%3
Kamu Maliyesi Binhan Elif Yılmaz

Hukuk Fakülteleri, İİBF'ler ve MYO'lar içinKamu MaliyesiMali Hukuk


Basım Tarihi
2023-10
Sayfa Sayısı
300
Kapak Türü
Karton
Kağıt Türü
1.Hamur
Basım Yeri
Ankara
Stok Kodu
9789750288609
Boyut
13,5x19,5
Baskı
1



Prof. Dr. Binhan Elif YILMAZ

Prof. Dr. Murat BATI

 

İÇİNDEKİLER
 
Önsöz 
 
5
GİRİŞ 
 
17
Birinci Bölüm
 
 
KAMU HARCAMALARI
 
 
1. KAMU HARCAMALARININ TANIMI, KONUSU VE KAPSAMI 
 
22
1.1. Dar Kapsamlı Kamu Harcamaları Tanımı 
 
23
1.2. Geniş Kapsamlı Kamu Harcamaları Tanımı 
 
23
1.3. Kamu Harcamaları Konusunda Klasik ve Modern İktisatçıların Görüşleri 
 
25
1.3.1. Kamu Harcamaları Konusunda Klasik Görüş 
 
25
1.3.2. Kamu Harcamaları Konusunda Modern Görüş 
 
29
2. KAMU HARCAMALARI VE KOLEKTİF İHTİYAÇLAR 
 
32
2.1. Tam Kamusal Mallar 
 
32
2.2. Yarı Kamusal Mallar 
 
35
2.3. Erdemli/Erdemsiz Mallar 
 
36
2.4. Özel Mal ve Hizmetler 
 
37
2.5. Kulüp Malları 
 
37
2.6. Küresel Kamusal Mallar 
 
38
3. KAMU HARCAMALARININ SINIFLANDIRILMASI 
 
38
3.1. İdari Sınıflandırma 
 
39
3.2. İşlevsel (Fonksiyonel) Sınıflandırma 
 
39
3.3. Ekonomik Sınıflandırma 
 
40
3.4. Dalton'un 7’li Sınıflandırması 
 
42
4. KAMU HARCAMALARININ ARTIŞI 
 
43
4.1. Kamu Harcamalarının Görünürde Artış Nedenleri 
 
46
4.1.1. Enflasyon 
 
47
4.1.2. Bütçe Tekniği 
 
47
4.1.3. Ülke Sınırları ve Nüfus Artışı 
 
48
4.1.4. Ayni Ekonomiden Nakdi Ekonomiye Geçiş 
 
48
4.2. Kamu Harcamalarının Gerçek Artış Nedenleri 
 
48
4.2.1. Savaş ve Savunma Harcamaları 
 
48
4.2.2. Devlet Anlayışında Meydana Gelen Değişmeler 
 
49
4.2.3. Bilimsel ve Teknik Alanda Gelişmeler 
 
50
4.2.4. Nüfus Artışı 
 
50
4.2.5. Kaynak Mobilizasyonu ve Finansman Yeteneği 
 
51
4.3. Kamu Harcamalarının Artışını Açıklayan Yaklaşımlar 
 
51
4.3.1. Kamu Harcamalarının Artışı Yasası – A. Wagner Hipotezi 
 
51
4.3.2. Musgrave Modeli 
 
52
4.3.3. Rostow Modeli 
 
53
4.3.4. Peacock–Wiseman Sıçrama Tezi 
 
53
4.3.5. Mali Yanılsama Hipotezi 
 
54
4.3.6. Baumol Hipotezi 
 
55
4.3.7. Niskanen Modeli 
 
55
5. KAMU HARCAMALARININ ETKİLERİ 
 
56
İkinci Bölüm
 
 
KAMU GELİRLERİ
 
 
1. KAMU GELİRLERİNİN AYRIMI 
 
64
1.1. Egemenlik Gücüne Dayalı Olup Olmamasına Göre Kamu Geliri Ayrımı 
 
65
1.1.1. Egemenlik Gücüne Dayalı Olarak Elde Edilen Kamu Gelirleri 
 
66
1.1.1.1. Vergi 
 
66
1.1.1.2. Harçlar 
 
72
1.1.1.3. Resimler 
 
76
1.1.1.4. Harcamalara Katılma Payı 
 
77
1.1.1.5. Şerefiye 
 
78
1.1.1.6. Parafiskal Gelirler 
 
78
1.1.1.7. Devalüasyon ve Emisyon Gelirleri 
 
79
1.1.1.8. Para ve Vergi Cezaları 
 
85
1.1.1.9. Zorunlu Borçlar 
 
85
1.1.1.10. Fonlar 
 
86
1.1.2. Egemenlik Gücüne Dayalı Olmayan Kamu Gelirleri 
 
87
1.1.2.1. Mülk, Teşebbüs ve Özelleştirme Gelirleri 
 
87
1.1.2.2. Bağış ve Yardımlar 
 
88
1.1.2.3. Zorunlu Olmayan Borçlar 
 
89
1.2. Geliri Elde Eden Birim Açısından Kamu Geliri Ayrımı 
 
89
1.3. Süreklilik Açısından Kamu Geliri Ayrımı 
 
90
1.4. Klasik ve Modern Maliyecilere Göre Kamu Geliri Ayrımı 
 
90
2. VERGİNİN FONKSİYONLARI 
 
91
3. VERGİLENDİRME TEKNİĞİ 
 
94
3.1. Vergi Yükümlüsü 
 
94
3.1.1. Vergi Mükellefi 
 
95
3.1.2. Vergi Sorumlusu 
 
96
3.2. Verginin Konusu 
 
99
3.3. Verginin Matrahı 
 
100
3.3.1. Vergi Matrahının Tespiti 
 
101
3.3.2. Vergi Matrahı Tespit Yöntemleri 
 
101
3.4. Vergi Ehliyeti 
 
102
3.5. Vergiyi Doğuran Olay 
 
103
4. VERGİLENDİRME SÜRECİ 
 
105
4.1. Verginin Tarhı 
 
105
4.2. Verginin Tebliği 
 
106
4.3. Verginin Tahakkuku 
 
106
4.4. Verginin Tahsili 
 
107
5. VERGİ ORANLARI 
 
108
5.1. Düz Oranlı Vergiler 
 
109
5.2. Azalan Oranlı Vergiler 
 
109
5.3. Artan Oranlı Vergiler 
 
109
5.3.1. Dilim Usulü Artan Oranlılık 
 
110
5.3.2. Sınıf Usulü Artan Oranlılık 
 
111
5.3.3. Gizli Artan Oranlılık 
 
113
5.3.4. Tersine Artan Oranlılık 
 
113
6. VERGİ YÜKÜ 
 
114
6.1. Toplam Vergi Yükü 
 
114
6.2. Bireysel Vergi Yükü 
 
116
7. VERGİLERİN SINIFLANDIRILMASI 
 
116
7.1. Şahsi Vergiler–Objektif Vergiler 
 
116
7.1.1. En Az Geçim İndirimi 
 
117
7.1.2. Muafiyet ve İstisnaların Varlığı 
 
118
7.1.3. Ayırma Kuramı 
 
118
7.1.4. Artan Oranlılık 
 
118
7.2. Dolaylı Vergiler–Dolaysız Vergiler 
 
118
7.3. Kaynağına Göre Sınıflandırma 
 
119
7.3.1. Gelir Vergileri 
 
119
7.3.1.1. Kaynak Kuramı 
 
120
7.3.1.2. Safi Artış Kuramı 
 
120
7.3.2. Servet Vergileri 
 
120
7.3.3. Harcama Vergileri 
 
121
8. VERGİ HARCAMASI 
 
122
9. VERGİYE KARŞI TEPKİLER 
 
123
9.1. Verginin İkame ve Gelir Etkisi 
 
123
9.2. Verginin Yansıması 
 
126
9.3. Vergiden Kaçınma–Vergi Kaçırma 
 
129
10. VERGİ GREVİ – VERGİ REDDİ 
 
133
11. VERGİ BİLİNCİ VE AHLAKI 
 
134
12. KAMU GELİRLERİNE İLİŞKİN DİĞER KAVRAMLAR 
 
135
12.1. Vergi Maliyeti 
 
135
12.2. Vergi Kapasitesi 
 
136
12.3. Vergi Gayreti 
 
136
12.4. Verginin Amortismanı ve Kapitalizasyonu 
 
136
12.5. Vergi Erozyonu 
 
137
12.6. Vergi Planlaması 
 
137
12.7. Mali Aldanma 
 
137
12.8. Mali Zorlanma 
 
138
12.9. Mali Tatil 
 
138
12.10. Vergi Tatili 
 
138
12.11. Çifte Vergilendirme 
 
139
12.12. Vergi Cennetleri 
 
139
12.13. Tobin Vergisi 
 
140
Üçüncü Bölüm
 
 
KAMU BORÇLANMASI
 
 
1. BORÇLANMANIN TANIMI, KONUSU VE KAPSAMI 
 
143
1.1. Kamu Borçlanması ve Özel Borçlanma Ayrımı 
 
144
1.2. Kamu Borçlanması ve Vergi Ayrımı 
 
146
1.3. Kamu Borçlanması Konusunda Klasik ve Modern İktisatçıların Görüşleri 
 
149
1.3.1. Kamu Borçlanması Konusunda Klasik Görüş 
 
150
1.3.2. Kamu Borçlanması Konusunda Modern Görüş 
 
152
2. KAMU BORÇLANMASIYLA ULAŞILMASI HEDEFLENEN AMAÇLAR 
 
154
2.1. Kamu Harcamalarını Finanse Etmek için Borçlanma 
 
154
2.2. Olağanüstü Harcamaları Finanse Etmek için Borçlanma 
 
155
2.3. Yatırım Harcamalarını Finanse Etmek için Borçlanma 
 
155
2.4. Bütçe Denkliğini Sağlamak için Borçlanma 
 
156
2.5. Borç Ödemek için Borçlanma 
 
156
2.6. Maliye Politikasının Amaçlarını Gerçekleştirmek için Borçlanma 
 
157
3. KAMU BORÇLANMASININ HUKUKİ NİTELİKLERİ 
 
158
4. KAMU BORÇLANMASININ SINIFLANDIRILMASI 
 
158
4.1. Kamu Borçlarının Vadelerine Göre Sınıflandırılması 
 
158
4.1.1. Kısa Vadeli Borçlar (Dalgalı Borçlar) 
 
162
4.1.1.1. Kısa Vadeli Borçlara Başvurulma Nedeni 
 
162
4.1.1.2. Kısa Vadeli Borç Türleri 
 
163
4.1.2. Uzun Vadeli Borçlar 
 
165
4.2. Kamu Borçlarının Kaynağına Göre Sınıflandırılması 
 
166
4.2.1. İç Borçlar 
 
167
4.2.2. Dış Borçlar 
 
167
4.3. Kamu Borçlarının Zorunlu ve Gönüllü Olma Durumuna Göre Sınıflandırılması 
 
170
4.3.1. Gönüllü (ihtiyari) devlet borçları 
 
170
4.3.2. Zorunlu (cebri) devlet borçları 
 
171
5. BORÇLANMA KÂĞIDI ALANLARA SAĞLANAN MENFAATLER 
 
171
5.1. Borçlanma Faiz Oranını Dolaylı Yoldan Yükselten Uygulamalar 
 
171
5.1.1. Borçlanma Faizi 
 
171
5.1.2. İtfa Primi ve Başabaşın Altında İhraç 
 
172
5.1.3. Primli ve İkramiyeli İhraç 
 
173
5.1.4. Vergi Avantajları 
 
173
5.2. Alacağın Paraya Çevrilmesini Kolaylaştırıcı Önlemler 
 
174
5.2.1. Devlet Tahvillerinin İhalelerde Teminat Olarak Gösterilmesi 
 
174
5.2.2. Devlet Tahvillerinin Vergi Ödemelerinde Kullanılması 
 
174
5.2.3. Vadesinden Önce Paraya Çevrilebilmesi 
 
174
6. İÇ BORÇLANMA ARAÇLARININ SATIŞ YÖNTEMLERİ 
 
176
6.1. İhale ile Satış Yöntemi 
 
177
6.2. TAP (musluk) Yöntemi 
 
178
6.3. Doğrudan Satış Yöntemi 
 
178
6.4. Halka Arz Yöntemi 
 
179
7. TÜRKİYE’DE BORÇ YÖNETİMİNE İLİŞKİN MEVZUAT DEĞİŞİMİNİN KRONOLOJİK SEYRİ 
 
179
8. KAMU BORÇ YÖNETİMİ 
 
183
8.1. Olağan Borç Yönetimi 
 
183
8.2. Olağanüstü Borç Yönetimi 
 
184
9. KAMU BORÇLANMASINA İLİŞKİN BAZI TEMEL KAVRAMLAR 
 
186
10. BORÇLANMAYA İLİŞKİN BAZI SORU VE CEVAPLAR 
 
190
10.1. Hazine İhalesi Nedir? 
 
190
10.2. İhalelere Kimler Katılır? 
 
191
10.3. Hazine İhaleleri Ne Zaman Yapılır? 
 
191
10.4. Satın Alınan Senetler Nerede Saklanır? 
 
192
10.5. Devlet Tahvili ve Hazine Bonolarını Nasıl Alabilirim? 
 
192
10.6. Birincil Piyasa ve İkincil Piyasa Ne Demektir? 
 
193
10.7. Devlet İç Borçlanma Senedi Nedir? 
 
193
10.8. Hazine neden DİBS İhraç Eder? 
 
193
10.9. Hazine Tarafından Gerçekleştirilen Borçlanma İşlemlerinin Dayanağı Nedir? 
 
194
10.10. ISIN Kod Nedir? 
 
194
10.11. Kuponlu ya da Kuponsuz İhraç Ne Demektir? 
 
194
10.12. STRIPS (Separate Trading of Registered Interest and Principal of Securities) Nedir? 
 
194
10.13. DİBS İhalelerinde Ne tür Borçlanma Yöntemleri Kullanılır? 
 
195
10.14. DİBS’lerde Zamanaşımı Var mı? 
 
195
10.15. Kira Sertifikası Nedir? 
 
196
10.16. Piyasa Yapıcılığı Sistemi Nedir? 
 
196
10.17. Türkiye Brüt ve Net Dış Borç Stoku Neyi İfade Etmektedir? 
 
196
11. TÜRKİYE’DE KAMU BORÇLARININ GÜNCEL DURUMU 
 
197
Dördüncü Bölüm
 
 
KAMU BÜTÇESİ
 
 
1. BÜTÇE KURAMI 
 
201
1.1. Bütçenin Tanımı 
 
201
1.2. Bütçenin Tarihi Gelişimi 
 
203
1.2.1. İngiltere 
 
203
1.2.2. Fransa 
 
204
1.2.3. Amerika Birleşik Devletleri 
 
204
1.2.4. Türkiye’de Bütçenin Gelişim Süreci 
 
205
1.3. Bütçe Sistemleri 
 
206
1.3.1. Klasik (Geleneksel) Bütçe Sistemi 
 
206
1.3.2. Performans Bütçe Sistemi 
 
207
1.3.3. Program Bütçe Sistemi 
 
207
1.3.4. Program Bütçe–Performans Bütçe Ayrımı 
 
208
1.3.5. Planlama–Programlama Bütçe Sistemi (PPBS) 
 
209
1.3.6. Sıfır Esaslı Bütçe Sistemi 
 
209
1.3.7. Analitik Bütçe 
 
209
1.4. Devlet Bütçesinin Dayandığı Temel İlkeler 
 
210
1.4.1. Genellik İlkesi 
 
211
1.4.2. Birlik İlkesi 
 
211
1.4.3. Anlaşılır Olma (Açıklık) İlkesi 
 
212
1.4.4. Doğruluk İlkesi 
 
212
1.4.5. Samimiyet İlkesi 
 
212
1.4.6. Yıllık Olma İlkesi 
 
212
1.4.7. Denk Olma (Tevzin) İlkesi 
 
212
1.4.8. Aleniyet (Şeffaflık–Saydamlık) İlkesi 
 
213
1.4.9. Ön İzin İlkesi 
 
213
1.5. 5018 sayılı Kanun Uyarınca Kamu Maliyesinin Temel İlkeleri 
 
214
1.6. 5018 sayılı Kanun Uyarınca Bütçe İlkeleri 
 
215
1.7. Bütçenin Fonksiyonları 
 
217
1.8. Bütçeye İlişkin Temel Kavramlar 
 
218
2. TÜRK BÜTÇE SİSTEMİ 
 
221
2.1. 5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununda Yer Alan Bütçeye İlişkin Kavramlar 
 
221
2.2. Bütçe Türleri ve Kapsamı 
 
223
2.3. Kamu Kaynağının Kullanılmasının Genel Esasları 
 
233
2.3.1. Mali Saydamlık 
 
233
2.3.2. Hesap Verme Sorumluluğu 
 
234
2.4. Merkezi Yönetim Bütçesinin Hazırlanması 
 
235
2.4.1. Orta Vadeli Program (OVP) 
 
236
2.4.2. Bütçe Çağrısı ve Bütçe Hazırlama Rehberi 
 
236
2.4.3. Gider Bütçesinin Hazırlanması 
 
237
2.4.4. Plan Bütçe Komisyonunda Görüşülmesi 
 
239
2.4.5. Genel Kurulda Görüşülmesi 
 
240
2.5. Geçici Bütçe 
 
242
2.6. Bütçeden Yapılan Ödeneğin Esasları 
 
243
2.6.1. Ödeneklerin Kullanılması 
 
243
2.6.1.1. Yüklenmeye Girişilmesi 
 
245
2.6.1.2. Ödenekler Tahakkuku 
 
246
2.6.1.3. Ödeneklerin Ödeme Emrine Bağlanması ve Ödenmesi 
 
246
2.6.1.4. Ödenemeyen Giderler 
 
247
2.6.1.5. Ön Ödeme 
 
248
2.6.1.6. Harcama Yetkisi 
 
249
2.6.1.7. Muhasebe Yetkilisi 
 
251
2.6.2. Ödenek Aktarmaları 
 
252
2.6.3. Yedek Ödenek 
 
253
2.6.4. Örtülü Ödenek 
 
253
2.7. Gelirlerin Toplanmasına İlişkin Esaslar 
 
254
2.7.1. Gelirlerin Dayanakları 
 
254
2.7.2. Özel Gelirler 
 
256
2.7.3. Bağış ve Yardımlar 
 
256
2.8. Bütçe Kapatma Usulleri 
 
257
2.8.1. Egzersiz (hesap dönemi) Yöntemi 
 
258
2.8.2. Jestiyon (yönetim dönemi) Yöntemi 
 
258
2.9. Bütçe Denetimi 
 
258
2.9.1. Bütçenin Yasama Denetimi 
 
259
2.9.1.1. Faaliyet Raporları 
 
259
2.9.1.2. Kesin Hesap Kanunu 
 
260
2.9.1.3. Genel Uygunluk Bildirimi 
 
262
2.9.2. Bütçenin İdari Denetimi 
 
262
2.9.2.1. İç Kontrol 
 
262
2.9.2.2. Ön Mali Kontrol 
 
263
2.9.2.3. İç Denetim 
 
263
2.9.3. Bütçenin Yargısal Denetimi 
 
266
2.10. Yaptırımlar ve Yetkili Merciler 
 
267
2.10.1. Ödenek Üstü Harcama 
 
267
2.10.2. Kamu Zararı 
 
268
2.10.3. Yetkisiz Tahsil ve Ödeme 
 
269
2.10.4. Para Cezaları ve Yetkili Merciler 
 
269
2.10.5. Zamanaşımı 
 
270
Beşinci Bölüm
 
 
MALİYE POLİTİKASI
 
 
1. MALİYE POLİTİKASININ DOĞUŞU 
 
271
2. İKTİSAT POLİTİKASININ AMAÇLARI, ARAÇLARI VE MALİYE POLİTİKASI 
 
276
2.1. Para Politikası 
 
276
2.2. Gelirler Politikası 
 
278
2.3. Maliye Politikası 
 
278
3. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI VE ARAÇLARI 
 
279
3.1. Ekonomik İstikrarı Sağlamak 
 
279
3.2. Ekonomik Büyüme ve Kalkınmayı Sağlamak 
 
280
3.3. Gelir Dağılımında Adaleti Sağlamak 
 
281
4. İRADİ VE İRADİ OLMAYAN MALİYE POLİTİKALARI 
 
284
5. EKONOMİK İSTİKRARI SAĞLAMADA MALİYE POLİTİKASI 
 
288
5.1. Enflasyonla Mücadelede Maliye Politikası 
 
288
5.2. Durgunlukla Mücadelede Maliye Politikası 
 
289
5.3. Stagflasyonla Mücadelede Maliye Politikası 
 
290
6. EKONOMİK BÜYÜMEYİ SAĞLAMADA MALİYE POLİTİKASI 
 
291
7. GELİR DAĞILIMINDA ADALETİ SAĞLAMADA MALİYE POLİTİKASI 
 
293
Kaynakça 
 
295
Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.
Kapat