEKİLLERİ VE MARKA
VEKİLLERİ MESLEK KURALLARI VE DİSİPLİN YÖNETMELİĞİ 641
EK 6- MARKA TESCİL BAŞVURULARINA AİT MAL VE HİZMETLERİN
SINIFLANDIRILMASINA İLİŞKİN TEBLİĞ (2016/2) 647
EK 7- TÜRK MEDENİ KANUNU İLGİLİ HÜKÜMLERİ 663
EK 8- TÜRK BORÇLAR KANUNU İLGİLİ HÜKÜMLERİ 681
EK 9- TÜRK TİCARET KANUNU İLGİLİ HÜKÜMLERİ 685
KAYNAKÇA 699