Takas

"6098 SAYILI YENİ TÜRK BORÇLAR KANUNU'NA GÖRE



- Sunuş Ve Çalışmanın Amacı

- İnceleme Planı Ve Konunun Sınırlandırılması

- Takas Müessesesinin Ana Çizgileri, Takas Beyanının Hukukî Niteliği Ve Takasın Türleri

- Takas Kavramı

- Terminoloji

- Takasın Ekonomik Ve Pratik Fonksiyonu

- Takas Beyanının Hukukî Niteliği

- Takasın Benzer Müesseselerden Farkları

- Hukukî Dayanağına Göre Takas Tipleri

- Takasın Değişik Hukuk Sistemlerinde Düzenleniş Biçimi

- Takas Beyanında Bulunma Hakkının Oluşum Şartları Ve Takas Hakkının Kullanılması

- Takas Beyanında Bulunma Hakkının Oluşum Şartları

- Takas Engellerinin Bulunmaması

- Takas Hakkının Kullanılması (Takas Beyanı)

- Takasın Hukuki Sonuçları

- Takasın Hükmü

- Milletlerarası Özel Hukukta Takas







İÇİNDEKİLER





2. Basıya Önsöz

Önsöz

içindekiler

Kısaltmalar

GlRİŞ

I. SUNUŞ VE ÇALIŞMANIN AMACI 1

II. İNCELEME PLANI VE KONUNUN SINIRLANDIRILMASI.... 2



BÖLÜM 1:



TAKAS MÜESSESESİNİN ANA ÇİZGİLERİ, TAKAS

BEYANININ HUKUKÎ NİTELİĞİ ve

TAKASIN TÜRLERİ



I- TAKAS KAVRAMI 5

II- TERMİNOLOJİ 6

III. TAKASIN EKONOMİK VE PRATİK FONKSİYONU 8

IV. TAKAS BEYANININ HUKUKÎ NİTELİĞİ 12

A. GENEL OLARAK 12

B. TAKAS BEYANININ YENİLİK DOĞURAN İŞLEM NİTELİĞİ

ve BU NİTELİĞE BAĞLANAN HUKUKÎ SONUÇLAR 15

1) Takas Beyanının Şarta Bağlanamaması 15

2) Takas Beyanının Vadeye Bağlanamaması 17

3) Takas Beyanının Zamanaşımına Tabi Olmaması 18

4) Takas Beyanının Kullanılması ile Takas Hakkının Sona

Ermesi 18

5) Takas Beyanından Geri Dönülememesi

6) Takas Beyanında Bulunma Hakkının Başkalarına

Devredilememesi ; 20

V. TAKASIN BENZER MÜESSESELERDEN FARKLARI 21

A. MAHSUPTAN FARKLARI 21

B. TRAMPADAN (MAL DEĞİŞİMİ SÖZLEŞMESİNDEN)

FARKLARI 29

C. BARTER SİSTEMİNDEN FARKLARI 30

D. HAPİS HAKKINDAN FARKLARI 32

E. CARÎ HESAPTAN FARKLARI 34

F. KARŞILIKLI OLARAK İFA TALEP ETMEME

TAAHHÜDÜNDEN FARKLARI 35

G. ""NETTING""DEN FARKLARI 36

VI. HUKUKÎ DAYANAĞINA GÖRE TAKAS TİPLERİ 38

A. OTOMATİK KANUNÎ TAKAS 39

B. BEYANA DAYALI TAKAS 39

C. SÖZLEŞMEYE DAYALI TAKAS 40

D. KAZAÎ TAKAS 44

VII. TAKASIN DEĞİŞİK HUKUK SİSTEMLERİNDE

DÜZENLENİŞ BİÇİMİ 45

A. ROMA HUKUKUNDA TAKAS 45

1) Marcus Aurelius Öncesi Klasik Hukuk Dönemi 47

(a) îyiniyet davalarında takas 48

(b) Argentairus (banker) davalarında takas 49

(c) Bonorum emptor davalarında takas 51



2) Marcus Aurelius'un emirnamesi (rescriptum) 52

3) Iustinianus dönemi 53

B. İSVİÇRE ve TÜRK HUKUK DÜZENLERİNDE ve ALMAN

HUKUKUNDA TAKAS 54

C. FRANSIZ HUKUKUNDA TAKAS 55

D. İNGİLİZ HUKUKUNDA TAKAS 61

E. ULUSLARARASI TİCARÎ SÖZLEŞMELERE İLİŞKİN

UNIDROIT İLKELERİ VE AVRUPA SÖZLEŞMELER

HUKUKU İLKELERİ UYARINCA TAKAS 68



BÖLÜM 2:



TAKAS BEYANINDA BULUNMA HAKKININ OLUŞUM

ŞARTLARI ve TAKAS HAKKININ KULLANILMASI



I- TAKAS BEYANINDA BULUNMA HAKKININ OLUŞUM

ŞARTLARI

A. KARŞILIKLILIK ŞARTI

1) Genel Olarak

2) Karşılıklılık şartı ile ilgili özel durumlar

(a) Alacağın devri

(b) Borcun üstlenilmesi

(c) Sözleşmenin devri

(d) Müteselsil borçluluk

(e) Müteselsil alacaklılık

(f) Taraflardan birinin borcuna kefil olunması

(g) Garanti sözleşmesinde

(h) Üçüncü kişi yararına sözleşmelerde

(aa) Borçlu ile alacaklı arasında takas

(bb) Alacaklı ile yararlanan arasında takas

(cc) Borçlu ile yararlanan arasında takas

(i) Havale ilişkisinde

(j) Akreditif ilişkisinde

(k) Başkasının borcu için rehin verilmesi halinde

(1) iflâs halinde

B. TARAFLARIN BİRBİRLERİNDEN OLAN ALACAKLARININ

AYNI CİNSTEN OLMASİ (MUMASELET) ŞARTI

1) Para borçlan açısından

(a) Genel olarak

(b) Taraflardan birinin borcunun farklı bir para birimi ile

belirlenmiş olması

2) Para borcu dışındaki borçlar açısından

3) Seçimlik borçlarda ve seçimlik yetkide durum

4) Aynı şeyin takasa konu olabilmesi

5) iflâs halinde

C. TAKAS BEYANINDA BULUNAN TARAFIN ALACAĞININ

MUACCEL, DİĞER ALACAĞIN İFA EDİLEBİLİR OLMASI

1) Genel olarak

2) Aktif alacağın muaccel olması şartının istisnaları

(a) Taraflardan birinin iflâsı

(b) TBKm. 188/f. 2

D. AKTİF ALACAĞIN DAVA EDİLEBİLİR BİR ALACAK

OLMASI

1) Genel olarak

2) Aktif alacağın irade bozukluğu sebebiyle sakatlanmış

sözleşmeden doğması

3) Eksik borçların takası

4) Alacağın zamanaşımına uğraması halinde takas

5) Aktif alacağın münazaalı olmasının takas beyanına etkisi....

6) Borçlunun iflâsı

E. TAKASI İLERİ SÜRME HAKKINDAN FERAGAT

EDİLMEMİŞ OLMASI

1) Genel olarak

2) Takastan feragat sözleşmesinin örtülü olarak yapılması

(a) Genel olarak

(b) Akreditif ilişkisinde durum

(c) Garanti sözleşmelerinde durum

TAKAS ENGELLERİNİN BULUNMAMASI

A. TBKm. 144 UYARINCA TAKAS

YAPILAMAYACAK HALLER

1) Tevdi edilmiş eşyanın geri verilmesine veya bedeline

ilişkin alacaklar

2) Haksız olarak alınmış veya aldatma sonucu alıkonulmuş

eşyanın geri verilmesine veya bedeline ilişkin alacaklar

3) Nafaka ve işçi ücreti gibi, borçlunun ve ailesinin bakımı

için zorunlu olup, özel niteliği gereği, doğrudan alacaklıya

verilmesi gereken alacaklar

B. 1İK m. 200 UYARINCA TAKAS YAPILAMAYACAK HALLER....

1) Müflisin borçlusunun iflâs açıldıktan sonra müflisin

alacaklısı olması

2) Müflisin alacaklısının, iflâs açıldıktan sonra müflisin veya

iflâs masasının borçlusu olması

3) Müflisin alacaklısının alacağının hamiline yazılı bir senede

dayanması

4) Anonim, limited ve kooperatif şirketlerin iflâsı halinde

esas sözleşme gereğince verilmesi gereken hisse senedi

bedellerinin ödenmemiş kısımları veya konması taahhüt

edilen ve fakat konmamış sermayeler ile şirket borçlarının

takası

C. İl KM. 201 UYARİNCA TAKASA İTİRAZ EDİLMEMİŞ

OLMASI

III. TAKAS HAKKININ KULLANILMASI (TAKAS BEYANI)

A. TAKAS BEYANININ GEÇERLİLİK ŞARTLARI

1) Ehliyet

2) Temsil

3) Şekil

4) Tasarruf yetkisi

B. TAKAS BEYANININ İÇERİĞİ

C. TAKAS BEYANINDA BULUNMA ZAMANI

1) Genel olarak

2) Takasın davada ileri sürülmesi

(a) Dava dışı yapılmış takas beyanının davada ileri

sürülmesi

(b) ilk kez dava esnasında takas beyanında bulunulması

(aa) Karşı dava açılması

(bb) Takas savunması yapılması

(c) Takasın icra takibinde ileri sürülmesi

D. TAKASIN DAVADA TERDİTLİ OLARAK İLERİ SÜRÜLMESİ...

E. İFLÂS HALİNDE TAKAS BEYANINDA BULUNULMASI

BÖLÜM 3:

TAKASIN HUKUKÎ SONUÇLARI



I- TAKASIN HÜKMÜ 251

A. KARŞILIKLI ALACAKLARIN MİKTAR OLARAK AZ OLANI

ORANINDA SONA ERDİRMESİ 251

B. TAKAS BEYANININ GERİYE ETKİLİ OLMASI 253

1) Genel Olarak 253

2) Takas beyanının geriye etkili olmasının sonuçlan 255

3) Takas beyanının geriye etkisinin olumlu sonuç

olmadığı yönünde öğretide yer alan görüş 261

4) Takas beyanının zamanaşımını kesmesi 264

II. MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKTA TAKAS 268

A. UYGULANACAK HUKUKUN BELİRLENMESİ 268

B. YETKİ MESELESİ 274

"