Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Subjektif Unsur Sorunu

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR 15
GİRİŞ 19

BİRİNCİ BÖLÜM
HUKUKA UYGUNLUK SEBEPLERİNDE SUBJEKTİF UNSURLARIN GEREKLİLİĞİNİ REDDEDEN GÖRÜŞLER
I. SUBJEKTİF UNSURLARIN GEREKLİLİĞİNİN SUÇ ÖĞRETİLERİ VE
HAKSIZLIĞIN YAPISINDAN HAREKETLE REDDEDİLMESİ 29
A. Klasik Suç Öğretisi 29
1. Felsefi Temelleri 31
2. İlli Hareket Öğretisi 34
3. Haksızlığın Yapısı ve Objektif Haksızlık Anlayışı 38
4. Psikolojik Kusur Anlayışı 42
5. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Subjektif Unsurları Bakımından Değerlendirme 44
B. Neoklasik Suç Öğretisi 50
1. Fiil Anlayışı 51
2. Haksızlığın Yapısı ve Haksızlığın Subjektif Unsurlarının Gelişimi 53
a. Tipikliğin Normatif Unsurları 53
b. Haksızlığın Subjektif Unsurları 56
(1) Amaç Unsuru İçeren Suçlar 58
(2) Temayül Suçları 61
(3) Beyan Suçları 62
(4) Teşebbüs Aşamasında Kalmış Suçlar 63
c. Maddi Hukuka Aykırılık. 67
3. Normatif-Psikolojik Kusur Anlayışı 69

4. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Subjektif Unsurları Bakımından Değerlendirme 77
II. SUBJEKTİF UNSURLARIN GEREKLİLİĞİNİ REDDEDEN MÜNFERİT GÖRÜŞLER 80
A. Hukuka Aykırı Olmayan Cezalandırılabilir Hareketler Görüşü 80
1. Salt Yükümlülük Normuna Aykırılık Dolayısıyla Cezalandırılabilir Hareketler Görüşü 80
2. İrade Ceza Hukuku Bağlamında Cezalandırılabilir Hareketler
Görüşü 82
a. İrade Ceza Hukuku Anlayışı 82
b. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Subjektif Unsurları
Bakımından Değerlendirme 86
3. Hukuki Değeri İhlal Etmeyen Cezalandırılabilir Hareketler
Görüşü 89
a. Hukuk Normlarının Sadece Değerlendirici Norm Olabileceği. 90
b. Haksızlık ve Kusur Ayrımının Hukuki Değer Kavramından Hareketle Yapılması 92
c. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Subjektif Unsurları
Bakımından Değerlendirme 95
4. Görüşler Bakımından Ortak Değerlendirme 96
B. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Objektif Amaç Unsuru Görüşü 99
1. Ceza Hukuku Normlarının Emredici Karakteri 100
2. Haksızlığın Hukuk Emrine Aykırılıkla Temellendirilmesi 102
3. Kusurun Yükümlülük Emrine Aykırılıkla Temellendirilmesi 109
4. Subjektif Unsurların Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Dışında Bırakılması. 114
C. Ceza Hukukunda Objektivizmin Gerekliliği Görüşü 126
1. Haksızlık ve Hukuka Uygunluk Alanında Objektivizmin
Gerekliliğine İlişkin Teorik Gerekçeler 128
a. Ceza Hukukunda Objektivizm ve Subjektivizm 128
b. Ceza Hukukunda Objektivizmin Gerekliliği 129
2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Subjektif Unsurlarının Somut
Olaylar Üzerinden Eleştirisi 134

İKİNCİ BÖLÜM
HUKUKA UYGUNLUK SEBEPLERİNDE SUBJEKTİF UNSURLARIN GEREKLİLİĞİNİ KABUL EDEN GÖRÜŞLER
I. SUBJEKTİF UNSURLARIN GEREKLİLİĞİNİN SUÇ ÖĞRETİLERİ VE ŞAHSİ HAKSIZLIK ANLAYIŞINDAN HAREKETLE TEMELLENDİRİLMESİ 151
A. Finalist Suç Öğretisi 151
1. İnsan Hareketinin Final Yapısı 154
2. Haksızlık Anlayışı ve Haksızlığın Yapısı 163
a. Kastın Haksızlık Tipine Dahil Olması 163
b. Hareketin ve Neticenin Haksızlığı 167
c. Sosyal-Etik Değersizlik Yargısı Olarak Hareketin Kast Değersizliğinin Öne Alınması 173
d. Taksirli Suçların Haksızlığı 176
3. Saf Normatif Kusur Anlayışı. 178
4. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Subjektif Unsurlarının Temellendirilmesi. 182
B. Şahsi Haksızlık Öğretisi. 188
1. Haksızlık Anlayışı ve Haksızlığın Yapısı 190
a. Kastın Bütün Kasıtlı Suçlar Bakımından Haksızlığın Subjektif Unsuru Olarak Kabulü 190
(1) Ceza Normunun Çifte Fonksiyonu. 191
(2) Suça Teşebbüsün Belirlenmesine İlişkin Zorunluluğun Genelleştirilmesi 193
(3) Kastın Kanun Koyucu Tarafından Haksızlığın Subjektif
Unsuru Olarak Kabul Edilmesi 195
(4) Fiilin Niteliğinin Belirlenmesinden Kaynaklanan Zorunluluk 197
(5) Bazı Suç Tanımlarında Kasıtlı (Final) Fiilin Varlığını
Gerektiren İfadelerin Kullanılmış Olması 198
(6) Haksızlık Teşkil Eden Ancak Kusurlu Olarak İşlenmemiş Fiillerden Dolayı Güvenlik Tedbirlerine Hükmedilmesi 199
b. Hareketin ve Neticenin Haksızlığı 200
(1) Hareketin Haksızlığını Salt Subjektif Bileşenlerden
İbaret Gören Görüş 202
(2) Hareketin Haksızlığının Objektif ve Subjektif
Bileşenlerden Oluştuğunu Kabul Eden Görüş 203

(3) Hareketin Haksızlığı ve Neticenin Haksızlığı Kavramlarının Terminolojik Olarak Sorunlu Olduğu Görüşü 206
2. Çifte Fonksiyona Dayalı Kusur Anlayışı 207
3. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Subjektif Unsurlarının Temellendirilmesi 211
C. Subjektif Haksızlık Öğretisi 222
1. Haksızlık Anlayışı ve Haksızlığın Yapısı 223
a. Birincil ve İkincil Değer Yargıları Sistemi 223
b. Normun Belirleyici Fonksiyonunun Mutlaklaştırılması 225
c. Haksızlığın Hareketin Değersizliğine İndirgenmesi. 227
d. Neticenin Suçun Yapısı İçerisindeki Konumu ve Fonksiyonu 232
2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Subjektif Unsurlarının Temellendirilmesi 234
II. SUBJEKTİF UNSURLARIN GEREKLİLİĞİNİ KABUL EDEN MÜNFERİT GÖRÜŞLER 241
A. Tipikliğin Negatif Unsurları Öğretisi 241
1. Öğretinin Açıklanması 244
2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Subjektif Unsurlarının Temellendirilmesi 254
B. Kanunun Lafzından Hareketle Temellendirme 258
C. Hukuka Uygunluğun Genel Prensiplerinden Hareketle
Temellendirme 262
D. Hata Hükümlerinin Mefhumu Muhalifinden Hareketle
Temellendirme 271
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HUKUKA UYGUNLUK SEBEPLERİNDE SUBJEKTİF UNSURLARIN GEREKLİLİĞİNİ KABUL EDEN GÖRÜŞLERİN ELEŞTİRİSİ
I. SUBJEKTİF UNSURLARIN GEREKLİLİĞİNİ KABUL EDEN MÜNFERİT GÖRÜŞLERİN ELEŞTİRİSİ 277
A. Kanunun Lafzından Hareketle Temellendirmenin Eleştirisi 277
B. Hukuka Uygunluğun Genel Prensiplerinden Hareketle
Temellendirmenin Eleştirisi 290
C. Tipikliğin Negatif Unsurları Öğretisinden Hareketle
Temellendirmenin Eleştirisi 296

D. Hata Hükümlerinin Mefhumu Muhalifinden Hareketle
Temellendirmenin Eleştirisi 307
1. Temellendirmenin Eleştirisi 307
2. Suçun Üç Basamaklı Yapısında Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Maddi Şartlarında Hata ve Hata Teorileri Bağlamında Subjektif
Unsurların Gerekliliğinin Temellendirilmesinin Eleştirisi 314
a. Kast Teorisi 316
b. Katı Kusur Teorisi 320
c. Sınırlı Kusur Teorisi 330
d. Hukuki Sonuçlarıyla Sınırlı Kusur Teorisi 341
II. SUBJEKTİF UNSURLARIN GEREKLİLİĞİNİN SUÇ ÖĞRETİLERİ VE HAKSIZLIĞIN YAPISINDAN HAREKETLE TEMELLENDİRİLMESİNİN
ELEŞTİRİSİ 348
A. Finalist Suç Öğretisi 348
1. Final Hareket Öğretisinden Hareketle Temellendirmenin Eleştirisi 348
2. Uyum Tezi ve Tamamlanmış Suçtan Cezalandırma Görüşünün Eleştirisi 355
B. Subjektif Haksızlık Öğretisi 363
1. Neticenin Değersizliğinin Haksızlık Bakımından Önemi ve
Haksızlığın Yapısından Dışlanmasının Eleştirisi 364
2. Teşebbüs Aşamasında Kalmış Suç ile Tamamlanmış Suç Arasındaki Fiilin Haksızlık İçeriği ve Derecesi Bakımından
Farklılığın Ortadan Kaldırılmasının Eleştirisi 370
3. Neticenin Tesadüfiliği Görüşünün Eleştirisi 372
4. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Subjektif Unsurları Bakımından Değerlendirme 375
C. Şahsi Haksızlık Öğretisi Bağlamında Telafi Modelinin ve Teşebbüs Çözümünün Eleştirisi 377
1. Telafi Modelinin Eleştirisi 377
2. Teşebbüsün Cezalandırılma Sebebini Açıklayan Teoriler ve Kast Değersizliğinin Cezalandırılabilirliği 380
a. Eski Objektif Teori (Soyut Tehlike Teorisi) 380
b. Yeni Objektif Teori (Somut Tehlike Teorisi) 382
c. Subjektif Teşebbüs Teorisi 384
d. Etki Teorisi 386

3. Elverişli Teşebbüsten Cezalandırma Görüşünün Eleştirisi 387
4. Elverişsiz Teşebbüsten Cezalandırma Görüşünün Eleştirisi 395
a. Teşebbüse İlişkin Hükmün Doğrudan Uygulanması Görüşü Bakımından Değerlendirme 398
b. Teşebbüse İlişkin Hükmün Kıyasen Uygulanması Görüşü Bakımından Değerlendirme 403
5. Kast Değersizliğinin Cezalandırılabilirliği Bakımından Değerlendirme 406
6. Kast Değersizliğinin Haksızlığı Temellendirebilirliği Bakımından Değerlendirme 411
7. Taksirli Suçlarda Subjektif Unsurların Gerekliliği Bakımından Değerlendirme 418
SONUÇ 421
KAYNAKÇA 429