Hükmün Konusunun Belirlenmesinde Mahkemenin Yetkisi ve Ek Savunma HakkıCMK m.225,m.226
Dr. Zahit YILMAZ
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ . 5
İÇİNDEKİLER . 7
KISALTMALAR 13
GİRİŞ. 15
BİRİNCİ BÖLÜM
HÜKMÜN KONUSUNUN BELİRLENMESİNDE TARİHİ GELİŞİM,
YARGILAMAYA HAKİM OLAN İLKELER İLE İLİŞKİSİ
HÜKMÜN KONUSUNUN BELİRLENMESİNDE TARİHİ GELİŞİM 19
Genel Bilgi19
Mülga 1412 Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu ve 5271 Sayılı Ceza
Muhakemesi Kanunu ile Mukayese.24
KONUNUN YARGILAMAYA HAKİM OLAN HAK VE İLKELER İLE İLİŞKİSİ.30
Adil Yargılanma İlkesi30
Davasız Yargılama Olmaz İlkesi 34
Meramını Anlatabilme İlkesi 41
Suçlamayı ve Hakları Öğrenme Hakkı45
Delillerin Serbestçe Değerlendirilmesi İlkesi .45
Ne Bis In Idem İlkesi (Aynı Fiilden Dolayı İki Kere Yargılama
Olamayacağı İlkesi).47
Maddi Gerçeğin Araştırıması İlkesi .53
İKİNCİ BÖLÜM
HÜKÜM, HÜKMÜN KONUSU, HÜKMÜN UNSURLARI,
HÜKMÜN ÇEŞİTLERİ
HÜKÜM55
Hüküm Kavramı .55
Hüküm ile Benzer Kavramlar.58
Kesin hüküm- Kesinleşmiş Hüküm.58
Karar – Hüküm- Muhakeme.59
Ara Karar- Son Karar.59
Gerçek Anlamda Hüküm-Şekli Hüküm .60
8 İçindekiler
HÜKMÜN KONUSU .60
Genel Açıklamalar60
III. HÜKMÜN UNSURLARI70
MUHAKEMENİN VE HÜKMÜN KONUSUNUN NE OLDUĞUNA İLİŞKİN
GÖRÜŞLER .72
Devletin Cezalandırma Hakkı Görüşü 72
Netice-i Talep Görüşü 73
Tarihi Olay Görüşü 74
İddianamede Bireyselleştirilen Fiil Görüşü.75
Hükmün Konusunun Belirlenmesi Açısından İddianamenin Önemi.75
Görüş Hakkında Bilgi.82
Hukuki ve Normatif Görüş.84
Kanaatimiz 85
HÜKÜM ÇEŞİTLERİ 86
Genel Bilgi .86
Gerçek Anlamda Hüküm Çeşitleri88
Beraat .88
Yüklenen Fiilin Kanunda Suç Olarak Tanımlanmamış Olması
(CMK m.223/2-a).90
Yüklenen Suçun Sanık Tarafından İşlenmediğinin Sabit
Olması (CMK m. 223/2-b)90
Yüklenen Suç Açısından Failin Kast veya Taksirinin
Bulunmaması (CMK m.223/2-c).91
Yüklenen Suçun Sanık Tarafından İşlenmesine Rağmen,
Olayda Bir Hukuka Uygunluk Nedeninin Bulunması (CMK
m.223/2-d) .93
Yüklenen Suçun Sanık Tarafından İşlendiğinin Sabit
Olmaması (CMK m.223/2-e).94
Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı (CMK. m. 223/3-4).95
Genel Açıklamalar95
Ceza Verilmesine Yer Olmadığına İlişkin Haller96
Kusurun Bulunmaması Sebebiyle Ceza Verilmesine Yer
Olmayan Haller (CMK m.223/3)96
Suç Politikası Sebebiyle Ceza Verilmesine Yer
Olmadığına Hükmedilmesi Gereken Haller (CMK
m.223/4).98
Mahkûmiyet (CMK m.223/5) . 101
Güvenlik Tedbirlerine İlişkin Hüküm. 101
İçindekiler 9
Şekli Hüküm 103
Davanın Reddi (CMK m.223/7).103
Davanın Düşmesi (CMK m.223/8) .103
Durma Kararı .105
Görevsizlik.106
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HÜKMÜN KONUSU OLARAK FİİL VE FAİL
CEZA MUHAKEMESİNDE FİİL KAVRAMI 107
Genel Bilgi.107
Ceza Hukuku ile Ceza Muhakemesi Hukuku Açısından Farkı 107
Ceza Muhakemesi Açısından Fiil Kavramının Anlamına İlişkin
Değerlendirme .113
FİİLİN AYNILIĞI123
Fiilin Aynılığı Hakkındaki Görüşler 123
Tarihi Olay Görüşü 124
İhlal Edilen Hukuki Menfaat Görüşü .126
Hareketin Aynılığı Görüşü .126
Türk Hukukuna Hâkim Olan Görüşler127
Fiilin Genişlemesi ve Fiilin İkamesi136
“Aynı Fiil” Kavramına 5271 Sayılı CMK’da Yer Verilen Diğer
Düzenlemeler137
Fiilin Ayniyeti Açısından Suçun Unsurlarının Değerlendirilmesi 139
Genel Bilgi139
Netice.140
Mağdur141
Konu .143
Nedensellik Bağlantısı .144
Manevi Unsur.144
Alternatif- Kümülatif Karma Ceza Hükümleri Görüşü.146
Fiilin Aynılığının Çeşitli Ceza Kurumları Açısından Değerlendirme .147
İçtima Kurumu ve Konu İle İlişkisi Hakkında Değerlendirme 147
Genel Bilgi.147
Bileşik Suç.147
Görünüşte İçtima.149
Gerçek İçtima 151
Fikri İçtima.155
Aynı Neviden Fikri İçtima 155
10 İçindekiler
Farklı Neviden Fikri İçtima . 156
Fikri İçtima Açısından Değerlendirme. 156
Parantez Etkisi 158
Suçların Örtüşmesi Açısından Değerlendirme . 159
İhmali Suçlar Açısından Değerlendirme 163
Farklı Neviden Fikri İçtima Açısından Değerlendirme. 164
İçtima ile Kesin Hüküm İlişkisi 165
Zincirleme Suç 166
Teşebbüs İle İlişkisi 173
İştirak Açısından Değerlendirme . 178
Farklı Suç Tipleri Açısından Değerlendirme 181
Ceza Muhakemesi Şartları ve Fiil 182
III. HÜKMÜN KONUSU OLARAK FAİL 184
Ceza Hukuku Açısından Fail 184
Ceza Muhakemesi Hukuku Açısından Fail 184
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
EK SAVUNMA HAKKI VE EK SAVUNMA HAKKI
VERİLMESİ GEREKEN HALLER
EK SAVUNMA HAKKI 191
Savunma Hakkı 191
Savunma Hakkının Türleri . 192
Ek Savunma Hakkı 195
Ek Savunma Hakkının Kullanılması . 198
Ek Savunma Halinde Verilmesi Gereken Süre. 199
Sorgu ile İlişkisi . 203
İhsas-ı Rey Meselesi. 204
Ek Savunma Hakkının Sanık Müdafi Tarafından Kullanılması Meselesi 206
Sanığın Duruşmadan Bağışık Tutulması Hali ve Ek Savunma Hakkı 209
Sanığın Yokluğunda Duruşma Yapılması ve Ek Savunma Hakkı 210
Seri Muhakeme ve Ek Savunma Hakkı 212
DAVALAR ARASINDA BAĞLANTI . 213
III. EK SAVUNMA HAKKI VERİLMESİ KURALINA AYKIRILIĞIN SONUÇLARI 216
Genel Bilgi 216
Aleyhe Değiştirme Yasağı ile İlişkisi 218
EK İDDİANAME VE SÖZLÜ İDDİANAME KAVRAMLARI İLE İLİŞKİSİ . 220
Ek İddianame 220
İçindekiler 11
Sözlü İddianame226
Duruşma Sırasında İşlenen Suç Hakkında İşlem ve Konu ile İlişkisi 228
SUÇUN HUKUKİ NİTELİĞİNİN DEĞİŞMESİ(CMK M.226/1).228
Genel Açıklamalar.228
Soruşturma Aşamasında Suçun Hukuki Niteliğinin Değerlendirilmesi
ve Ara Muhakeme Devresi235
Fiilin Değişmesi .239
CMK m.170/3-h ile CMK m.225/1 Düzenlemesinin İlişkisi 242
CEZAYA ETKİ EDEN HALLER BAKIMINDAN EK SAVUNMA HAKKI
VERİLMESİNİ GEREKTİREN HALLER.247
Cezanın Artırılmasını veya Cezaya Ek Olarak Güvenlik Tedbirlerinin
Uygulanmasını Gerektirecek Hâllerin İlk Defa Duruşma Sırasında
Ortaya Çıkması (CMK m.226/2).247
Genel Bilgi247
İddianamede Yer Verilmeyen Daha Ağır Cezayı Gerektiren
Nitelikli Halin Ortaya Çıkması248
İddianamede Yer Verilmeyen Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Bir
Halin Ortaya Çıkması254
Daha Az Cezayı Gerektiren Haller ile İlgili Değerlendirme .255
Kanaatimiz 265
İddianamede Failin Cezasının Azaltılmasına Sebep Olacak
Kusurluluğu Ortadan Kaldıran veya Azaltan Hallerin Duruşmada
Ortaya Çıkması.269
İddianamede Yer Verilmeyen ve Suçun Özel Görünüş Biçimleri
İtibariyle Failin Daha Ağır Şekilde Cezalandırılmasına Sebep Teşkil
Eden Haller 271
İddianamede Yer Verilen ve Suçun Özel Görünüş Biçimleri İtibariyle
Failin Daha Az Şekilde Cezalandırılmasına Sebep Teşkil Eden
Hallerin Tatbik Edilemeyeceğine İlişkin Değerlendirme .272
Güvenlik Tedbirleri ile İlgili Mesele .273
Başka Bir Kanuna Alınma277
SONUÇ 279
KAYNAKÇA .287