Hukuk Sosyolojisi
HUKUK SOSYOLOJİSİ
Yasemin IŞIKTAÇ
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ V
İÇİNDEKİLER VII
TABLOLAR IX
I SOSYOLOJİ VE HUKUK SOSYOLOJİSİNE GİRİŞ 1
A Genel Olarak 1
1 Yakın Çalışma Alanları ile Sosyoloji ve Hukuk Sosyolojisinin İlişkisi 4
a Felsefe Sosyoloji 5
b Tarih, Sosyoloji 7
c Psikoloji, Sosyoloji 11
d Antropoloji, Sosyoloji 13
e İktisat, Sosyoloji 14
2 Sosyolojiden Sosyolojilere 15
a Hukuk Sosyolojisi 17
b Hukuk Politikası 25
B Tarihsel Açılım 26
1 Klasik Sosyoloji Yaklaşımları 29
a Auguste Comle 29
b Emile Durkheim 34
i Toplumsal Bilinç 37
ii Toplumsal İşbölümü ve Dayanışma 39
c Kari Marks ' : 42
i Üretim İlişkileri ve Tarihsel Materyalizm 45
ii Yabancılaşma 51
d Max NVeber 53
i Yöntem Olarak Anlayış Sosyolojisi ve İdeal Tip Yaklaşımı 56
ii İdeal Tip'in Uygulanması 62
iii Hukuk Sosyolojisi Anlayışı 65
2 Türk Sosyolojisi 69
a Genel Olarak 69
b Ziya Gökalp 70
3 Modern Sosyoloji Yaklaşımlarının Genel Değerlendirmesi 73
a İşlevsel Yaklaşım 73
i Robert K Merton 76
ii Talcott Parsons 79
b Yapısalcı Yaklaşım 82
i Claude Levi-Strauss 85
ii Toplumsallaşma 87
c Çatışmacı Yaklaşımlar 90
i Genel Olarak 90
ii Ralph Dahrendorf 96
d Alışveriş kuramı 98
e Uygun Karmaşıklık Yaklaşımı 102
C Yöntem 104
1.Genel Olarak 104
2.Araştırma Planı 109
3.Niceliksel ve Niteliksel Araştırma Yaklaşımları 111
a Niceliksel Yaklaşım 111
b Niteliksel Yaklaşım 113
4 Araştırma Yöntemleri 113
a Gözlem 113
b Deney 115
c Saha Araştırması (Surveys) 115
d Yaşam Öyküsü 117
eTarihsel Çözümleme 118
II HUKUKUN SOSYOLOJİK ELE ALINIŞ BİÇİMLERİ 119
A Genel Olarak 119
1.Kaynak 119
2.Süje 119
3.Konu 120
4.Kapsam 121
5.Görünüm 121
6.Zorlayıcıhk 122
B Hukukun Fonksiyonlarının Hukuk Sosyolojisi İle İlişkilendirilmesi 123
1.Genel Olarak 123
2.Hukukun Düzen Fonksiyonu Açısından Ele Alınması 124
a Zorlayıcıhk 124
b Biçimcilik 124
3.Hukukun Adalet Fonksiyonu Açısından Ele Alınması 125
4.Hukukun Sosyal Olgu Fonksiyonu Açısından Ele Alınması 126
C Hukukun İşlevi 127
1 Genel Olarak 127
2 Hukuk Sosyolojisi Açısından Hukukun İşlevi 129
a Kural Olarak Hukukun İşlevi 130
b Hüküm (Karar) Olarak Hukukun İşlevi 133
D Sosyal Yapı Olarak Hukuk 136
1.Genel Olarak 136
2.Hukuk, İnsanın Özelliklerinin Toplumsal Sonuçlarını Dikkate Alır 142
3.Hukuk İktisadi Yaşamın Özelliklerine Uyar 147
4.Hukuk Toplumdaki Güç İlişkilerine Uyar : 150
5.Hukuk Toplumsal Geleneklerle Belli Bir Uyum Kurar 152
III PRATİK HUKUK SOSYOLOJİSİ VE ÖRNEKLERİ 155
A Genel Olarak : 155
1.Hukukun Ele Alınış Tarzları 164
2.Hukukun İçsel - Dışsal Unsurları 164
3.Geçerlilik, Etkinlik ve Adalete Uygunluk 166
B Uyma Davranışı 168
C Uymama-Suç : 172
1 Suçun Nitelendirilmesi 177
a Biyolojik Kuramlar 177
b Psikolojik Kuramlar 179
c Suça İlişkin Sosyolojik Kuramlar 180
i Etkileşim 183
ii Anomi ve Sapma 186
iii Damgalama Kuramı 189
2.Cinsiyet-Suç İlişkisi 191
3.Yaş ve Suç İlişkisi 195
a Genel Olarak 195
b Çocuk Suçluluğunun Nedenleri 198
i Kişiye ve Kişiliğe Bağlı Nedenler 198
ii Çevresel Sebepler Z 199
c Çocuk Suçluluğunun Genel Değerlendirmesi 204
4.Göç ve Suç Arasındaki İlişki 210
5.Kent-Suç İlişkisi 215
D İdeoloji 218
1.Genci Olarak 218
2.İdeolojinin Temellendirilmesi 220
E Hukukun Konusu Olarak Hak 223
1.Genel Olarak 223
2.Hukuk Normunun Kademeli Yapısı 231
a Birincil Kurallar 231
b İkincil Kurallar 232
i Tanıma Kuralı 232
ii Değiştirme Kuralı 233
F Mülkiyet 234
1.Genel Olarak 234
2.Mülkiyetin Temellendirilmesi 244
a İşgal Teorisi 244
b Emek Teorisi 245
c Analitik Mülkiyet Teorisi 247
G . Sözleşme 248
1 Genel Olarak 248
a Kültürel Açıdan Sözleşmenin Temellendirilmesi 251
b Psikanalitik Açıdan Sözleşmenin Temellendirilmesi 256
c Sembolik Etkileşimcilik Açısından Sözleşmenin Temellendirilmesi 263
2 İşbölümü, Çatışma ve Sözleşme 268
a Dayanışmanın Karşı Alanı: Hınç 278
i Scheler ve Nietzsche'nin Yaklaşımı 278
ii Marcel Mauss'un Yaklaşımı 290
iii Çatışma Açısından Sözleşmenin Temellendirilmesi 294
b Alışveriş Kuramı 297
c Nozick'in Yaklaşımı 302
d Luhmann'm "Uygun Karmaşıklık" Kriteri 303
3."Armağan Verme"- "Sözleşme" 305
4.Olumsallık Olarak Dayanışma 309
5.Sözleşmenin Analizi 317
a Söz ve Sözleşme 317
b Sözleşmenin Etik Çerçevesi 320
c Sözleşmede Arka Plan Kuralları 321
i Verilen Söze Bağlılık İlkesi 325
ii Verilen Sözün Niyetle İlişkisi İlkesi 331
iii Farkındalık İlkesi 333
iv Haklılaştırma İlkesi 335
6 Mülkiyet-Sözleşme İlişkisi 341
HAile 348
1.Genel Olarak 348
2.Ailenin Hukuk Sosyolojisi Açısından Nitelendirilmesi 355
a Evlenme 355
b Boşanma 358
i Boşanma Sebepleri 363
ii Boşanmanın Özel Sebepleri 371
KAYNAKÇA 385
DİZİN 395