Hekim ile hasta arasında meydana gelen uyuşmazlıkların çözümü noktasında en temel husus kavram karmaşasına son vermek ve hem hastaların hem de hekimlerin karşılaşacakları sorunlar karşısında sahip oldukları hakları ve korunma yöntemlerini öğrenmelerini sağlamaktır. Bu kapsam dahilinde ele almış olduğum bu kitap sağlık hukuku alanında tıp ve hukuk uygulayıcılarına faydalı olacağını düşündüğüm bir kaynak niteliğini taşımaktadır.
İÇİNDEKİLER KİTAP HAKKINDA III TEŞEKKÜR VII ÖNSÖZ IX ÖZET XI TABLO LİSTESİ XVII KISALTMALAR LİSTESİ XIX
BİRİNCİ BÖLÜM GİRİŞ 1
İKİNCİ BÖLÜM TIBBİ MÜDAHALE KAVRAMI VE HASTA İLE HEKİM ARASINDAKİ İLİŞKİNİN HUKUKİ MAHİYETİ 2.1. Temel Kavramlar 5 2.1.1. Hekim 5 2.1.1.1. Hekimin Hukuken Korunan Hakları 6 2.1.1.2. Hekimin Hastaya Karşı Yükümlülükleri 6 2.1.2. Hasta 7 2.1.2.1. Hasta Hakları 7 2.1.2.2. Hastanın Yükümlülükleri 8 2.1.3. Tıbbi Müdahale 8 2.1.3.1. Tıbbi Müdahale Türleri 10 2.1.3.2. Tıbbi Müdahalenin Hukuka Uygunluğunun Şartları 12 2.1.3.2.1. Tıbbi Müdahalenin Tıp Mesleğini İcra Etmeye Yetkili Sağlık Personeli Tarafından Gerçekleştirilmesi 13 2.1.3.2.2. Tıbbi Müdahalenin Kanunen Öngörülmüş Olan Amaçlara Yönelik Olması 14 2.1.3.2.3. Tıbbi Müdahalenin Tıp Bilimince Genel Kabul Görmüş Esaslara Uygun Olarak Yapılması 14 2.1.3.2.4. Tıbbi Müdahalenin Hastanın Rızası Alınarak Gerçekleştirilmesi 16 2.1.4. Aydınlatılmış Onam 17 2.2. Hasta ile Hekim Arasındaki Hukuki İlişkinin Mahiyeti 19 2.2.1. Sözleşmenin Hukuki Niteliğine Göre Sorumluluk 20 2.2.1.1. Bağımsız Çalışan Hekim ile Hasta Arasındaki Hukuki İlişkinin Mahiyeti 20 2.2.1.1.1. Vekalet Sözleşmesinden Doğan Sorumluluk 21 2.2.1.1.2. Hizmet Sözleşmesinden Doğan Sorumluluk 24 2.2.1.1.3. Eser Sözleşmesinden Doğan Sorumluluk 27 2.2.1.1.4. Sözleşme Dışı Sorumluluk 29 2.2.1.1.4.1. Haksız Fiilden Doğan Sorumluluk 30 2.2.1.1.4.1.1. Haksız Fiilin Unsurları 31 2.2.1.1.4.1.1.1. Hukuka Aykırı Fiil 32 2.2.1.1.4.1.1.2. Kusur 34 2.2.1.1.4.1.1.3. Zarar 36 2.2.1.1.4.1.1.4. İlliyet ( Nedensellik ) Bağı 38 2.2.1.1.4.2. Vekaletsiz İş Görmeden Doğan Sorumluluk 40 2.2.1.2. Hastane ile Hasta Arasındaki Hukuki İlişkinin Mahiyeti 42 2.2.1.2.1. Özel Hastane ile Hasta Arasındaki Hukuki İlişkinin Mahiyeti 42 2.2.1.2.2. Kamu Hastanesi ile Hasta Arasındaki Hukuki İlişkinin Mahiyeti 45 2.2.2. Hekimin İlaç Kullanılmasından Doğan Sorumluluğu 50
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM TIBBİ UYGULAMA HATASI (MALPRAKTİS) VE KOMPLİKASYON 3.1. Tıbbi Uygulama Hatası (Malpraktis) Kavramı 53 3.1.1. Tıbbi Standart Kavramı ve Tıbbi Standarttan Sapma 56 3.1.2. Tıbbi Uygulama Hatası (Malpraktis) Kavramının Tarihsel Gelişimi 58 3.1.3. Tıbbi Uygulama Hatasının Örnekler Eşliğinde Sınıflandırılması 61 3.1.3.1. Teşhis Hatası 63 3.1.3.1.1. Eksik Ön Muayene Yapılması ve Hasta Öyküsünün Yetersiz Alınması 64 3.1.3.1.2. Teşhis Amaçlı Yapılacak Tetkiklerde Özensizlik 66 3.1.3.2. Tedavi Hatası 66 3.1.3.2.1. Tıbbi Müdahalenin Yapılmaması 67 3.1.3.2.2. Yanlış Tedavi Yöntemi Seçimi 68 3.1.3.2.3. Tıbbi Müdahale Sürecinde Uygulama Hataları 69 3.1.3.3. Tıbbi Müdahale Sonrası Yükümlülüklerin İhlali 71 3.1.3.4. Organizasyon Kusuru 72 3.1.3.5. Hekimin Tedaviyi Üstlenme Kusuru 74 3.1.4. Hekimin Uygulama Hatasını Hastaya Bildirme Yükümlülüğü 75 3.1.5. Hatalı Tıbbi Uygulamanın Belirlenmesi Bakımından Bilirkişilik 76 3.1.6. Tıbbi Uygulama Hatalarına Yaklaşımda Dünyada Görülen Uygulamalar 78 3.2. Komplikasyon Kavramı 81 3.2.1. Komplikasyon ile Tıbbi Uygulama Hatası (Malpraktis) Arasındaki Ayrım ve Buna İlişkin Sorumluluklar 82
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM HEKİMİN TIBBİ UYGULAMA HATASINDAN DOĞAN HUKUKİ SORUMLULUĞU VE HEKİMİN TIBBİ UYGULAMA HATASINA KARŞI ALABİLECEĞİ HUKUKİ ÖNLEMLER 4.1. Hekimin Hukuki Sorumluluğunun Unsurları 87 4.1.1. Hukuka Aykırılık 87 4.1.2. Kusur 89 4.1.3. Zarar 90 4.1.4. İlliyet Bağı 91 4.2. Hekimin Hukuki Sorumluluğunun Sonuçları 93 4.2.1. Maddi Tazminat 93 4.2.2. Manevi Tazminat 95 4.2.3. Zamanaşımı 96 4.3. Hekimin Hukuki Sorumluluğunda Sorumsuzluk Anlaşmalarının Geçersizliği 96 4.4.Hekimin Hukuki Sorumluluğuna Yönelik Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk 97 4.5. Hekimin Tıbbi Uygulama Hatasından Korunma Yöntemleri 98 4.5.1. Tıbbi Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası ve Bu Kapsamda Hastaların Sigorta Tahkim Komisyonuna Müracaat Hakkı 98
