^{Hukuk ve Disiplinlerarası Yaklaşımla}Şiddet ve Toplumsal Eşitlik

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Birinci Basıya Önsöz 13
Kısaltmalar 21
MAKALELER
 12 YAŞINDAN KÜÇÜK ÇOCUKLARIN SUÇTA KULLANILMASI: AZMETTİRME VE DOLAYLI FAİLLİK DİLEMMASI 27
Prof. Dr. Mehmet Emin ARTUK – Ar. Gör. Erkam YILMAZ
Öz 27
Abstract 27
I. Giriş 28
II. TCK’daki Yaş Küçüklüğü Hükümleri 28
III. Kusur Yeteneği Bulunmayan Küçüklerin Kasten Hareket Edip Edemeyeceği Meselesi 29
IV. Dolaylı Faillik ve Azmettirmenin Tefriki 31
V. 12 Yaşından Küçük Çocukların İşlediği Fiillere Yapılan Katkıların Hukuki Niteliği 34
1. Arkadaki Şahsın Şerik Olduğunu Savunan Görüş 34
2. Arkadaki Şahsın Dolaylı Fail Olduğunu Savunan Görüş 40
3. Kanaatimiz 45
Kaynakça 53
 HUKUK VE DİSİPLİNLERARASI YAKLAŞIMLA ŞİDDET VE TOPLUMSAL ETKİLERİ AÇISINDAN RİSK ALTINDAKİ ÇOCUKLAR 55
Prof. Dr. Oğuz POLAT
Öz 55
Abstract 56
I. Giriş 56
II. Risk Altındaki Çocukların Sınıflandırılması 57
III. Risk Altındaki Çocuklarda Risk Faktörleri 59
IV. Risk Altındaki Çocuklar 63
1. İstismara Maruz Kalan Çocuklar 63
2. Sokakta Yaşayan ve Çalışan Çocuklar 63
3. Suça Sürüklenen Çocuklar 66
4. Silahlı Çatışmayı Yaşayan Çocuklar 69
5. Mülteci Çocuklar 72
6. Çalışan Çocuklar 73
7. Doğal Afetlerden Etkilenen Çocuklar 75
VI. Sonuç 76
Kaynakça 79
 MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK AÇISINDAN AİLENİN KORUNMASI VE KADINA KARŞI ŞİDDETİN ÖNLENMESİNE DAİR KANUN 81
Prof. Dr. Nuray EKŞİ
Öz 81
Abstract 82
I. Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesinin Hukuki Dayanakları 83
1. Anayasa ve Milletlerarası Antlaşmalar 83
2. Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine İlişkin Yasal Düzenlemeler 91
II. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Aile İçi ve Kadına Şiddet 94
1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin Aile İçi ve Kadına Şiddete Uygulanacak Hükümleri 94
2. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Aile İçi ve Kadına Şiddete İlişkin Olarak Türkiye Hakkında Verdiği İhlal Kararlarından Örnekler 95
a. Opuz v. Türkiye 95
b. Durmaz v. Türkiye 97
c. Halime Kılıç v. Türkiye 97
d. M.G. v. Türkiye 98
3. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kurt v. Avusturya Davası Kararı Işığında Yurtdışında Yaşayan Türk Vatandaşlarının Aile İçi ve Kadına Karşı Şiddet Başvurularına Konu Olaylar 98
4. Anayasa Mahkemesinin Kararlarında Aile İçi ve Kadına Şiddete İlişkin Bireysel Başvurularda Anayasa’nın Uygulanacak Hükümleri 100
III. Yabancılık Unsuru Taşıyan Aile Hukuku Uyuşmazlıklarında Kanunlar İhtilafı Kurallarının Uygulanması ve İstisnaları 104
1. Yabancılık Unsuru Taşıyan Aile Hukuku Uyuşmazlıklarında Kanunlar İhtilafı Kurallarının Uygulanması 104
2. Yabancılık Unsuru Taşıyan Aile Hukuku Uyuşmazlıklarında Kanunlar İhtilafı Kurallarının Uygulanmasını Engelleyen Haller 107
a. MÖHUK’un 1(2). Maddesi Uyarınca Milletlerarası Antlaşmaların Öncelikle Uygulanması 107
b. Yabancı Hukukun Türk Kamu Düzenine Aykırı Olması 107
c. Türk Hukukunda Yer Alan Müdahaleci Normlar / Doğrudan Uygulanan Kurallar 107
d. MÖHUK’un 4(1)(a) Maddesi Uyarınca İltica Kapsamında Türkiye’de Bulunan Yabancıların Aile Hukuku Meselelerine Uygulanacak Hukuk 112
IV. Aile İçi Şiddet ve Kadının Korunmasına İlişkin Yasal Düzenlemelerin Milletlerarası Özel Hukuk Açısından Niteliği 114
1. Aile İçi Şiddet ve Kadının Korunmasına İlişkin Milletlerarası Antlaşmaların Öncelikle Uygulanması 114
2. Aile İçi Şiddet ve Kadının Korunmasına İlişkin Yasal Düzenlemelerin Milletlerarası Özel Hukuk Açısından Müdahaleci Norm Niteliği 115
V. Sonuç 121
Kaynakça 123
 CİNSEL ŞİDDET MAĞDURU EVLİ KADININ TÜRK CEZA KANUNU’NDAKİ KONUMUNA İSTANBUL SÖZLEŞMESİ BAĞLAMINDAN BAKIŞ –GENEL DEĞERLENDİRME– 129
Prof. Dr. Özlem Yenerer ÇAKMUT
Öz 129
Abstract 129
I. Giriş 130
II. Türk Ceza Kanunu’nda Eşe Karşı İşlenen Cinsel Suç Düzenlemelerinin Genel Değerlendirmesi 134
III. İstanbul Sözleşmesi Bağlamında Türk Ceza Kanunu Düzenlemelerinin Genel Değerlendirmesi 137
IV. Sonuç 141
Kaynakça 143
 AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ KARARLARI IŞIĞINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET FİİLLERİ BAKIMINDAN DEVLETİN POZİTİF YÜKÜMLÜLÜĞÜ 145
Doç. Dr. Güneş OKUYUCU ERGÜN
Öz 145
Abstract 146
I. Giriş 146
II. Kadına Yönelik Şiddet Karşısında Devletin Pozitif Yükümlülüklerinin AİHM Kararlarında Ele Alınışı 148
1. Genel Olarak 148
2. AİHS m. 2 Açısından 150
3. AİHS m. 3 Açısından 152
4. AİHS m. 14 Açısından 154
III. Sonuç 155
Kaynakça 158
 KADINA YÖNELİK TOPLUMSAL CİNSİYETE DAYALI ŞİDDET KAVRAMI VE İSTANBUL SÖZLEŞMESİ 159
Dr. Öğr. Üyesi Özge YÜCEL DERİCİLER
Öz 159
Abstract 159
I. Giriş 160
II. Uluslararası Belgelerde Kadına Yönelik Şiddet 160
III. İstanbul Sözleşmesi’nde Şiddet Kavramı 163
IV. Sonuç 167
Kaynakça 169
 ÇOCUKLAR VE GENÇLERE YÖNELİK SİBER ZORBALIK (CYBERBULLYİNG) İLE OLUŞABİLECEK SUÇLAR, HUKUKİ TEDBİRLER VE YÖNTEMLER 171
Dr. Öğr. Üyesi Zafer İÇER – Av. Seyran GÜMÜŞOĞLU
Öz 171
Abstract 172
I. Genel Bilgiler, Tanım Haritası 172
II. İstatistiki Verilerin Çözüm İhtiyacı 174
1. Ebeveynlerin– Eğitimcilerin Bilgilendirilmesi ve Çevresel Destek 176
2. Sosyal Medya Platformları Aracılığıyla Şikâyet Oluşturulması* 178
3. Siber Zorbalık ile Oluşabilecek Suçların Tanınması 179
a. Cinsel Taciz (TCK m. 105) ve Müstehcenlik (TCK m. 226) 179
b. Tehdit (TCK m. 106) ve Şantaj (TCK m. 107) 182
c. Hakaret Suçu (TCK m. 125) 183
d. Özel Hayatın Gizliliğinin İhlali (TCK m. 134) 184
e. Kişisel Verilere İlişkin Suçlar (TCK m. 135–138) 185
f. Bilişim Suçları (TCK m. 243, 244) 186
4. Siber Zorbalığa İlişkin Alınması Gereken Hukuki Tedbirler 187
III. Sonuç ve Değerlendirme 191
Kaynakça 192
 İNSANLAR ARASINDAKİ EŞİTSİZLİĞİN KAYNAĞINI BİLİYORSAK NEDEN İZİN VERİYORUZ? 195
Dr. H. Nilüfer UĞUR DALAY
Öz 195
Abstract 196
I. Giriş 196
II. Toplumsal eşitsizliğin ortaya çıkışı 198
1. Kadın, tarım toplumu, ataerkilliğin kökeni 198
2. Şiddet nedir? 202
3. Toplumsal eşitsizliğin ve şiddetin sürdürülmesini sağlayan yapılar 203
4. Toplumsal eşitsizliği önleme yollarından biri olarak şiddeti engellemek 205
III. Yazılı metinlerde şiddet ve toplumsal eşitsizliğin izlerini sürmek 207
1. Antik tarım toplumları (Cilalı Taş Devri ve sonrası M.Ö.3000– M.Ö.600) 209
2. Klasik Dönem toplumları (M.Ö.600– M.S.600) 212
3. Klasik Dönem sonrası toplumlar ve erken modern dünya (M.S.600– M.S.1750) 217
4. Modern Dünya (M.S.1750’den günümüze) 229
IV. Sonuç 249
Kaynakça 252
 ŞİDDET VE TOPLUMSAL EŞİTLİK PERSPEKTİFİNDEN KIZ ÇOCUKLARININ KÜÇÜK YAŞTA EVLENDİRİLMESİ 257
LL.M. / PhD(c) / Av. Zeynep REVA
Öz 257
Summary 257
I. Giriş 258
II. Kavramsal Bakış ve Tanımlar 259
1. Şiddet Nedir? 259
2. Çocuk Evliliği Nedir? 259
3. Kız Çocuklarının Erken Yaşta Evlendirilmesi “Şiddet” Midir? 260
III. Kız Çocuklarının Erken Yaşta Evlendirilmesinin Nedenleri Nelerdir? 261
IV. Kız Çocuklarının Erken Yaşta Evlendirilmesinin Sonuç ve Etkileri Nelerdir? 264
V. Çocuk Evliliklerinin Mevcut Durumu 265
1. Çocuk Evliliklerinin Dünyadaki Durumu 265
2. Çocuk Evliliklerinin Ülkemizdeki Durumu 267
a. Genel Olarak 267
b. TÜİK İstatistikleri 267
c. Adalet Bakanlığı İstatistikleri 269
d. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü İstatistikleri 270
VI. Çocuk Evliliklerinin Hukuksal Boyutu 271
VII. Çocuk Evliliklerinin Cinsiyet ve Eşitlik Bağlamında Değerlendirilmesi 273
VIII. Sonuç 274
Kaynakça 275
 TOPLUMSAL EŞİTLİK ÇERÇEVESİNDE AFGANİSTAN’DA KIZ ÇOCUKLARININ EĞİTİM HAKKI 277
PhD(c) Ş. Berfin IŞIK YILMAZ
Öz 277
Abstract 278
I. Giriş 278
II. Toplumsal Cinsiyet Rollerinde Afganistan’da Kadınlar 280
1. Genel Olarak 280
2. Afganistan’da Kadınların Toplumdaki Statüsü 281
III. Afganistan’da Eğitim Hakkı 283
1. Tarihi Gelişimde Afganistan’da Eğitim Hakkı 283
2. Günümüzde Afganistan’da Kadınların Eğitim Hakkı 286
IV. Sonuç 289
Kaynakça 292
KARAR ÇEVİRİSİ
 ALMAN FEDERAL YÜKSEK MAHKEMESİ KARARI 299
Çev.: Dr. Öğr. Üyesi R. Barış ATLADI
Kavram Dizini 317